وضع واردات و صادرات در صنعت تایر
به گزارش کسب و کار ، در این میان، سهم محصولات و ادوات مصرفی خودرو بسیار پررنگ، برجسته و قابل توجه به نظر می‌رسد. اقبال عمومی مردم به خرید خودرو و ضرورتی که در این خصوص احساس می‌شود باعث شده تا در طول سالیان اخیر، با وجود رکود قابل توجه و چشمگیری که در فضای تولید کشور حاکم بوده، اما در عرصه قطعه‌سازی و صنعت خودرو، تا حدودی وضعیت متفاوت با دیگر عرصه‌های تولیدی و صنعتی باشد. البته در این عرصه نیز همچون بسیاری از حوزه‌های تولیدی دیگر، واردات محصولات از چین باعث شده تا مشکلاتی برای تولیدکنندگان ملزومات، ادوات و قطعات مورد نیاز خودرو ایجاد شود، اما به هر ترتیب شرایط حاکم بر این عرصه (از حیث کمی و اقتصادی) به مراتب مطلوب‌تر از حوزه‌های دیگر به نظر می‌رسد. در این میان، صنعت تایرسازی یا تولید لاستیک خودرو از نمونه فعالیت‌هایی محسوب می‌شود که در طول سالیان اخیر از حیث تکنولوژی و فناوری با رشد چشمگیر و قابل توجهی همراه شده است.
در صنعت خودروسازی قطعات وارداتی خودرو که تنها مربوط به لاستیک نیست، وارد بازار شده است. همچنین خودروهای چینی که طی سال‌های گذشته وارد و موجب بروز تلفات قابل توجهی شده (مانند خودروهای سنگین و خودروهای سواری که از چین وارد شد) کشور را با مشکل جدی روبه‌رو کرد. او افزود: قطعات تقلبی که وارد بازار شد پس از مدت کوتاهی خودرو را از کار می‌انداخت که لاستیک نیز از این قاعده مستثنا نیست. با وجود اینکه کشور ما کارخانه‌های لاستیک‌سازی دارد و از این تکنولوژی بهره‌مندیم و می‌توانیم آن را توسعه دهیم، اما متاسفانه در سال‌های گذشته عده‌ای با قاچاق کالا بسیاری از کالاهای بی‌کیفیت را وارد می‌کنند که سبب آسیب به مردم می‌شود و صنعت کشور را فلج می‌کند. برخی محموله‌ها نیز از مبادی قانونی وارد می‌شوند، اما کیفیت لازم را ندارند.
وضع واردات و صادرات در صنعت تایر
در سال 1392، واردات رسمی انواع تایر، تیوب و فلپ به کشور 108 هزار و 171 تن معادل 9 میلیون و 639 هزار و 456 حلقه بوده است که این آمار در سال 1393، به 151 هزار و 437 تن، معادل 12 میلیون و 862 هزار و 415 حلقه و در سال 1394 به 104 هزار و 856 تن، معادل 7 میلیون و 849 هزار و 553 حلقه رسید که کاهش 31 درصدی واردات انواع تایر را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. همچنین در 9 ماهه سال 1395، آمار واردات در این صنعت 76 هزار و 913 تن معادل 5 میلیون و 912 هزار و 842 حلقه بوده است که کاهش قابل ملاحظه‌ای نسبت به مدت مشابه سال گذشته ندارد. صادرات این محصولات نیز در سال 1392، 8 هزار و 711 تن معادل یک میلیون و 587 هزار و 369 حلقه بوده است که این رقم در سال 1393، به 7 هزار و 974 تن معادل یک میلیون و 705 هزار و 284 حلقه و در سال 1394، به 8 هزار و 812 تن معادل یک میلیون و 828 هزار و 437 حلقه رسیده است. همچنین در 9 ماهه سال 95، این آمار 606 هزار و 671 حلقه، معادل 4 هزار و 688 تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4 درصد کاهش داشته است.
روند نزولی عرضه تایرهای قاچاق به بازار
داوود سعادتی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لاستیک، فیلتر و روغن
با وجود گذشت یک ماه از تابستان همچنان بازار لاستیک و روغن با کاهش مراجعه و افت تقاضا همراه است و صرفا متقاضیان خرید براساس ضرورت و نیاز به این بازار مراجعه می‌کنند.
خوشبختانه جریان ورود لاستیک به صورت قاچاق در کشور روند نزولی داشته، به‌طوری که اغلب لاستیک‌ها دارای برگ‌سبز و فاکتور است و چنانچه تایری به صورت قاچاق وارد شود با واردکنندگان آنها برخورد می‌شود. هم‌اکنون عمده تایرهای خارجی موجود در کشور با مجوز واردات و از مسیرهای قانونی وارد می‌شود.
امروز تامین بخشی از نیاز بازار تایر از محصولات وارداتی است و ارائه خدمات پس از فروش برای لاستیک‌های وارداتی که حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد از نیاز داخل را تامین می‌کند، اجباری است. در صورت اجرای این الزام و ارائه خدمات پس از فروش برای لاستیک‌های وارداتی این امر می‌تواند بر کاهش واردات و افزایش قیمت تایر خارجی در بازار تاثیر بگذارد.
تاثیر نظارت‌های دولت بر کاهش ورود تایرهای قاچاق غیر قابل انکار است و بی‌شک با کاهش تایرهای قاچاق، شرایط برای تولیدکنندگان داخلی بهتر می‌شود. ارائه ضمانتنامه نیز برای لاستیک‌های داخلی و خارجی ضروری است. اجباری شدن ارائه ضمانت و خدمات پس از فروش برای لاستیک‌ها سبب کاهش قاچاق و ورود کالاهای بی‌کیفیت به این بازار می‌شود.
اکنون تنها اشخاصی قادر به واردات این محصول هستند که علاوه بر کارت بازرگانی دارای جواز کسب، تاییدیه استاندارد و مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت باشند. لاستیک‌های وارداتی باید نشان گواهی کیفیت اتحادیه اروپا (استاندارد ایمارک) را داشته باشند و شرکت‌های تولیدکننده خارجی مبدا یا باید تحت لیسانس شرکت‌های اروپایی باشند یا مورد تایید استاندارد‌های اروپایی قرار گیرند. واردکنندگان لاستیک باید نماینده تولیدکننده خارجی در ایران باشند تا هم محصولات‌شان را ضمانت و هم خدمات پس از فروش مناسبی را به خریدار ارائه کنند.
همچنین لازم است اشاره شود که عرضه روغن‌های تقلبی در بازار کاهش و با بازرسی‌های اتحادیه از سال گذشته جریان روغن تقلبی در بازار نیز روند نزولی داشته است. هر چند همچنان در برخی از مناطق حاشیه‌ای نیز توزیع این نوع روغن‌ها ادامه دارد. لازم است همچنان برای مقابله این بخش با عرضه روغن‌های تقلبی در بازار اقدام جدی صورت گیرد.
اعمال تعرفه‌های وارداتی سنگین برای حمایت از تولید داخل
مسعود علمشاهی، کارشناس اقتصاد
اعمال تعرفه‌های سنگین برای واردات برخی از محصولات در کشورهای توسعه‌یافته تدبیری است تا هزینه واردات چنین محصولاتی به میزانی افزایش یابد که مقرون به صرفه نباشد تا به‌واسطه آن، نقش‌آفرینی واحدهای تولیدی داخلی در تامین نیاز موجود در بازار تقویت شود. پیاده‌سازی این موضوع در کشور ایران نیز ضرورتی است که باید با جدیت هر چه بیشتری مد نظر قرار گیرد و با وجود اعمال آن در برخی عرصه‌ها، اما همچنان در بسیاری از حوزه‌ها باید چنین سازوکار حمایتی لحاظ شود.
تنها توجیه کاهش تعرفه، در زمانی مصداق پیدا می‌کند که جنبه رقابت و کیفیت در عرصه تولیدی و صنعتی ارتقا یابد و تولیدکنندگان داخلی مجاب شوند کیفیت محصولات خویش را ارتقا دهند. در غیر این صورت، لحاظ کردن این امر، در موارد غیر، نتیجه‌ای جز آسیب‌پذیر کردن حوزه‌های تولیدی مرتبط در پی نخواهد داشت. چنین ضرورتی (افزایش میزان تعرفه واردات) در صنعت تایرسازی کشور اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد، زیرا با واردات تجهیزات اروپایی و تولید محصولات و تایر با کیفیت، منطق حکم می‌کند میزان تعرفه‌ها با افزایش بیشتری همراه شود.
براساس بررسی‌های انجام‌شده، ظرفیت بازار تایر خاورمیانه قریب به 500 هزار تن برآورد می‌شود که در صورت نقش‌آفرینی هر چه بیشتر ایران در چنین عرصه‌ای، شاهد رونق تولید، صادرات و اشتغال و البته سرمایه‌گذاری‌های هر چه بیشتر در این خصوص خواهیم بود.
امید می‌رود به نقطه‌ای برسیم که حتی در عرصه تولید، ساخت و تامین تجهیزات مرتبط با محصولات تایر نیز به پیشرفت‌های هر چه بیشتری دست یابیم که این مهم با حمایت مضاعف، تحقیقات هر چه بیشتر و اتکا و باور به نیروهای بومی و داخلی به نحو شایسته و مطلوبی قابل حصول خواهد بود و با نایل شدن به چنین موفقیتی از واردات تجهیزات غربی برای تولید تایر نیز معاف خواهیم شد.
