خودرو های هیبریدی در ایران فروش ندارند +تصاویر

پدال نیوز: تامین خودروهای مجاز هیبریدی توسط خودروسازان ایرانی از جمله سیاست‌هایی است که در جهت رفع مشکلات آلودگی‌های زیست‌محیطی در نظر گرفته شده اما تاکنون در رابطه با این مبحث که از سال‌های پیش، مطرح شده، اقداماتی صورت نگرفته است.

به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از هفته نامه تجارت فردا - سپیده معظمی: تامین خودروهای مجاز هیبریدی توسط خودروسازان ایرانی از جمله سیاست‌هایی است که در جهت رفع مشکلات آلودگی‌های زیست‌محیطی در نظر گرفته شده اما تاکنون در رابطه با این مبحث که از سال‌های پیش، مطرح شده، اقداماتی صورت نگرفته است و تنها به فعالیت‌هایی که برخی از خودروسازان یا پروژه‌های دانشگاهی به آن پرداخته‌اند، بسنده شده است.

با وجود اینکه اخبار بسیاری در رابطه با آینده این خودروها که از منبع انرژی جدید برخوردارند شنیده می‌شود و حتی برای وسایل حمل و نقل عمومی در نظر گرفته شده‌اند، اما آنچنان استقبالی از آنها نشده است. در حال حاضر تنها تعداد معدودی از این خودروها توسط افراد خاص به کشور وارد شده‌ و به نظر می‌رسد، این خودروها که اصولاً لوکس هم هستند، در میزان آلایندگی محیط زیست اثری نداشته باشند و بیشتر از جنبه زیبایی و بهره‌‌ بردن از خودروهای آخرین مدل استفاده می‌شوند.

با این حال اگرچه بسیاری از کارشناسان معتقدند ورود خودروهای الکتریکی و هیبریدی به کشور زمینه‌ساز کاهش مشکلات زیست‌محیطی است و استفاده از آنها برای حل مشکلات تنفسی در کلانشهرها و کاهش منابع سوختی مفید است اما در مقابل کارشناسان دیگری هستند که حضور این خودروها را برای کشور به صرفه نمی‌دانند چراکه همچنان زیرساخت‌های لازم برای این وسایل نقلیه از جمله جایگاه مناسب برای شارژ این خودرو‌ها، عرضه باتری‌هایی مناسب و... در کشور فراهم نیست و این خود بی‌اقبالی به این خودروها و به تعویق افتادن تولید آنها را در پیش داشته است. حتی برخی از کارشناسان اظهار می‌کنند چندسالی زمان لازم است تا بتوانیم از این خودروها در سطح کشور استفاده کنیم.

اما به تازگی تحقیقاتی در این زمینه انجام شده که نشان می‌دهد این مساله همچنان قابل پیگیری است. این گزارش که به هدف بررسی مسائل و مشکلات موجود بر سر راه‌اندازی زیرساخت‌های مناسب برای بهره‌بری از این خودروها صورت گرفته است، اعلام کرده مهم‌ترین دلیل عدم استقبال از تولید این خودروها، قیمت تمام‌شده بالای این محصولات، نبود تضمین لازم برای وجود تقاضای مشتریان و نبود متولی واحد برای تولید آنها بوده است. پس در صورتی که بتوانند تقاضای مشتریان را بالا ببرند، شرکت‌ یا سازمانی مسوولیت تولید این خودروها را که نیاز به انرژی‌های جدید دارند، بر عهده می‌گیرد. چراکه بر اساس این گزارش، شرکت‌های خودروسازی ادعا کرده‌اند که اگر مشکلات در خصوص تضمین مشتریان برطرف شود، توانمندی‌ تولید این نمونه از خودروها در کشور وجود دارد.

اما آیا در این زمینه اقدامات و مشوق‌هایی برای ایجاد انگیزه در میان مشتریان ایجاد می‌‌شود؟ آیا این وسیله نقلیه مورد اقبال عموم مشتریان قرار می‌گیرد؟ یا اینکه مانند سایر طرح‌های دولت در سال‌های گذشته بدون تاثیر می‌ماند؟ همان‌طور که شاهدیم، دولت در گذشته طرح‌هایی در زمینه گازسوز کردن خودروها برای کاهش معضلات آلایندگی محیط زیست انجام داده که تاثیر آنچنانی نداشته‌اند و تنها هزینه‌های بالایی به اقتصاد کشور تحمیل شده است.

حتی در این زمینه اقداماتی مانند در نظر گرفتن تعرفه ناچیز برای واردات خودروها انجام شده اما به نظر می‌رسد به دلیل قیمت بالایی که این محصولات دارند، واردات این خودروها نیز محدود مانده است. دراین زمینه به گفت‌وگو با امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی دانشکده خودرو دانشگاه علم و صنعت ایران پرداختیم. او می‌گوید: اصولاً خودرو هیبریدی از چند منظر در ایران به‌صرفه نیست.

اولاً هزینه سوخت در کشور نسبت به دیگر هزینه‌ها نازل است. همچنین هزینه‌های خرید این نوع خودروها حتی بدون گمرک بالا خواهد بود. از آن مهم‌تر مساله تعمیر و نگهداری است. همچنین او معتقد است: طبیعی است که با این اوصاف تمایل مشتریان به این نوع خودروها و حتی خودروهای الکتریکی در حد صفر است. همین جا اشاره کنم که دردسرهای خودروهای الکتریکی برای مردم بسیار بیشتر از خودروهای هیبریدی خواهد بود و حداقل تا پنج سال آینده اصلاً نمی‌توان به آن فکر کرد.

مزیت ناشناخته

مصطفی جعفری*: در سال 1982، ریدلی اسکات با نمایش عمومی یک فیلم علمی-تخیلی سیاه و بدبینانه با موضوع لس‌آنجلس سال 2019 توجه اصحاب هنر و سینما‌دوستان را جلب کرد و نهایتاً اثرش در فهرست 100 فیلم برتر تاریخ سینما قرار گرفت. فیلم بلید رانر، موفقیتش را علاوه بر حضور درخشان هریسون فورد و کارگردانی کم‌نظیر ریدلی اسکات، به خلق یک کاراکتر جذاب دیگر نیز مدیون بود.

خودرو پلیس نمایش داده‌شده در این فیلم، با قابلیت پرواز عمودی و ده‌ها امکان تجهیزاتی و عملیاتی در انجام ماموریت‌های محوله، بخشی از تصورات رایج در اوایل دهه 80 میلادی در مورد پیشرفت‌های تکنولوژیک خودروهای سواری در هزاره سوم میلادی را منعکس می‌کرد. تصوراتی که بخش قابل توجهی از آنها امروز به وضوح، رنگ واقعیت به خود نگرفته‌اند. خودروهای سواری و انواع دیگر خودروها به عنوان محصولات صنعت جهانی خودروسازی، در حوزه طراحی و در بخش تولید از دستاوردهای علمی و تکنولوژی‌های جدید بسیار بهره برده‌اند.

ظهور خودروها با منابع انرژی جدید

این صنعت با توجه به ماهیت مبتنی بر سرمایه و تجهیزات تولید و با توجه به هزینه‌های بالای راه‌اندازی، از دستاوردهای تکنولوژیکی بیشتر در جهت افزایش بهره‌وری و راندمان تولید و کاهش هزینه‌های سربار بهره برده است و به‌رغم مرکزیت بهره‌برداری از فناوری‌های جدید در بحث پویایی‌های بازار و رقابت میان شرکت‌های بزرگ، هنوز ساختار محصول و چارچوب استفاده و به نوعی تجربه کاربری، در نتیجه به‌کارگیری فناوری‌های جدید دچار تغییرات بنیادین نشده است. تنها نقطه عطف صنعت خودروسازی از این منظر را می‌توان استفاده از منابع انرژی جدید و ظهور خودروهای برقی و هیبریدی دانست و در طی سال‌های آتی در صورت موفقیت خودروهای خودران شرکت گوگل، برگ جدیدی در حوزه تغییر تجربه کاربری خودروهای سواری رقم خواهد خورد.

طراحی خودروهای برقی و هیبریدی و معرفی مدل‌های متنوعی از این محصولات طی قرن بیستم همواره در دستور کار موسسات تحقیقاتی و واحدهای تحقیق و توسعه شرکت‌های خودروسازی بوده است. اما به دلیل شتاب پایین، هزینه تمام‌شده بالای این محصولات و محدودیت مسافت استفاده از آنها، هیچ‌گاه شاهد عرضه موفق این نوع خودروها پیش از دهه‌های پایانی قرن بیستم نبوده‌ایم.

افزایش قیمت نفت خام در دهه‌های 70 و 80 میلادی زمینه‌ساز توجه مصرف‌کنندگان در جوامع مختلف به این نوع خودروها شد به طوری که در نمایشگاه خودرو لس‌آنجلس در سال 1990 نمونه اولیه نسل جدید و کاراتر خودروهای برقی و هیبریدی توسط غول‌های خودروسازی در معرض بازدید عموم قرار گرفت. با عرضه تویوتا پریوس در سال 1997 و هوندا اینسایت در سال 1999 به عنوان موفق‌ترین خودروهای هیبریدی بازار جهانی خودرو، این محصولات وارد شبکه فروش و توزیع خودرو در اقصی نقاط دنیا شدند.

اقبال از خودروهای هیبریدی در بازار ایران

چند سالی است که در کشور ما هم، در مورد مزایا و معایب عرضه انبوه این خودروها و آینده خودروهای هیبریدی در بازار مباحث مختلفی در رسانه‌های عمومی و نشریات تخصصی مطرح می‌شود. اخبار مربوط به آغاز تولید اتوبوس و خودروهای سواری هیبریدی و برقی به نقل از مدیران و مسوولان صنعت کشور، بارها در سال‌های گذشته در رسانه‌های مختلف انعکاس و با حذف تعرفه واردات این خودروها در سال 1393، گمانه‌زنی‌ها در مورد حضور جدی این محصولات در بازار کشور افزایش یافته است.

خوش‌بینی در مورد آینده درخشان خودروهای برقی و هیبریدی در بازار ایران با توجه به تجربه جهانی این محصولات مورد مناقشه است. در سال 2015، با فروش قریب به 2 /1 میلیون دستگاه خودرو هیبریدی در بیش از 20 کشور دنیا، سهم اندکی از یک درصد از فروش جهانی خودروهای سواری به این نوع از خودروها اختصاص یافت. به واسطه استفاده از پاره‌ای از قطعات و مجموعه‌های خاص همچون باتری لیتیومی، شبکه بخش و تبدیل انرژی الکتریکی، ژنراتور و سیستم انتقال قدرت متفاوت، خودروهای هیبریدی از هزینه تمام‌شده و در نتیجه قیمت خرده‌فروشی بالاتری نسبت به خودروهای متعارف برخوردار هستند.

مطالعه صورت‌گرفته بر روی 45 مدل مختلف خودروهای هیبریدی موجود در بازار آمریکا نشان می‌دهد، حداقل چهار هزار دلار اختلاف قیمت میان نمونه هیبریدی و معمولی در یک مدل مشخص وجود دارد. به طور متوسط 30 درصد افزایش قیمت خودروهای هیبریدی نسبت به مدل‌های بنزین‌سوز کاملاً طبیعی است. این مساله با توجه به ماهیت کاملاً کشش‌پذیر تقاضای خودرو در بخش‌های پایینی بازار نسبت به قیمت، در کنار کمبود زیرساخت‌های لازم و فقدان دانش فنی در شبکه خدمات پس از فروش، باعث کاهش سهم بازار این محصولات در کشورهای مختلف شده است.

این اختلاف قیمت و دغدغه‌های مورد اشاره، در بازار کشور ما هم می‌تواند مانع از رونق فروش و همه‌گیری مصرف این نوع خودروها شود. اگر به این مسائل، پایین بودن قیمت نسبی سوخت‌های فسیلی را که به واسطه بهره‌مندی کشورمان از منابع عظیم نفت و گاز کاملاً امری طبیعی است و موجب حذف انگیزه اصلی استفاده از خودروهای هیبریدی در سطح خرد و خانوارها می‌شود، نیز بیفزاییم، دورنمای توسعه بازار خودروهای برقی و هیبریدی کاملاً ناامیدکننده است.

مشوق‌های لازم برای توسعه استفاده از این خودروها

با وجود تمامی شبهات اقتصادی وارد به تصمیم استفاده از خودروهای هیبریدی و نگرانی‌های موجود در این خصوص در سطح خرد، با در نظر گرفتن کلیه هزینه‌های پنهان پیامدهای استفاده از سوخت‌های فسیلی در خودروهای سواری، در سطح کلان حمایت از ترویج استفاده از این محصولات کاملاً توجیه‌پذیر است. اعمال محدودیت‌های سختگیرانه در حوزه آلایندگی خودروها، ارائه تسهیلات مالی به شرکت‌های خودروسازی برای سرمایه‌گذاری در حوزه تحقیق و توسعه، ارائه تسهیلات به مصرف‌کنندگان برای خرید خودروهای برقی و هیبریدی، حذف عوارض و مالیات این وسایل نقلیه و تقبل بخشی از هزینه خرید آنها، مجموع سیاست‌هایی هستند که در سال‌های اخیر در کشورهایی همچون ژاپن، آمریکا و حتی چین به منظور ترویج استفاده از خودروهای مبتنی بر انرژی‌های جدید توسط دولت‌ها اتخاذ شده‌اند.

نمونه بارز این مساله را در کشور چین و سایت‌های دولت این کشور در حمایت از یکی از بزرگ‌ترین سازندگان خودروهای برقی و هیبریدی و باتری‌های لیتیومی دنیا، بی‌وای‌دی می‌توان یافت. به‌رغم حذف تعرفه واردات خودروهای هیبریدی در ایران، هرگونه آینده‌ای برای این محصولات در بازار ایران، بدون وجود سیاست‌های مشابه در کشور، قابل تصویر نیست. علاوه بر سرمایه‌گذاری در حوزه ترویج مصرف، ایجاد زیرساخت‌های لازم و گسترش دانش فنی نیز نیازمند توجه و برنامه‌ریزی دولت است.

بلوغ کامل خودروهای هیبریدی

در انتهای دهه 90 میلادی و ابتدای هزاره سوم، با توجه به شکاف تکنولوژیک موجود میان غول‌های خودروسازی دنیا و کشورهای در حال توسعه، سرمایه‌گذاری روی تولید خودروهای مبتنی بر انرژی‌های نو در دستور کار بسیاری از شرکت‌های نوظهور خودروسازی قرار گرفت. تکامل فرآیندهای تولید و فناوری‌های به کار رفته در خودروهای هیبریدی و پیچیدگی اجزا و مجموعه‌های خاص این محصولات، در حال حاضر به بلوغ کامل رسیده است و تصور امکان جبران عقب‌ماندگی و سرآمدی در حوزه طراحی و تولید خودروهای هیبریدی، با توجه به تعداد بالای گواهی‌های ثبت‌شده حق بهره‌برداری انحصاری از فناوری‌های مورد استفاده در این حوزه توسط غول‌های بین‌المللی، کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد.

راه‌اندازی شرکت‌های سرمایه‌گذاری مشترک و مونتاژ خودروهای هیبریدی به همراه داخلی‌سازی تدریجی قطعات و اجزای این خودروها، در میان‌مدت می‌تواند ضمن کاهش قیمت این محصولات، زمینه‌ساز انتقال تکنولوژی و دانش فنی شود. نیاز شبکه حمل و نقل عمومی کشور به بهره‌مندی از وسایل نقلیه برقی و هیبریدی بر کسی پوشیده نیست و هرگونه سرمایه‌گذاری در تولید و گسترش بازار این محصولات، در بلندمدت با کاهش قیمت و افزایش دسترسی به خدمات و زیرساخت‌های مورد نیاز و در نتیجه سهولت استفاده از این خودروها در شبکه حمل و نقل عمومی، از ریسک پایین و نرخ بازگشت قابل قبول برخوردار است.

*کارشناس صنعت خودرو

گزارش خطا

پسندها: 0

اشتراک گذاری

فیسبوک

سروش

واتس‌اپ

لینکداین

توییتر

تلگرام

برچسب ها:

خودرو های هیبریدی بازار خودرو ایران خودروسازان ایرانی خودروسازان داخلی پدال نیوز تصاویر