متهم آلودگی هوای کلان شهرها؛ بنزین یا خودرو؟
پدال نیوز: آلودگی هوا در نیمه دوم هر سال در حالی مهمان کلانشهرهای کشور میشود که چند سالی است بنزین در این شهرها با استاندارد یورو ۴ و ۵ توزیع شده است؛ از همین رو به نظر میرسد این خودروها و موتورسیکلتهای فرسوده هستند که با احتراق ناقص، حتی سوخت استاندارد را تبدیل به آلودگی میکنند.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از ایرنا، کافی است در پاییز و زمستان چند روزی باران نبارد تا خبر آلودگی هوای تهران و چند کلان شهر دیگر به گوش برسد. این اتفاق از آن رو رخ میدهد که با سرد شدن هوا پایداری ذرات بیشتر شده و آلودگی در این شهرها انباشته میشود.
با این حال سال ها است که مقصر آلودگی هوا در کلان شهرها و به ویژه تهران بین دوگانه خودروسازان و سوخت در حرکت است. یک روز سوخت بیکیفیت را متهم ردیف اول آلودگی هوا معرفی میکنند و روز دیگر خودروهای غیر استاندارد در جایگاه متهم مینشیند و این در شرایطی است که خسارت آلودگی هوا ۷ میلیارد دلار در سال بوده و ۲.۶ میلیارد دلار خسارت آلودگی هوا فقط در تهران است و البته ذرات معلق یکی از مهمترین آلایندههایی است که در کلانشهری مانند تهران وجود دارد.
البته با توجه به بهرهبرداری از طرحهای پالایشگاهی و در راس آنها، پالایشگاه ستاره خلیج فارس و تولید بنزین با استانداردهای یورو ۴ و ۵، اتهام آلودگی به بنزین دور از انتظار است.
پیش از این هم سازمان ملی استاندارد و هم سازمان حفاظت از محیط زیست بر کیفیت بنزین مهر تایید زدهاند و فاکتورهای مهم آن را نه در حد مجاز که در اندازه های استانداردهای بینالمللی میدانند.
بر این اساس شرکت کنترل کیفیت هوا اعلام کرده که بنزین توزیع شده در تهران بیش از حد مجاز گوگرد دارد و این در شرایطی بود که هم سازمان ملی استاندارد به عنوان متولی پایش سوخت، کیفیت بنزین تهران را تایید کرده و هم شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی گوگرد موجود در بنزین را نه تنها پایینتر از ۵۰ PPM اعلام کرده بلکه آن را حدود ۲۴.۹ PPM اعلام کرده است.
تولید ۸۱ درصد بنزین ایران با استاندارد یورو ۴ و ۵
وزیر نفت نیز پیش از این گفته بود که در این دولت درباره کمیت و کیفیت بنزین تلاش فراوان شده و اکنون بنزین تولیدی ما یورو ۴ است و کاهش روزهای آلوده در سال گذشته نیز این ادعا را تایید میکند.
این ادعا البته با عدد و رقم نیز قابل اثبات است. اکنون ظرفیت تولید بنزین ایران روزانه ۱۱۲ میلیون لیتر است که از این میزان ۹۱ میلیون لیتر با استاندارد یورو ۴ و ۵ تولید میشود که نشاندهنده سهمی ۸۱ درصدی در این بخش است.
تا آنجا که به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اشاره به کاهش غلظت ترکیبات آلی فرّار در هوای پایتخت گفت: برای اولین بار طی سال های اخیر میزان آلاینده بنزن در تهران با توجه به استاندارد جهانی، در شرایط قابل قبول و مجاز قرار گرفته است.
«حسین شهیدزاده» درباره ترکیبات آلی فرّار در هوای تهران تاکید کرده بود که یکی از آلایندههای مهم تهران، ترکیبات آلی فرّار است که بر اثر احتراق ناقص سوخت در وسایل نقلیه و تبخیر بخارات بنزین به ویژه در پمپبنزینها و خودروها ایجاد میشود.
وی افزود: ترکیبات آلی فرّار شامل بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن است و بهدلیل انتشار از خودروها و برخی صنایع در هوای آزاد تنفسی تهران و سایر کلانشهرها وجود دارد.
شهید زاده همچنین با بیان اینکه ترکیبات آلی فرّار در تشکیل آلایندههای ثانویه مانند اُزُن سهم زیادی دارد، تصریح کرد: سرچشمه اصلی بنزن و سایر ترکیبات آلی فرٌار در مناطق شهری، منابع آلاینده متحرک مانند خودروها هستند و بزرگترین منبع این آلایندهها نیز خودروهای بنزینیاند.
کاهش روزهای ناسالم در تهران
سازمان ملی استاندارد ایران نیز با بیان اینکه سازمان ملی استاندارد فارغ از هر گونه ملاحظات سیاسی، قیمتی و غیره با قدرت پیگیری این موضوع را در دستور کار دارد در گذشته بارها تاکید کرده که در سالهای قبل این سازمان خود یکی از شاکیان کیفیت بنزین بود، اما آزمایشها نشان داده میزان گوگرد در بنزین حتی پایینتر از حد استاندارد بوده و کاهش تعداد روزهای با هوای ناسالم در تهران گواهی بر این موضوع است.
همچنین عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست نیز پیش از این در پاسخ به ایرنا تاکید کرده بود که میزان گوگرد بنزین در تهران از حد استاندارد نیز پایینتر است و کیفیت بنزین در این زمینه مشکلی ندارد.
با این حال سرد شدن هوا باز هم «مه دود» را میهمان تهرانیها و سایر ساکنان کلان شهرهای کشور میکند.
اما علت چیست؟
شاید پاسخ به این سوال را بتوان در صحبتهای معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست پیدا کرد.
به گفته «مسعود تجریشی»، در حال حاضر در کلانشهرها بنزین یورو ۴ و ۵ استفاده میشود ولی زمانیکه این سوخت وارد خودروهای معمولاً قدیمی میشود، حجم مصرف سوخت و آلایندگی را افزایش داده و نقش آن را در تولید آلایندگی بالا میبرد.
وی در ارتباط با نقش بنزین و سوخت خودروها در آلایندگی هوای کلانشهرها از جمله تهران، عنوان کرد: ما در کشور به لحاظ استاندارد بودن سوخت نگرانی که حدود ۱۵ سال گذشته داشتیم را دیگر نداریم چون در آن زمان ما از محصولات پتروشیمی استفاده میکردیم.
وی ادامه داد: از زمانیکه پالایشگاه ستاره خلیج فارس وارد مدار شده است مشکلی از لحاظ استفاده از سوختهایی که آلاینده هستند را نداریم و در حال حاضر در کلانشهرها بنزین یورو ۴ و ۵ مصرف میشود ولی زمانیکه این سوخت وارد ماشینها و یا موتورسیکلتهایی میشود که معمولاً قدیمی هستند (همچنان خودروی پیکان در شهرها تردد میکند) و احتراقات ناقص دارند نمیتوانند مانند ماشینهای جدید سوخت کمتری مصرف کرده و آلایندگی کمتری تولید کنند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به این مطلب که با وجود سوخت استاندارد ولی همچنان متوسط حجم مصرف سوخت بالا است، گفت: این مصرف بالای سوخت باعث میشود تا این حجم بالای مصرف در خودروهای فرسوده نقش سوخت را هم در آلایندگی بالا ببرد.
تجریشی تصریح کرد: اگر شما بهترین سوخت را هم داشته باشید ولی میانگین مصرف شما بین ۱۰ الی۱۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر در شهرها باشد (در حالیکه استاندارد آن در دنیا حداکثر ۶ لیتر است) این موضوع منجر به تولید آلاینده میشود و باعث میشود تأثیر سوخت در آلایندگی زیاد شود.
افزایش مصرف سوخت با جولان فرسودهها
تحقیقات نشان میدهد، تردد خودرو و موتورسیکلتهای فرسوده علاوه بر افزایش حجم آلایندههای هوا باعث بالا رفتن مصرف سوخت در کشور میشود. به همین دلیل در دولتهای مختلف همواره بر لزوم اجرای طرح نوسازی ناوگان فرسوده کشور تأکید شده و طرحهایی نیز در این راستا اجرایی شده است اما این طرحها جوابگوی تمام نیاز کشور نبوده و در برخی موارد نیز شاهد توقف اجرای طرحها بودهایم.
آلودگی هوای ناشی از منابع خودرویی در کلانشهرهای کشور به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی به شمار میرود. در این میان خودروهای فرسوده با انتشار مضاعف آلودگی هوا و مصرف سوخت بالا نقش غیرقابل انکاری دارند.
در حال حاضر در مجموع هشت کلانشهر کشور ۲ میلیون و ۱۰۸ هزار و ۴۲۴ دستگاه خودروی سبک (شامل سواری، وانت و تاکسی)، ۱۲۱ هزار و ۸۵۳ دستگاه خودروی سنگین (شامل اتوبوس، مینی بوس، کامیون، کامیونت و کشنده) و ۹ میلیون دستگاه موتورسیکلت فرسوده وجود دارد.
به گزارش ایرنا، با این وجود تبعات منفی گسترده ناوگان خودرویی فرسوده اعم از آلودگی هوا، مصرف بالای سوخت، ایمنی و استاندارد پایین، متأسفانه کماکان بسیاری از خودروها پس از سن فرسودگی همچنان مورد استفاده قرار می گیرند.
این در حالی است که به دلیل الگوی مصرف در شرایط کرونایی، نوع تکنولوژی و تعداد خودروهایی که در شهر تردد میکنند در آلایندگی هوای کلانشهرها بهویژه تهران اثرگذار است و در چنین وضعیتی و با سرد شدن هوا و بروز پدیده وارونگی وقتی گازی ناشی از احتراق سوخت تولید میشود مانند شرایط عادی امکان رقیق شدن در یک وسعت گستردهای را ندارد و همین موضوع وضعیت آلودگی فعلی را سبب میشود. خودروهایی که سوخت استاندارد تحویل می گیرند اما آلودگی هوا را دو چندان میکنند.
با این حال سال ها است که مقصر آلودگی هوا در کلان شهرها و به ویژه تهران بین دوگانه خودروسازان و سوخت در حرکت است. یک روز سوخت بیکیفیت را متهم ردیف اول آلودگی هوا معرفی میکنند و روز دیگر خودروهای غیر استاندارد در جایگاه متهم مینشیند و این در شرایطی است که خسارت آلودگی هوا ۷ میلیارد دلار در سال بوده و ۲.۶ میلیارد دلار خسارت آلودگی هوا فقط در تهران است و البته ذرات معلق یکی از مهمترین آلایندههایی است که در کلانشهری مانند تهران وجود دارد.
البته با توجه به بهرهبرداری از طرحهای پالایشگاهی و در راس آنها، پالایشگاه ستاره خلیج فارس و تولید بنزین با استانداردهای یورو ۴ و ۵، اتهام آلودگی به بنزین دور از انتظار است.
پیش از این هم سازمان ملی استاندارد و هم سازمان حفاظت از محیط زیست بر کیفیت بنزین مهر تایید زدهاند و فاکتورهای مهم آن را نه در حد مجاز که در اندازه های استانداردهای بینالمللی میدانند.
بر این اساس شرکت کنترل کیفیت هوا اعلام کرده که بنزین توزیع شده در تهران بیش از حد مجاز گوگرد دارد و این در شرایطی بود که هم سازمان ملی استاندارد به عنوان متولی پایش سوخت، کیفیت بنزین تهران را تایید کرده و هم شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی گوگرد موجود در بنزین را نه تنها پایینتر از ۵۰ PPM اعلام کرده بلکه آن را حدود ۲۴.۹ PPM اعلام کرده است.
تولید ۸۱ درصد بنزین ایران با استاندارد یورو ۴ و ۵
وزیر نفت نیز پیش از این گفته بود که در این دولت درباره کمیت و کیفیت بنزین تلاش فراوان شده و اکنون بنزین تولیدی ما یورو ۴ است و کاهش روزهای آلوده در سال گذشته نیز این ادعا را تایید میکند.
این ادعا البته با عدد و رقم نیز قابل اثبات است. اکنون ظرفیت تولید بنزین ایران روزانه ۱۱۲ میلیون لیتر است که از این میزان ۹۱ میلیون لیتر با استاندارد یورو ۴ و ۵ تولید میشود که نشاندهنده سهمی ۸۱ درصدی در این بخش است.
تا آنجا که به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اشاره به کاهش غلظت ترکیبات آلی فرّار در هوای پایتخت گفت: برای اولین بار طی سال های اخیر میزان آلاینده بنزن در تهران با توجه به استاندارد جهانی، در شرایط قابل قبول و مجاز قرار گرفته است.
«حسین شهیدزاده» درباره ترکیبات آلی فرّار در هوای تهران تاکید کرده بود که یکی از آلایندههای مهم تهران، ترکیبات آلی فرّار است که بر اثر احتراق ناقص سوخت در وسایل نقلیه و تبخیر بخارات بنزین به ویژه در پمپبنزینها و خودروها ایجاد میشود.
وی افزود: ترکیبات آلی فرّار شامل بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن است و بهدلیل انتشار از خودروها و برخی صنایع در هوای آزاد تنفسی تهران و سایر کلانشهرها وجود دارد.
شهید زاده همچنین با بیان اینکه ترکیبات آلی فرّار در تشکیل آلایندههای ثانویه مانند اُزُن سهم زیادی دارد، تصریح کرد: سرچشمه اصلی بنزن و سایر ترکیبات آلی فرٌار در مناطق شهری، منابع آلاینده متحرک مانند خودروها هستند و بزرگترین منبع این آلایندهها نیز خودروهای بنزینیاند.
کاهش روزهای ناسالم در تهران
سازمان ملی استاندارد ایران نیز با بیان اینکه سازمان ملی استاندارد فارغ از هر گونه ملاحظات سیاسی، قیمتی و غیره با قدرت پیگیری این موضوع را در دستور کار دارد در گذشته بارها تاکید کرده که در سالهای قبل این سازمان خود یکی از شاکیان کیفیت بنزین بود، اما آزمایشها نشان داده میزان گوگرد در بنزین حتی پایینتر از حد استاندارد بوده و کاهش تعداد روزهای با هوای ناسالم در تهران گواهی بر این موضوع است.
همچنین عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست نیز پیش از این در پاسخ به ایرنا تاکید کرده بود که میزان گوگرد بنزین در تهران از حد استاندارد نیز پایینتر است و کیفیت بنزین در این زمینه مشکلی ندارد.
با این حال سرد شدن هوا باز هم «مه دود» را میهمان تهرانیها و سایر ساکنان کلان شهرهای کشور میکند.
اما علت چیست؟
شاید پاسخ به این سوال را بتوان در صحبتهای معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست پیدا کرد.
به گفته «مسعود تجریشی»، در حال حاضر در کلانشهرها بنزین یورو ۴ و ۵ استفاده میشود ولی زمانیکه این سوخت وارد خودروهای معمولاً قدیمی میشود، حجم مصرف سوخت و آلایندگی را افزایش داده و نقش آن را در تولید آلایندگی بالا میبرد.
وی در ارتباط با نقش بنزین و سوخت خودروها در آلایندگی هوای کلانشهرها از جمله تهران، عنوان کرد: ما در کشور به لحاظ استاندارد بودن سوخت نگرانی که حدود ۱۵ سال گذشته داشتیم را دیگر نداریم چون در آن زمان ما از محصولات پتروشیمی استفاده میکردیم.
وی ادامه داد: از زمانیکه پالایشگاه ستاره خلیج فارس وارد مدار شده است مشکلی از لحاظ استفاده از سوختهایی که آلاینده هستند را نداریم و در حال حاضر در کلانشهرها بنزین یورو ۴ و ۵ مصرف میشود ولی زمانیکه این سوخت وارد ماشینها و یا موتورسیکلتهایی میشود که معمولاً قدیمی هستند (همچنان خودروی پیکان در شهرها تردد میکند) و احتراقات ناقص دارند نمیتوانند مانند ماشینهای جدید سوخت کمتری مصرف کرده و آلایندگی کمتری تولید کنند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به این مطلب که با وجود سوخت استاندارد ولی همچنان متوسط حجم مصرف سوخت بالا است، گفت: این مصرف بالای سوخت باعث میشود تا این حجم بالای مصرف در خودروهای فرسوده نقش سوخت را هم در آلایندگی بالا ببرد.
تجریشی تصریح کرد: اگر شما بهترین سوخت را هم داشته باشید ولی میانگین مصرف شما بین ۱۰ الی۱۲ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر در شهرها باشد (در حالیکه استاندارد آن در دنیا حداکثر ۶ لیتر است) این موضوع منجر به تولید آلاینده میشود و باعث میشود تأثیر سوخت در آلایندگی زیاد شود.
افزایش مصرف سوخت با جولان فرسودهها
تحقیقات نشان میدهد، تردد خودرو و موتورسیکلتهای فرسوده علاوه بر افزایش حجم آلایندههای هوا باعث بالا رفتن مصرف سوخت در کشور میشود. به همین دلیل در دولتهای مختلف همواره بر لزوم اجرای طرح نوسازی ناوگان فرسوده کشور تأکید شده و طرحهایی نیز در این راستا اجرایی شده است اما این طرحها جوابگوی تمام نیاز کشور نبوده و در برخی موارد نیز شاهد توقف اجرای طرحها بودهایم.
آلودگی هوای ناشی از منابع خودرویی در کلانشهرهای کشور به عنوان یکی از معضلات زیست محیطی به شمار میرود. در این میان خودروهای فرسوده با انتشار مضاعف آلودگی هوا و مصرف سوخت بالا نقش غیرقابل انکاری دارند.
در حال حاضر در مجموع هشت کلانشهر کشور ۲ میلیون و ۱۰۸ هزار و ۴۲۴ دستگاه خودروی سبک (شامل سواری، وانت و تاکسی)، ۱۲۱ هزار و ۸۵۳ دستگاه خودروی سنگین (شامل اتوبوس، مینی بوس، کامیون، کامیونت و کشنده) و ۹ میلیون دستگاه موتورسیکلت فرسوده وجود دارد.
به گزارش ایرنا، با این وجود تبعات منفی گسترده ناوگان خودرویی فرسوده اعم از آلودگی هوا، مصرف بالای سوخت، ایمنی و استاندارد پایین، متأسفانه کماکان بسیاری از خودروها پس از سن فرسودگی همچنان مورد استفاده قرار می گیرند.
این در حالی است که به دلیل الگوی مصرف در شرایط کرونایی، نوع تکنولوژی و تعداد خودروهایی که در شهر تردد میکنند در آلایندگی هوای کلانشهرها بهویژه تهران اثرگذار است و در چنین وضعیتی و با سرد شدن هوا و بروز پدیده وارونگی وقتی گازی ناشی از احتراق سوخت تولید میشود مانند شرایط عادی امکان رقیق شدن در یک وسعت گستردهای را ندارد و همین موضوع وضعیت آلودگی فعلی را سبب میشود. خودروهایی که سوخت استاندارد تحویل می گیرند اما آلودگی هوا را دو چندان میکنند.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
چرا ایکس ۷۷ پرچمدار ایمنی در بازار است؟ همه ابهامات فروش وارداتیها کاهش شتاب تورم خرید خودرو تسلا در مخمصه رقابت با چینی ها پاداش میلیاردی تسلا به ایلان ماسک! واکنش بازار خودرو به توقف موقت آیین نامه واردات ثبت آماری از واردات خودرو در منطقه آزاد اروند حذف شد کارخانه خودروساز ویتنامی در هند استارت خورد کدام دستگاه مقصر ترخیص هزاران دستگاه خودرو با عوارض غیرقانونی است؟ شوک مالیاتی به بازار خودروهای برقی ترکیه تعرفه واردات خودرو نباید کمتر از تعرفه قطعات باشد نامه هشدار انجمن واردکنندگان خودرو به رئیس جمهور و رئیس دیوان عدالت اداری +سند خدمات ویژه امداد کرمان موتور در مسیرهای اربعین حسینی ۱۴۰۴ عرضه خودروهای وارداتی از طریق سامانه متوقف نمیشود بی وای دی ترمز زد 2025 Tiggo 8 PLUS Classic Edition توسط چری معرفی شد +تصاویر روند رو به رشد و موفقیت آمیز CHERY در سال ۲۰۲۵ +آمار فروش دستاورد بزرگ چری در رکورد صادرات خودرو +جدول واکنش دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال مصوبه خودرویی دولت واکنش رییس انجمن واردکنندگان خودرو به رای دیوان عدالت اداری چرا فولکس واگن ID.4 خودرویی موفق در بازار ایران به حساب می آید؟ احتمال افزایش ۵۰ درصدی قیمت خودروهای وارداتی واردات خودرو باکیفیت، صنعت داخلی را به رقابت وادار میکند واکاوی تابآوری صنعت خودرو ایران در برابر تحریم برنامه کرمان موتور برای واردات خودرو در سال ١۴٠۴ چرا ایکس ۵ خودرو پرشتابی است؟ خدمات بی نقص؛ تجربه خدمات پس از فروش VIP با فونیکس بازار وارداتیها در شوک تازه ایمنی خودرو: اولین تست تصادف اشعه ایکس عمومی تعمیر خودرو با لوازم دست دوم ترخیص ۱۴ هزار خودروی وارداتی موج جدید واردات خودروهای کره ای و ژاپنی نزدیک ایران! واردات خودرو در بن بست بلاتکلیفی برگزاری دهمین آزمون مهارتی خدمات پس از فروش کرمان موتور تمدید مهلت ثبتنام خودروهای وارداتی چالش ۳ ضلعی واردات خودرو با تصمیمات خلاف قانون مخالفت مجلس با کاهش تعرفه واردات خودرو! اجرای آیین نامه جدید واردات خودرو متوقف شد + سند تسلا محکوم شد ورود دوباره مجلس به واگذاری ایران خودرو شیائومی در تحویل ماهانه خودرو رکورد زد سقوط سوددهی خودروسازان آلمانی بخشنامه جدید برای تسریع در فرآیند واردات خودرو +نامه بهشت خودروهای برقی جهان آغاز دوباره XTRIM برای فراتر رفتن (Born For More) در مسیر اکتشاف سرمایه گذاری ۲۰ میلیون دلاری هوندا در ترکیه اصلاحیه جدید ثبت نام خودروهای وارداتی + جدول پیچیدگی قیمت در اطلاعیه عرضه وارداتی ها سقوط تولید چهار ماهه خودرو واردات ۱۴۰۴ با خودروهای هیبرید کلید خورد
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
نامه هشدار انجمن واردکنندگان خودرو به رئیس جمهور و رئیس دیوان عدالت اداری +سند تعرفه واردات خودرو نباید کمتر از تعرفه قطعات باشد کدام دستگاه مقصر ترخیص هزاران دستگاه خودرو با عوارض غیرقانونی است؟ شوک مالیاتی به بازار خودروهای برقی ترکیه ثبت آماری از واردات خودرو در منطقه آزاد اروند حذف شد واکنش بازار خودرو به توقف موقت آیین نامه واردات کارخانه خودروساز ویتنامی در هند استارت خورد پاداش میلیاردی تسلا به ایلان ماسک! تسلا در مخمصه رقابت با چینی ها کاهش شتاب تورم خرید خودرو همه ابهامات فروش وارداتیها چرا ایکس ۷۷ پرچمدار ایمنی در بازار است؟