بازدهی منفی خودرو در اردیبهشت

 بررسی بازار خودرو در اردیبهشت ماه نشان می‌دهد که این بازار برای دومین ماه متوالی با بازدهی منفی مواجه بوده است؛ به گونه‌ای که خودرو‌های داخلی در این بازه زمانی به طور میانگین حدود ۱۹ میلیون تومان معادل ۱.۸۷‌درصد کاهش قیمت را تجربه کرده‌اند. این در حالی است که بازار خودرو در فروردین ماه نیز بازدهی منفی ثبت کرده بود.

 برای رصد بازار خودرو قیمت ۱۵ محصول پرتقاضای داخلی را از نخستین روز اردیبهشت ماه تا روز گذشته زیر ذره بین قرار داده است. از بین ۱۵ محصول مورد بررسی ۱۳ خودرو با افت قیمت و یک خودرو با رشد قیمت مواجه بوده‌اند. همچنین بهای این محصول بدون تغییر باقی مانده است.

دو عامل اصلی را می‌توان در روند کاهشی قیمت‌ها در بازار خودرو موثر دانست. یکی از این موارد افت نرخ دلار در بازار آزاد است. گرچه از اواسط سال گذشته بازار خودرو تا حد زیادی مسیر خود را از بازار ارز جدا کرد، اما باز هم نمی‌توان ادعا کرد که تغییرات نرخ ارز دیگر بازار خودرو را تحریک نمی‌کند بلکه تنها ضریب اهمیت آن در بازار خودرو کمتر شده است. طی اردیبهشت ماه نرخ ارز روز‌های آرامی را تجربه کرد؛ بنابراین بازار خودرو نیز تحت‌تاثیر این آرامش قرار گرفته و قیمت‌ها گرچه با سرعت کمتر، اما روی ریل نزولی که از فروردین آغاز کرده بود، باقی ماند. با وجود آنکه طی چند روز گذشته بهای دلار در بازار آزاد به‌طور محدود، بازهم روند صعودی گرفته و به روز‌های اولیه اردیبهشت رسیده است، اما هنوز این تغییرات در بازار خودرو بازتاب نداشته و نتوانسته قیمت خودرو را افزایش دهد.

عامل دوم تاثیرگذار در منفی شدن بازدهی بازار خودرو در دومین ماه از سال را نیز می‌توان به کاهش انتظارات تورمی در این ماه نسبت داد. طی ماهی که پشت سر گذاشتیم مذاکرات ایران و آمریکا تقریبا بدون حاشیه خاصی پیش می‌رفت و گهگاه هر دو طرف نسبت به روند مذاکرات اظهار خوش‌بینی می‌کردند. امیدی که این روند آرام در افکار عمومی برای کاهش تحریم‌ها و کاهش میزان تورم ایجاد کرده بود، در بازار خودرو نیز سرریز داشت. کاهش انتظارات تورمی که همواره به عنوان یکی از بازیگران اصلی این بازار ایفای نقش می‌کند توانست تحرکات قیمتی بازار خودرو را کنترل کند. با این وجود طی چند روز گذشته امید‌ها در مورد فرجام مذاکرات نسبتا کمتر شده است، اما این موضوع نیز هنوز روی بازار خودرو تاثیر نگذاشته با این حال پیش‌بینی می‌شود که اگر مذاکرات خوب پیش نرود همراه با رشد نرخ دلار و افزایش انتظارات تورمی احتمالا به صورت محدودی شاهد رشد قیمت‌ها در بازار خودرو باشیم.

اما یک عامل فرعی را نیز می‌توان در روند نزولی قیمت خودرو در ماه میانی بهار، تاثیرگذار دانست. موضوع واگذاری سایپا به بخش خصوصی در اردیبهشت ماه به شکل جدی مطرح شد و مشتریان احتمالی، قیمت و دیگر فاکتور‌های آن مورد بررسی قرار گرفت. احتمال خروج دولت از صنعت خودرو می‌تواند عاملی باشد که فعالان بازار را نسبت به بهبود بازار امیدوار کرده باشد، چراکه طی سال‌های گذشته دخالت دولت در صنعت خودرو موجب بغرنج‌تر شدن وضعیت بازار خودرو شده بود، زیرا دولت با تحمیل زیان و قیمت‌گذاری دستوری به خودروسازان عملا موجب شده بود که اولا واسطه گری در بازار شدت گیرد و دوما خودروسازان کمتر از ظرفیت خود تولید کنند. بر این اساس واگذاری سایپا بعد از خصوصی سازی مدیریت ایران خودرو احتمالا برای بازار خبر خوبی بوده است.

جزئیات تغییر قیمتی خودرو

همان‌طور که اشاره شد، ۱۵ خودروی داخلی که تغییرات قیمت آنها را طی اردیبهشت ماه زیر ذره بین قرار دادیم، به طور میانگین ۱۹ میلیون تومان و ۱.۸۷‌درصد کاهش قیمت را تجربه کردند. در این بین رکورددار افت بها در بازار، محصول نسبتا جدید ایران خودرو، یعنی ری را بوده است. این خودرو که در روز ابتدایی اردیبهشت ماه به قیمت یک میلیارد و ۶۷۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شد، روز گذشته در بازار یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد تا ۷۰ میلیون تومان یا به عبارتی ۴.۲درصد افت قیمت را تجربه کند. این خودرو در ابتدای حضور خود در بازار به قیمت بسیار بالایی خرید و فروش می‌شد، اما گویا کمبود تقاضا موجب شده که طی چند ماه بهای آن به شدت کاهش پیدا کند. به طوری قیمت این خودرو در آذرماه سال گذشته حتی به ۲میلیارد تومان می‌رسید، تغییرات آن در اردیبهشت ماه نیز نشان می‌دهد که روند افت قیمت آن همچنان ادامه دارد.

رتبه دوم کاهش قیمت نیز به دناپلاس توربو آپشنال می‌رسد. این خودرو در اولین روز از ماه گذشته، یک میلیارد و ۲۳۰ میلیون تومان قیمت داشت، اما دیروز در بازار یک میلیارد و ۱۷۰ میلیون تومان معامله شد تا طی یک ماه افت قیمتی معادل ۶۰ میلیون تومان و ۴.۹‌درصد را ثبت کند.

افت قیمت این دو خودرو فاصله زیادی با دیگر محصولات داشت. به طوری که رتبه سوم به پژو ۲۰۷ اتوماتیک با ۳۰ میلیون تومان کاهش قیمت می‌رسد. این خودرو دیروز در بازار بهایی معادل یک میلیارد و ۴۰ میلیون تومان داشت این در شرایطی است که در ابتدای اردیبهشت ماه قیمت آن به یک میلیارد و ۷۰ میلیون تومان می‌رسید؛ بنابراین بازه زمانی مورد بررسی افت بهای ۲.۸ درصدی را ثبت کرده است.

رکورد کمترین افت قیمت نیز به طور مشترک در اختیار سه خودرو با تنها پنج میلیون تومان کاهش قیمت قرار گرفته است. یکی از این محصولات پژو پارس XU۷P ELX است که در مدت زمان یاد شده قیمت آن از ۹۳۵ میلیون تومان به ۹۳۰ میلیون تومان رسیده تا فقط نیم‌درصد کاهش قیمت داشته باشد. قیمت راناپلاس نیز با رسیدن به ۷۴۵ میلیون تومان در روز گذشته از ۷۵۰ میلیون تومان ابتدای اردیبهشت افت بهای ۰.۶ درصدی داشته است. همچنین کوئیک پلاس اتوماتیک نیز روز گذشته ۶۳۰ میلیون تومان خرید و فروش شد، اما در روز ابتدایی ماه گذشته ۶۳۵ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد تا افت قیمت آن تنها ۰.۸‌درصد باشد.

اما در بین ۱۵ خودروی مورد بررسی، یک خودرو خلاف جهت بازار حرکت کرده و در بازه زمانی مذکور رشد قیمت داشته است. سورن پلاس بنزین سوز که قیمت آن در روز ابتدایی ماه میانی بهار ۸۶۵ میلیون تومان بود، روز گذشته ۸۹۰ میلیون تومان خرید و فروش شد تا رشد قیمتی معادل ۲۵ میلیون تومان و ۲.۹‌درصد داشته باشد. اما ساینا دوگانه سوز نیز از جهت دیگری خلاف جهت بازار رفتار کرده است. این محصول سایپا، در اردیبهشت ماه تغییر قیمتی نداشته و بهای آن روی ۵۹۵ میلیون تومان ثابت مانده است. مابقی خودرو‌های مورد بررسی نیز بین ۱۰ تا ۲۵ میلیون تومان کاهش قیمت را از ابتدای دومین ماه از سال تا روز گذشته ثبت کرده‌اند.

به طور کلی بازار خودرو در اردیبهشت ماه، تحت‌تاثیر آرامش نسبی اقتصادی و سیگنال‌های مثبت از عمان و همچنین مسائل مربوط به‌خصوصی سازی، کاهش قیمت را تجربه کرد. با این حال، سایه تحولات ارزی و سیاسی گرچه کمرنگ تر، اما همچنان روی بازار دیده می‌شود. گویا آینده این بازار این روز‌ها دوباره به اتفاقات سیاسی بستگی دارد. در این میان پرسش این است که آیا این روند نزولی ادامه خواهد یافت یا موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها در راه است؟ پاسخ این پرسش در گروی تحولات روز‌های آتی خواهد بود.دنیای اقتصاد