برنامه ریزی خودروسازان چینی برای گرم شدن بازار
برنامه‌ریزی برای بازار خودروهای دست دوم، یکی از اقدامات جدی در
خودروسازی‌های بزرگ دنیاست. اتفاقی که در صنعت خودروسازی ایران به‌صورت
محدود رخ داده است. البته یکی از سیاست‌گذاری‌های در این زمینه که شاید کمی
مرتبط به این بازار باشد، خروج خودروهای فرسوده و تعویض آنها پس از بیش از
20 سال کارکرد بود.
البته دو خودروساز بزرگ کشور تقریبا در
هیچ دوره‌ای با مشکل فروش در بازار خودروهای دست دوم مواجه نبودند زیرا
اعتماد مشتریان به آنها به دلیل داخلی بودن برندها از ابتدا وجود داشت و
نکته دیگر اینکه در طبقات قیمتی محصولات این خودروسازان اصولاً هیچ خودروی
دیگری وجود نداشت اما حالا در سال‌های اخیر خودروسازان بخش‌خصوصی به ناوگان
خودروسازی کشور افزوده شدند؛ خودروسازانی که عمدتا محصولات چینی را در
داخل تولید می‌کنند و با وجود سهم کمتر از 10 درصد در بازار، توانسته‌اند
جایگاه خوبی را میان مشتریان در طول چند سال به دست بیاورند.
حالا
افت قیمتی خودروهای چینی از یکسو و سخت فروش رفتن دست دوم این خودروها از
سوی دیگر، به دردسری برای مشتریان منجر شده است. در این میان دو نکته قابل
بررسی است، نخست آنکه دلیل کم رونق بودن بازار خودروهای چینی چیست و نکته
دیگر اینکه برای رونق بخشیدن به این بازار چه می‌توان کرد؟
محمدرضا نجفی منش، عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان و کارشناسان صنعت خودرو
بیان می‌کند: «خودروهای چینی وقتی دست دوم می‌شوند افت قیمت شدیدی دارند و
اختلاف قیمت بین خودروی نو و دست دوم در این دسته از خودروها بسیار زیاد
است. این اتفاقی است که درباره خودروهای گران‌قیمت هم می‌افتد. دلیل سخت
فروش رفتن خودروهای دست دوم چینی همین کاهش قیمت شدید است.» او با اشاره
به موضوع کیفیت، تصریح می‌کند: «کاهش قیمت با کیفیت کالا ارتباط مستقیم
دارد وقتی کیفیت کالا خوب نباشد طبیعتا اعتماد مشتریان به خرید دست دوم
آنها کم می‌شود.»
ژانگ، مدیرعامل شرکت مدیران خودرو، درباره
دلیل کم‌رونق بودن بازار خودروهای چینی می‌گوید: «اصولا باید برای هر برندی
که تازه وارد یک بازار می‌شود متصور شد که طبیعتا بازار دست دوم خوبی
نخواهد داشت. یکی از دلایل سرد بودن بازار دست دوم بودن خودروهای چینی،
مناسب نبودن خدمات پس از فروش است. وقتی خدمات پس از فروش از کیفیت بالایی
برخوردار باشد و قطعات و سرویس‌های موردنظر در دسترس مشتری قرار گیرد، خود
به خود این بازار گرم‌تر خواهد شد.» او می‌افزاید: «موضوع دیگر؛
هزینه‌هایی است که مشتریان در خرید خودروی دست دوم برای خود متصور می‌شوند و
اصولا این ذهنیت وجود دارد که یک خودروی دست دوم هزینه زیادی برای مشتری
در پی خواهد داشت.»
شرکت‌ها خریدار خودروهای دست دوم
اکنون سهم بازار ایران از خودروهای چینی بیش از شش درصد پیش‌بینی می‌شود
که این سهم گرچه نسبت به سهم دو خودروساز بزرگ کشور ناچیز است اما به هر
حال رقمی چندصدهزار نفری، مشتریان این خودروها هستند که دغدغه فروش
خودروهای دست دوم خود را در بازار دارند. حالا پرسش اینجاست که برای رفع
این دغدغه چه می‌توان کرد. شــرکـــت خــودروسـازی کرمان موتور، به‌عنوان
یکی از خودروسازان بخش‌خصوصی که خودروهایی با برند چینی را به بازار عرضه
می‌کند چند سالی است که برای بازار خودروهای دست دوم خود برنامه‌ریزی کرده و
در هر شهر چند نمایندگی مجاز خود را مسئول خریداری خودروهای دست دوم خود
کرده است. حالا شرکت مدیران خودرو نیز از برنامه‌های تازه خود برای رفع این
مشکل خبر می‌دهد.
ژانگ در این زمینه توضیح می‌دهد: «ما
برنامه‌ریزی‌هایی را در این زمینه انجام داده‌ایم. بهبود شرایط خدمات پس از
فروش و جلب اعتماد مشتریان نخستین گام ما در این زمینه است. همچنین ما
برنامه‌ریزی‌هایی برای خریدوفروش خودروهای دست دوم توسط خود شرکت را داریم
که به‌زودی جزییات آن اعلام خواهد شد.»
یک تیر و چند هدف
خـــــــودروســــــازان بخش‌خصوصی با توجه به رقبای بزرگ خود در ایران،
با طبقه قیمتی که در نظر گرفته‌اند، سهم خوبی را در بازار ایران متعلق به
خود کرده‌اند. حالا این پرسش مطرح است که با توجه به تمرکز این شرکت‌ها بر
ارتقای خدمات پس از فروش و برنامه‌ریزی برای بازار دست دوم خود، آیا سهم
این خودروسازان از بازار بیشتر نخواهد شد؟
نجفی‌منش در
پاسخ به این پرسش می‌گوید: «مکانیزم خرید خودروهای دست دوم توسط خود
شرکت‌های خودروسازی، توسط خودروسازان بزرگ دنیا نیز اجرایی شده و نتیجه
خوبی هم برای آنها داشته است. در ایران نیز شرکت سایپا در دوره‌ای اقدام به
اجرایی کردن این برنامه البته به‌صورت محدود کرد. این اقدام خودروسازان از
یکسو موجب تعهد مشتریان قدیمی به یک برند می‌شود و از سوی دیگر موجب
می‌شود که خودروسازان بتوانند با برطرف کردن مشکلات خودروهای دست دوم آنها
را با قیمت کمتری در اختیار قشری قرار دهند که تازه به بازار قدم می‌گذارند
و قدرت بالایی برای خرید ندارند بنابراین خودروسازان با یک تیر سه هدف را
نشانه می‌روند، نخست اینکه مشتریان قدیمی خودروهای خود را به‌روز می‌کنند و
خودروهای نو فروش می‌رود و هدف بعدی اینکه خرید خودروهای دست دوم از طریق
شرکت با اعتماد بیشتری توسط مردم انجام می‌گیرد. حالا اینکه این برنامه
درباره خودروهای چینی که دوام خوبی ندارند چقدر در بازار ایران جواب
می‌دهد، نیازمند گذر زمان است.»
خرید خودروهای دست دوم از طریق
شرکت‌های خودروساز، سیاستی است که خودروسازان بزرگ دنیا آن را دنبال
کرده‌اند. حالا خودروسازان بخش‌خصوصی ایران نیز دست به کار شده‌اند تا همین
الگو را در بازار ایران پیاده کنند. طبیعتا مشخص شدن میزان موفقیت این
برنامه را باید به دست زمان سپرد اما در مرحله اول این سیاست خبری خوش برای
مشتریان چینی‌هاست.
عسل داداشلو
