راههای نجات از اتوبوسهای فرسوده
پدال نیوز- یکی از طرحهای مصوب شورای اقتصاد، طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی درون شهری است که پس از اصلاحیههای متعدد، نهایتا مقرر شد در حوزه اتوبوس درون شهری تعداد ۱۹ هزار دستگاه اتوبوس دیزل فرسوده با اتوبوس گازسوز نو جایگزین شود.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از تجارت نیوز ، متاسفانه این طرح از سال شروع تا زمان حاضر صرفا در گام هماهنگی میان ذینفعان متوقف شده و علیرغم اصلاحیهها و تمهیداتی که قانونگذار سعی کرد در جهت تسهیل پیادهسازی صورت دهد، این طرح هنوز نتوانسته وارد گام اجرایی شود.
در آغاز ابلاغ طرح در سال 1393، عدم پیشبینی آورده اولیه، از جمله چالشهای اساسی بود که سبب میشد سرمایهگذاری به منظور نوسازی ناوگان از جذابیت اقتصادی لازم برای عامل صرفهجو و سرمایهگذار برخوردار نباشد.هرچند تکالیفی به منظور اعطای وام شبکه بانکی به عامل صرفهجو در نظر گرفته شده بود، اما به واسطه استنکاف شبکه بانکی کشور از اعطای وام و همچنین عدم توانایی ارائه تضامین لازم توسط وامگیرنده، فرآیند تامین آورده اولیه از طریق شبکه بانکی کشور ناکام ماند.
در اواخر سال 1396 و با تاکیدات ریاست محترم جمهوری، مجددا بازنگری در فرآیند اجرای طرح در دستور کار قرار گرفت و با علم و اطلاع از نقطه بحرانی طرح که همان تامین آورده اولیه است، تمهیداتی در این زمینه اندیشیده شد و در نهایت در مصوبه شماره 128845 مورخ 20/3/97 شورای اقتصاد، اصلاحاتی با هدف تسهیل تامین آورده اولیه صورت پذیرفت. مطابق با تغییراتی که در ادامه در فرآیند اجرای طرح در نظر گرفته شد، مقرر شد 80 درصد آورده اولیه توسط دولت تامین شود (50 درصد از محل یارانه صرفهجویی و 30 درصد نیز از محل وام بانکی) و عامل صرفهجو صرفا متعهد به تامین 20 درصد باقی مانده از آورده اولیه و اقساط وام بانکی باشد.
علیرغم امیدواریهایی که اعمال تمهیدات تامین آورده اولیه ایجاد نمود، متاسفانه باز هم این طرح از جذابیت اقتصادی لازم برای ورود عامل صرفهجو برخوردار نشد که مهمترین آن جهش بیش از 100 درصدی قیمت اتوبوس گاز سوز در کشور بود که سبب شد همچنان تامین 20 درصد آورده اولیه توسط عامل صرفهجو و پرداخت اقساط 30 درصد وام تعلق گرفته، با توجه به درآمدهای حمل و نقل عمومی در کشور و هزینه فرصتهای طرح، مقرون به صرفه نباشد.
از این رو طرح همچنان با عدم استقبال عملی ذینفعان روبهرو شده و نتوانسته وارد گذار عملیاتی شود. جدول 1 و 2 سبد فایده-هزینه طرح را قبل از مصوبه شماره 128845 شورای اقتصاد و پس از آن نشان میدهد، که در آنها با در نظر گرفتن شرایط و تسهیلات طرح، تفاوت هزینه و درآمد ماهانه نوسازی ناوگان فرسوده برای سرمایهگذار مقایسه شده است (در این جداول تنها هزینه و درآمدهایی که طی نوسازی تغییر میکنند آورده شده است).
همانطور که در جدول 2 مشاهده میشود حتی پس از تمهیدات پیشبینی شده در مصوبه 128845 شورای اقتصاد، طرح همچنان جذابیت لازم را برای ورود سرمایهگذار ندارد.
نکات کلیدی:
• از آنجا که طرح نوسازی ناوگان، یک مشارکت عمومی-خصوصی (Public-private partnership) است و با توجه به فضای پرنوسان سیاسی و اقتصادی کشور و همچنین تفاوت سیاستها و برنامهها (خصوصا در هنگام تغییر دولتها)، اصولا بخش خصوصی مستقل به واسطه تجربههای ناخوشایند گذشته رغبت چندانی برای ورود به این دسته از مشارکتها به دلیل عدم اطمینان از آینده حمایتها ندارد. این عدم اطمینان و نگرانیها با توجه به مغفول ماندن برخی از جنبههای طرح مذکور نظیر فرآیند حل اختلاف، بیمه و … پررنگتر نیز شده است.
• هرچند طرح نوسازی ناوگان مزیتهای زیست محیطی و اجتماعی فراوانی خصوصا برای کلان شهرها در بردارد، اما باید به این نکته توجه داشت که تنها «سودآوری اقتصادی» محرک مشارکت و حضور بخش خصوصی در این طرح است. از این رو تمرکز دولت باید بر افزایش جذابیت اقتصادی طرح از طریق تغییرات اساسی در موازنه فایده-هزینه طرح باشد.
• به منظور تغییر موازنه فایده – هزینه میتوان به راهکارهایی نظیر «تعویق چند ساله الزام به اسقاط اتوبوس فرسوده»، «تمرکز بیشتر پرداخت تسهیلات به ناوگان درون شهری» ،«تغییر ملاک اندازه گیری یارانه صرفهجویی در کلان شهرها از کیلومتر کارکرد به ساعت کارکرد»، «افزایش یارانه صرفه جویی»، «تسهیل شرایط پرداخت وام» و «حمایت از کاهش هزینه تمامشده تولید اتوبوس گازسوز» اشاره کرد.
• با توجه به مشکلات مالی ناشی از تحریمهای اقتصادی، نمیتوان از دولت برای تزریق بیشتر منابع مالی به طرح انتظار بیشتری داشت. از این رو تمرکز دولت بر افزایش جذابیت اقتصادی طرح از طریق برخی از معافیتها نظیر «تعویق چند ساله الزام به اسقاط اتوبوس فرسوده» میتواند قابلیت اجرایی بیشتری داشته باشد. هر چند این سیاست ممکن است برخی از اهداف طرح نظیر کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا را در ابتدا میسر نسازد، اما با تاثیر فزایندهای که بر سبد هزینه – فایده طرح دارد، در بلند مدت میتواند پیادهسازی طرح و نیل به اهداف ذکر شده را تسریع بخشد.
در آغاز ابلاغ طرح در سال 1393، عدم پیشبینی آورده اولیه، از جمله چالشهای اساسی بود که سبب میشد سرمایهگذاری به منظور نوسازی ناوگان از جذابیت اقتصادی لازم برای عامل صرفهجو و سرمایهگذار برخوردار نباشد.هرچند تکالیفی به منظور اعطای وام شبکه بانکی به عامل صرفهجو در نظر گرفته شده بود، اما به واسطه استنکاف شبکه بانکی کشور از اعطای وام و همچنین عدم توانایی ارائه تضامین لازم توسط وامگیرنده، فرآیند تامین آورده اولیه از طریق شبکه بانکی کشور ناکام ماند.
در اواخر سال 1396 و با تاکیدات ریاست محترم جمهوری، مجددا بازنگری در فرآیند اجرای طرح در دستور کار قرار گرفت و با علم و اطلاع از نقطه بحرانی طرح که همان تامین آورده اولیه است، تمهیداتی در این زمینه اندیشیده شد و در نهایت در مصوبه شماره 128845 مورخ 20/3/97 شورای اقتصاد، اصلاحاتی با هدف تسهیل تامین آورده اولیه صورت پذیرفت. مطابق با تغییراتی که در ادامه در فرآیند اجرای طرح در نظر گرفته شد، مقرر شد 80 درصد آورده اولیه توسط دولت تامین شود (50 درصد از محل یارانه صرفهجویی و 30 درصد نیز از محل وام بانکی) و عامل صرفهجو صرفا متعهد به تامین 20 درصد باقی مانده از آورده اولیه و اقساط وام بانکی باشد.
علیرغم امیدواریهایی که اعمال تمهیدات تامین آورده اولیه ایجاد نمود، متاسفانه باز هم این طرح از جذابیت اقتصادی لازم برای ورود عامل صرفهجو برخوردار نشد که مهمترین آن جهش بیش از 100 درصدی قیمت اتوبوس گاز سوز در کشور بود که سبب شد همچنان تامین 20 درصد آورده اولیه توسط عامل صرفهجو و پرداخت اقساط 30 درصد وام تعلق گرفته، با توجه به درآمدهای حمل و نقل عمومی در کشور و هزینه فرصتهای طرح، مقرون به صرفه نباشد.
از این رو طرح همچنان با عدم استقبال عملی ذینفعان روبهرو شده و نتوانسته وارد گذار عملیاتی شود. جدول 1 و 2 سبد فایده-هزینه طرح را قبل از مصوبه شماره 128845 شورای اقتصاد و پس از آن نشان میدهد، که در آنها با در نظر گرفتن شرایط و تسهیلات طرح، تفاوت هزینه و درآمد ماهانه نوسازی ناوگان فرسوده برای سرمایهگذار مقایسه شده است (در این جداول تنها هزینه و درآمدهایی که طی نوسازی تغییر میکنند آورده شده است).
همانطور که در جدول 2 مشاهده میشود حتی پس از تمهیدات پیشبینی شده در مصوبه 128845 شورای اقتصاد، طرح همچنان جذابیت لازم را برای ورود سرمایهگذار ندارد.
نکات کلیدی:
• از آنجا که طرح نوسازی ناوگان، یک مشارکت عمومی-خصوصی (Public-private partnership) است و با توجه به فضای پرنوسان سیاسی و اقتصادی کشور و همچنین تفاوت سیاستها و برنامهها (خصوصا در هنگام تغییر دولتها)، اصولا بخش خصوصی مستقل به واسطه تجربههای ناخوشایند گذشته رغبت چندانی برای ورود به این دسته از مشارکتها به دلیل عدم اطمینان از آینده حمایتها ندارد. این عدم اطمینان و نگرانیها با توجه به مغفول ماندن برخی از جنبههای طرح مذکور نظیر فرآیند حل اختلاف، بیمه و … پررنگتر نیز شده است.
• هرچند طرح نوسازی ناوگان مزیتهای زیست محیطی و اجتماعی فراوانی خصوصا برای کلان شهرها در بردارد، اما باید به این نکته توجه داشت که تنها «سودآوری اقتصادی» محرک مشارکت و حضور بخش خصوصی در این طرح است. از این رو تمرکز دولت باید بر افزایش جذابیت اقتصادی طرح از طریق تغییرات اساسی در موازنه فایده-هزینه طرح باشد.
• به منظور تغییر موازنه فایده – هزینه میتوان به راهکارهایی نظیر «تعویق چند ساله الزام به اسقاط اتوبوس فرسوده»، «تمرکز بیشتر پرداخت تسهیلات به ناوگان درون شهری» ،«تغییر ملاک اندازه گیری یارانه صرفهجویی در کلان شهرها از کیلومتر کارکرد به ساعت کارکرد»، «افزایش یارانه صرفه جویی»، «تسهیل شرایط پرداخت وام» و «حمایت از کاهش هزینه تمامشده تولید اتوبوس گازسوز» اشاره کرد.
• با توجه به مشکلات مالی ناشی از تحریمهای اقتصادی، نمیتوان از دولت برای تزریق بیشتر منابع مالی به طرح انتظار بیشتری داشت. از این رو تمرکز دولت بر افزایش جذابیت اقتصادی طرح از طریق برخی از معافیتها نظیر «تعویق چند ساله الزام به اسقاط اتوبوس فرسوده» میتواند قابلیت اجرایی بیشتری داشته باشد. هر چند این سیاست ممکن است برخی از اهداف طرح نظیر کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا را در ابتدا میسر نسازد، اما با تاثیر فزایندهای که بر سبد هزینه – فایده طرح دارد، در بلند مدت میتواند پیادهسازی طرح و نیل به اهداف ذکر شده را تسریع بخشد.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
Nissan N7 تمام برقی در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر Tank 300 Hooke در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر BMW 330I در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر BMW 2 Series در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر وویا فری + با بهره گیری از زبان طراحی جدید در شانگهای رونمایی شد +تصاویر GAC Aion از خودروی خودران سطح 4 در شانگهای رونمایی کرد +تصاویر Geely Galaxy Cruiser در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر چانگان دیپال S09 با انبوه امکانات لوکس در شانگهای به نمایش درآمد +تصاویر نمایش 53 مدل از محصولات برند CHERY در Auto Shanghai 2025 فولکس واگن ID.3 GTX نسخه اسپرت در شانگهای رونمایی شد +تصاویر بی ام و M4 نوربرگ رینگ ادیشن در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر دانگ فنگ نامی 06 با طراحی مدرن در Auto Shanghai رونمایی شد +تصاویر هوندا GT برقی جدید از سری Ye در شانگهای رونمایی شد +تصاویر یانگ وانگ U8L، شاسی بلند لوکس بی وای دی رونمایی شد +تصاویر بی ام و VDX با قدرت 1700 اسب بخار در شانگهای معرفی شد +تصاویر ممنوعیت خرید خودروهای خارجی برای دستگاههای دولتی لغو شد Chery Himla با کابین دوگانه در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر Chery QQ تمام برقی در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر همکاری CATL با 5 خودروساز بزرگ چین در Auto Shanghai فولکس واگن ID. UNYX 06 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر تویوتا bZ7 با سیستم عامل هوآوی در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Nissan Frontier Pro PHEV در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر MG Cyberster مدل 2026 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد AVATR 07 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر خودروهای هوشمند بی ام و در Auto Shanghai معرفی شد MG Cyber X در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر شرایط فروش ایرس HM5 توسط ماموت خودرو اعلام شد +جدول Denza Z برقی رقیب پورشه 911 در Auto Shanghai رونمایی شد +تصاویر مزدا EZ-60 در نمایشگاه خودرو شانگهای ۲۰۲۵ روتنمایی شد +تصاویر سه کانسپت برقی فولکس واگن در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر لکسوس ES مدل 2026 در Auto Shanghai 2025 رونمایی شد +تصاویر AUDI E5 Sportback در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر واکنش کمرمق خودرو به افت نرخ دلار آینده صنعت خودرو آمریکا زیر سایه تعرفهها چرا دولت قانون واردات کارکرده ها را اجرا نمیکند؟ بهترین خودروی ۲۰۲۵ انتخاب شد چالش های خودروسازان ایرانی برای جذب شرکای خارجی کاتالوگ رسمی پیکاپ دو دیفرانسیل کاپرا U منتشر شد +تصاویر آیین نامه واردات خودرو جانبازان تصویب شد +بخشنامه شرایط فروش موسو گرند-خان در سال 1404 اعلام شد +جدول بنز از ون فوق لوکس Vision V در شانگهای رونمایی کرد +تصاویر عرضه خودرو برقی فایرفلای به تعویق افتاد افزایش تعرفه واردات خودرو مورد تائید مجلس نیست شریکیابی خودرو در عصر پساتحریم هزینه نقل و انتقال خودرو در ۱۴۰۴ مشخص شد سوپر هیبرید چری آغاز فصل جدید در خودروسازی! 10 ها مدل خودرو با تکنولوژی LiDAR در شانگهای رونمایی می شود پرفروشترین کراس اوورها در چین معرفی شدند +جدول «ایلان ماسک» برای ترک دولت ترامپ آماده میشود شیفت کاری بدون تعطیلی پرسنل تسلا در چین
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
Chery Himla با کابین دوگانه در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر ممنوعیت خرید خودروهای خارجی برای دستگاههای دولتی لغو شد بی ام و VDX با قدرت 1700 اسب بخار در شانگهای معرفی شد +تصاویر یانگ وانگ U8L، شاسی بلند لوکس بی وای دی رونمایی شد +تصاویر هوندا GT برقی جدید از سری Ye در شانگهای رونمایی شد +تصاویر دانگ فنگ نامی 06 با طراحی مدرن در Auto Shanghai رونمایی شد +تصاویر بی ام و M4 نوربرگ رینگ ادیشن در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر فولکس واگن ID.3 GTX نسخه اسپرت در شانگهای رونمایی شد +تصاویر نمایش 53 مدل از محصولات برند CHERY در Auto Shanghai 2025 چانگان دیپال S09 با انبوه امکانات لوکس در شانگهای به نمایش درآمد +تصاویر Geely Galaxy Cruiser در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر GAC Aion از خودروی خودران سطح 4 در شانگهای رونمایی کرد +تصاویر وویا فری + با بهره گیری از زبان طراحی جدید در شانگهای رونمایی شد +تصاویر BMW 2 Series در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر BMW 330I در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر Tank 300 Hooke در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر Nissan N7 تمام برقی در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر