کد خبر:
۱۳۱۰۹۵ ۱۴:۲۴
۱۳۹۹/۰۷/۱۳
قیمت گذاری بر طرح تحول بازار خودرو
پدال نیوز- پدرام داودی، کارشناس اقتصادی، در یادداشتی می نویسد: طرح تحول خودرو، در واقع امر، نه تنها مزیتی نسبت به فروش مستقیم خودرو (با قیمت بازار) از شبکه نمایندگیها ندارد بلکه به واسطه افزودن فرایندهای بوروکراتیک منتج به افزایش هزینه نهایی مصرفکننده خواهد شد.
به گزارش "پدال نیوز" به گزارش پدال نیوز به نقل از ایبِنا، بخش خودروی کشور به واسطه قوانین محدودکننده در سمت عرضه و همچنین تمایل ذاتی این صنعت به انحصار از یک طرف و وجود مازاد تقاضا ناشی از مصرفنهایی و یا حفظ ارزش پول از طرف دیگر، همواره با عدم تعادل روبرو بوده است. در ادوار تاریخی این عدم تعادل با مداخلات گسترده توسط دولت همراه بوده که در نهایت این مداخلات منجر به ایجاد رانت و گروه رانتجو در این حوزه اقتصاد گشته است. مجلس شورای اسلامی با هدف شناسایی و برطرف نمودن ریشهای معضلات این صنعت اقدام به ارایه طرحی با عنوان « طرح تحول بازار و صنعت خودروی سبک» نموده است. اما این طرح تا چه حد میتواند معضل وجود رانت را در این صنعت بر طرف نماید؟
در ادبیات اقتصادی، سه رویکرد عمده برای مواجه با رانت ناشی از انحصار بر شمرده شده است: (1) قیمتگذاری و تعیین شرایط دسترسی به بازار، (2) مجزاسازی و رقابتیسازی و (3) بازتوزیع رانت ناشی از انحصار. در سنوات اخیر عمده اقدامات صورت گرفته در خصوص مواجهه با انحصار بازار خودرو تنها در چارچوب قیمتگذاری قرار داشته است. مهمترین و جذابترین بخش طرح تحول خودرو، ورود این طرح به موضوع بازتوزیع رانت است که هر اقتصاد خواندهای را ترغیب میکند تا با مطالعه طرح و با تجزیه و تحلیل شیوه تخصیص رانت، به دنبال پاسخ این سوال باشد که آیا این بازتوزیع، در نهایت منجر به افزایش رفاه مصرفکننده خواهد شد؟ در لفاف این سوال، انتظار شروع مجادلات مکتبی مانند صرف این مبلغ برای مناطق محروم یا دهکهای پایین جمعیتی و یا اینکه آیا پسانداز خصوصی میتوانست کارایی بیشتری را نسبت به پسانداز دولتی داشته باشد در سطح جامعه نیز وجود داشت. اما پس از مطالعه طرح تنها موضوعی که جای بحث دارد آنست که آیا اگر خودروساز به حال خود رها میشد تا محصول خود را از طریق شبکه فروش خود و به بالاترین قیمت بازار به مشتری تحویل دهد، رفاه مصرفکننده بیشتر تامین نمیشد؟
اولین و بنیادیترین موضوع در بازتوزیع رانت آنست که سهمی از این رانت به خود انحصارگر تعلق نداشته باشد تا انحصارگر از انگیزه اقتصادی برای افزایش سطح تولید تا سطح رقابتی برخوردار گردد. نگارندگان طرح تحول، متوجه اهمیت قطع رابطه بین سودآوری شرکت و میزان تولید انحصارگر نبوده و بین 70 الی 80 درصد (بخوانید دست کم) رانت ناشی از انحصار را مجددا در قالب تسهیلات قرضالحسنه به انحصارگر اختصاص دادهاند! این ارتباط سبب میشود تا انحصارگر بتواند با مدیریت سمت عرضه قیمتهای بیشتری را از مصرفکننده مطالبه نماید و بر این اساس، بخش عمده رانت ایجاد شده را به حساب خود منظور نماید.
نکته دیگری که در طرح تحول خواننده را آزار میدهد، معافیت برخی از خودروها و خودروسازان بدون در نظر گرفتن شرایط رقابتی از شمول بازتوزیع رانت است. اگر قرار باشد این طرح، انحصارگران را از کسب رانت ناشی از انحصار مایوس نماید، چرا باید یک خودرو ساز نوعی به دلیل خصوصی بودن از شمول قیمتگذاری معاف گردد. آیا نگارنده طرح نمیدانسته است که صدور مجوز رانتجویی برای شرکت خصوصی تبعات به مراتب مخربتری نسبت به شرکت دولتی دارد. این تسامح به همین جا ختم نشده بلکه همه رانت ناشی از فروش خودرویهای برقی، هیبریدی و پایه گازسوز نیز در چمبره رانتجو باقی خواهد ماند. البته اگر کلید واژه «سود مصوب» در این طرح دنبال شود، خواننده در خواهد یافت که خودروهای مشمول نیز سهم قطعی از رانت خواهند داشت.
در کلام پایانی، جذابیت بازار رقابتی در مفهوم حذف رانت ناشی از انحصار دانسته شده است. رانت ناشی از انحصار به واسطه انتقال رفاه از مصرفکننده به انحصارگر و برهمزدن عدالت اجتماعی، ممانعت از نوآوری و خلاقیت و گسترش فساد اقتصادی-سیاسی، مانع جدی در تحقق عدالت اجتماعی و توسعه پایدار مردم محور است. طرح تحول خودرو، در واقع امر، نه تنها مزیتی نسبت به فروش مستقیم خودرو (با قیمت بازار) از شبکه نمایندگیها ندارد بلکه به واسطه افزودن فرایندهای بوروکراتیک منتج به افزایش هزینه نهایی مصرفکننده خواهد شد. چه بسا بسیار سادهتر بود که به خودروساز اجازه فروش با قیمت بازار داده میشد و در کنار آن مالیات صد در صدی بر سود شرکتهای خودروساز وضع و در نهایت، در خصوص بازتویع منابع حاصل تصمیمگیری میشد.
در ادبیات اقتصادی، سه رویکرد عمده برای مواجه با رانت ناشی از انحصار بر شمرده شده است: (1) قیمتگذاری و تعیین شرایط دسترسی به بازار، (2) مجزاسازی و رقابتیسازی و (3) بازتوزیع رانت ناشی از انحصار. در سنوات اخیر عمده اقدامات صورت گرفته در خصوص مواجهه با انحصار بازار خودرو تنها در چارچوب قیمتگذاری قرار داشته است. مهمترین و جذابترین بخش طرح تحول خودرو، ورود این طرح به موضوع بازتوزیع رانت است که هر اقتصاد خواندهای را ترغیب میکند تا با مطالعه طرح و با تجزیه و تحلیل شیوه تخصیص رانت، به دنبال پاسخ این سوال باشد که آیا این بازتوزیع، در نهایت منجر به افزایش رفاه مصرفکننده خواهد شد؟ در لفاف این سوال، انتظار شروع مجادلات مکتبی مانند صرف این مبلغ برای مناطق محروم یا دهکهای پایین جمعیتی و یا اینکه آیا پسانداز خصوصی میتوانست کارایی بیشتری را نسبت به پسانداز دولتی داشته باشد در سطح جامعه نیز وجود داشت. اما پس از مطالعه طرح تنها موضوعی که جای بحث دارد آنست که آیا اگر خودروساز به حال خود رها میشد تا محصول خود را از طریق شبکه فروش خود و به بالاترین قیمت بازار به مشتری تحویل دهد، رفاه مصرفکننده بیشتر تامین نمیشد؟
اولین و بنیادیترین موضوع در بازتوزیع رانت آنست که سهمی از این رانت به خود انحصارگر تعلق نداشته باشد تا انحصارگر از انگیزه اقتصادی برای افزایش سطح تولید تا سطح رقابتی برخوردار گردد. نگارندگان طرح تحول، متوجه اهمیت قطع رابطه بین سودآوری شرکت و میزان تولید انحصارگر نبوده و بین 70 الی 80 درصد (بخوانید دست کم) رانت ناشی از انحصار را مجددا در قالب تسهیلات قرضالحسنه به انحصارگر اختصاص دادهاند! این ارتباط سبب میشود تا انحصارگر بتواند با مدیریت سمت عرضه قیمتهای بیشتری را از مصرفکننده مطالبه نماید و بر این اساس، بخش عمده رانت ایجاد شده را به حساب خود منظور نماید.
نکته دیگری که در طرح تحول خواننده را آزار میدهد، معافیت برخی از خودروها و خودروسازان بدون در نظر گرفتن شرایط رقابتی از شمول بازتوزیع رانت است. اگر قرار باشد این طرح، انحصارگران را از کسب رانت ناشی از انحصار مایوس نماید، چرا باید یک خودرو ساز نوعی به دلیل خصوصی بودن از شمول قیمتگذاری معاف گردد. آیا نگارنده طرح نمیدانسته است که صدور مجوز رانتجویی برای شرکت خصوصی تبعات به مراتب مخربتری نسبت به شرکت دولتی دارد. این تسامح به همین جا ختم نشده بلکه همه رانت ناشی از فروش خودرویهای برقی، هیبریدی و پایه گازسوز نیز در چمبره رانتجو باقی خواهد ماند. البته اگر کلید واژه «سود مصوب» در این طرح دنبال شود، خواننده در خواهد یافت که خودروهای مشمول نیز سهم قطعی از رانت خواهند داشت.
در کلام پایانی، جذابیت بازار رقابتی در مفهوم حذف رانت ناشی از انحصار دانسته شده است. رانت ناشی از انحصار به واسطه انتقال رفاه از مصرفکننده به انحصارگر و برهمزدن عدالت اجتماعی، ممانعت از نوآوری و خلاقیت و گسترش فساد اقتصادی-سیاسی، مانع جدی در تحقق عدالت اجتماعی و توسعه پایدار مردم محور است. طرح تحول خودرو، در واقع امر، نه تنها مزیتی نسبت به فروش مستقیم خودرو (با قیمت بازار) از شبکه نمایندگیها ندارد بلکه به واسطه افزودن فرایندهای بوروکراتیک منتج به افزایش هزینه نهایی مصرفکننده خواهد شد. چه بسا بسیار سادهتر بود که به خودروساز اجازه فروش با قیمت بازار داده میشد و در کنار آن مالیات صد در صدی بر سود شرکتهای خودروساز وضع و در نهایت، در خصوص بازتویع منابع حاصل تصمیمگیری میشد.
گزارش خطا
پسندها: 0
ارسال نظر
آخرین اخبار
خودروها در انبار میمانند همه مخالفان واردات خودرو خودروسازان جهان در تنگنای بحران چندوجهی شرایط ورود تجاریهای مستعمل اعلام شد چرا آلمان در رقابت با تسلا و چین عقب افتاد؟ سرمایهگذاری ۸میلیاردی سوزوکی در هند شرایط فروش اقساطی جدیدترین کراس اوور کرمان موتور نبض خودرو از قبض انبار رونمایی از آمار ۵ ماهه واردات خودرو فراخوان ۱.۴میلیون دستگاه هوندا در آمریکا جیپ با نسل جدید چروکی میآید واردات خودرو ۱۴۰۴ رسما کلید خورد 212 BAW در نمایشگاه خودرو مشهد ۱۴۰۴ رونمایی شد +تصاویر پافشاری در سامانه کهاب برای اجرای قانون هوای پاک سپر حمایتی خودروهای مونتاژی چرا ثبت سفارش خودرو برای ایرانیان مقیم خارج متوقف است؟ BYD مشتریان را از خیابان به پیست میآورد مذاکره بنز و بیامو برای تولید موتور عرضه شاسی بلند تسلا در چین خودرو؛ رکورددار ارزبری در صنعت بازار سرد خودرو در مردادماه جریمه تردد خودروی غیرمجاز؛ روزی ۱.۷میلیون تومان افزایش قیمت ۱۵ هزار دلاری سایبرتراک تسلا رونمایی از آخرین مدل کوروت شرایط فروش BAC X۳ Pro تمدید شد کامیونت F38 دوگانه سوز بهمن دیزل قیمت گذاری شد نگاهی به طراحی جسورانه جدیدترین خودرو بازار ایران اصلاح دستورالعمل تنظیم بازار خودرو بررسی خواهد شد شرایط پیش فروش کی ام سی j7 , X5,T9 و ایگل اعلام شد متقاضیان چشم انتظار تحویل خودروهای که هنوز به مرحله تولید نرسیدهاند حساب وکالتی از روند ثبت نام خودروهای داخلی حذف میشود؟ تسهیل واردات در دستورکار دولت چرخش سیاست سوختی خودرو جیپ جدید به بازار آمد نظر ایلان ماسک درباره آینده خودروهای خودران جزئیات جدید از واگذاری سایپا آخرین شرایط فروش پیکاپ کرهای موسو گرند- خان +جدول بینگبنگ قیمت با محصولات مدیران خودرو! پذیرش کرمان موتور در فرابورس با نماد KMC آزمون سیاستگذاری خودروهای برقی در ترکیه دو محدودیت خرید خودرو برداشته شد کاهش تعرفه واردات خودرو رشد سرمایه گذاری خارجی خودروسازان چینی توضیحات سخنگوی قوه قضائیه در رابطه با قیمت گذاری دستوری خودرو کراس اوور وارداتی ماموت خودرو را بشناسید خودروهای وارداتی راهداری در مرحله ترخیص از گمرک هستند یک ستارهی طلایی برای راساگستر ایستادگی دولت بر کاهش تعرفه واردات خودرو آنتی شوک قیمت خودرو دلایل خروج شورای رقابت از قیمت گذاری
شرایط فروش
پربازدیدترینها
پربحثترینها
پافشاری در سامانه کهاب برای اجرای قانون هوای پاک 212 BAW در نمایشگاه خودرو مشهد ۱۴۰۴ رونمایی شد +تصاویر واردات خودرو ۱۴۰۴ رسما کلید خورد جیپ با نسل جدید چروکی میآید فراخوان ۱.۴میلیون دستگاه هوندا در آمریکا رونمایی از آمار ۵ ماهه واردات خودرو نبض خودرو از قبض انبار سرمایهگذاری ۸میلیاردی سوزوکی در هند شرایط ورود تجاریهای مستعمل اعلام شد چرا آلمان در رقابت با تسلا و چین عقب افتاد؟ خودروسازان جهان در تنگنای بحران چندوجهی همه مخالفان واردات خودرو خودروها در انبار میمانند شرایط فروش اقساطی جدیدترین کراس اوور کرمان موتور