مردان دولتی در خودروسازی ها خلع سلاح می شوند؟
پدال نیوز: ابتدای هفته جاری معاون اول رئیسجمهوری، بخشنامه ممنوعیت انتخاب مدیران ستادی را بهعنوان اعضای هیاتمدیره شرکتها ابلاغ کرد. البته این مصوبه فقط برای شرکتهای تابعه ارگانها و سازمانهای عمومی بوده که در خارج از کشور تاسیس شدهاند.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از فرصت امروز، حالا اما با توجه به حضور مدیران وزارت صنعت در هیاتمدیره دو شرکت ایران خودرو و سایپا، کارشناسان معتقدند برای شکلگیری فضای سالم رقابتی، باید چنین مصوبهای به شرکتهای داخلی نیز ابلاغ شده و همچنین روند خصوصیسازی بهطور کامل صورت بگیرد.
در میان سالهای 88 تا 89 خصوصیسازی صنعت خودرو صورت گرفت؛ خصوصیسازی که این دو شرکت را بر سر دو راهی دولت و بخشخصوصی قرار داد و مدیریت و بدنه دولتی را همچنان پابرجا و محکم در این دو خودروسازی نگه داشت. بهطور رسمی سهم دولت در سهام این دو خودروساز که در اختیار سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) قرار دارد، در ایران خودرو 18/17 درصد و در سایپا 36/79 درصد است، گرچه بخش دیگری از سهام این دو شرکت نیز در اختیار سایر شرکتهای دولتی نظیر گروه صنعتی رنا یا سرمایهگذاری تامیناجتماعی قرار دارد، اما آن چیزی که مدتهاست نقد کارشناسان را به دنبال داشته، حضور معاونان و مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت- که همه تصمیمات و سیاستگذاریهای مربوط به خودرو را انجام میدهند- در هیاتمدیره این دو شرکت است.
سال هاست بهطور سنتی معاون صنایع و رئیس سازمان گسترش و نوسازی ایران (معاون وزیر صنعت) در راس هیاتمدیره هر دو شرکت قرار دارند. البته این سنت زمستان سال گذشته کمی تغییر کرد و با استعفای رضا نوروز زاده، رئیس پیشین ایدرو از هیاتمدیره سایپا، سیدابریشمی، رئیس سابق سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران به جای او نشست اما با انتصاب امیرحسین قناتی، مدیرکل دفتر نیرومحرکه و صنایع خودروی وزارت صنعت، سنت قدیمی حفظ شد.
قصه مدیران دولتی و رانت اطلاعاتی
حالا اما کارشناسان معتقدند که رانت اطلاعاتی و قدرت چانهزنی بالای دو خودروساز بزرگ جاده مخصوص پابرجا خواهد بود تا زمانیکه در هیاتمدیره این دو شرکت از مدیران دولتی هستند و همین موضوع منجر به تضعیف بخشخصوصی و شکل نگرفتن فضای رقابتی عادلانه میشود.
شهرام آزادی، کارشناس صنعت خودرو در این زمینه به «فرصت امروز» میگوید: «ساختار دو شرکت خودروسازی سایپا و ایران خودرو، ویژگی نیمه دولتی دارد که نمیتوان از آن فرار کرد. وقتی که اعضای هیاتمدیره کسانی هستند که در تصمیمگیریهای کلان و سیاستگذاری برای این صنعت نقش دارند، طبیعتا این اطلاعات را به شرکتهای متبوعشان انتقال میدهند.»
امرالله امینی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در اینباره در گفتوگو با «فرصتامروز» بیان میکند: «دو شرکت خودروسازی بزرگ کشور هیچ یک بهطور کامل خصوصیسازی نشده و بخشخصوصی سهمی اندک از این دو شرکت دارد. بنابراین دولت بیشترین نفوذ را در هیاتمدیره این دو شرکت داشته و اصولا هر جا که مدیران دولتی حضور دارند، رانت اطلاعاتی نیز وجود دارد و این یک پدیده غیرقابل انکار است که صرفا موجب شکل نگرفتن یک فضای عادلانه رقابتی میشود.»
خصوصیسازی تنها راهحل مسئله
اگر قرار باشد که مدیران دولتی از هیأتمدیره این دو شرکت کنار بروند، چه کسی باید نماینده سهام بخش دولتی در این دو خودروسازی باشد که نه رانت اطلاعاتی برای این دو شرکت پدید آید و نه قدرت چانهزنی آنها به واسطه این حضور با سایر شرکتهای خودروسازی تفاوت داشته باشد؟
آزادی معتقد است: «اگر ما پذیرفتیم که دولت سهمی قابل ملاحظه در سهام این دو خودروسازی داشته باشد، باید این را هم بپذیریم که دولت میتواند هر نمایندهای را در هیاتمدیره این دو شرکت قرار دهد اما اگر میخواهیم که این رانت از بین برود، تنها راه خصوصیسازی کامل صنعت خودرو است و راهکاری به غیراز این وجود ندارد.»
امینی نیز در پاسخ به این پرسش اظهار میکند: «نمیتوان برای دولت تعیین کرد که نمایندهای را در هیأتمدیره این دو شرکت قرار دهد بلکه برای حل اساسی این ماجرا، باید این دو شرکت بهطور کامل به بخشخصوصی واگذار شوند.»
حضور مدیران ارشد وزارت صنعت، در رأس هیاتمدیرههای غولهای جاده مخصوص، قدرت چانهزنی آنها را در مذاکرات با شرکتهای خارجی بالاتر برده که همین اتفاق شانس پاگرفتن بخشخصوصی خودرو را که رئیس جمهوری در سومین همایش بینالمللی صنعت خودرو بر آن تاکید کرد، کم میکند. ضمن اینکه موجب میشود سرمایهگذاران خارجی بیش از آنکه به خاطر ماهیت این دو شرکت با آنها شراکت کنند، به دلیل استفاده از رانت دولتی و بردن نهایت بهره وارد روند مشارکت شوند که در هر دو سوی این پیکان، چیزی به غیر از سکون وضعیت موجود تا سالهای آتی نیست.
گویا وقت آن رسیده که یا دولت بهطور جدی نمونه همان بخشنامه اخیر را برای شرکتهای دولتی اجرا کرده یا آبی و نارنجیپوشان جاده مخصوص را بهطور جدی به سمت خصوصیسازی سوق دهد.
در میان سالهای 88 تا 89 خصوصیسازی صنعت خودرو صورت گرفت؛ خصوصیسازی که این دو شرکت را بر سر دو راهی دولت و بخشخصوصی قرار داد و مدیریت و بدنه دولتی را همچنان پابرجا و محکم در این دو خودروسازی نگه داشت. بهطور رسمی سهم دولت در سهام این دو خودروساز که در اختیار سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) قرار دارد، در ایران خودرو 18/17 درصد و در سایپا 36/79 درصد است، گرچه بخش دیگری از سهام این دو شرکت نیز در اختیار سایر شرکتهای دولتی نظیر گروه صنعتی رنا یا سرمایهگذاری تامیناجتماعی قرار دارد، اما آن چیزی که مدتهاست نقد کارشناسان را به دنبال داشته، حضور معاونان و مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت- که همه تصمیمات و سیاستگذاریهای مربوط به خودرو را انجام میدهند- در هیاتمدیره این دو شرکت است.
سال هاست بهطور سنتی معاون صنایع و رئیس سازمان گسترش و نوسازی ایران (معاون وزیر صنعت) در راس هیاتمدیره هر دو شرکت قرار دارند. البته این سنت زمستان سال گذشته کمی تغییر کرد و با استعفای رضا نوروز زاده، رئیس پیشین ایدرو از هیاتمدیره سایپا، سیدابریشمی، رئیس سابق سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران به جای او نشست اما با انتصاب امیرحسین قناتی، مدیرکل دفتر نیرومحرکه و صنایع خودروی وزارت صنعت، سنت قدیمی حفظ شد.
قصه مدیران دولتی و رانت اطلاعاتی
حالا اما کارشناسان معتقدند که رانت اطلاعاتی و قدرت چانهزنی بالای دو خودروساز بزرگ جاده مخصوص پابرجا خواهد بود تا زمانیکه در هیاتمدیره این دو شرکت از مدیران دولتی هستند و همین موضوع منجر به تضعیف بخشخصوصی و شکل نگرفتن فضای رقابتی عادلانه میشود.
شهرام آزادی، کارشناس صنعت خودرو در این زمینه به «فرصت امروز» میگوید: «ساختار دو شرکت خودروسازی سایپا و ایران خودرو، ویژگی نیمه دولتی دارد که نمیتوان از آن فرار کرد. وقتی که اعضای هیاتمدیره کسانی هستند که در تصمیمگیریهای کلان و سیاستگذاری برای این صنعت نقش دارند، طبیعتا این اطلاعات را به شرکتهای متبوعشان انتقال میدهند.»
امرالله امینی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در اینباره در گفتوگو با «فرصتامروز» بیان میکند: «دو شرکت خودروسازی بزرگ کشور هیچ یک بهطور کامل خصوصیسازی نشده و بخشخصوصی سهمی اندک از این دو شرکت دارد. بنابراین دولت بیشترین نفوذ را در هیاتمدیره این دو شرکت داشته و اصولا هر جا که مدیران دولتی حضور دارند، رانت اطلاعاتی نیز وجود دارد و این یک پدیده غیرقابل انکار است که صرفا موجب شکل نگرفتن یک فضای عادلانه رقابتی میشود.»
خصوصیسازی تنها راهحل مسئله
اگر قرار باشد که مدیران دولتی از هیأتمدیره این دو شرکت کنار بروند، چه کسی باید نماینده سهام بخش دولتی در این دو خودروسازی باشد که نه رانت اطلاعاتی برای این دو شرکت پدید آید و نه قدرت چانهزنی آنها به واسطه این حضور با سایر شرکتهای خودروسازی تفاوت داشته باشد؟
آزادی معتقد است: «اگر ما پذیرفتیم که دولت سهمی قابل ملاحظه در سهام این دو خودروسازی داشته باشد، باید این را هم بپذیریم که دولت میتواند هر نمایندهای را در هیاتمدیره این دو شرکت قرار دهد اما اگر میخواهیم که این رانت از بین برود، تنها راه خصوصیسازی کامل صنعت خودرو است و راهکاری به غیراز این وجود ندارد.»
امینی نیز در پاسخ به این پرسش اظهار میکند: «نمیتوان برای دولت تعیین کرد که نمایندهای را در هیأتمدیره این دو شرکت قرار دهد بلکه برای حل اساسی این ماجرا، باید این دو شرکت بهطور کامل به بخشخصوصی واگذار شوند.»
حضور مدیران ارشد وزارت صنعت، در رأس هیاتمدیرههای غولهای جاده مخصوص، قدرت چانهزنی آنها را در مذاکرات با شرکتهای خارجی بالاتر برده که همین اتفاق شانس پاگرفتن بخشخصوصی خودرو را که رئیس جمهوری در سومین همایش بینالمللی صنعت خودرو بر آن تاکید کرد، کم میکند. ضمن اینکه موجب میشود سرمایهگذاران خارجی بیش از آنکه به خاطر ماهیت این دو شرکت با آنها شراکت کنند، به دلیل استفاده از رانت دولتی و بردن نهایت بهره وارد روند مشارکت شوند که در هر دو سوی این پیکان، چیزی به غیر از سکون وضعیت موجود تا سالهای آتی نیست.
گویا وقت آن رسیده که یا دولت بهطور جدی نمونه همان بخشنامه اخیر را برای شرکتهای دولتی اجرا کرده یا آبی و نارنجیپوشان جاده مخصوص را بهطور جدی به سمت خصوصیسازی سوق دهد.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
GWM Ora 07 Touring مشابه پورشه پانامرا در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Trumpchi s9 با تکنولوژی CATL و Huawei در شانگهای رونمایی شد +تصاویر ArcFox S5 محصول نوآورانه بایک در شانگهای رونمایی شد +تصاویر ArcFox T1 جدیدترین زبان طراحی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر کانسپت فضایی ARCFOX 77 در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر BYD Ocean-S سدان پرچمدار در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر جدول/ قیمت کارخانه ای محصولات مدیران خودرو 8 اردیبهشت 1404 شرایط فروش اقساطی دو محصول آرین ستاک اعلام شد +جدول chery Omoda c3 الهام گرفته از سفینه های فضایی معرفی شد +تصاویر عرضه اکتان تخصصی برای خودروهای گک و سوزوکی توسط راسا موتور موانع تولید را در جلسه دولت بررسی خواهیم کرد در پشت پرده صنعت خودرو چه می گذرد؟ روی ناخوش خودروی چینی ترکش انفجار بندر عباس بر «خودرو» الهام جنسیس از «اسب عرب» رونمایی از سوپرکار هنسی افزایش مشارکت در طرحهای جایگزینی خودروهای فرسوده خدمات غیرحضوری کرمان موتور؛ تجربهای سریع، مطمئن و استاندارد BYD Fang Cheng Tai 3 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر AITO M8 با انبوهی از تکنولوژی در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر پیکاپ Jetour با برند Reaolo در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Jetour VT9 شاسی بلند هفت نفره رونمایی شد +تصاویر Chery Fulwin A9 پیشرانه قدرتمند در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر سهمیه واردات خودرو سواری جانبازی اعلام شد تصاویر/ نمایش قدرت CHERY با 53 مدل در Auto Shanghai 2025 MINI Aceman کراس اوور برقی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر BAIC BJ60 قلدر چینی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر وضعیت خودروهای وارداتی بعد از انفجار در بندر شهید رجایی Dongfeng Warrior M817 جنگجوی آفرودی در شانگهای رونمایی شد +تصاویر آمادگی گروه بهمن برای بازسازی هر چه سریعتر بندر شهید رجایی اولین شرایط فروش کاپرا U اعلام شد +جدول پلتفرمهای نوین جک موتورز در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 Exeed Yaoguang در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر Exeed VX C-DM زیر مجموعه چری در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر chery arrizo 8 pro در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر مرسدس بنز CLA L در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر با کانسپت مفهومی CHERY QQ بیشتر آشنا شوید +تصاویر آغاز توقف خطوط تولید قطعه تغییر نظم جهانی صنعت خودرو جهش دوبرابری سود BYD توقف تولید نیسان در چین هفته خوب تسلا آیا ورق در بازار خودرو بر می گردد؟ شاسی بلند آفرود دیپال G318 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر BMW X2 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر JETOUR T2 شاسی بلند چری در Auto Shanghai 2025 معرفی شد +تصاویر GAC PICKUP 01 رقیب تسلا سایبرتراک در شانگهای رونمایی شد +تصاویر خودروی هنری bmw v8 art car در شانگهای رونمایی شد +تصاویر BMW iX1 کراس اوور برقی باواریا در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر Chery Tiggo 9L با بالاترین سطح تکنولوژی در شانگهای رونمایی شد +تصاویر
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
Jetour VT9 شاسی بلند هفت نفره رونمایی شد +تصاویر پیکاپ Jetour با برند Reaolo در شانگهای رونمایی شد +تصاویر AITO M8 با انبوهی از تکنولوژی در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر BYD Fang Cheng Tai 3 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر خدمات غیرحضوری کرمان موتور؛ تجربهای سریع، مطمئن و استاندارد افزایش مشارکت در طرحهای جایگزینی خودروهای فرسوده روی ناخوش خودروی چینی رونمایی از سوپرکار هنسی الهام جنسیس از «اسب عرب» ترکش انفجار بندر عباس بر «خودرو» در پشت پرده صنعت خودرو چه می گذرد؟ موانع تولید را در جلسه دولت بررسی خواهیم کرد عرضه اکتان تخصصی برای خودروهای گک و سوزوکی توسط راسا موتور chery Omoda c3 الهام گرفته از سفینه های فضایی معرفی شد +تصاویر BYD Ocean-S سدان پرچمدار در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر کانسپت فضایی ARCFOX 77 در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر ArcFox T1 جدیدترین زبان طراحی در نمایشگاه شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر ArcFox S5 محصول نوآورانه بایک در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Trumpchi s9 با تکنولوژی CATL و Huawei در شانگهای رونمایی شد +تصاویر شرایط فروش اقساطی دو محصول آرین ستاک اعلام شد +جدول جدول/ قیمت کارخانه ای محصولات مدیران خودرو 8 اردیبهشت 1404 GWM Ora 07 Touring مشابه پورشه پانامرا در شانگهای رونمایی شد +تصاویر