چرا طرح بنزین دو نرخی منطقی نیست؟
پدال نیوز: بنزین دونرخی که با پیشنهاد کمیسیون تلفیق بودجه مجلس نهم در لایحه بودجه سال 1395 گنجانده شده بود، پس از فراز و نشیبهای زیاد؛ در قالب قانون بودجه به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان رسید.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز، قانونی که از ابتدا سایه سنگین مخالفت رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، معاون وزیر نفت، رئیس اتحادیه جایگاهداران بنزین و عده زیادی از کارشناسان فعال در حوزه تولید و توزیع بنزین را بر سر خود میدید، همچنان با اما و اگرهای زیاد همراه است؛ چه آنکه وزیر نفت در تازهترین موضعگیری خود صراحتا اعلام کرد که وزارتخانه متبوع وی برنامهای برای بنزین دونرخی ندارد و در این خصوص منتظر تصمیم دولت است. در این فضا قاعدتا دولتیها که واهمهای از بهکار بردن واژه «فسادآور» برای این قانون نداشتند؛ همواره تاکیدات مکرری بر موانع نرمافزاری و سختافزاری بر سر راه اجرای قانونی موضوع داشتند. به گزارش دنیای اقتصاد ، همین «قانونی» که دولت و متولیان امر توزیع سوخت را موظف میکند تا حداکثر ظرف مدت چهار ماه کلیه وسایل نقلیه سبک و سنگین اعم از بنزینی و گازوئیلی و دوگانهسوز را به کارت سوخت مجهز نماید و تازه در کنار آن ضمن تعیین سهمیه پایه با نرخ پایان سال 1394، نرخ بنزین را هم برای آندسته از مصرفکنندگانی که از کارت سوخت جایگاه یا مازاد بر سهمیه پایه سوختگیری میکنند براساس «قیمتتمامشده» از آنها اخذ کند.
منتقدان دولتی و غیردولتی این قانون جدای از اینکه اساس دونرخی شدن را در مورد هر کالایی فسادزا میدانند، عملا با تکیه بر موانع تسویهحساب با جایگاهداران، عدم امکان محاسبه قیمت تمامشده مدنظر قانونگذار و نقص و عدم شفافیت قانون در نحوه بهکارگیری قیمت فوب خلیجفارس در نرخ دوم بنزین، آن را غیرقابل اجرا دانسته و مکررا از چالشهای محاسباتی و مالی و حسابداری التزام به اجرای آن سخن گفتهاند. این گروه بهدرستی معتقد است که اساسا فروش تکنرخی بنزین اشکال عمدهای نداشت که ناگزیر به فروش بنزین با دونرخ شوند. از طرف دیگر قانونگذاران و طراحان بنزین دونرخی که برخی از آنان قبلا از مدعیان ضرورت تکنرخی شدن بنزین بودند با تغییر آشکار و بیان استدلالهایی نظیر «کاهش مصرف بنزین» از طریق سهمیهبندی و «اخذ هزینه بیشتر» از طبقه پرمصرف سعی در دفاع از طرحی داشتند که حالا بهعنوان قانون در اختیار دولتی قرار گرفته است که بیش از هر مرجع دیگری به ایرادات و اشکالات و تبعات منفی آن وقوف دارد. بنابراین با فرض اجرای قانون، باید اجرای آن را از پیش شکستخورده دانست. برای بررسی علل ناکامی احتمالی اجرای قانون مراجعه به چهار ماخذ راهگشا خواهد بود:
1- براساس آمار منتشره شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با پیادهسازی پروژه کارت هوشمند سوخت مصرف روزانه بنزین از 74 میلیون لیتر در سال 1385 با 19درصد کاهش به 60 میلیون لیتر در پایان سال 1390 رسید. اما این روند کاهشی مصرف و حساسیت مصرفکنندگان به قیمت در سال 1391 متوقف شد و طی سالهای بعد از آن همواره شاهد افزایش مصرف بودیم، لذا با استناد به این رفتار مصرفکنندگان بنزین در چند سال اخیر، دست یافتن به هدف اول قانونگذاران، چندان خوشبینانه بهنظر نمیرسد.
2- با توجه به اینکه لزوما آن قشر از جامعه که بیشتر از سایرین بنزین مصرف میکند از اقشار مرفه نیست و بهطور کل ارتباط معناداری بین سطح رفاه و مصرف بنزین متصور نیست، بنابراین نمیتوان به بهانه مدیریت بر مصرف به آن بخش که از طریق وسیله نقلیه امرار معاش میکنند بهصورت تصاعدی هزینه وارد کرد.
3- براساس یکی از تبصرههای قانون بودجه، تعریفی از قیمتتمامشده ارائه شده که عبارت است از: قیمت فوب خلیجفارس بهاضافه هزینههای جانبی مثل هزینه ریزش، تبخیر، بیمه، انتقال، حمل، توزیع، کارمزد جایگاهداران و عوارض قانونی موضوع جزء (2) تبصره ماده (16) و بند (ج) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده. این فرمول با چشمپوشی از فقدان بسترهای لازم برای محاسبه قیمتتمام شده انتقال، توزیع و فروش یک لیتر بنزین، نهایتا «سنگ بزرگ» دیگری است که اجرایی کردن قانون را دشوار میکند.
4- آنطور که اطلاعات قیمت بنزین فوب خلیجفارس در سال 1394 (با فرض برابری قیمت هر دلار آمریکا) نشان میدهد، بهای این فرآورده نفتی با تغییرات قیمت جهانی نفت، دچار نوسانات عمدهای میشود. بنابراین در این شرایط نرخگذاری و اینکه مبنای نرخ قیمت روزانه، میانگین ماهانه یا سالانه بنزین فوب خواهد بود یا خیر از ابهامات قانون است که عملیات اجرایی آن را مختل خواهد کرد. با این اوصاف و با در نظر گرفتن مقوله «هزینه-فایده»های اجرایی و خلأهای فنی غیرقابل اغماض در تبصرههای مرتبط به فروش دونرخی بنزین و نبود انسجام در اجزای آن، باید دید دولت در نهایت چه تصمیمی در این باره اتخاذ خواهد کرد.
منتقدان دولتی و غیردولتی این قانون جدای از اینکه اساس دونرخی شدن را در مورد هر کالایی فسادزا میدانند، عملا با تکیه بر موانع تسویهحساب با جایگاهداران، عدم امکان محاسبه قیمت تمامشده مدنظر قانونگذار و نقص و عدم شفافیت قانون در نحوه بهکارگیری قیمت فوب خلیجفارس در نرخ دوم بنزین، آن را غیرقابل اجرا دانسته و مکررا از چالشهای محاسباتی و مالی و حسابداری التزام به اجرای آن سخن گفتهاند. این گروه بهدرستی معتقد است که اساسا فروش تکنرخی بنزین اشکال عمدهای نداشت که ناگزیر به فروش بنزین با دونرخ شوند. از طرف دیگر قانونگذاران و طراحان بنزین دونرخی که برخی از آنان قبلا از مدعیان ضرورت تکنرخی شدن بنزین بودند با تغییر آشکار و بیان استدلالهایی نظیر «کاهش مصرف بنزین» از طریق سهمیهبندی و «اخذ هزینه بیشتر» از طبقه پرمصرف سعی در دفاع از طرحی داشتند که حالا بهعنوان قانون در اختیار دولتی قرار گرفته است که بیش از هر مرجع دیگری به ایرادات و اشکالات و تبعات منفی آن وقوف دارد. بنابراین با فرض اجرای قانون، باید اجرای آن را از پیش شکستخورده دانست. برای بررسی علل ناکامی احتمالی اجرای قانون مراجعه به چهار ماخذ راهگشا خواهد بود:
1- براساس آمار منتشره شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با پیادهسازی پروژه کارت هوشمند سوخت مصرف روزانه بنزین از 74 میلیون لیتر در سال 1385 با 19درصد کاهش به 60 میلیون لیتر در پایان سال 1390 رسید. اما این روند کاهشی مصرف و حساسیت مصرفکنندگان به قیمت در سال 1391 متوقف شد و طی سالهای بعد از آن همواره شاهد افزایش مصرف بودیم، لذا با استناد به این رفتار مصرفکنندگان بنزین در چند سال اخیر، دست یافتن به هدف اول قانونگذاران، چندان خوشبینانه بهنظر نمیرسد.
2- با توجه به اینکه لزوما آن قشر از جامعه که بیشتر از سایرین بنزین مصرف میکند از اقشار مرفه نیست و بهطور کل ارتباط معناداری بین سطح رفاه و مصرف بنزین متصور نیست، بنابراین نمیتوان به بهانه مدیریت بر مصرف به آن بخش که از طریق وسیله نقلیه امرار معاش میکنند بهصورت تصاعدی هزینه وارد کرد.
3- براساس یکی از تبصرههای قانون بودجه، تعریفی از قیمتتمامشده ارائه شده که عبارت است از: قیمت فوب خلیجفارس بهاضافه هزینههای جانبی مثل هزینه ریزش، تبخیر، بیمه، انتقال، حمل، توزیع، کارمزد جایگاهداران و عوارض قانونی موضوع جزء (2) تبصره ماده (16) و بند (ج) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده. این فرمول با چشمپوشی از فقدان بسترهای لازم برای محاسبه قیمتتمام شده انتقال، توزیع و فروش یک لیتر بنزین، نهایتا «سنگ بزرگ» دیگری است که اجرایی کردن قانون را دشوار میکند.
4- آنطور که اطلاعات قیمت بنزین فوب خلیجفارس در سال 1394 (با فرض برابری قیمت هر دلار آمریکا) نشان میدهد، بهای این فرآورده نفتی با تغییرات قیمت جهانی نفت، دچار نوسانات عمدهای میشود. بنابراین در این شرایط نرخگذاری و اینکه مبنای نرخ قیمت روزانه، میانگین ماهانه یا سالانه بنزین فوب خواهد بود یا خیر از ابهامات قانون است که عملیات اجرایی آن را مختل خواهد کرد. با این اوصاف و با در نظر گرفتن مقوله «هزینه-فایده»های اجرایی و خلأهای فنی غیرقابل اغماض در تبصرههای مرتبط به فروش دونرخی بنزین و نبود انسجام در اجزای آن، باید دید دولت در نهایت چه تصمیمی در این باره اتخاذ خواهد کرد.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
Chery QQ تمام برقی در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر همکاری CATL با 5 خودروساز بزرگ چین در Auto Shanghai فولکس واگن ID. UNYX 06 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر تویوتا bZ7 با سیستم عامل هوآوی در شانگهای رونمایی شد +تصاویر Nissan Frontier Pro PHEV در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر MG Cyberster مدل 2026 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد AVATR 07 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر خودروهای هوشمند بی ام و در Auto Shanghai معرفی شد MG Cyber X در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر شرایط فروش ایرس HM5 توسط ماموت خودرو اعلام شد +جدول Denza Z برقی رقیب پورشه 911 در Auto Shanghai رونمایی شد +تصاویر مزدا EZ-60 در نمایشگاه خودرو شانگهای ۲۰۲۵ روتنمایی شد +تصاویر سه کانسپت برقی فولکس واگن در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر لکسوس ES مدل 2026 در Auto Shanghai 2025 رونمایی شد +تصاویر AUDI E5 Sportback در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر واکنش کمرمق خودرو به افت نرخ دلار آینده صنعت خودرو آمریکا زیر سایه تعرفهها چرا دولت قانون واردات کارکرده ها را اجرا نمیکند؟ بهترین خودروی ۲۰۲۵ انتخاب شد چالش های خودروسازان ایرانی برای جذب شرکای خارجی کاتالوگ رسمی پیکاپ دو دیفرانسیل کاپرا U منتشر شد +تصاویر آیین نامه واردات خودرو جانبازان تصویب شد +بخشنامه شرایط فروش موسو گرند-خان در سال 1404 اعلام شد +جدول بنز از ون فوق لوکس Vision V در شانگهای رونمایی کرد +تصاویر عرضه خودرو برقی فایرفلای به تعویق افتاد افزایش تعرفه واردات خودرو مورد تائید مجلس نیست شریکیابی خودرو در عصر پساتحریم هزینه نقل و انتقال خودرو در ۱۴۰۴ مشخص شد سوپر هیبرید چری آغاز فصل جدید در خودروسازی! 10 ها مدل خودرو با تکنولوژی LiDAR در شانگهای رونمایی می شود پرفروشترین کراس اوورها در چین معرفی شدند +جدول «ایلان ماسک» برای ترک دولت ترامپ آماده میشود شیفت کاری بدون تعطیلی پرسنل تسلا در چین تعرفه های ترامپ به پرفروش های بیوک رسید هزینه شارژ خودروهای برقی مشخص شد Chery Himla در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی می شود لکسوس ES جدید در Auto Shanghai 2025 رونمایی می کند تعرفه ۱۰۰ درصدی برای خودروهای واردتی منتفی است انحراف خودرو از جاده مصرف تعیین تعرفه شارژ خودروهای برقی روسها به امید بازگشت خودروسازان دپوی 50 هزار خودرو در گمرک کرمان تولید تسلا در آمریکا مختل شد اکستریم VX گزینهای ممتاز برای سفرهای خانوادگی در فصل بهار بهبود کیفیت خدمات و تأمین قطعات، اولویت مدیران خودرو ورود کرمان موتور به بورس در سال ۱۴۰۴ سازمان حمایت در مقابل شورای رقابت برند Rely مجددا توسط چری معرفی شد +جزئیات افزایش داخلی سازی کی ام سی X5 کرمان موتور سوپرکار BYD در Auto Shanghai 2025 رونمایی میشود
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
آیین نامه واردات خودرو جانبازان تصویب شد +بخشنامه کاتالوگ رسمی پیکاپ دو دیفرانسیل کاپرا U منتشر شد +تصاویر چالش های خودروسازان ایرانی برای جذب شرکای خارجی بهترین خودروی ۲۰۲۵ انتخاب شد آینده صنعت خودرو آمریکا زیر سایه تعرفهها واکنش کمرمق خودرو به افت نرخ دلار AUDI E5 Sportback در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر لکسوس ES مدل 2026 در Auto Shanghai 2025 رونمایی شد +تصاویر سه کانسپت برقی فولکس واگن در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر مزدا EZ-60 در نمایشگاه خودرو شانگهای ۲۰۲۵ روتنمایی شد +تصاویر Denza Z برقی رقیب پورشه 911 در Auto Shanghai رونمایی شد +تصاویر MG Cyber X در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر خودروهای هوشمند بی ام و در Auto Shanghai معرفی شد AVATR 07 در نمایشگاه خودرو شانگهای 2025 رونمایی شد +تصاویر MG Cyberster مدل 2026 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد Nissan Frontier Pro PHEV در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر تویوتا bZ7 با سیستم عامل هوآوی در شانگهای رونمایی شد +تصاویر فولکس واگن ID. UNYX 06 در نمایشگاه شانگهای رونمایی شد +تصاویر همکاری CATL با 5 خودروساز بزرگ چین در Auto Shanghai Chery QQ تمام برقی در نمایشگاه خودرو شانگهای رونمایی شد +تصاویر چرا دولت قانون واردات کارکرده ها را اجرا نمیکند؟ شرایط فروش ایرس HM5 توسط ماموت خودرو اعلام شد +جدول