چگونه هزینه نگهداری از خودرو را پایین بیاوریم؟
این را آقای رضا رشیدی، تعمیرکار تخصصی خوش‌سابقه خودرو می‌گوید؛ کسی که از بچگی کنار دست پدرش ایستاده، یاد گرفته و بعد هم مدرک تخصصی‌اش را گرفته است و حالا خودرو را ببیند، می‌فهمد کجایش می‌لنگد. آقای رشیدی از همان‌هایی است که سر پیچ‌های جاده فیروزکوه می‌گوید ترمز نگیر و به جایش با دنده سنگین حرکت کن تا لنتت زود تمام نشود و مجبور نشوی زودتر از موعد استاندارد، لنت جدید بخری. برای همین هم سراغ او رفتیم تا چند فوت و فن یادمان بدهد که شاید کمتر از معمول، مجبور به خریدن قطعات جدید برای خودرویمان شویم؛ فوت و فن‌هایی که باعث می‌شود یک قطعه تا پنج شش سال بیشتر برایمان کار کند و تا چند میلیون تومان هم جلو بیفتیم.
لاستیک‌هایت را بپا
یکی از مهم‌ترین موارد در خودرو، لاستیک‌هایش است. اگر به لاستیک‌های خودرو برسید و مواظبشان باشید، از یکی از اساسی‌ترین خرج‌های خودرو جلو افتاده‌اید. چیزی که باید بدانید این است که در حال حاضر، قیمت لاستیک خودرو از هر نوع و برندی، به شدت افزایش پیدا کرده و تقریبا چهار برابر شده است و خیلی صرف ندارد که چند وقت‌یک‌بار، لاستیک خودرو را عوض کرد؛ مثلا در کمترین حالت، چهار حلقه لاستیک برای ارزان‌ترین خودروی ایرانی که پراید است، یک میلیون تومان است. پس حالا چه‌کار کنیم که عمر لاستیک خودرویمان دو تا سه برابر شود؟ بهتر است هر شش ماه یک‌بار، لاستیک‌ها را عقب جلو کنیم و جایشان را عوض کنیم.
گیربکس در بسیاری از خودرو‌ها در جلوی خودرو قرار گرفته است، از طرف دیگر، بیشتر وزن خودرو روی لاستیک‌های جلوی خودرو می‌افتد و لاستیک‌های جلو بیشتر خورده می‌شود و لاستیک‌های عقب نو می‌ماند. برای جلوگیری از این اتفاق و این‌که لاستیک‌ها یکدست بمانند، باید لاستیک‌ها را عقب جلو کنیم. با این کار، عمر لاستیک‌های خودرویمان بالا می‌رود و دیگر لازم نیست زود به زود برای خرید لاستیک هزینه کنیم.
از خودرو استفاده کن
بعضی از ما با تصور این‌که هزینه‌های خودرو‌مان را کم کنیم، خودرو را در پارکینگ یا جایی مطمئن پارک و با وسایل نقلیه عمومی رفت و آ‌مد می‌کنیم؛ البته این کار خیلی هم درست و خوب است، اما حواس‌مان باشد که استفاده نکردن به مدت طولانی از خودرو، باعث آسیب دیدن آن می‌شود. باتری و اگزوز خودرو، قطعاتی در خودرو هستند که بر اثر استفاده نکردن، خیلی زود خراب می‌شوند.
ماجرا این است زمانی که شما خودرو را خاموش می‌کنید، انباری اگزوز، شروع به عرق کردن می‌کند و این نم و رطوب، اگزوز را می‌سوزاند.
این روز‌ها هر قطعه انباری اگزوز برای خودروهای داخلی چیزی حدود ۷۰۰تا ۸۰۰ هزار تومان است؛ برای همین هم پیشنهاد بهینه این است که اگر در روز از خودرو‌تان خیلی استفاده نمی‌کنید و ترجیح به استفاده از وسایل نقلیه عمومی دارید، حداقل دو تا سه روز یک‌بار، سوار خودرو بشوید، آن را روشن کنید و یک دور کوچک بزنید. با این روش هم باتری‌اش شارژ می‌شود و هم این‌که بر اثر گرمای اگزوز، عرق‌ها و رطوبت داخل آن خشک می‌شود و منجر به پوسیدگی نمی‌شود.
نگو تسمه تایم، بگو تسمه زمان
همان‌طور که اسمش رویش هست، به زمان تعویض تسمه زمان یا همان تسمه تایم، خیلی باید دقت کنیم. اصول کلی‌اش این است تسمه‌تایمی را که کارخانه روی خودرو بسته، باید بعد از ۶۰ هزار کیلومتر کارکرد و تسمه‌تایمی را که تعمیرگاه روی خودرو گذاشته است بعد از ۵۰ هزار کیلومتر باید عوض کرد. درستش این است که این تسمه‌تایم در این زمان تعیین‌شده عوض شود و هزینه یک تعویض معمولی را بدهیم تا این‌که خدای ناکرده تسمه پاره شود که در کمترین حالت ممکن، چیزی حدود دو تا سه میلیون تومان باید هزینه آن کنیم. پس حواستان به کیلومترشمار خودرو باشد که زمان تعویض تسمه‌تایم را همان مشخص می‌کند.
کلاچتو رگلاژ کن
کلاچ و گیربکس خودرو باید هر سه چهار ماه یک‌بار، رگلاژ شوند. البته برای کلاچ‌هایی که گیربکس اتومات دارد، این عمل خیلی ضروری نیست و اشکالی ندارد، اما خودرو‌هایی مثل پراید و پژو‌های قدیمی، حتما باید هر دو تا سه ماه یک‌بار رگلاژ شوند. از طرف دیگر، روغن گیربکس هم بعد از هر ۳۰ هزار کیلومتر راه رفتن خودرو باید بررسی شود.
اگر این اتفاق نیفتد و آن را آنقدر عوض نکنیم تا روغن گیربکس بسوزد، هزینه بسیار سنگین‌تری نسبت به تعویض آن باید بپردازیم. این هزینه تعویض به وقت و به جا، برای خودروهای دنده‌ای بین ۸۰ تا صد هزارتومان هزینه برمی‌دارد که اگر این‌طور نشود، بین دو تا سه میلیون باید خرج کنیم.
زمستان و کولر؟
در فصل‌های سرد مثل زمستان، تقریبا هفته‌ای دو‌بار کولر خودرو را روشن کنید. خوبی‌اش هم این است زمانی که شیشه‌ها عرق می‌کنند و رطوبت دارند، عرق‌گیر بودن کولر باعث می‌شود این رطوبت خشک شود و گاز کولر هم در جریان باشد. با این‌که ظاهر کار عاقلانه به نظر نمی‌رسد، اما این کار کمک زیادی به نگهداری از گاز کولرتان می‌کند. علتش هم این است که وقتی کولر استفاده نشود، گاز آن ته‌نشین شده و افت گاز رخ می‌دهد.
همین است که تابستان بعدی که می‌رسد، می‌بینیم کولرمان مثل تابستان گذشته خوب کار نمی‌کند و خیلی خنک نمی‌کند. برای همین هم باید به تعمیرکار مراجعه کنیم و بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان بابت شارژ مجدد گاز بدهیم. اما روشن کردن کوتاه‌مدت کولر در زمستان، باعث می‌شود از هزینه شارژ گاز کولر در تابستان پیش‌رو در امان بمانیم. در واقع همین کار ساده، باعث می‌شود افت گاز در کولر خودروی شما اتفاق نیفتد. پس چرا این کار را نکنیم؟
نقش لنت و دیسک و صفحه
بدون دلیل و دائم ترمز نگیرید. در شرایطی که می‌توانیم بدون گرفتن ترمز و با دنده معکوس سرعت را کم کنیم، بکوشیم کمتر از ترمز استفاده کنیم و در دقیقه‌های نود ترمز بگیریم. ضمن این‌که اگر سرعت‌مان همیشه مناسب باشد، نیاز به گرفتن ترمز‌های پشت‌سر هم برای کم کردن سرعت‌مان نیست. این کار به حفظ لنت کمک می‌کند و باعث می‌شود مدت زمان بیشتری از لنت استفاده کنید و مجبور به تعویض و کار انداختن لنت جدید نشوید.
همان‌طور که ترمز کمتر باعث حفظ لنت می‌شود، کمتر کلاچ گرفتن هم باعث حفظ دیسک و صفحه کلاچ می‌شود. واقعیت این است نباید کلاچ را بیشتر از پنج ثانیه نگه داشت که اگر این‌طور باشد، تداوم این حرکت باعث استهلاک دیسک و صفحه و سوختن آن می‌شود. قیمت دیسک و صفحه برای پراید ۵۰۰ هزار تومان و برای تیبا، حدود یک میلیون تومان، البته بدون اجرت است. پس حواستان به کلاچ‌های وقت و بی‌وقتتان باشد.
یاتاقان نزنی
روشن کردن کولر در سرعت بالا باعث یاتاقان زدن موتور و سوختن کمپرسور کولر می‌شود. در واقع بهترین شرایط برای روشن کردن کولر، این است که بایستیم و در حالت درجا، کولر را روشن کنیم یا برای لحظاتی خودرو را در وضعیت خلاص قرار دهیم که اگر این کار را نکنیم و خودرو یاتاقان بزند، چیزی حدود سه میلیون تومان باید بابت تعویض آن بپردازیم؛ کمپرسور کولر هم که جای خود دارد.
