مقصد وام خودرو کجاست؟
تحریک تقاضا از طریق افزایش قدرت خرید متقاضیان نتیجه داد تا شاید سیاستگذاران را به فکر تلاش برای احیای اساسی قدرت خرید از دست رفته در طبقات جامعه فرو ببرد. در این شرایط پیشنهاد اجرای چنین طرح‌هایی در مورد بازارهای دیگر ازجمله مسکن و سایر کالاهای اساسی مطرح شده است.
خودروسازان که تا پیش از این از بحران تقاضا گلایه داشتند و موجودی انبارهای خود را 80تا 100هزار دستگاه خودرو برآورد می‌کردند، طی 4روز موفق شدند با اعطای وام به میزان 80درصد قیمت خودرو، متقاضیان را به بازار بکشانند. آخرین آمارها نشان می‌دهد که تا روز پنجشنبه هفته گذشته 102هزار نفر در طرح خرید قسطی خودرو ثبت نام کرده‌اند و 91هزار خودرو از مجموعه خودروسازی‌های سایپا و ایران‌خودرو به فروش رسیده است.
بر این اساس ایران خودرو در پایان چهارمین روز اجرای طرح پرداخت تسهیلات 25میلیون تومانی فروش خودرو 52هزار و 900نفر پیش‌ثبت‌نام داشته است که از این رقم 41هزار و350نفر وجوه خود را واریز کرده‌اند. گروه خودروسازی سایپا نیز در پایان روز چهارم اجرای این طرح 49هزار و700خودرو را فروخته است. وزارت صنعت، عصر روز پنجشنبه در اطلاعیه‌ای آمار فروش خودرو در طرح وام 25میلیون تومانی تا ظهر این روز را 86هزار و 400خودرو اعلام کرده بود.
تاظهر روز پنجشنبه بیشترین ثبت نام متعلق به پراید با 20هزار و پژو 405با 16هزار دستگاه بوده است. وزارت صنعت اعلام کرده در هفته جاری آمار دقیق‌تری از نوع خودروهای ثبت نامی، ارزش ریالی و دیگر اطلاعات مربوط به این طرح منتشر می‌شود.
خط اعتباری تا چه زمانی دوام می‌آورد
مدت زمان اجرای بسته جدید اقتصادی که به‌منظور تحریک تقاضا طراحی شده و طبق گفته مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور تنها نقش یک مُسکن را دارد، 6ماه اعلام شده است. با این حساب اعطای وام خودرو و کارت اعتباری تا اردیبهشت‌ماه سال آینده ادامه خواهد یافت اما با توجه به استقبال متقاضیان خودرو و همچنین آغاز تدریجی اعطای کارت اعتباری 10میلیون تومانی خرید کالای ایرانی، شائبه‌هایی نسبت به محدودیت اعتبار این طرح و توقف آن پیش از اردیبهشت‌ماه سال آینده ایجاد شده است.
هنوز رقم دقیقی از سقف اعتبار موجود برای ارائه در این طرح اعلام نشده است. طبق آنچه در بسته دولت طراحی شده، قرار است بانک مرکزی با آزادکردن بخشی از سپرده قانونی بانک‌ها، این اعتبار را فراهم کند. برخی مجموع این اعتبار را 12هزار میلیارد تومان برآورد کرده‌اند و برخی نیز از ارقامی حدود 30هزار میلیارد تومان سخن می‌گویند.
بانک مرکزی اما آماری را اعلام نکرده و بیان داشته که با توجه به عملکرد بانک‌ها و همچنین شرایط اقتصادی میزان آزادسازی سپرده قانونی را بین 10تا 13درصد تنظیم خواهد کرد بر این اساس نمی‌توان برآورد دقیقی از میزان اعتبار این طرح داشت. تا‌کنون با احتساب فروش 100هزار خودرو و میانگین پرداخت 20میلیون تومان وام برای هر خودرو، 2هزار میلیارد تومان اعتبار در این بخش هزینه خواهد شد که هنوز با برآوردهای موجود از اعتبار تزریق شده به این طرح فاصله دارد.با وجود این موجودی برخی خودروها در انبار خودروسازان به صفر رسیده است و فروش آن از سوی خودروسازان بسته شده است. هم اکنون نمایندگی‌های فروش خودرو امکان فروش همه خودروها را ندارند.
تحول در آمار فروش خودروسازان
استقبال از این طرح به حدی بود که برخی خودروها به اتمام رسیده و فروش آن بسته شده است. آمارهای رسمی از فروش خودرو طی 6ماه نخست امسال و قبل از آغاز طرح فروش قسطی نشان می‌دهد که خودروسازی سایپا در نیمه اول سال 126هزار دستگاه فروخته است و پارس خودرو نیز فروش 49هزار دستگاه را طی 6ماه تجربه کرده است. بر این اساس مجموع فروش این گروه خودروسازی به 175هزار دستگاه رسیده بود. ایران خودرو نیز در نیمه اول سال 216هزار دستگاه فروخته است. با این حساب طی 6ماه 391هزار دستگاه در گروه سایپا و ایران خودرو فروخته شده است.
فروش خودروسازان از تابستان امسال افت قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده بود اما با اجرای طرح فروش اعتباری برای نیمه دوم امسال طی 4روز به اندازه یک سوم آنچه طی 6ماه فروخته شده بود، به فروش رسیده است.
بازار دست دوم‌ها
افزایش تقاضا برای خرید خودروی صفر به‌صورت قسطی موجب شده تا صف فروش خودروهای دست دوم طولانی شود. طبق برآورد فعالان بازار خودرو، طی روزهای اخیر مراجعه برای فروش خودروهای دست دوم افزایش یافته چراکه افراد قصد دارند با فروش خودروی خود از امکانات اعتباری جدید و خرید خودروی صفر بهره ببرند.
با این حساب و با افزایش عرضه خودروهای دست‌دوم، قیمت این خودروها کاهش خواهد یافت. طبق گزارش خبرآنلاین، نمایشگاه‌داران عنوان می‌کنند که در روزهای گذشته مراجعه مردم برای فروش خودروها تا حدی افزایش یافته است. این در شرایطی است که بازار خودرو در ماه‌های گذشته در رکود به سر می‌برد و خرید و فروش خودرو در حداقل ممکن قرار داشت. فعالان بازار خودرو پیش‌بینی می‌کنند با این شرایطی که به‌وجود آمده، در ماه‌های آینده خرید و فروش خودروهای صفر و کارکرده افزایش یابد.
