کد خبر:
۱۳۶۷۷۷ ۱۵:۴۵
۱۳۹۹/۱۱/۱۹
باورنکردنی اما واقعی، فقط در ایران
نادیده گرفتن هزینه تولید خودرو در قیمت گذاری دستوری
پدال نیوز- صنعت خودرو که از آن بهعنوان یکی از صنایع پیشرو و محرک اقتصاد یاد میشود، ارتباط گستردهای با سایر صنایع کشور دارد، بهطوریکه رونق این صنعت میتواند تأثیر مستقیمی بر رشد سایر صنایع داشته باشد.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز، هماکنون، خودرو با 10 صنعت بزرگ کشور شامل فولاد، پتروشیمی، مس، آلومینیوم، رنگ و رزین، نساجی و چرم، ماشینآلات و ابزارسازی، شیشه، لاستیک و کائوچو و برق و الکترونیک ارتباط نزدیک دارد و از محصولات این صنایع استفاده میکند.
برهمین اساس، قیمتگذاری در صنعت خودرو باید برمبنای زنجیره تولید خودرو صورت گیرد. به این معنا که در تعیین قیمت محصول نهایی خودرو باید قیمت محصولاتی که برای تولید آن خریداری میشود، محاسبه شود. اما فرمولهای قیمتگذاری دستوری خودرو در ایران با نادیده گرفتن این زنجیره کلیدی، خروجی باورنکردنی و شگفتانگیزی دارد که مشابه آن را در هیچ کشور دیگری، نمیتوان یافت.
بهعبارتدیگر، در شرایطی که قیمت مواد مصرفی صنعت خودرو در سالهای اخیر و بهویژه، طی سال جاری، رشد شدیدی را تجربه کرده و این افزایش قیمت بر روی هزینههای تولید خودرو تأثیر مستقیم و «یک به یک» دارد، بیتوجهی به متغیر مهم هزینه مواد مصرفی، موجب زیان کلان خودروسازان و ضرر هنگفت سهامداران شرکتهای خودروسازی شده است.
این نقص زمانی پررنگتر میشود که روش قیمتگذاری در زنجیره تولید خودرو نیز تفاوت و اختلاف فاحشی پیدا میکند. در شرایطی که قیمت اغلب مواد مصرفی صنعت خودرو مانند فولاد، آلومینیوم، مواد پتروشیمی و ... بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میشود، تعیین قیمتها در صنعت خودرو، دستوری است و بهاینترتیب، تمام زیان ناشی از قیمتگذاری دستوری در حلقه آخر، یعنی خودروی تولیدی انباشته شده و به همین دلیل، برخلاف صنعت خودرو که صورتهای مالی سالهای اخیر آن، حاکی از زیان هنگفتی است، در ابتدای این زنجیره و در صنایعی همچون فولاد و پتروشیمی، شاهد کسب سود قابلتوجهی هستیم.
قیمتگذاری دستوری حتی هزینه مواد مصرفی را تأمین نمیکند
در صنعت خودرو اصلیترین بخش از هزینهها متعلق به مواد مصرفی است که 71 درصد از کل هزینهها را شامل میشود. همچنین 12 درصد هزینهها مربوط به مالی، 11 درصد
کارکنان، 4 درصد توزیع و فروش و 2 درصد هزینههای سربار و حقالزحمه سایتها است. این در حالی است که با قیمت تعیینشده خودرو توسط شورای رقابت، حتی هزینه خرید مواد مصرفی نیز بهطور کامل پوشش داده نمیشود.
بدین ترتیب، نقص در این زنجیره زیان 40 هزار میلیارد تومانی صنعت خودرو در سالهای 1397 و 1398 را به دنبال داشته است.
مقایسه رشد قیمت خودرو با نهادههای تولید
همانگونه که اشاره شد، تفاوت در روش قیمتگذاری خودرو که دستوری تعیین میشود و نهادههای تولید که براساس عرضه و تقاضا کشف میشود، باعث شده تا میزان زیاندهی صنعت خودرو افزایش یابد.
بررسی قیمت نهادههایی که در تولید خودرو سهم بالایی دارد در فاصله سالهای 1396 تا 3 ماهه دوم سال جاری نشان میدهد که درصد رشد نهادههای بیشتر از رشد قیمت خودرو بوده است. البته در یک بازه 14 ماهه یعنی انتهای سال 1397 تا اوایل سال جاری، قیمت مصوب خودرو افزایشی نداشت، درحالیکه نرخ نهادههای تولید براساس شرایط بازار افزایش یافته است.
درهمین چارچوب، نرخ ارز تأمینشده به یورو در سهماهه دوم سال جاری در مقایسه با سال 1396 363 درصد رشد داشته است. همچنین ورق آهن در این مدت با رشد 375 درصدی و ورق گالوانیزه رول با رشد 449 درصدی روبرو شده است. همچنین رنگ دو پوششه سفید، ورق سرد و ورق گرم نیز به ترتیب با افزایش قیمت 383، 497 و 537 درصدی همراه شده است. در این مدت آلومینیوم نیز رشد 447 درصدی، مس کاتدی رشد 551 درصدی و مواد پلیمری افزایش 286 درصدی داشته است.
این در حالی است که باوجود تغییر دوره قیمتگذاری خودرو در سال جاری از سالانه به فصلی که به دو بار رشد قیمت در ششماهه نخست امسال منجر شد، بازهم میزان رشد قیمت انواع خودروی پرتیراژ عقبماندگی شدیدی نسبت به مواد مصرفی تولید دارد.
در این زمینه قیمت پژو 206 تیپ 2 در سهماهه دوم سال جاری نسبت به سال 1396 برابر با 170 درصد رشد کرده است. سمند آل ایکس نیز در این مدت 207 درصد، پژو پارس 168 درصد و پژو 405 با رشد 173 درصدی همراه شده است. همانگونه که مشاهده میشود، هرچند قیمت کارخانهای خودرو نیز در این مدت رشد قابلتوجهی داشته است، اما در مقایسه با رشد بالای قیمت مواد مصرفی همچنان شکاف شدیدی وجود دارد.
رانت اختلاف قیمت در جیب دلالان
تمام عقبماندگیهای قیمتی و ضرر و زیانها ناشی از قیمتی است که برای فروش کارخانهای خودرو تعیین میشود، چراکه قیمت خودرو در بازار همپا و حتی بیش از رشد نرخ ارز و سایر نهادهها رشد کرده است. اما مشکل اینجاست که فاصله قیمتی خودرو در کارخانه تا بازار آزاد نه نصیب تولیدکننده میشود و نه مصرفکننده واقعی، بلکه به جیب عدهای دلال میرود. رقمی که کارشناسان صنعت خودرو آن را سالانه 100 هزار میلیارد تومان برآورد میکنند. نگاهی به فاصله قیمتی خودروها از کارخانه تا بازار که در برخی از خودروها به بیش از 200 میلیون تومان میرسد، گواهی بر وجود این رانت عظیم است.
برای مثال در آبان ماه سال جاری درحالیکه قیمت مصوب و کارخانهای پژو پارس 95 میلیون تومان بود، قیمت تمامشده آن 118 میلیون تومان برآورد میشود و در بازار با قیمت 178 میلیون تومانی به فروش میرسید، بهعبارتدیگر 83 میلیون تومان اختلاف. نرخ مصوب خودروی 206 تیپ 2 نیز در این ماه 86 میلیون تومان تعیین شده بود که قیمت تمامشده آن به 110 میلیون تومان و قیمت بازار آزاد آن به 163 میلیون تومان می رسید.
برهمین اساس، قیمتگذاری در صنعت خودرو باید برمبنای زنجیره تولید خودرو صورت گیرد. به این معنا که در تعیین قیمت محصول نهایی خودرو باید قیمت محصولاتی که برای تولید آن خریداری میشود، محاسبه شود. اما فرمولهای قیمتگذاری دستوری خودرو در ایران با نادیده گرفتن این زنجیره کلیدی، خروجی باورنکردنی و شگفتانگیزی دارد که مشابه آن را در هیچ کشور دیگری، نمیتوان یافت.
بهعبارتدیگر، در شرایطی که قیمت مواد مصرفی صنعت خودرو در سالهای اخیر و بهویژه، طی سال جاری، رشد شدیدی را تجربه کرده و این افزایش قیمت بر روی هزینههای تولید خودرو تأثیر مستقیم و «یک به یک» دارد، بیتوجهی به متغیر مهم هزینه مواد مصرفی، موجب زیان کلان خودروسازان و ضرر هنگفت سهامداران شرکتهای خودروسازی شده است.
این نقص زمانی پررنگتر میشود که روش قیمتگذاری در زنجیره تولید خودرو نیز تفاوت و اختلاف فاحشی پیدا میکند. در شرایطی که قیمت اغلب مواد مصرفی صنعت خودرو مانند فولاد، آلومینیوم، مواد پتروشیمی و ... بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میشود، تعیین قیمتها در صنعت خودرو، دستوری است و بهاینترتیب، تمام زیان ناشی از قیمتگذاری دستوری در حلقه آخر، یعنی خودروی تولیدی انباشته شده و به همین دلیل، برخلاف صنعت خودرو که صورتهای مالی سالهای اخیر آن، حاکی از زیان هنگفتی است، در ابتدای این زنجیره و در صنایعی همچون فولاد و پتروشیمی، شاهد کسب سود قابلتوجهی هستیم.
قیمتگذاری دستوری حتی هزینه مواد مصرفی را تأمین نمیکند
در صنعت خودرو اصلیترین بخش از هزینهها متعلق به مواد مصرفی است که 71 درصد از کل هزینهها را شامل میشود. همچنین 12 درصد هزینهها مربوط به مالی، 11 درصد
کارکنان، 4 درصد توزیع و فروش و 2 درصد هزینههای سربار و حقالزحمه سایتها است. این در حالی است که با قیمت تعیینشده خودرو توسط شورای رقابت، حتی هزینه خرید مواد مصرفی نیز بهطور کامل پوشش داده نمیشود.
بدین ترتیب، نقص در این زنجیره زیان 40 هزار میلیارد تومانی صنعت خودرو در سالهای 1397 و 1398 را به دنبال داشته است.
مقایسه رشد قیمت خودرو با نهادههای تولید
همانگونه که اشاره شد، تفاوت در روش قیمتگذاری خودرو که دستوری تعیین میشود و نهادههای تولید که براساس عرضه و تقاضا کشف میشود، باعث شده تا میزان زیاندهی صنعت خودرو افزایش یابد.
بررسی قیمت نهادههایی که در تولید خودرو سهم بالایی دارد در فاصله سالهای 1396 تا 3 ماهه دوم سال جاری نشان میدهد که درصد رشد نهادههای بیشتر از رشد قیمت خودرو بوده است. البته در یک بازه 14 ماهه یعنی انتهای سال 1397 تا اوایل سال جاری، قیمت مصوب خودرو افزایشی نداشت، درحالیکه نرخ نهادههای تولید براساس شرایط بازار افزایش یافته است.
درهمین چارچوب، نرخ ارز تأمینشده به یورو در سهماهه دوم سال جاری در مقایسه با سال 1396 363 درصد رشد داشته است. همچنین ورق آهن در این مدت با رشد 375 درصدی و ورق گالوانیزه رول با رشد 449 درصدی روبرو شده است. همچنین رنگ دو پوششه سفید، ورق سرد و ورق گرم نیز به ترتیب با افزایش قیمت 383، 497 و 537 درصدی همراه شده است. در این مدت آلومینیوم نیز رشد 447 درصدی، مس کاتدی رشد 551 درصدی و مواد پلیمری افزایش 286 درصدی داشته است.
این در حالی است که باوجود تغییر دوره قیمتگذاری خودرو در سال جاری از سالانه به فصلی که به دو بار رشد قیمت در ششماهه نخست امسال منجر شد، بازهم میزان رشد قیمت انواع خودروی پرتیراژ عقبماندگی شدیدی نسبت به مواد مصرفی تولید دارد.
در این زمینه قیمت پژو 206 تیپ 2 در سهماهه دوم سال جاری نسبت به سال 1396 برابر با 170 درصد رشد کرده است. سمند آل ایکس نیز در این مدت 207 درصد، پژو پارس 168 درصد و پژو 405 با رشد 173 درصدی همراه شده است. همانگونه که مشاهده میشود، هرچند قیمت کارخانهای خودرو نیز در این مدت رشد قابلتوجهی داشته است، اما در مقایسه با رشد بالای قیمت مواد مصرفی همچنان شکاف شدیدی وجود دارد.
رانت اختلاف قیمت در جیب دلالان
تمام عقبماندگیهای قیمتی و ضرر و زیانها ناشی از قیمتی است که برای فروش کارخانهای خودرو تعیین میشود، چراکه قیمت خودرو در بازار همپا و حتی بیش از رشد نرخ ارز و سایر نهادهها رشد کرده است. اما مشکل اینجاست که فاصله قیمتی خودرو در کارخانه تا بازار آزاد نه نصیب تولیدکننده میشود و نه مصرفکننده واقعی، بلکه به جیب عدهای دلال میرود. رقمی که کارشناسان صنعت خودرو آن را سالانه 100 هزار میلیارد تومان برآورد میکنند. نگاهی به فاصله قیمتی خودروها از کارخانه تا بازار که در برخی از خودروها به بیش از 200 میلیون تومان میرسد، گواهی بر وجود این رانت عظیم است.
برای مثال در آبان ماه سال جاری درحالیکه قیمت مصوب و کارخانهای پژو پارس 95 میلیون تومان بود، قیمت تمامشده آن 118 میلیون تومان برآورد میشود و در بازار با قیمت 178 میلیون تومانی به فروش میرسید، بهعبارتدیگر 83 میلیون تومان اختلاف. نرخ مصوب خودروی 206 تیپ 2 نیز در این ماه 86 میلیون تومان تعیین شده بود که قیمت تمامشده آن به 110 میلیون تومان و قیمت بازار آزاد آن به 163 میلیون تومان می رسید.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
شرایط فروش 3 محصول کرمان موتور اعلام شد +جدول GWM Ora 07 Touring مشابه پورشه پانامرا در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Trumpchi s9 با تکنولوژی CATL و Huawei در شانگهای رونمایی شد +تصاویر ArcFox S5 محصول نوآورانه بایک در شانگهای رونمایی شد +تصاویر ArcFox T1 جدیدترین زبان طراحی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر کانسپت فضایی ARCFOX 77 در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر BYD Ocean-S سدان پرچمدار در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر جدول/ قیمت کارخانه ای محصولات مدیران خودرو 8 اردیبهشت 1404 شرایط فروش اقساطی دو محصول آرین ستاک اعلام شد +جدول chery Omoda c3 الهام گرفته از سفینه های فضایی معرفی شد +تصاویر عرضه اکتان تخصصی برای خودروهای گک و سوزوکی توسط راسا موتور موانع تولید را در جلسه دولت بررسی خواهیم کرد در پشت پرده صنعت خودرو چه می گذرد؟ روی ناخوش خودروی چینی ترکش انفجار بندر عباس بر «خودرو» الهام جنسیس از «اسب عرب» رونمایی از سوپرکار هنسی افزایش مشارکت در طرحهای جایگزینی خودروهای فرسوده خدمات غیرحضوری کرمان موتور؛ تجربهای سریع، مطمئن و استاندارد BYD Fang Cheng Tai 3 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر AITO M8 با انبوهی از تکنولوژی در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر پیکاپ Jetour با برند Reaolo در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Jetour VT9 شاسی بلند هفت نفره رونمایی شد +تصاویر Chery Fulwin A9 پیشرانه قدرتمند در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر سهمیه واردات خودرو سواری جانبازی اعلام شد تصاویر/ نمایش قدرت CHERY با 53 مدل در Auto Shanghai 2025 MINI Aceman کراس اوور برقی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر BAIC BJ60 قلدر چینی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر وضعیت خودروهای وارداتی بعد از انفجار در بندر شهید رجایی Dongfeng Warrior M817 جنگجوی آفرودی در شانگهای رونمایی شد +تصاویر آمادگی گروه بهمن برای بازسازی هر چه سریعتر بندر شهید رجایی اولین شرایط فروش کاپرا U اعلام شد +جدول پلتفرمهای نوین جک موتورز در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 Exeed Yaoguang در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر Exeed VX C-DM زیر مجموعه چری در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر chery arrizo 8 pro در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر مرسدس بنز CLA L در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر با کانسپت مفهومی CHERY QQ بیشتر آشنا شوید +تصاویر آغاز توقف خطوط تولید قطعه تغییر نظم جهانی صنعت خودرو جهش دوبرابری سود BYD توقف تولید نیسان در چین هفته خوب تسلا آیا ورق در بازار خودرو بر می گردد؟ شاسی بلند آفرود دیپال G318 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر BMW X2 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر JETOUR T2 شاسی بلند چری در Auto Shanghai 2025 معرفی شد +تصاویر GAC PICKUP 01 رقیب تسلا سایبرتراک در شانگهای رونمایی شد +تصاویر خودروی هنری bmw v8 art car در شانگهای رونمایی شد +تصاویر BMW iX1 کراس اوور برقی باواریا در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
Jetour VT9 شاسی بلند هفت نفره رونمایی شد +تصاویر پیکاپ Jetour با برند Reaolo در شانگهای رونمایی شد +تصاویر AITO M8 با انبوهی از تکنولوژی در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر BYD Fang Cheng Tai 3 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر خدمات غیرحضوری کرمان موتور؛ تجربهای سریع، مطمئن و استاندارد افزایش مشارکت در طرحهای جایگزینی خودروهای فرسوده روی ناخوش خودروی چینی رونمایی از سوپرکار هنسی الهام جنسیس از «اسب عرب» ترکش انفجار بندر عباس بر «خودرو» در پشت پرده صنعت خودرو چه می گذرد؟ موانع تولید را در جلسه دولت بررسی خواهیم کرد عرضه اکتان تخصصی برای خودروهای گک و سوزوکی توسط راسا موتور chery Omoda c3 الهام گرفته از سفینه های فضایی معرفی شد +تصاویر BYD Ocean-S سدان پرچمدار در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر کانسپت فضایی ARCFOX 77 در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر ArcFox T1 جدیدترین زبان طراحی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر ArcFox S5 محصول نوآورانه بایک در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Trumpchi s9 با تکنولوژی CATL و Huawei در شانگهای رونمایی شد +تصاویر GWM Ora 07 Touring مشابه پورشه پانامرا در شانگهای رونمایی شد +تصاویر شرایط فروش اقساطی دو محصول آرین ستاک اعلام شد +جدول جدول/ قیمت کارخانه ای محصولات مدیران خودرو 8 اردیبهشت 1404 شرایط فروش 3 محصول کرمان موتور اعلام شد +جدول