کد خبر:
۱۴۶۲۰۴ ۲۱:۵۷
۱۴۰۰/۱۰/۰۲
بدون برجام با صنعت خودرو
حسن کریمیسنجری/ کارشناس خودرو
به گزارش "پدال نیوز" پدال نیوز// شروع دوباره مذاکرات وین، نوید روزهای بدون تحریم برای صنعت خودروی کشور را میدهد. برجام برای رشد و توسعه اقتصاد و صنعت کشور بسیار حیاتی است. بدون برخورداری از ارتباطات جهانی متعادل و منصفانه امکان تولید کالاهای مطلوب که هم از کیفیت مناسبی برخوردار باشند و هم قیمت رقابتی داشته باشند، بسیار سخت است و در آن صورت نمیتوان توسعهیافتگی را احساس کرد. اصولا توسعهیافتگی در رقابت و مقایسه شاخصهای رشد و رجحان نمایان میشود. از این روست که برجام و رفع تحریم برای حضور اقتصاد و صنعت ایران در عرصه بینالمللی بسیار مهم است. در صنعت خودروی دنیا نیز چنین است که توسعه در کشورها و شرکتهایی رخ داده است که توانستهاند از مزیت ائتلاف و همسوگری در فروش و سودآوری بهره گیرند.
استراتژی تنوع و تیراژ
اصولا نفوذ در بازار به میزان اهمیت دادن به سلایق متنوع مشتری بستگی دارد؛ اما آیا تولید این همه تنوع در یک شرکت خودروسازی توجیه اقتصادی دارد؟ سودآوری در تولید با تنوع کمتر و تیراژ بیشتر قابل تحقق است. بهعنوان مثال یک شرکت خودروساز که سالانه ۲میلیون دستگاه تولید میکند، اگر این تعداد تولید را به ۴ مدل و هریک ۵۰۰ هزار دستگاه تولید تخصیص دهد بیشتر سود میبرد تا اینکه مثلا ۸ مدل با تیراژ ۲۵۰ هزار دستگاه تولید کند. درواقع پیوستگی خط تولید و زنجیره تامین در افزایش سودآوری نقش مهمی دارد. اما برای تنوع سلیقه مشتری چه باید کرد؟ استراتژی تنوع و تیراژ مسیری است که این محدودیت را در تولیدات یک شرکت بزرگ از بین برده است. تولید ۴ مدل با تیراژ ۵۰۰ هزار دستگاه و صادرات نیمی از این تعداد و وارد کردن یک میلیون دستگاه خودرو در ۵ مدل با تیراژهای ۲۰۰هزار دستگاهی توانسته است این محدودیت را رفع کند. در آن صورت با وجود تولید ۴ مدل اما بازار در کشور مورد نظر از ۹ مدل خودرویی بهره میبرد. درواقع شرکتهای بزرگ تلاش میکنند با افزایش تیراژ در تولیدات خود محدودیت تنوع را از طریق بدهبستان با شرکای تجاری خود و از طریق صادرات و واردات خودرو رفع کنند. وضعیتی که خودروسازی کشور در حال حاضر درگیر آن است یعنی تنوع مدلهای متفاوت با تیراژهای تولید غیراقتصادی که یکی از دلایل زیانده بودن صنعت خودروی داخلی نیز همین موضوع است. البته کاهش تنوع و افزایش تیراژ در یک فضای غیر مشارکتی نیز میتواند یک راهحل برای عبور از بخشی از زیانده بودن صنعت خودروی کشور باشد؛ اما در آن صورت شرایط بازار داخل را شبیه کشورهایی نظیر کوبای امروز یا چین دهه ۸۰ میلادی میکند. با این حال درصورت بازگشت برجام شرایط از دو منظر برای صنعت و بازار خودرو در کشور تغییر مثبتی پیدا میکند. نخست از نظر بهبود در اوضاع اقتصادی و امید به کاهش تورم عمومی کشور و دوم افزایش ظرفیت تولید خودرو در کشور به واسطه بازگشت شرکای خارجی صنعت خودرو. وقوع همزمان این دو اتفاق میتواند در کوتاهمدت باعث تخلیه حباب قیمتی خودرو در بازار شود و در میان مدت با اصلاح وضعیت تولید، افزایش روند عرضه خودرو به بازار به پایداری قیمتها کمک کند.
بهعلاوه رفع تحریمها جلوی تعمیق بیشتر ورشکستگی صنعت خودروی کشور را خواهد گرفت. این موضوع جان تازهای به صنعت رو به زوال خودروی کشور میدهد و شاید امید مجددی برای توسعه خودروسازی کشور ایجاد کند. اما برای رسیدن به توسعه در خودروسازی، برجام تنها یک مسیر است و وسیله حرکت، نقشه راه و نحوه راندن از جمله سایر عواملی هستند که برای تهیه مطلوب آنها باید به داشتههای داخلی تکیه کرد. آیا روند حرکت برای دستیابی به اهداف توسعه در طول سالهای اخیر چنین درکی از این عوامل را در سیاستگذار خودرویی کشور نشان میدهد؟ از سوی دیگر استفاده از تمام ظرفیت تولید خودرو در کشور و کاهش فاصله عرضه خودرو در مقایسه با تقاضا برای آن باعث میشود رقابت برای دستیابی به خودروی صفر کیلومتر به مرور از بین برود و قیمت آن در بازار به تعادل برسد.
همچنین بهبود شرایط اقتصادی در پسابرجام باعث مهار تورم و کنترل قیمت خودرو در بازار شده و بساط روشهای مخربی همچون قرعهکشی برچیده میشود. در آن صورت عرصه برای جولان نظام دلالی تنگ میشود؛ چرا که نرخ کارخانه و بازار به هم نزدیک میشود. از طرف دیگر هزینههای تولید در خودروسازی از آن نظر که تامین قطعه با قیمت پایینتر و در زمان کوتاهتر میسر میشود، کاهش مییابد و قیمت کارخانهای خودرو نیز متناسب با آن پایین میآید. یعنی همزمان قیمت در کارخانه و بازار رو به کاهش مینهد؛ اتفاقی که در سال ۹۶ تجربه شده است. اما باز هم تاکید میکنم این اتفاقات با برجام شروع میشود؛ ولی پایداری آن به نحوه عمل سیاستگذار خودرویی کشور بستگی دارد. با توجه به غیبت آمریکاییها در مذاکرات برجام و بهویژه تعلل دولت بایدن در بازگشت به برجام به نظر نمیرسد حتی اگر تحریمها رفع شود تجربهای مشابه سال ۹۶ تکرار شود؛ چراکه جمهوریخواهان به صراحت اعلام کردهاند که درصورت احیای مجدد برجام درصورت در اختیار گرفتن دولت در دوره بعدی بازهم اقدامی مشابه ترامپ را درباره برجام صورت خواهند داد. این تهدید جمهوریخواهان میتواند هر نوع سرمایهگذاری مشترک در خودروسازی کشور را با تهدید مواجه سازد؛ چنانچه فرانسویها تاکید کردهاند که حتی با وجود برجام حاضر به پذیرش ریسک سرمایهگذاری در ایران نیستند. از سوی دیگر مقامات کشورمان نیز شرایط ویژهای را برای توقف فعالیتهای غنیسازی مطرح کردهاند که از جمله آن رفع همه تحریمهای آمریکایی بدون پیششرط و تضمین آن که دیگر آمریکاییها در هیچ دورهای به ترک برجام دست نخواهند زد و بهعلاوه تضمین اروپاییها نسبت به اینکه در هیچ شرایطی با آمریکاییها در ترک برجام یا اعمال تحریمها علیه جمهوری اسلامی معاونت و مشارکت نخواهند کرد نیز از جمله دیگر شروط ایران برای توقف غنیسازی مطابق برجام است. با این همه شرط و شروط دو طرفه احیای مجدد برجام کمی سخت به نظر میرسد. بنابراین صنعت خودروی کشور باید مسیری بدون برجام و با وجود تحریم را برای توسعه خود پیشبینی کند.
اگرچه عدم بازگشت برجام راه را برای توسعه صنعت خودروی کشور سخت میکند، اما بدبینانهترین حالت آن است که نه برجام رخ دهد و نه تغییری در روشها و سیاستگذاریهای صنعت خودرو اتفاق افتد که در آن صورت پایان صنعت خودرو چندان دور از ذهن نخواهد بود. آنچه اکنون به سیاستگذار خودرویی کشور بستگی دارد، ایجاد اصلاحات در روشها و سیاستهای اداره صنعت خودرو در کشور است. زمان برای توقف زیانسازی صنعت خودرو به سرعت رو به پایان است. دولت سیزدهم باید توسعه خودروسازی را در دوپلن بدون و با برجام طراحی کند تا عبور از شرایط فعلی با نتیجه مذاکرات گره نخورد.
استراتژی تنوع و تیراژ
اصولا نفوذ در بازار به میزان اهمیت دادن به سلایق متنوع مشتری بستگی دارد؛ اما آیا تولید این همه تنوع در یک شرکت خودروسازی توجیه اقتصادی دارد؟ سودآوری در تولید با تنوع کمتر و تیراژ بیشتر قابل تحقق است. بهعنوان مثال یک شرکت خودروساز که سالانه ۲میلیون دستگاه تولید میکند، اگر این تعداد تولید را به ۴ مدل و هریک ۵۰۰ هزار دستگاه تولید تخصیص دهد بیشتر سود میبرد تا اینکه مثلا ۸ مدل با تیراژ ۲۵۰ هزار دستگاه تولید کند. درواقع پیوستگی خط تولید و زنجیره تامین در افزایش سودآوری نقش مهمی دارد. اما برای تنوع سلیقه مشتری چه باید کرد؟ استراتژی تنوع و تیراژ مسیری است که این محدودیت را در تولیدات یک شرکت بزرگ از بین برده است. تولید ۴ مدل با تیراژ ۵۰۰ هزار دستگاه و صادرات نیمی از این تعداد و وارد کردن یک میلیون دستگاه خودرو در ۵ مدل با تیراژهای ۲۰۰هزار دستگاهی توانسته است این محدودیت را رفع کند. در آن صورت با وجود تولید ۴ مدل اما بازار در کشور مورد نظر از ۹ مدل خودرویی بهره میبرد. درواقع شرکتهای بزرگ تلاش میکنند با افزایش تیراژ در تولیدات خود محدودیت تنوع را از طریق بدهبستان با شرکای تجاری خود و از طریق صادرات و واردات خودرو رفع کنند. وضعیتی که خودروسازی کشور در حال حاضر درگیر آن است یعنی تنوع مدلهای متفاوت با تیراژهای تولید غیراقتصادی که یکی از دلایل زیانده بودن صنعت خودروی داخلی نیز همین موضوع است. البته کاهش تنوع و افزایش تیراژ در یک فضای غیر مشارکتی نیز میتواند یک راهحل برای عبور از بخشی از زیانده بودن صنعت خودروی کشور باشد؛ اما در آن صورت شرایط بازار داخل را شبیه کشورهایی نظیر کوبای امروز یا چین دهه ۸۰ میلادی میکند. با این حال درصورت بازگشت برجام شرایط از دو منظر برای صنعت و بازار خودرو در کشور تغییر مثبتی پیدا میکند. نخست از نظر بهبود در اوضاع اقتصادی و امید به کاهش تورم عمومی کشور و دوم افزایش ظرفیت تولید خودرو در کشور به واسطه بازگشت شرکای خارجی صنعت خودرو. وقوع همزمان این دو اتفاق میتواند در کوتاهمدت باعث تخلیه حباب قیمتی خودرو در بازار شود و در میان مدت با اصلاح وضعیت تولید، افزایش روند عرضه خودرو به بازار به پایداری قیمتها کمک کند.
بهعلاوه رفع تحریمها جلوی تعمیق بیشتر ورشکستگی صنعت خودروی کشور را خواهد گرفت. این موضوع جان تازهای به صنعت رو به زوال خودروی کشور میدهد و شاید امید مجددی برای توسعه خودروسازی کشور ایجاد کند. اما برای رسیدن به توسعه در خودروسازی، برجام تنها یک مسیر است و وسیله حرکت، نقشه راه و نحوه راندن از جمله سایر عواملی هستند که برای تهیه مطلوب آنها باید به داشتههای داخلی تکیه کرد. آیا روند حرکت برای دستیابی به اهداف توسعه در طول سالهای اخیر چنین درکی از این عوامل را در سیاستگذار خودرویی کشور نشان میدهد؟ از سوی دیگر استفاده از تمام ظرفیت تولید خودرو در کشور و کاهش فاصله عرضه خودرو در مقایسه با تقاضا برای آن باعث میشود رقابت برای دستیابی به خودروی صفر کیلومتر به مرور از بین برود و قیمت آن در بازار به تعادل برسد.
همچنین بهبود شرایط اقتصادی در پسابرجام باعث مهار تورم و کنترل قیمت خودرو در بازار شده و بساط روشهای مخربی همچون قرعهکشی برچیده میشود. در آن صورت عرصه برای جولان نظام دلالی تنگ میشود؛ چرا که نرخ کارخانه و بازار به هم نزدیک میشود. از طرف دیگر هزینههای تولید در خودروسازی از آن نظر که تامین قطعه با قیمت پایینتر و در زمان کوتاهتر میسر میشود، کاهش مییابد و قیمت کارخانهای خودرو نیز متناسب با آن پایین میآید. یعنی همزمان قیمت در کارخانه و بازار رو به کاهش مینهد؛ اتفاقی که در سال ۹۶ تجربه شده است. اما باز هم تاکید میکنم این اتفاقات با برجام شروع میشود؛ ولی پایداری آن به نحوه عمل سیاستگذار خودرویی کشور بستگی دارد. با توجه به غیبت آمریکاییها در مذاکرات برجام و بهویژه تعلل دولت بایدن در بازگشت به برجام به نظر نمیرسد حتی اگر تحریمها رفع شود تجربهای مشابه سال ۹۶ تکرار شود؛ چراکه جمهوریخواهان به صراحت اعلام کردهاند که درصورت احیای مجدد برجام درصورت در اختیار گرفتن دولت در دوره بعدی بازهم اقدامی مشابه ترامپ را درباره برجام صورت خواهند داد. این تهدید جمهوریخواهان میتواند هر نوع سرمایهگذاری مشترک در خودروسازی کشور را با تهدید مواجه سازد؛ چنانچه فرانسویها تاکید کردهاند که حتی با وجود برجام حاضر به پذیرش ریسک سرمایهگذاری در ایران نیستند. از سوی دیگر مقامات کشورمان نیز شرایط ویژهای را برای توقف فعالیتهای غنیسازی مطرح کردهاند که از جمله آن رفع همه تحریمهای آمریکایی بدون پیششرط و تضمین آن که دیگر آمریکاییها در هیچ دورهای به ترک برجام دست نخواهند زد و بهعلاوه تضمین اروپاییها نسبت به اینکه در هیچ شرایطی با آمریکاییها در ترک برجام یا اعمال تحریمها علیه جمهوری اسلامی معاونت و مشارکت نخواهند کرد نیز از جمله دیگر شروط ایران برای توقف غنیسازی مطابق برجام است. با این همه شرط و شروط دو طرفه احیای مجدد برجام کمی سخت به نظر میرسد. بنابراین صنعت خودروی کشور باید مسیری بدون برجام و با وجود تحریم را برای توسعه خود پیشبینی کند.
اگرچه عدم بازگشت برجام راه را برای توسعه صنعت خودروی کشور سخت میکند، اما بدبینانهترین حالت آن است که نه برجام رخ دهد و نه تغییری در روشها و سیاستگذاریهای صنعت خودرو اتفاق افتد که در آن صورت پایان صنعت خودرو چندان دور از ذهن نخواهد بود. آنچه اکنون به سیاستگذار خودرویی کشور بستگی دارد، ایجاد اصلاحات در روشها و سیاستهای اداره صنعت خودرو در کشور است. زمان برای توقف زیانسازی صنعت خودرو به سرعت رو به پایان است. دولت سیزدهم باید توسعه خودروسازی را در دوپلن بدون و با برجام طراحی کند تا عبور از شرایط فعلی با نتیجه مذاکرات گره نخورد.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
عرضه خودرو در بورس به کشف واقعی قیمتها منجر میشود پورشه در آمریکا مونتاژ نخواهد شد انتقاد از تعلل دو خودروساز بزرگ در پرداخت مطالبات قطعه سازان عرضه خودرو در بورس به نفع خودروساز یا خریدار؟ افزایش راندمان پیشرانههای هایبرید، برگ برنده هوندا در بازار خودرو صنعت خودرو ۲ میلیارد دلار ارز گرفت زنجیره تامین خودرو جهان در دست چند بروکرات چینی پاسخ محکم BYD به Tank 300 +تصاویر ثبت سفارش واردات خودرو همچنان متوقف است خودروسازها دوباره زیر ذره بین مجلس میروند تجربهای آسان از ماجراجویی با اکستریم LX حضور مقتدرانه پرشیا خودرو در بیست و دومین نمایشگاه خودرو شیراز فشار بورسی بر قیمت دستوری ۱۲ روز بیبرقی در هر ماه وبال گردن قطعه سازان سقوط سهام تسلا در پی اختلاف میان ترامپ و ماسک ۲۰ هزار کارمند فولکس واگن را ترک میکنند عملکرد سه خودروساز بزرگ در دو ماه اول ۱۴۰۴ جنگ قیمتی برای بی وای دی چالش آفرین شد شرایط فروش ویژه هیوندای کونا 2025 اعلام شد +جدول وزارت صمت جلوی گردن کلفتی مدیران ایران خودرو را بگیرد "لاماکو فلو" برادر کوچکتر "لاماری ایما" رونمایی شد +تصاویر قیمت جدید خودرو «اطلس» در بازار و کارخانه اعلام شد +جدول رونمایی جنرال موتورز از نسل جدید باتری خودرو ورود آلپین به بازار شاسی بلندهای برقی عقبنشینی تسلا از تولید خودرو در هند تصمیم «خصوصی» برای بازگشت خودرو به تالار نقرهای صنعت قطعه در دوراهی تغییر و بقا تعیین تکلیف بیش از ۷۵ درصد از مشتریان رامک خودرو احتمال رونمایی از محصولات جدید ب ام و و مینی و اوپل در شیراز بخشنامه فروش فوری و پیش فروش بک X3 PRO اعلام شد +جدول این مدل خودرو کی ام سی ۵۰ میلیون تومان ارزان شد +جدول قیمت قیمت جدید خودروی BAC X۳ Pro اعلام شد ویژگی ها و مشخصات سوزوکی فرانکس کراس اوور هیبریدی راسا موتور واکنش وزارت صمت به توقف عرضه خودرو توسط ایران خودرو خرداد؛ پایان قیمت گذاری دستوری ؟ رشد شکننده تولید خودرو استلانتیس به دنبال احیای فروش در آمریکا خودروساز آلمانی از تولید ابرخودروی خود صرفنظر کرد هدفگذاری ترامپ برای خودروسازی آمریکا خطر کمبود عنصر چینی برای خودروسازی جهان کاهش تولید قطعه سازان خودرو به دلیل موانع گمرکی و ارزی خبری از فروش خودروهای خارجی نیست چین خواستار توقف جنگهای قیمتی خودرو شد عمر آخرین خودرو دنده ای ارزان به سر رسید آیین نامه اجرایی واردات کشنده به صورت بدون انتقال ارز ابلاغ شد +نامه وزارت صمت پیگیر حذف قیمت گذاری دستوری در صنعت خودرو است SUV الکتریکی مزدا EZ-60 وارد نمایشگاه های چینی شد +تصاویر فروش قطعی فولکس واگن T-ROC ماموت خودرو آغاز شد +جدول نقش خدمات پس از فروش در تجربه مشتری خودروهای اکستریم ایکس ۷۷، بزرگترین شاسی بلند خانوادگی به زودی وارد بازار میشود
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
عملکرد سه خودروساز بزرگ در دو ماه اول ۱۴۰۴ ۲۰ هزار کارمند فولکس واگن را ترک میکنند سقوط سهام تسلا در پی اختلاف میان ترامپ و ماسک ۱۲ روز بیبرقی در هر ماه وبال گردن قطعه سازان فشار بورسی بر قیمت دستوری حضور مقتدرانه پرشیا خودرو در بیست و دومین نمایشگاه خودرو شیراز تجربهای آسان از ماجراجویی با اکستریم LX ثبت سفارش واردات خودرو همچنان متوقف است پاسخ محکم BYD به Tank 300 +تصاویر زنجیره تامین خودرو جهان در دست چند بروکرات چینی صنعت خودرو ۲ میلیارد دلار ارز گرفت افزایش راندمان پیشرانههای هایبرید، برگ برنده هوندا در بازار خودرو عرضه خودرو در بورس به نفع خودروساز یا خریدار؟ پورشه در آمریکا مونتاژ نخواهد شد عرضه خودرو در بورس به کشف واقعی قیمتها منجر میشود خودروسازها دوباره زیر ذره بین مجلس میروند انتقاد از تعلل دو خودروساز بزرگ در پرداخت مطالبات قطعه سازان