
نبرد بزرگ برای تصاحب دومین خودروساز کشور

با تشدید تحرکات خریداران برای در اختیار گرفتن سهام تودلی سایپا، صحنه واگذاری دومین خودروساز بزرگ ایران وارد مرحلهای جدید و پرمناقشه شده است. در حالی که ائتلافهایی میان خودروسازان بخش خصوصی و بانکها در حال شکلگیری است، یک سرمایهگذار بانفوذ و پرحاشیه، قواعد رقابت را با اعلام عددی غیرمنتظره دگرگون کرد؛ رقمی که به گفته او مبنای واقعی ورود به این عرصه است و نه تصورهای حداقلی.
در جدیدترین تحول، ائتلاف میان کرمان موتور و بانک شهر با هدف تصاحب بلوک مدیریتی سایپا، با امضای یک تفاهمنامه رسمی در ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴، وارد فاز علنی شد. بر اساس اطلاعات منتشرشده، این تفاهمنامه قرار است چارچوب تامین مالی، مشارکت صنعتی و مدیریت پس از تملک را تعریف کند. با این حال، تنها ساعاتی پس از این اعلام، واکنش تند و صریح یکی از مدعیان اصلی، فضای رقابت را کمی دگرگون کرد.
او که مدتهاست نامش در فهرست خریداران احتمالی سهام سایپا شنیده میشود و در حوزههای حملونقل، لجستیک و خدمات مالی حضوری پررنگ دارد، با انتشار اظهاراتی طعنهآمیز، ائتلافهای بانکی و صنعتی را غیرجدی خواند که بهزعم او، پشتوانه مالی کافی ندارند .
او در بیانیهای غیررسمی اما تاثیرگذار، عدد پیشنهادی خود را نیز اعلام کرد: ۲میلیارد دلار نقد، شرط ورود به رقابت واقعی برای تملک سایپا. این عدد نهتنها چند برابر بیشتر از گمانهزنیهای اولیه در بازار سرمایه است، بلکه عملا بهعنوان کف قیمت رقابت تعیین شد و مسیر مزایده را به سمت فضایی جدیتر و چالشیتر سوق داد.
کارشناسان معتقدند اعلام این عدد در شرایطی که هنوز جزئیات قیمتگذاری نهایی سایپا و نحوه واگذاری آن از سوی دولت و سازمان خصوصیسازی منتشر نشده، نشانهای از قدرتنمایی مالی و پیام آشکاری برای سایر مدعیان است. بهویژه آنکه این سرمایهگذار خاص در ماههای اخیر با تقویت ناوگان حملونقل خود و ورود به زنجیره لجستیک صنعت خودرو، شایعات درباره نیت جدیاش را برای ورود به صنعت خودرو تقویت کرده بود.
از سوی دیگر، تحلیلگران بازار سرمایه به این نکته اشاره میکنند که حضور بازیگران جدید با توان مالی بالا، میتواند معادلات را بهکلی برهم زند و حتی تصمیمسازان دولتی را وادار به بازنگری در نحوه واگذاری، ارزیابی داراییها و شرایط اهلیت متقاضیان کند.
نکته قابلتوجه آن است که برخی شنیدهها حاکی از رایزنی گسترده دیگر گروههای صنعتی برای ایجاد کنسرسیومهای جدید در برابر این سرمایهگذار قدرتمند است. زمزمههایی درباره ورود شرکتهای فولادی، هلدینگهای بانکی و حتی نهادهای شبهدولتی به این رقابت شنیده میشود؛ با این هدف که اجازه داده نشود تنها یک بازیگر بزرگ، مهره نهایی را روی صفحه بنشاند.
در عین حال، بازار سرمایه نیز بیتفاوت نمانده است. طی روزهای اخیر، نمادهای گروه خودرویی بهویژه «خساپا» با افزایش تقاضا و رشد قیمتی مواجه شدهاند که نشانهای از انتظارات مثبت فعالان بازار نسبت به واگذاری پیشرو و تاثیر احتمالی آن بر ارزش داراییهای گروه است. به نظر میرسد ماههای آینده، سرنوشت یکی از بزرگترین واگذاریهای تاریخ صنعت خودرو ایران را رقم خواهد زد. رقابتی که نهتنها رنگ و بوی مالی دارد، بلکه تقابل دیدگاههای مختلف درباره آینده صنعت خودرو، شیوه مدیریت بنگاههای بزرگ و نقش دولت در عرصه تولید را نیز آشکار میکند.دنیای اقتصاد