5 نکته در باب قیمت بنزین
پدال نیوز- هر وقت کسی گفت مگر به قیمت جهانی حقوق میگیریم که بنزین را به قیمت جهانی بخریم؟ بپرسیم چرا فقط بنزین؟ اگر این استدلال معتبر است پس چرا شلوار و گوشی موبایل و گوشت و تیرآهن و الخ را با همین استدلال به قیمت دستمزد داخلی نخریم؟
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از میزنفت ، قیمتگذاری بنزین در کشور از آن گرهها است که اگر یک روزی با دست باز میشده الان با دندان هم باز نمیشود. در اکثر کشورهای دنیا بنزین یکی از اولین نامزدها برای اخذ «مالیات» بالا است (در کنار کالاهایی مثل سیگار و امثال آن)، در حالی که در کشور ما چند دهه است که یکی از بزرگترین بخشهای دریافت کننده «یارانه» است! در واقعیت نه تنها یارانه پولی عظیمی به بنزین داده میشود بلکه این موضوع مقدار زیادی یارانه «ذهنی و فکری» هم دریافت میکند چون شهروندان و متخصصان به جای صرف وقت روی سایر مشکلات اساسی جامعه همه ساله باید وارد یک جدل بیپایان شوند که نهایتا هم راه به جایی نبرده است.
1- دردناک است که میبینیم که جامعه سالها است به جای جنگیدن برای هدایت بودجههای نحیف دولت که روز به روز هم نحیفتر میشود به سمت یارانه شیر و نان و تغذیه مدارس مناطق محروم و بازنشستگی و بهداشت و مسکن طبقات کمدرآمد و الخ، به انواع لطایفالحیل برای «حذف نشدن» یارانه بنزین تلاش میکند. این ماجرا نمونهای از تعادلهای سیاسی/اقتصادی موجود است که در آن طبقه متوسط و بالا (که مصرف کننده اصلی بنزین و دریافتکننده اصلی یارانه است) به نوعی توافق ضمنی با حاکمیت رسیده است و منفعت خود را هم ذیل استدلالهای سست «مگر ما به قیمت جهانی حقوق میگیریم که بنزین را به قیمت جهانی بخریم*» پنهان میکند.
2 - یک صورتبندی دیگر که بحث واقعیسازی قیمت بنزین را به انحراف کشانده است استدلال «مصرف بنزین با افزایش قیمت آن تغییر نمیکند، پس اصلاح قیمت ضرورت ندارد» است. این که تقاضای بنزین کشش پایینی دارد و مصرف آن حساسیتی به قیمت ندارد خاص جامعه ما نیست. صدها مطالعه در همه جای دنیا همین را نشان داده است. خود ما هم همین موضوع را برای ایران (خصوصا با استفاده از شوکهای بعد از هدفمندسازی) تحلیل کرده و به همین نتیجه رسیدیم که مصرف پس از شوک قیمت تغییر نکرده است. کششناپذیری بنزین امری بدیهی است! جایی که بحث انحراف پیدا کرده است چسباندن بحث مدیریت مصرف بنزین به قیمت آن است.
3 - برای خروج از تله مصرف و قیمت باید خیلی روشن و بدون خجالت بگوییم که «هدف از اصلاح قیمت بنزین اساسا کاهش مصرف آن نیست!». اگر کالایی یارانه دریافت نکند و قیمت آن واقعی باشد، میزان مصرف شهروندان به خودشان مربوط است و نباید موضوع سیاستگذاری حکومت باشد، مگر در موارد استثنایی که برخی بروندادهای منفی (اکسترنالیتی) در مصرف آن موجود باشد. در مورد بنزین کمی دقیق شویم: اگر بنزینی که مصرف میشود در فضای محدود و آلوده شهری نباشد اثرات محیطزیستی آن (غیر از بحث کربن) خیلی شدید نخواهد بود. بنابراین اگر قیمت واقعی شده باشد، میزان مصرف شهروندان به خودشان مربوط خواهد بود و نیازی به ورود به بحث حساسیت مصرف به قیمت نیست. البته در این بین اثر لابی خودروسازان داخلی و محدود بودن انتخاب شهروندان برای خرید خودروهای کممصرف به قیمت مناسب را هم باید خیلی روشن بیان کرد و مصرف بالا را صرفا متوجه مصرفکننده نکرد.
4 - موضوع کلیدی که باقی میماند آلودگی هوای شهرها (خصوصا شهرهای بزرگ) است. به دلیل همان کشش پذیری پایین، ناهمگونی فضایی میزان آلودگی و سهولت قاچاق بنزین از یک منطقه به منطقه دیگر، اساسا قیمت بنزین نباید ابزار سیاستگذاری برای محدود کردن «سفر داخل شهری» باشد. بروندادهای منفی مصرف سوخت در مناطق داخل شهری (ذرات معلق) را باید با «مالیات سفر» و نه مالیات سوخت مدیریت کرد. اگر این قدم ذهنی برداشته شود، یکی از گرههای مفهومی حل قیمت بنزین هم کمتر می شود: قیمت بنزین قرار نیست مساله آلودگی هوای تهران و اصفهان و بقیه شهرها را حل کند.
5 - سقوط قیمت بلندمدت نفت به حدود 50 دلار برای هر بشکه تا حدی مساله را خود به خود حل کرده و قیمت فعلی داخلی را به قیمت واقعی جهانی نزدیک کرده است. قیمت «عمده فروشی» بنزین در دنیا حدود 40 سنت برای هر لیتر است که میشود 1600 تومان. البته قیمتهای خردهفروشی - به دلیل هزینه توزیع و مالیاتهای دولتی - خیلی بالاتر از این است.
جمعبندی: من اگر جای دولت باشم خیلی روشن و شفاف اعلام میکنم که واقعی کردن قیمت بنزین فقط و فقط به منظور حذف یارانه آن است و هدفهای دیگر مثل کنترل مصرف و آلودگی اساسا جزو این اهداف نیست. همان موقع هم مکانیسم شفاف و پایداری را اعلام میکنم که تمامی این یارانه تمام و کمال به سمت بهبود معیشت و توانمندسازی دهک اول و در قدم بعدی دهکهای 2-4 جامعه هدایت شود.
* هر وقت کسی گفت مگر به قیمت جهانی حقوق میگیریم که بنزین را به قیمت جهانی بخریم؟ بپرسیم چرا فقط بنزین؟ اگر این استدلال معتبر است پس چرا شلوار و گوشی موبایل و گوشت و تیرآهن و الخ را با همین استدلال به قیمت دستمزد داخلی نخریم؟
1- دردناک است که میبینیم که جامعه سالها است به جای جنگیدن برای هدایت بودجههای نحیف دولت که روز به روز هم نحیفتر میشود به سمت یارانه شیر و نان و تغذیه مدارس مناطق محروم و بازنشستگی و بهداشت و مسکن طبقات کمدرآمد و الخ، به انواع لطایفالحیل برای «حذف نشدن» یارانه بنزین تلاش میکند. این ماجرا نمونهای از تعادلهای سیاسی/اقتصادی موجود است که در آن طبقه متوسط و بالا (که مصرف کننده اصلی بنزین و دریافتکننده اصلی یارانه است) به نوعی توافق ضمنی با حاکمیت رسیده است و منفعت خود را هم ذیل استدلالهای سست «مگر ما به قیمت جهانی حقوق میگیریم که بنزین را به قیمت جهانی بخریم*» پنهان میکند.
2 - یک صورتبندی دیگر که بحث واقعیسازی قیمت بنزین را به انحراف کشانده است استدلال «مصرف بنزین با افزایش قیمت آن تغییر نمیکند، پس اصلاح قیمت ضرورت ندارد» است. این که تقاضای بنزین کشش پایینی دارد و مصرف آن حساسیتی به قیمت ندارد خاص جامعه ما نیست. صدها مطالعه در همه جای دنیا همین را نشان داده است. خود ما هم همین موضوع را برای ایران (خصوصا با استفاده از شوکهای بعد از هدفمندسازی) تحلیل کرده و به همین نتیجه رسیدیم که مصرف پس از شوک قیمت تغییر نکرده است. کششناپذیری بنزین امری بدیهی است! جایی که بحث انحراف پیدا کرده است چسباندن بحث مدیریت مصرف بنزین به قیمت آن است.
3 - برای خروج از تله مصرف و قیمت باید خیلی روشن و بدون خجالت بگوییم که «هدف از اصلاح قیمت بنزین اساسا کاهش مصرف آن نیست!». اگر کالایی یارانه دریافت نکند و قیمت آن واقعی باشد، میزان مصرف شهروندان به خودشان مربوط است و نباید موضوع سیاستگذاری حکومت باشد، مگر در موارد استثنایی که برخی بروندادهای منفی (اکسترنالیتی) در مصرف آن موجود باشد. در مورد بنزین کمی دقیق شویم: اگر بنزینی که مصرف میشود در فضای محدود و آلوده شهری نباشد اثرات محیطزیستی آن (غیر از بحث کربن) خیلی شدید نخواهد بود. بنابراین اگر قیمت واقعی شده باشد، میزان مصرف شهروندان به خودشان مربوط خواهد بود و نیازی به ورود به بحث حساسیت مصرف به قیمت نیست. البته در این بین اثر لابی خودروسازان داخلی و محدود بودن انتخاب شهروندان برای خرید خودروهای کممصرف به قیمت مناسب را هم باید خیلی روشن بیان کرد و مصرف بالا را صرفا متوجه مصرفکننده نکرد.
4 - موضوع کلیدی که باقی میماند آلودگی هوای شهرها (خصوصا شهرهای بزرگ) است. به دلیل همان کشش پذیری پایین، ناهمگونی فضایی میزان آلودگی و سهولت قاچاق بنزین از یک منطقه به منطقه دیگر، اساسا قیمت بنزین نباید ابزار سیاستگذاری برای محدود کردن «سفر داخل شهری» باشد. بروندادهای منفی مصرف سوخت در مناطق داخل شهری (ذرات معلق) را باید با «مالیات سفر» و نه مالیات سوخت مدیریت کرد. اگر این قدم ذهنی برداشته شود، یکی از گرههای مفهومی حل قیمت بنزین هم کمتر می شود: قیمت بنزین قرار نیست مساله آلودگی هوای تهران و اصفهان و بقیه شهرها را حل کند.
5 - سقوط قیمت بلندمدت نفت به حدود 50 دلار برای هر بشکه تا حدی مساله را خود به خود حل کرده و قیمت فعلی داخلی را به قیمت واقعی جهانی نزدیک کرده است. قیمت «عمده فروشی» بنزین در دنیا حدود 40 سنت برای هر لیتر است که میشود 1600 تومان. البته قیمتهای خردهفروشی - به دلیل هزینه توزیع و مالیاتهای دولتی - خیلی بالاتر از این است.
جمعبندی: من اگر جای دولت باشم خیلی روشن و شفاف اعلام میکنم که واقعی کردن قیمت بنزین فقط و فقط به منظور حذف یارانه آن است و هدفهای دیگر مثل کنترل مصرف و آلودگی اساسا جزو این اهداف نیست. همان موقع هم مکانیسم شفاف و پایداری را اعلام میکنم که تمامی این یارانه تمام و کمال به سمت بهبود معیشت و توانمندسازی دهک اول و در قدم بعدی دهکهای 2-4 جامعه هدایت شود.
* هر وقت کسی گفت مگر به قیمت جهانی حقوق میگیریم که بنزین را به قیمت جهانی بخریم؟ بپرسیم چرا فقط بنزین؟ اگر این استدلال معتبر است پس چرا شلوار و گوشی موبایل و گوشت و تیرآهن و الخ را با همین استدلال به قیمت دستمزد داخلی نخریم؟
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
زیان تسلا در بزرگترین بازارهای خودروی اروپا زمان کاهش تعرفههای خودرو معلوم نیست اولین کراس اوور الکتریکی سایز متوسط مزدا تولید شد دلایل عدم استقبال از خودروهای وارداتی! حذف وثیقه ۳۵ درصدی بانک مرکزی برای واردات خودروی جانبازان تمدید دوباره مهلت ثبت نام خودروهای وارداتی و وکالتی کردن حسابها تعطیلات تابستانه خودروسازی چرا ایکس ۷۷ پرچمدار ایمنی در بازار است؟ همه ابهامات فروش وارداتیها کاهش شتاب تورم خرید خودرو تسلا در مخمصه رقابت با چینی ها پاداش میلیاردی تسلا به ایلان ماسک! واکنش بازار خودرو به توقف موقت آیین نامه واردات ثبت آماری از واردات خودرو در منطقه آزاد اروند حذف شد کارخانه خودروساز ویتنامی در هند استارت خورد کدام دستگاه مقصر ترخیص هزاران دستگاه خودرو با عوارض غیرقانونی است؟ شوک مالیاتی به بازار خودروهای برقی ترکیه تعرفه واردات خودرو نباید کمتر از تعرفه قطعات باشد نامه هشدار انجمن واردکنندگان خودرو به رئیس جمهور و رئیس دیوان عدالت اداری +سند خدمات ویژه امداد کرمان موتور در مسیرهای اربعین حسینی ۱۴۰۴ عرضه خودروهای وارداتی از طریق سامانه متوقف نمیشود بی وای دی ترمز زد 2025 Tiggo 8 PLUS Classic Edition توسط چری معرفی شد +تصاویر روند رو به رشد و موفقیت آمیز CHERY در سال ۲۰۲۵ +آمار فروش دستاورد بزرگ چری در رکورد صادرات خودرو +جدول واکنش دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه خودرویی دولت واکنش رییس انجمن واردکنندگان خودرو به رای دیوان عدالت اداری چرا فولکس واگن ID.4 خودرویی موفق در بازار ایران به حساب می آید؟ احتمال افزایش ۵۰ درصدی قیمت خودروهای وارداتی واردات خودرو باکیفیت، صنعت داخلی را به رقابت وادار میکند واکاوی تابآوری صنعت خودرو ایران در برابر تحریم برنامه کرمان موتور برای واردات خودرو در سال ١۴٠۴ چرا ایکس ۵ خودرو پرشتابی است؟ خدمات بی نقص؛ تجربه خدمات پس از فروش VIP با فونیکس بازار وارداتیها در شوک تازه ایمنی خودرو: اولین تست تصادف اشعه ایکس عمومی تعمیر خودرو با لوازم دست دوم ترخیص ۱۴ هزار خودروی وارداتی موج جدید واردات خودروهای کره ای و ژاپنی نزدیک ایران! واردات خودرو در بن بست بلاتکلیفی برگزاری دهمین آزمون مهارتی خدمات پس از فروش کرمان موتور تمدید مهلت ثبتنام خودروهای وارداتی چالش ۳ ضلعی واردات خودرو با تصمیمات خلاف قانون مخالفت مجلس با کاهش تعرفه واردات خودرو! اجرای آیین نامه جدید واردات خودرو متوقف شد + سند تسلا محکوم شد ورود دوباره مجلس به واگذاری ایران خودرو شیائومی در تحویل ماهانه خودرو رکورد زد سقوط سوددهی خودروسازان آلمانی بخشنامه جدید برای تسریع در فرآیند واردات خودرو +نامه
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
تعطیلات تابستانه خودروسازی تمدید دوباره مهلت ثبت نام خودروهای وارداتی و وکالتی کردن حسابها اولین کراس اوور الکتریکی سایز متوسط مزدا تولید شد زیان تسلا در بزرگترین بازارهای خودروی اروپا زمان کاهش تعرفههای خودرو معلوم نیست حذف وثیقه ۳۵ درصدی بانک مرکزی برای واردات خودروی جانبازان دلایل عدم استقبال از خودروهای وارداتی!