ز سوی دیگر از آن‌جا که بسیاری از رانندگان با تحویل گرفتن خودرو، راهی جاده‌های دوردست می‌شوند، امکان بازگشت سریع به تعمیرگاه مجاز در صورت بروز دوباره مشکل یا عیب برطرف‌شده وجود ندارد و این خود مشکلی مضاعف است.
یکی از خودروسازانی که از نظر شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران همواره در جمع برترین ارائه‌دهندگان خدمات پس از فروش قرار داشته و دارد، عقاب‌افشان است. این شرکت برای بازبینی تولیدات به فروش رفته ۱۵ سال اخیر خود اقدام به ارائه مشوق‌هایی برای مجاب کردن مالکان اتوبوس به انجام سرویس‌ها و تعمیرات لازم در نمایندگی‌های مجاز خود کرده است.
خدمات ناوگان مسافری؛ ضامن ارتقای ایمنی جاده‌ها
مدیر شبکه خدمات پس از فروش عقاب‌افشان به‌تازگی از ارائه تخفیف ۲۵ درصدی خدمات تعمیرگاهی به برخی اتوبوس‌های اسکانیا خبر داده و گفته است: مالکان اتوبوس‌های اسکانیا مدل ۸۱ تا ۸۵ می‌توانند خودروهای خود را به نمایندگی‌های خدمات پس از فروش این شرکت ببرند و از ۲۵ درصد تخفیف تعمیرگاهی برخوردار شوند.
این طرح تشویقی که از هفدهم آبان‌ماه به همه مراکز خدمات پس از فروش عقاب‌افشان اعلام شده است، تعمیرات کلی موتور، گیربکس، ترمز، سیستم تعلیق و… را شامل می‌شود.
به گفته نوروزی، این طرح به دنبال ارتقای سطح ایمنی سفرهای جاده‌ای اتوبوس‌های تولیدی شرکت عقاب‌افشان است که عمر بالای ۱۰ سال دارند و گاه به‌واسطه هزینه‌های بالای تعمیرات و شاید به دلیل عدم تمکن مالی مالکان آن‌ها دچار فرسودگی شده‌اند و ممکن است در برخی سیستم‌های آن‌ها مشکلاتی وجود داشته باشد که زمینه‌ساز بروز حوادثی ناگوار در آینده شود.
تعمیرکاران غیرمتخصص و قطعات غیراستاندارد
برخی صاحبان اتوبوس‌ها گاه به خاطر هزینه کمتر، وسیله نقلیه خود را به دست تعمیرکاران غیرمتخصص بین‌راهی می‌سپارند و از آن بدتر از قطعات و لوازم یدکی غیراستاندارد یا استوک (دسته دوم) در خودروی خویش استفاده می‌کنند که این مساله بسیار آسیب‌زا و خطرآفرین است.
بنا بر بررسی‌های انجام‌شده، بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ دستگاه اتوبوس عقاب – اسکانیا طی سال‌های ۸۱ تا ۸۵ در شرکت عقاب افشان تولید و وارد ناوگان حمل و نقل مسافری کشور شده است که ضرورت بازبینی بسیاری از آن‌ها وجود دارد.
اما برخی مالکان تصور می‌کنند وقتی خودرو را از شرکت تولیدکننده تحویل می‌گیرند، دیگر کارشان با خودروساز تمام است. در حالی که وقتی مشتری خودرویی را می‌خرد، تعاملش با خودروساز آغاز می‌شود. درواقع مشتری باید به این باور برسد که شرکت تولیدکننده در هر شرایط مکانی و زمانی در کنارش قرار دارد.
از سوی دیگر، خودروساز نیز وظیفه دارد در کنار نگاه ویژه به تیراژ و کیفیت تولید، یک شبکه خدمات پس از فروش قوی نیز دایر کند.
بازدیدهای دوره‌ای
نوروزی درخصوص بازدیدهای دوره‌ای نیز می‌گوید: ما سوای فعالیت‌های تعمیری، یک فرایند بازدید دوره‌ای را از اتوبوس‌های تولیدی عقاب افشان داریم که بسیار هم بر آن تاکید می‌کنیم.
بر اساس این برنامه، شبکه خدمات پس از فروش ما موظف است سرویس‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را بر مبنای مدت زمان و کیلومتر پیموده‌شده به‌طور دقیق انجام دهد. فلسفه این کار این است که نباید اجازه داد یک مشکل کوچک به مشکلی بزرگ تبدیل شود.
با تکیه بر همین دیدگاه، اتوبوس‌ها در مراکز ما به صورت مرتب بازدید می‌شوند و اگر مشکلی باشد بلافاصله مرتفع خواهد شد. ضمن این‌که نیروهای متخصص ما آماده ارائه مشاوره تلفنی به رانندگان اتوبوس‌های اسکانیا در هر مکان و هر زمانی هستند.
دستورالعمل سازمان استاندارد
بر اساس دستورالعمل سازمان استاندارد، به ازای هر ۵۰۰ یا ۶۰۰ دستگاه خودرو باید یک مرکز خدمات پس از فروش وجود داشته باشد. بر این اساس، خودروسازان برتر از لحاظ تیراژ، در فاز اول توسعه شبکه خدمات خود، ابتدا در استان‌هایی که مرکز خدمات پس از فروش ندارند، مراکزی را احداث می‌کنند و در فاز دوم برحسب نیاز و تعداد اتوبوس‌ها، تعداد مراکز خدمات پس از فروش استان‌هایی را که نیاز به مراکز بیشتری دارند افزایش می‌دهند.
به ازای هر ۵۰۰ یا ۶۰۰ دستگاه خودرو باید یک مرکز خدمات پس از فروش وجود داشته باشد. بر این اساس، خودروسازان برتر از لحاظ تیراژ، در فاز اول توسعه شبکه خدمات خود، ابتدا در استان‌هایی که مرکز خدمات پس از فروش ندارند، مراکزی را احداث می‌کنند و در فاز دوم برحسب نیاز و تعداد اتوبوس‌ها، تعداد مراکز خدمات پس از فروش استان‌هایی را که نیاز به مراکز بیشتری دارند افزایش می‌دهند
دبیر انجمن خدمات پس از فروش خودرو در این باره به روزنامه «دنیای‌خودرو» می‌گوید: دو تولیدکننده خودروهای سنگین در ایران، ایران‌خودرودیزل و سایپادیزل هستند که از شرکت‌های خدمات پس از فروش گواه و رنا بهره می‌برند.
شرکت رنا هم از حدود ۵۰ نمایندگی برخوردار است. اما ممکن است تعداد نمایندگی شرکت‌هایی که آمار تولیدشان در سال پایین است یا شرکت‌هایی که تعداد کمی خودرو وارد می‌کنند، کم باشد. چرا که نمایندگی‌های این شرکت‌ها وابسته به بخش خصوصی است و سرمایه‌گذار برای خدمات تعداد محدود خودرو توجیه اقتصادی برای این بخش را ندارد.
عباسعلی غیاثی می‌افزاید: براساس دستورالعمل وزارت صنعت، معدن و تجارت، نحوه پراکندگی نمایندگی‌ها مشخص شده است. مثلا در محور تهران- بندرعباس تعداد نمایندگی‌ها در چند شهر معین شده است. ممکن است برخی شرکت‌ها یک‌خط‌درمیان نمایندگی داشته باشند اما در این محورها پراکندگی شرکت‌های بزرگ تکمیل شده است.
