حذف تدریجی یارانه بنزین
پدال نیوز- افزایش قیمت بنزین در افقی چندساله به گونهای که شیب آن برای جامعه قابل تحمل بوده و از سوی دیگر از بیاثر شدن آن در اثر تورم و افزایش قیمت ارز جلوگیری شود، یک ضرورت انکارناپذیر است.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از ایبنا ، سالهاست که حاملهای انرژی و یارانه پرداختی به آن، یکی از مشکلات اقتصادی کشور بوده است. پرداخت آن برای دولت یک معضل بزرگ است و صحبت از حذف آن همواره واکنشهای مثبت و منفی زیادی را در جامعه ایجاد کرده است. تصمیمگیری در مورد یارانه حاملهای انرژی آنچنان عظیم و دامنهدار است که دولتها همواره راههای آرام و کمحاشیه را به تصمیمات عقلایی ترجیح دادهاند.
از دیدگاه اقتصادی، مبالغ پرداختی به یارانه انرژی مقدار قابل توجهی بوده و مصرف حاملها نیز همواره در حال افزایش است. پرداخت یارانه موجب شده بخش انرژی کشور یکی از منابع مهم درآمدزایی خود را از دست بدهد و در نتیجه امکان سرمایهگذاری به خصوص در زیرساختهای انرژی از بین برود. این مسئله در آینده اثرات خود را نشان خواهد داد، چه بسا هم اکنون نیز آثار عدم سرمایهگذاری در بخش انرژی طی سالهای گذشته قابل مشاهده است. همچنین، به لحاظ تعادل در درآمد و هزینه، جبران هزینه ناشی از پرداخت یارانه انرژی همواره یک معضل بزرگ برای دولت بوده است. مجموعه انرژی به سختی توان پوشش هزینههای خود را دارد، زیرا درآمدها منطبق بر منطق اقتصادی نیست.
در سوی دیگر بحث عدالت اجتماعی مطرح است. یارانه بنزین بیشتر نصیب افراد متمول جامعه میشود و اقشار کمدرآمد بهره کمتری از آن میبرند. البته گران شدن بنزین نیز در کوتاهمدت اثرات مخرب و شدیدی در هزینههای اقشار کمدرآمد دارد و لذا برای حذف یارانه بایستی به اقشار کمدرآمد توجه جدی شود.
یک روی دیگر مسئله بنزین اما همواره مغفول مانده است. هم اکنون در دنیا قیمتگذاری کربن (Carbon Pricing) بسیار مورد بحث است که ایده آن بر اثرات جانبی بنزین بر محیط زیست قرار دارد. به عبارت دیگر، هزینههای ناشی از تولید و مصرف بنزین که بر محیط زیست تحمیل میشود باید توسط مصرفکننده بنزین جبران شود. این کار نوعی مالیات در حمایت از محیط زیست است که بر مقدار مصرف بنزین (کاهش تقاضای ناشی از افزایش قیمت) نیز تاثیر میگذارد. به علاوه چنین مالیاتی به طور هدفمند در راه حفظ و نگهداری طبیعت هزینه خواهد شد. ایده قیمتگذاری کربن موجب میشود مصرفکنندگان بنزین هزینههای ناملموسی که معمولاً به طور تدریجی و آهسته بر طبیعت تحمیل میشود را پرداخت کنند تا با هزینهکرد آن برای حفظ و نگهداری طبیعت، آسیبهای وارده به آن کمتر شود.
الگوی قیمتگذاری و مصرف بنزین در ایران را مدنظر قرار دهید. از یکسو قیمت تمامشده بنزین به طور کامل توسط مصرفکننده پرداخت نمیشود و این یعنی گرچه بنزین کالایی مصرفی است اما برای تولیدکننده یا همان دولت توجیه اقتصادی ندارد. یارانه بنزین به مصرف تعلق میگیرد، در حالی که بهتر است به بخشهای مولد اقتصادی تخصیص یابد. در سوی دیگر، یارانه بنزین به هیچ وجه بر مبنای عدالت اجتماعی نیست. یعنی در پرداخت آن تبعیض وجود دارد که موجب میشود اقشار با درآمد بالا به دلیل تملک خودروهای بیشتر و استفاده بیشتر از خودرو، یارانه بیشتری نسبت به اقشار کمدرآمد دریافت کنند.
حال مشکلات زیستمحیطی را در نظر بگیرید. قیمتگذاری ناصحیح موجب الگوی غیربهینه مصرف میشود و این یعنی تولید بیشتر انواع آلودگیها. بنابراین از یک طرف به آلودگیهای زیستمحیطی افزوده میشود و از طرف دیگر بایستی بودجهای برای کاهش اثرات مخرب آلودگیها تخصیص داد که البته مشکل کمبود بودجه در همه نهادها و به خصوص سازمانهای مرتبط با محیط زیست بارز است. با توجه به وضعیت زیستمحیطی نگرانکننده به خصوص در شهرهای پرجمعیت که شدیداً از آلودگی هوا رنج میبرند، میتوان بیشتر به اهمیت موضوع پی برد.
در مجموع باید گفت که هر سه دیدگاه اقتصادی، عدالت اجتماعی و محیط زیست بر نیاز به اصلاح شیوه قیمتگذاری بنزین صحه میگذارند. اصلاح قیمت حاملهای انرژی امری است که توسط اغلب کارشناسان اقتصادی ضروری پنداشته میشود، اما نحوه سیاستگذاری در این مورد رضایتبخش نبوده است. تجربه قبلی در زمینه کارت سوخت و سهمیهبندی بنزین گرچه در ابتدا نتایج مثبتی داشت اما در عمل و به مرور زمان بیثمر و فقط موجب هزینهکردهای هنگفت اقتصادی و اجتماعی شد.
جهت حل معضل بزرگ و پیچیده یارانههای انرژی، دولت بایستی از آزمون و خطاهای مکرر دست بکشد، برنامه مدونی تنظیم کند و طی آن حاملهای انرژی از جمله بنزین را به صورت آهسته ولی اثرگذار اصلاح نماید. طراحی یک برنامه دقیق که طی آن در افقی چندساله، قیمت بنزین اصلاح شود به گونهای که شیب آن برای جامعه قابل تحمل بوده و از سوی دیگر از بیاثر شدن آن توسط تورم و افزایش قیمت ارز جلوگیری شود. ایجاد چنین برنامهای علاوه بر حل معضل بنزین و سایر حاملهای انرژی، نقشه راهی برای کسب و کارها و خانوادهها به عنوان دو طرف عرضه و تقاضا در اقتصاد خواهد بود تا بتوانند درآمدها و هزینههای خود را پیشبینی کنند و عملکرد خود را همراستای چنین برنامهای قرار دهند.
اصلاح قیمت حاملهای انرژی گریزناپذیر است. تصمیمات کوتاهمدت و آزمون و خطاهای متعدد صرفاً موجب تاخیر در بهبود فضای اقتصادی میشود و هزینههای ناشی از آن به کل اقتصاد تحمیل میشود.
از دیدگاه اقتصادی، مبالغ پرداختی به یارانه انرژی مقدار قابل توجهی بوده و مصرف حاملها نیز همواره در حال افزایش است. پرداخت یارانه موجب شده بخش انرژی کشور یکی از منابع مهم درآمدزایی خود را از دست بدهد و در نتیجه امکان سرمایهگذاری به خصوص در زیرساختهای انرژی از بین برود. این مسئله در آینده اثرات خود را نشان خواهد داد، چه بسا هم اکنون نیز آثار عدم سرمایهگذاری در بخش انرژی طی سالهای گذشته قابل مشاهده است. همچنین، به لحاظ تعادل در درآمد و هزینه، جبران هزینه ناشی از پرداخت یارانه انرژی همواره یک معضل بزرگ برای دولت بوده است. مجموعه انرژی به سختی توان پوشش هزینههای خود را دارد، زیرا درآمدها منطبق بر منطق اقتصادی نیست.
در سوی دیگر بحث عدالت اجتماعی مطرح است. یارانه بنزین بیشتر نصیب افراد متمول جامعه میشود و اقشار کمدرآمد بهره کمتری از آن میبرند. البته گران شدن بنزین نیز در کوتاهمدت اثرات مخرب و شدیدی در هزینههای اقشار کمدرآمد دارد و لذا برای حذف یارانه بایستی به اقشار کمدرآمد توجه جدی شود.
یک روی دیگر مسئله بنزین اما همواره مغفول مانده است. هم اکنون در دنیا قیمتگذاری کربن (Carbon Pricing) بسیار مورد بحث است که ایده آن بر اثرات جانبی بنزین بر محیط زیست قرار دارد. به عبارت دیگر، هزینههای ناشی از تولید و مصرف بنزین که بر محیط زیست تحمیل میشود باید توسط مصرفکننده بنزین جبران شود. این کار نوعی مالیات در حمایت از محیط زیست است که بر مقدار مصرف بنزین (کاهش تقاضای ناشی از افزایش قیمت) نیز تاثیر میگذارد. به علاوه چنین مالیاتی به طور هدفمند در راه حفظ و نگهداری طبیعت هزینه خواهد شد. ایده قیمتگذاری کربن موجب میشود مصرفکنندگان بنزین هزینههای ناملموسی که معمولاً به طور تدریجی و آهسته بر طبیعت تحمیل میشود را پرداخت کنند تا با هزینهکرد آن برای حفظ و نگهداری طبیعت، آسیبهای وارده به آن کمتر شود.
الگوی قیمتگذاری و مصرف بنزین در ایران را مدنظر قرار دهید. از یکسو قیمت تمامشده بنزین به طور کامل توسط مصرفکننده پرداخت نمیشود و این یعنی گرچه بنزین کالایی مصرفی است اما برای تولیدکننده یا همان دولت توجیه اقتصادی ندارد. یارانه بنزین به مصرف تعلق میگیرد، در حالی که بهتر است به بخشهای مولد اقتصادی تخصیص یابد. در سوی دیگر، یارانه بنزین به هیچ وجه بر مبنای عدالت اجتماعی نیست. یعنی در پرداخت آن تبعیض وجود دارد که موجب میشود اقشار با درآمد بالا به دلیل تملک خودروهای بیشتر و استفاده بیشتر از خودرو، یارانه بیشتری نسبت به اقشار کمدرآمد دریافت کنند.
حال مشکلات زیستمحیطی را در نظر بگیرید. قیمتگذاری ناصحیح موجب الگوی غیربهینه مصرف میشود و این یعنی تولید بیشتر انواع آلودگیها. بنابراین از یک طرف به آلودگیهای زیستمحیطی افزوده میشود و از طرف دیگر بایستی بودجهای برای کاهش اثرات مخرب آلودگیها تخصیص داد که البته مشکل کمبود بودجه در همه نهادها و به خصوص سازمانهای مرتبط با محیط زیست بارز است. با توجه به وضعیت زیستمحیطی نگرانکننده به خصوص در شهرهای پرجمعیت که شدیداً از آلودگی هوا رنج میبرند، میتوان بیشتر به اهمیت موضوع پی برد.
در مجموع باید گفت که هر سه دیدگاه اقتصادی، عدالت اجتماعی و محیط زیست بر نیاز به اصلاح شیوه قیمتگذاری بنزین صحه میگذارند. اصلاح قیمت حاملهای انرژی امری است که توسط اغلب کارشناسان اقتصادی ضروری پنداشته میشود، اما نحوه سیاستگذاری در این مورد رضایتبخش نبوده است. تجربه قبلی در زمینه کارت سوخت و سهمیهبندی بنزین گرچه در ابتدا نتایج مثبتی داشت اما در عمل و به مرور زمان بیثمر و فقط موجب هزینهکردهای هنگفت اقتصادی و اجتماعی شد.
جهت حل معضل بزرگ و پیچیده یارانههای انرژی، دولت بایستی از آزمون و خطاهای مکرر دست بکشد، برنامه مدونی تنظیم کند و طی آن حاملهای انرژی از جمله بنزین را به صورت آهسته ولی اثرگذار اصلاح نماید. طراحی یک برنامه دقیق که طی آن در افقی چندساله، قیمت بنزین اصلاح شود به گونهای که شیب آن برای جامعه قابل تحمل بوده و از سوی دیگر از بیاثر شدن آن توسط تورم و افزایش قیمت ارز جلوگیری شود. ایجاد چنین برنامهای علاوه بر حل معضل بنزین و سایر حاملهای انرژی، نقشه راهی برای کسب و کارها و خانوادهها به عنوان دو طرف عرضه و تقاضا در اقتصاد خواهد بود تا بتوانند درآمدها و هزینههای خود را پیشبینی کنند و عملکرد خود را همراستای چنین برنامهای قرار دهند.
اصلاح قیمت حاملهای انرژی گریزناپذیر است. تصمیمات کوتاهمدت و آزمون و خطاهای متعدد صرفاً موجب تاخیر در بهبود فضای اقتصادی میشود و هزینههای ناشی از آن به کل اقتصاد تحمیل میشود.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
زیان تسلا در بزرگترین بازارهای خودروی اروپا زمان کاهش تعرفههای خودرو معلوم نیست اولین کراس اوور الکتریکی سایز متوسط مزدا تولید شد دلایل عدم استقبال از خودروهای وارداتی! حذف وثیقه ۳۵ درصدی بانک مرکزی برای واردات خودروی جانبازان تمدید دوباره مهلت ثبت نام خودروهای وارداتی و وکالتی کردن حسابها تعطیلات تابستانه خودروسازی چرا ایکس ۷۷ پرچمدار ایمنی در بازار است؟ همه ابهامات فروش وارداتیها کاهش شتاب تورم خرید خودرو تسلا در مخمصه رقابت با چینی ها پاداش میلیاردی تسلا به ایلان ماسک! واکنش بازار خودرو به توقف موقت آیین نامه واردات ثبت آماری از واردات خودرو در منطقه آزاد اروند حذف شد کارخانه خودروساز ویتنامی در هند استارت خورد کدام دستگاه مقصر ترخیص هزاران دستگاه خودرو با عوارض غیرقانونی است؟ شوک مالیاتی به بازار خودروهای برقی ترکیه تعرفه واردات خودرو نباید کمتر از تعرفه قطعات باشد نامه هشدار انجمن واردکنندگان خودرو به رئیس جمهور و رئیس دیوان عدالت اداری +سند خدمات ویژه امداد کرمان موتور در مسیرهای اربعین حسینی ۱۴۰۴ عرضه خودروهای وارداتی از طریق سامانه متوقف نمیشود بی وای دی ترمز زد 2025 Tiggo 8 PLUS Classic Edition توسط چری معرفی شد +تصاویر روند رو به رشد و موفقیت آمیز CHERY در سال ۲۰۲۵ +آمار فروش دستاورد بزرگ چری در رکورد صادرات خودرو +جدول واکنش دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه خودرویی دولت واکنش رییس انجمن واردکنندگان خودرو به رای دیوان عدالت اداری چرا فولکس واگن ID.4 خودرویی موفق در بازار ایران به حساب می آید؟ احتمال افزایش ۵۰ درصدی قیمت خودروهای وارداتی واردات خودرو باکیفیت، صنعت داخلی را به رقابت وادار میکند واکاوی تابآوری صنعت خودرو ایران در برابر تحریم برنامه کرمان موتور برای واردات خودرو در سال ١۴٠۴ چرا ایکس ۵ خودرو پرشتابی است؟ خدمات بی نقص؛ تجربه خدمات پس از فروش VIP با فونیکس بازار وارداتیها در شوک تازه ایمنی خودرو: اولین تست تصادف اشعه ایکس عمومی تعمیر خودرو با لوازم دست دوم ترخیص ۱۴ هزار خودروی وارداتی موج جدید واردات خودروهای کره ای و ژاپنی نزدیک ایران! واردات خودرو در بن بست بلاتکلیفی برگزاری دهمین آزمون مهارتی خدمات پس از فروش کرمان موتور تمدید مهلت ثبتنام خودروهای وارداتی چالش ۳ ضلعی واردات خودرو با تصمیمات خلاف قانون مخالفت مجلس با کاهش تعرفه واردات خودرو! اجرای آیین نامه جدید واردات خودرو متوقف شد + سند تسلا محکوم شد ورود دوباره مجلس به واگذاری ایران خودرو شیائومی در تحویل ماهانه خودرو رکورد زد سقوط سوددهی خودروسازان آلمانی بخشنامه جدید برای تسریع در فرآیند واردات خودرو +نامه
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
تعطیلات تابستانه خودروسازی تمدید دوباره مهلت ثبت نام خودروهای وارداتی و وکالتی کردن حسابها اولین کراس اوور الکتریکی سایز متوسط مزدا تولید شد زیان تسلا در بزرگترین بازارهای خودروی اروپا زمان کاهش تعرفههای خودرو معلوم نیست حذف وثیقه ۳۵ درصدی بانک مرکزی برای واردات خودروی جانبازان دلایل عدم استقبال از خودروهای وارداتی!