تبدیل تایرهای قدیمی به سوختی پاک تر از گازوئیل
در سال‌های اخیر تلاش‌های گوناگونی برای بازیافت بهینه‌تر تایرها انجام شده است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به استفاده به‌عنوان پشه‌بند یا بریدن تایرها برای سهولت انبار کردن اشاره کرد. برخلاف تلاش‌های علمی و قانونی صورت‌گرفته برای کاهش خطرات زیست‌محیطی و سلامتی ناشی از لاستیک‌های کهنه، بازیافت‌کردن یا حتی از بین‌بردن آن‌ها بسیار مشکل است و این معضلی است که روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود.
تنها در استرالیا سالانه نزدیک به ۴۸ میلیون تایر کهنه دور انداخته می‌شود که بیشتر آن‌ها به‌صورت غیر قانونی در زمین‌های بایر رها می‌شوند. استارتاپ GDT که در سال ۲۰۰۹ میلادی آغاز به کار کرده است، برای حل مشکل تایرهای قدیمی، فناوری جدیدی با نام تقطیر تخریبی معرفی کرده است. عملکرد این فناوری مشابه روش تجزیه در اثر حرارت است که در آن مواد ارگانیک در اثر حرارت در محیطی خالی از اکسیژن تجزیه می‌شوند و با استفاده از آن، لاستیک‌ها به روغن قابل فروش، کربن و فولاد تجزیه می‌شوند.
این روش بازیافت جدید با سایر روش‌های موجود تفاوت دارد و در حال حاضر تنها روش موجود در استرالیا است که از طریق آن می‌توان لاستیک را به شکل دیگری از انرژی تبدیل کرد. به گفته‌ی مدیر اجرایی GDT، سایر روش‌های بازیافت، شکل لاستیک را تا حدودی تغییر می‌دهند. جدا از گرمای مورد نیاز برای فرآیند بازیافت، روش جدید تولید آلاینده و پسماند نمی‌کند و به‌دلیل آن‌که کل لاستیک اتومبیل در جریان بازیافت قرار می‌گیرد، نیاز به کارگر یا صرف انرژی جهت جداسازی قسمت‌های مختلف وجود ندارد.
| روغن | فولاد | کربن | |
|---|---|---|---|
| ۱۰ کیلوگرم لاستیک خودروی سواری | ۴ لیتر | ۱.۵ کیلوگرم | ۴ کیلوگرم |
| ۷۰ کیلوگرم لاستیک خودروی سنگین | ۲۸ لیتر | ۱۱ کیلوگرم | ۲۸ کیلوگرم |
با اینکه تمام جنبه‌های مطرح‌شده در مورد این فناوری، جالب و عملی به نظر می‌رسند؛ اما کیفیت حقیقی روغن تولیدشده از طریق این فناوری چگونه است؟ بر اساس اظهارات مهندسان دانشگاه تکنولوژی کویینزلند، نتایج به‌دست آمده از آزمایش‌های بسیار دقیق انجام‌شده روی این روغن بسیار امیدوار کننده بوده است. نه تنها سوخت به‌دست آمده از این فناوری آلایندگی کمتری دارد، بلکه در صورت ترکیب آن با گازوئیل، عملکرد پیشرانه نیز کاهش نمی‌یابد.
فرهاد حسین، دانشجوی دکترای دانشگاه تکنولوژی کویینزلند که در این مطالعه شرکت داشته است، درباره‌ی تست‌های انجام‌شده می‌گوید:
در مرحله‌ی اول ما روغن‌های بازیافت‌شده از لاستیک طبیعی و مصنوعی را که توسط استارتاپ GDT تولید شده بودند، با نسبت‌های حجمی ۱۰ و ۲۰ درصد با گازوئیل مخلوط کردیم و در مرحله‌ی بعد، از آن به‌عنوان سوخت پیشرانه‌ی شش سیلندر توربوشارژ شده‌ی تزریق مستقیم (که استفاده از آن در صنعت حمل‌ونقل معمول است) استفاده کردیم و در چهار حالت ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد از توان پیشرانه و با حفظ سرعت ثابت، نتایج آزمایش‌ها جمع‌آوری و ثبت شد.
نتایج به‌دست آمده توسط محققان حاکی از کاهش ۳۰ درصدی تولید گاز اکسید نیتروژن (یکی از گازهای گلخانه‌ای و از عوامل آلودگی هوا) و کاهش تولید ذرات معلق هستند که بیانگر مشکلات کمتر در سیستم‌های تصفیه‌ی آلاینده‌ها است. به‌علاوه، از روغن تولیدشده می‌توان به‌عنوان یک سوخت حرارتی استفاده کرد، کاربردی که استارتاپ GDT نیز در مقر خود آن را به کار بسته است. این روغن پس از گذراندن مراحل پالایش، می‌تواند به‌عنوان سوخت در اتومبیل‌ها یا صنایع هوایی مورد استفاده قرار گیرد. به گفته‌ی ترور بیلی، رئیس ارشد بخش اجرایی GDT، این تکنولوژی تایرهای قدیمی را به روغن، کربن و فولاد تبدیل می‌کند و اجازه نمی‌دهد چیزی به هدر برود. پتانسیل این منبع زیست‌سوخت بسیار عظیم و در مقایسه با سایر زیست‌سوخت‌های گیاهی نظیر ذرت و جلبک پایدارتر است. ممکن است بعضی افراد کاهش ۳۰ درصدی در تولید آلاینده‌ها را برای به‌کارگیری این تکنولوژی کافی ندانند که در پاسخ باید گفت علاوه‌بر کاهش آلایندگی این سوخت‌ها، شهرها نیز از معضلات ناشی از بازیافت تایرها رها خواهند شد.
استارتاپ GDT سال گذشته توانست مدال برنز ادیسون اواردز را در بخش مدیریت منابع یا منابع تجدیدپذیر کسب کند و در حال حاضر حداقل از یک کمپانی پیشنهاد خرید ۸ میلیون لیتر از روغن بازیافتی خود را دریافت کرده است. این روغن‌ها سال آینده پس از تکمیل کارخانه‌ی واقع در وارن این استارتاپ تولید خواهند شد و انتظار می‌رود سالانه ۶۸۵ هزار تایر خودرو (۱۹ تن) در آن مورد بازیافت قرار گیرد. این رقم حدود ۳ درصد از لاستیک‌های کهنه‌ای است که هر ساله کنار گذاشته می‌شوند. در حال حاضر صحبت‌ها در مورد ساخت یک کارخانه‌ی بازیافت در تاسمانی در حال پیگیری است، جایی که ۹۰۰ هزار تایر منتظر بازیافت هستند. از سوی دیگر، احتمال ساخت محل‌های بازیافت در کویینزلند و غرب استرالیا نیز مطرح است.
