ترموستات چیست و چگونه عمل میکند؟
این قطعه ساده در حالت کلی در انواع خودرو‌ها، ظاهری یکسان دارد و مهم‌ترین قسمت آن را باید فنر دمایی آن بدانیم.
ترموستات در آخرین قسمت خروجی آب از موتور به سمت رادیاتور قرار دارد و
فنر آن در حالت ساده، بسته است تا آب به رادیاتور راه پیدا نکند.
موتور
روشن می‌شود و با کارکرد خود، دمای آبی را که در مجاری آبرسانی آن وجود
دارد، بالا می‌برد. دمای آب بالا می‌رود تا به دمای آزاد شدن فنر ترموستات
برسد.
در این وضعیت واتر پمپ نیز آب را در سیستم خنک‌کاری موتور
می‌چرخاند. بسته بودن ترموستات به معنی بسته بودن کامل آن نیست و معمولا
روی ترموستات‌ها یک خروجی کوچک و یا در کنار محلی که ترموستات می‌نشیند، یک
آبراهه باریک قرار می‌دهند تا کارکرد واتر پمپ به مشکل نخورد ضمن اینکه
واتر پمپ آب را درون موتور نیز به چرخش در‌می‌آورد.
اما راه اصلی خروجی
آب به سمت رادیاتور، همان باز شدن فنر ترموستات است. با رسیدن به نقطه باز
شدن فنر، ترموستات عمل کرده و آب به طور کامل به سمت رادیاتور برای
خنک‌شدن فرستاده می‌شود. به این شکل همیشه آب در دمای مشخصی باقی می‌ماند.
فایده ترموستات:
وقتی موتور خودرو سرد است، هم سوخت درون آن به محض ورود تقطیر می‌شود و
سوخت و ساز درست انجام نخواهد شد و هم روانکار موتور به علت ویسکوزیته
بالایی که دارد، نمی‌تواند روغن‌کاری درستی در پیشرانه انجام دهد.
از
طرفی بالا رفتن بیش از حد دمای آب نیز منجر به بروز مشکلاتی چون جوش آوردن
و همچنین احتراق پیش از موعد درون موتور خودرو خواهد شد.
پس دمای کاری موتور باید در یک محدوده مشخص قرار گیرد تا سوخت و ساز آن به بهترین شکل انجام شود.
خرابی ترموستات:
ترموستات به دو شکل ممکن است خراب شود؛ یا فنر آن به خوبی عمل نمی‌کند و همیشه بسته است و یا فنر آن نمی‌تواند به خوبی مسیر خروجی آب را ببندد. مشکل اولی باعث محبوس شدن آب در موتور و بالا رفتن دمای آن و خرابی واشر سر‌سیلندر می‌شود و مشکل دومی منجر به خام‌سوزی موتور و سرد‌کاری آن خواهد شد.
نویسنده: مهندس علیرضا داودی
