نوشداروی خودروسازی در محتوای دانشگاهی

به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، در بررسی آسیب‌های موجود در خودرو، کارشناسان بر بی‌تناسبی محتوای آموزش‌های دانشگاهی با نیازهای این صنعت تاکید دارند که خودروساز، قطعه‌ساز و دانشگاه هر یک در راس این هرم قرار گرفته‌اند و جدای از احساس نیاز به همسویی با یکدیگر، بدون هیچ هارمونی، هرکدام ساز خود می‌نوازند و گاه ناکوکِ ناکوک.
 
 
تقویت دانش ضمنی در دانشگاه‌ها
صنعت زائیده دانش است و مانایی آن، نتیجه تعامل با دانشگاه‌هایی است که به‌صورت تخصصی یا نیمه‌تخصصی نیروهای کاری را پرورش و تربیت می‌دهند تا صنعتگران، قافیه را به رقبای جهانی خود نبازند اما گاهی محتوای آموزش‌های دانشگاهی با نیازهای صنعتی تناسب ندارد. در همین راستا به گفته استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، دانش به 2 قسمت دانش آشکار و ضمنی تقسیم می‌شود. نوع آشکار، همان دانشی است که در مدرسه و دانشگاه آموزش داده می‌شود و ضمنی، دانشی است که ظرفیت‌ها را بالا می‌برد و به تولید عمق می‌بخشد. امرالله امینی به صم می‌گوید: متاسفانه در کشور دانش آشکار بیشتر مورد توجه است. دانش ضمنی زمانی افزایش می‌یابد که صنعت به دانشگاه نیاز داشته باشد و دانشگاه حلقه‌های گمشده صنعت را پیدا کند به‌گونه‌ای که ظرفیت‌های سازمانی را بالا برده و در کنار آن تولید جدید خلق شود. صنعت حاصل علم و دانش است، بنابراین اگر ارتباطی بین دانش و صنعت یک کشور نباشد، آن صنعت میراست و می‌میرد. وی در ادامه تعامل صنعت و دانشگاه در ایران را از 2 جنبه مورد بررسی قرار داده و توضیح می‌دهد: به نظر می‌رسد صنایع مختلف کشور از جمله صنعت خودرو نسبت به دانشگاه احساس نیاز ندارند زیرا به احتمال زیاد به دنبال نوآوری و طراحی جدید نیستند. در صنعت خودرو که بیشتر مونتاژی است و نشان(برند) محدودی در آن وجود دارد، نیاز به دانشگاه نخواهد بود و مونتاژ محصولات قدیمی روال خود را ادامه می‌دهد. اگر صنعت خودرو در صدد تولید محصولاتی مختلف با نشان (برند)های جدید باشد، در آن صورت نیاز به تعامل گسترده با دانشگاه را احساس می‌کند. اگر اقتصاد کشوری دانش‌بنیان باشد، بخشی از آن به دانشگاه متصل می‌شود. امینی ادامه می‌دهد: از طرفی دیگر، دانشگاه هم باید به صنعت وابسته باشد زیرا در غیراین‌صورت علم پیشرفت نمی‌کند. دانش برای رشد نیاز به تقاضا دارد و این تقاضا از طرف بخش‌هایی نظیر صنعت، کشاوری و... ایجاد می‌شود. هنگامی‌که صحبت از ناتوانی دانشگاه برای تامین نیازهای صنعت به میان می‌آید، دلیل آن را باید در مشکلات ساختاری، مدیریتی، فناوری و... یک صنعت جست‌وجو کرد. به باور این استاد دانشگاه، یکی از دلایلی که دانشگاهیان و صنعتگران همسو با یکدیگر پیش نمی‌روند، با اقتصاد کلان در ارتباط است. صنعت زیرمجموعه اقتصاد بوده و بخشی از مشکلات صنعت خودرو با سیاست‌های کلان اقتصادی وابستگی دارد. این سیاست‌ها باید چشم‌اندازهای بلندمدت را برای خودرو تعریف کنند به‌گونه‌ای که با تغییر دولت‌ها هم به اجرا درآید. در کشور دانشگاه‌های خوبی وجود دارد اما روش آنها بیشتر بر پایه نظریه‌پردازی است.
 
 
تربیت فارغ‌التحصیلانی تمام‌عیار برای خدمت به صنعت خودرو
صنعت خودرو و قطعه‌سازی از جمله صنایعی هستند که فارغ‌التحصیلان برخی رشته‌های مهندسی نظیر مکانیک، برق و متالوژی، داعیه فعالیت در این صنایع را در سر می‌پرورانند و برخی واحدهای درسی آنها با خودرو و قطعه‌سازی همپوشانی دارد. این دانشجویان پس از پایان تحصیلات خود در صورت جذب در این صنایع ناگزیر به گذراندن دوره‌هایی آموزشی خواهند بود. به گفته استادیار دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت، برای تعریف نیازهای صنعت در حوزه‌های تخصصی، واحدهای درسی دانشگاهی باید متناسب با این نیازها تدریس شود. ماهیت برخی رشته‌ها به‌گونه‌ای است که فارغ‌التحصیلان آن می‌توانند در چند حیطه شغلی وارد شوند. برای مثال یک مهندس مکانیک، برای فعالیت در صنعتی مشخص ابتدا باید در دوره‌ای 6تا یک‌ساله یا بیشتر تجربه نخستین را به دست آورد و نیازهای آن صنعت را بشناسد تا بتواند توانایی‌های خودر را با آن منطبق کند. بنابراین در دنیا به سمت رشته‌های تخصصی حرکت کرده‌اند. برای نمونه رشته هوافضا همان رشته مهندسی مکانیک با انطباق بر رشته هوافضاست. ابوالفضل خلخالی  اظهار می‌کند: برای آنکه نیازهای صنعت خودرو در واحدهای دانشگاهی مرتفع شود، رشته مهندسی خودرو به وجود آمد که براساس نیازهای صنعت خودرو کشور منطبق شده است، به‌گونه‌ای که فارغ‌التحصیلان این رشته به طور دقیق با اصطلاحات و نکات فنی مهندسی خودرو آشنایی دارند. وی با بیان اینکه هنگامی‌که تربیت‌شدگان رشته مهندسی خودرو وارد صنعت می‌شوند، مانند دیگر رشته‌ها با خلأ نداشتن تجربه روبه‌رو نخواهند شد، ادامه می‌دهد: اگر فردی که مهندسی مکانیک خوانده است وارد صنعت خودرو شود، به‌طور میانگین باید بین یک تا 2 سال زمان صرف کند تا با نکات تخصصی مهندسی خودرو آشنا شود. این در حالی‌است که تربیت دانشجو و محتوای آموزشی رشته مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت به‌گونه‌ای تعیین شده که به نیازهای این صنعت پاسخ می‌گوید. خلخالی تصریح می‌کند: گاهی امکان دارد تمام نکات صنعت خودرو در سرفصل‌های آموزشی مهندسی خودرو نگنجد، بنابراین برای پرکردن جای خالی این مسئله، دانشجویان در فعالیت‌های پژوهشی که انجام می‌دهند، باید پایان‌نامه خود را منطبق بر یکی از نیازهای صنعت خودرو پیش برند تا در زمینه مورد پژوهش تخصص کافی را به‌دست آورند. در صنایع خودروسازی، تحقیق و توسعه وجود ندارد اگر این مهم در صنعت خودرو تعریف می‌شد، دانشجویان می‌توانستند روی پروژه‌های آن پژوهش کنند یا پایان‌نامه‌ها و پژوهش‌های دانشگاهی برای اجرا به سمت شرکت‌های خودروسازی سوق داده می‌شد. دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم‌وصنعت، تنها دانشکده مهندسی خودرو در خاورمیانه است که با توجه به نیازهای این صنعت به پژوهش‌های دانشگاهی، احداث دانشگاه‌های دیگر در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد. اگر ساخت دانشکده‌ای دیگر در زمینه خودرو محقق شود، بی‌تردید فارغ‌التحصیلان آن خواهان فعالیت در شرکت‌های خودروسازی هستند، این در حالی است که خودروسازان با چالش نیروی مازاد مواجه بوده و از ظرفیت کافی برای استخدام فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برخوردارد نیستند. خلخالی برای رفع مسئله یادشده، اینگونه استدلال می‌کند: صنعت خودرو دایره وسیعی از صنایع مختلف را در بر می‌گیرد که یکی‌از مهم‌ترین آنها، قطعه‌سازی و زنجیره تامین است. در حال‌حاضر حدود هزار تامین‌کننده قطعات خودرو مشغول به فعالیت هستند که اگر نیاز واقعی آنها برای استفاده از نیروهای متخصص سنجیده شود، تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نسبت به این نیاز بسیار کمتر است. بنابراین اگر تصمیم جدی برای تولید محصول جدید در کشور به وجود آید باید همتی در کشور ایجاد شود تا نیروهای متخصص مورد نیاز تربیت شوند.