حذف تدریجی یارانه بنزین
پدال نیوز- افزایش قیمت بنزین در افقی چندساله به گونهای که شیب آن برای جامعه قابل تحمل بوده و از سوی دیگر از بیاثر شدن آن در اثر تورم و افزایش قیمت ارز جلوگیری شود، یک ضرورت انکارناپذیر است.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از ایبنا ، سالهاست که حاملهای انرژی و یارانه پرداختی به آن، یکی از مشکلات اقتصادی کشور بوده است. پرداخت آن برای دولت یک معضل بزرگ است و صحبت از حذف آن همواره واکنشهای مثبت و منفی زیادی را در جامعه ایجاد کرده است. تصمیمگیری در مورد یارانه حاملهای انرژی آنچنان عظیم و دامنهدار است که دولتها همواره راههای آرام و کمحاشیه را به تصمیمات عقلایی ترجیح دادهاند.
از دیدگاه اقتصادی، مبالغ پرداختی به یارانه انرژی مقدار قابل توجهی بوده و مصرف حاملها نیز همواره در حال افزایش است. پرداخت یارانه موجب شده بخش انرژی کشور یکی از منابع مهم درآمدزایی خود را از دست بدهد و در نتیجه امکان سرمایهگذاری به خصوص در زیرساختهای انرژی از بین برود. این مسئله در آینده اثرات خود را نشان خواهد داد، چه بسا هم اکنون نیز آثار عدم سرمایهگذاری در بخش انرژی طی سالهای گذشته قابل مشاهده است. همچنین، به لحاظ تعادل در درآمد و هزینه، جبران هزینه ناشی از پرداخت یارانه انرژی همواره یک معضل بزرگ برای دولت بوده است. مجموعه انرژی به سختی توان پوشش هزینههای خود را دارد، زیرا درآمدها منطبق بر منطق اقتصادی نیست.
در سوی دیگر بحث عدالت اجتماعی مطرح است. یارانه بنزین بیشتر نصیب افراد متمول جامعه میشود و اقشار کمدرآمد بهره کمتری از آن میبرند. البته گران شدن بنزین نیز در کوتاهمدت اثرات مخرب و شدیدی در هزینههای اقشار کمدرآمد دارد و لذا برای حذف یارانه بایستی به اقشار کمدرآمد توجه جدی شود.
یک روی دیگر مسئله بنزین اما همواره مغفول مانده است. هم اکنون در دنیا قیمتگذاری کربن (Carbon Pricing) بسیار مورد بحث است که ایده آن بر اثرات جانبی بنزین بر محیط زیست قرار دارد. به عبارت دیگر، هزینههای ناشی از تولید و مصرف بنزین که بر محیط زیست تحمیل میشود باید توسط مصرفکننده بنزین جبران شود. این کار نوعی مالیات در حمایت از محیط زیست است که بر مقدار مصرف بنزین (کاهش تقاضای ناشی از افزایش قیمت) نیز تاثیر میگذارد. به علاوه چنین مالیاتی به طور هدفمند در راه حفظ و نگهداری طبیعت هزینه خواهد شد. ایده قیمتگذاری کربن موجب میشود مصرفکنندگان بنزین هزینههای ناملموسی که معمولاً به طور تدریجی و آهسته بر طبیعت تحمیل میشود را پرداخت کنند تا با هزینهکرد آن برای حفظ و نگهداری طبیعت، آسیبهای وارده به آن کمتر شود.
الگوی قیمتگذاری و مصرف بنزین در ایران را مدنظر قرار دهید. از یکسو قیمت تمامشده بنزین به طور کامل توسط مصرفکننده پرداخت نمیشود و این یعنی گرچه بنزین کالایی مصرفی است اما برای تولیدکننده یا همان دولت توجیه اقتصادی ندارد. یارانه بنزین به مصرف تعلق میگیرد، در حالی که بهتر است به بخشهای مولد اقتصادی تخصیص یابد. در سوی دیگر، یارانه بنزین به هیچ وجه بر مبنای عدالت اجتماعی نیست. یعنی در پرداخت آن تبعیض وجود دارد که موجب میشود اقشار با درآمد بالا به دلیل تملک خودروهای بیشتر و استفاده بیشتر از خودرو، یارانه بیشتری نسبت به اقشار کمدرآمد دریافت کنند.
حال مشکلات زیستمحیطی را در نظر بگیرید. قیمتگذاری ناصحیح موجب الگوی غیربهینه مصرف میشود و این یعنی تولید بیشتر انواع آلودگیها. بنابراین از یک طرف به آلودگیهای زیستمحیطی افزوده میشود و از طرف دیگر بایستی بودجهای برای کاهش اثرات مخرب آلودگیها تخصیص داد که البته مشکل کمبود بودجه در همه نهادها و به خصوص سازمانهای مرتبط با محیط زیست بارز است. با توجه به وضعیت زیستمحیطی نگرانکننده به خصوص در شهرهای پرجمعیت که شدیداً از آلودگی هوا رنج میبرند، میتوان بیشتر به اهمیت موضوع پی برد.
در مجموع باید گفت که هر سه دیدگاه اقتصادی، عدالت اجتماعی و محیط زیست بر نیاز به اصلاح شیوه قیمتگذاری بنزین صحه میگذارند. اصلاح قیمت حاملهای انرژی امری است که توسط اغلب کارشناسان اقتصادی ضروری پنداشته میشود، اما نحوه سیاستگذاری در این مورد رضایتبخش نبوده است. تجربه قبلی در زمینه کارت سوخت و سهمیهبندی بنزین گرچه در ابتدا نتایج مثبتی داشت اما در عمل و به مرور زمان بیثمر و فقط موجب هزینهکردهای هنگفت اقتصادی و اجتماعی شد.
جهت حل معضل بزرگ و پیچیده یارانههای انرژی، دولت بایستی از آزمون و خطاهای مکرر دست بکشد، برنامه مدونی تنظیم کند و طی آن حاملهای انرژی از جمله بنزین را به صورت آهسته ولی اثرگذار اصلاح نماید. طراحی یک برنامه دقیق که طی آن در افقی چندساله، قیمت بنزین اصلاح شود به گونهای که شیب آن برای جامعه قابل تحمل بوده و از سوی دیگر از بیاثر شدن آن توسط تورم و افزایش قیمت ارز جلوگیری شود. ایجاد چنین برنامهای علاوه بر حل معضل بنزین و سایر حاملهای انرژی، نقشه راهی برای کسب و کارها و خانوادهها به عنوان دو طرف عرضه و تقاضا در اقتصاد خواهد بود تا بتوانند درآمدها و هزینههای خود را پیشبینی کنند و عملکرد خود را همراستای چنین برنامهای قرار دهند.
اصلاح قیمت حاملهای انرژی گریزناپذیر است. تصمیمات کوتاهمدت و آزمون و خطاهای متعدد صرفاً موجب تاخیر در بهبود فضای اقتصادی میشود و هزینههای ناشی از آن به کل اقتصاد تحمیل میشود.
از دیدگاه اقتصادی، مبالغ پرداختی به یارانه انرژی مقدار قابل توجهی بوده و مصرف حاملها نیز همواره در حال افزایش است. پرداخت یارانه موجب شده بخش انرژی کشور یکی از منابع مهم درآمدزایی خود را از دست بدهد و در نتیجه امکان سرمایهگذاری به خصوص در زیرساختهای انرژی از بین برود. این مسئله در آینده اثرات خود را نشان خواهد داد، چه بسا هم اکنون نیز آثار عدم سرمایهگذاری در بخش انرژی طی سالهای گذشته قابل مشاهده است. همچنین، به لحاظ تعادل در درآمد و هزینه، جبران هزینه ناشی از پرداخت یارانه انرژی همواره یک معضل بزرگ برای دولت بوده است. مجموعه انرژی به سختی توان پوشش هزینههای خود را دارد، زیرا درآمدها منطبق بر منطق اقتصادی نیست.
در سوی دیگر بحث عدالت اجتماعی مطرح است. یارانه بنزین بیشتر نصیب افراد متمول جامعه میشود و اقشار کمدرآمد بهره کمتری از آن میبرند. البته گران شدن بنزین نیز در کوتاهمدت اثرات مخرب و شدیدی در هزینههای اقشار کمدرآمد دارد و لذا برای حذف یارانه بایستی به اقشار کمدرآمد توجه جدی شود.
یک روی دیگر مسئله بنزین اما همواره مغفول مانده است. هم اکنون در دنیا قیمتگذاری کربن (Carbon Pricing) بسیار مورد بحث است که ایده آن بر اثرات جانبی بنزین بر محیط زیست قرار دارد. به عبارت دیگر، هزینههای ناشی از تولید و مصرف بنزین که بر محیط زیست تحمیل میشود باید توسط مصرفکننده بنزین جبران شود. این کار نوعی مالیات در حمایت از محیط زیست است که بر مقدار مصرف بنزین (کاهش تقاضای ناشی از افزایش قیمت) نیز تاثیر میگذارد. به علاوه چنین مالیاتی به طور هدفمند در راه حفظ و نگهداری طبیعت هزینه خواهد شد. ایده قیمتگذاری کربن موجب میشود مصرفکنندگان بنزین هزینههای ناملموسی که معمولاً به طور تدریجی و آهسته بر طبیعت تحمیل میشود را پرداخت کنند تا با هزینهکرد آن برای حفظ و نگهداری طبیعت، آسیبهای وارده به آن کمتر شود.
الگوی قیمتگذاری و مصرف بنزین در ایران را مدنظر قرار دهید. از یکسو قیمت تمامشده بنزین به طور کامل توسط مصرفکننده پرداخت نمیشود و این یعنی گرچه بنزین کالایی مصرفی است اما برای تولیدکننده یا همان دولت توجیه اقتصادی ندارد. یارانه بنزین به مصرف تعلق میگیرد، در حالی که بهتر است به بخشهای مولد اقتصادی تخصیص یابد. در سوی دیگر، یارانه بنزین به هیچ وجه بر مبنای عدالت اجتماعی نیست. یعنی در پرداخت آن تبعیض وجود دارد که موجب میشود اقشار با درآمد بالا به دلیل تملک خودروهای بیشتر و استفاده بیشتر از خودرو، یارانه بیشتری نسبت به اقشار کمدرآمد دریافت کنند.
حال مشکلات زیستمحیطی را در نظر بگیرید. قیمتگذاری ناصحیح موجب الگوی غیربهینه مصرف میشود و این یعنی تولید بیشتر انواع آلودگیها. بنابراین از یک طرف به آلودگیهای زیستمحیطی افزوده میشود و از طرف دیگر بایستی بودجهای برای کاهش اثرات مخرب آلودگیها تخصیص داد که البته مشکل کمبود بودجه در همه نهادها و به خصوص سازمانهای مرتبط با محیط زیست بارز است. با توجه به وضعیت زیستمحیطی نگرانکننده به خصوص در شهرهای پرجمعیت که شدیداً از آلودگی هوا رنج میبرند، میتوان بیشتر به اهمیت موضوع پی برد.
در مجموع باید گفت که هر سه دیدگاه اقتصادی، عدالت اجتماعی و محیط زیست بر نیاز به اصلاح شیوه قیمتگذاری بنزین صحه میگذارند. اصلاح قیمت حاملهای انرژی امری است که توسط اغلب کارشناسان اقتصادی ضروری پنداشته میشود، اما نحوه سیاستگذاری در این مورد رضایتبخش نبوده است. تجربه قبلی در زمینه کارت سوخت و سهمیهبندی بنزین گرچه در ابتدا نتایج مثبتی داشت اما در عمل و به مرور زمان بیثمر و فقط موجب هزینهکردهای هنگفت اقتصادی و اجتماعی شد.
جهت حل معضل بزرگ و پیچیده یارانههای انرژی، دولت بایستی از آزمون و خطاهای مکرر دست بکشد، برنامه مدونی تنظیم کند و طی آن حاملهای انرژی از جمله بنزین را به صورت آهسته ولی اثرگذار اصلاح نماید. طراحی یک برنامه دقیق که طی آن در افقی چندساله، قیمت بنزین اصلاح شود به گونهای که شیب آن برای جامعه قابل تحمل بوده و از سوی دیگر از بیاثر شدن آن توسط تورم و افزایش قیمت ارز جلوگیری شود. ایجاد چنین برنامهای علاوه بر حل معضل بنزین و سایر حاملهای انرژی، نقشه راهی برای کسب و کارها و خانوادهها به عنوان دو طرف عرضه و تقاضا در اقتصاد خواهد بود تا بتوانند درآمدها و هزینههای خود را پیشبینی کنند و عملکرد خود را همراستای چنین برنامهای قرار دهند.
اصلاح قیمت حاملهای انرژی گریزناپذیر است. تصمیمات کوتاهمدت و آزمون و خطاهای متعدد صرفاً موجب تاخیر در بهبود فضای اقتصادی میشود و هزینههای ناشی از آن به کل اقتصاد تحمیل میشود.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
خودروها در انبار میمانند همه مخالفان واردات خودرو خودروسازان جهان در تنگنای بحران چندوجهی شرایط ورود تجاریهای مستعمل اعلام شد چرا آلمان در رقابت با تسلا و چین عقب افتاد؟ سرمایهگذاری ۸میلیاردی سوزوکی در هند شرایط فروش اقساطی جدیدترین کراس اوور کرمان موتور نبض خودرو از قبض انبار رونمایی از آمار ۵ ماهه واردات خودرو فراخوان ۱.۴میلیون دستگاه هوندا در آمریکا جیپ با نسل جدید چروکی میآید واردات خودرو ۱۴۰۴ رسما کلید خورد 212 BAW در نمایشگاه خودرو مشهد ۱۴۰۴ رونمایی شد +تصاویر پافشاری در سامانه کهاب برای اجرای قانون هوای پاک سپر حمایتی خودروهای مونتاژی چرا ثبت سفارش خودرو برای ایرانیان مقیم خارج متوقف است؟ BYD مشتریان را از خیابان به پیست میآورد مذاکره بنز و بیامو برای تولید موتور عرضه شاسی بلند تسلا در چین خودرو؛ رکورددار ارزبری در صنعت بازار سرد خودرو در مردادماه جریمه تردد خودروی غیرمجاز؛ روزی ۱.۷میلیون تومان افزایش قیمت ۱۵ هزار دلاری سایبرتراک تسلا رونمایی از آخرین مدل کوروت شرایط فروش BAC X۳ Pro تمدید شد کامیونت F38 دوگانه سوز بهمن دیزل قیمت گذاری شد نگاهی به طراحی جسورانه جدیدترین خودرو بازار ایران اصلاح دستورالعمل تنظیم بازار خودرو بررسی خواهد شد شرایط پیش فروش کی ام سی j7 , X5,T9 و ایگل اعلام شد متقاضیان چشم انتظار تحویل خودروهای که هنوز به مرحله تولید نرسیدهاند حساب وکالتی از روند ثبت نام خودروهای داخلی حذف میشود؟ تسهیل واردات در دستورکار دولت چرخش سیاست سوختی خودرو جیپ جدید به بازار آمد نظر ایلان ماسک درباره آینده خودروهای خودران جزئیات جدید از واگذاری سایپا آخرین شرایط فروش پیکاپ کرهای موسو گرند- خان +جدول بینگبنگ قیمت با محصولات مدیران خودرو! پذیرش کرمان موتور در فرابورس با نماد KMC آزمون سیاستگذاری خودروهای برقی در ترکیه دو محدودیت خرید خودرو برداشته شد کاهش تعرفه واردات خودرو رشد سرمایه گذاری خارجی خودروسازان چینی توضیحات سخنگوی قوه قضائیه در رابطه با قیمت گذاری دستوری خودرو کراس اوور وارداتی ماموت خودرو را بشناسید خودروهای وارداتی راهداری در مرحله ترخیص از گمرک هستند یک ستارهی طلایی برای راساگستر ایستادگی دولت بر کاهش تعرفه واردات خودرو آنتی شوک قیمت خودرو دلایل خروج شورای رقابت از قیمت گذاری
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
پافشاری در سامانه کهاب برای اجرای قانون هوای پاک 212 BAW در نمایشگاه خودرو مشهد ۱۴۰۴ رونمایی شد +تصاویر واردات خودرو ۱۴۰۴ رسما کلید خورد جیپ با نسل جدید چروکی میآید رونمایی از آمار ۵ ماهه واردات خودرو فراخوان ۱.۴میلیون دستگاه هوندا در آمریکا نبض خودرو از قبض انبار سرمایهگذاری ۸میلیاردی سوزوکی در هند شرایط ورود تجاریهای مستعمل اعلام شد چرا آلمان در رقابت با تسلا و چین عقب افتاد؟ همه مخالفان واردات خودرو خودروسازان جهان در تنگنای بحران چندوجهی خودروها در انبار میمانند شرایط فروش اقساطی جدیدترین کراس اوور کرمان موتور