بررسی علل تصادف های جاده ای در قزوین

به گزارش پدال نیوز به نقل از ایرنا، تصادف های جاده ای یکی از مهمترین دلایل مرگ و میر در جهان و در ایران سوانح رانندگی سومین عامل مرگ و میر به شمار می رود، به نحوی که این میزان ایران را در فهرست چهار کشور نخست تلفات جاده ای دنیا قرار داده است.
علاوه بر از دست رفتن سرمایه های انسانی، این معضل هزینه های زیادی را نیز به دوش خانواده ها و به اقتصاد کشور تحمیل می کند تا جایی که 15 درصد هزینه های درمانی کشور به مجروحان سوانح رانندگی مربوط می شود.
کشورمان دارای بیش از200 هزار کیلومتر جاده و 16میلیون دستگاه خودرو است که براساس پیش بینی های به عمل آمده این تعداد خودرو تا پایان دهه 90 به بیش از 30 میلیون دستگاه خواهد رسید و این در حالی است که زیرساخت های کنونی به هیچ عنوان پاسخگوی این تعداد خودرو نیست.
در این میان استان قزوین از کریدورهای مهم ارتباطی کشور است که مهمترین جاده ها و آزاد راههای جنوب و شرق را به شمال و غرب کشور متصل می سازد.
این استان دارای شش هزار و 671 کیلومتر راه است که 217 کیلومتر آن آزاد راه، 267 کیلومتر بزرگراه، یک هزار 367 کیلومتر راه اصلی و چهار هزار و 820 کیلومتر آن نیز راه روستایی می باشد.
موقعیت شاهراهی استان باعث شده تا بر اساس آمارهای رسمی تردد راههای استان بطور میانگین روزانه به 300 هزار خودرو برسد و از سوی دیگر میزان سوانح جاده ای نیز در آن به خصوص در روزهای تعطیل و پرتردد افزایش یابد.
مشکلات بخش ترافیک و سوانح رانندگی موجب شد تا این موضوع در میزگردی با عنوان 'شناسایی و تحلیل علل و عوامل تصادف های جاده ای قزوین' با حضور رئیس پلیس راه استان، مدیر راهداری اداره کل مسکن و شهرسازی و معاون امداد و نجات هلال احمر استان،  مرکز قزوین مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد.
 
** میزان راههای همسنگ استان قزوین شش هزار و 700 کیلومتر است
مدیر راهداری اداره کل راه و شهرسازی استان قزوین در این نشست، محورهای ارتباطی استان را یکی از کریدورهای اصلی و مهم کشور دانست و گفت: شش هزار و 700 کیلومتر راههای هم سنگ، سومین استان به لحاظ آزاد راهی با 267 کیلومتر طول، سومین استان به لحاظ روشنایی جاده با 220 کیلومتر و وجود 87 گردنه برفگیر به طول 670 کیلومتر، استان قزوین را به یکی از کریدورهای استراتژیک راهی در کشور تبدیل ساخته است.
جواد حق لطفی افزود: باوجود جایگاه خوب استان دربخش روشنایی آزاد راهها، اما متاسفانه آمار تصادف جاده ای ما درشب همچنان بالا است واین بدان معناست که بایدشبکه روشنایی جاده ها توسعه یابد.
وی با اعلام این مطلب که وزارت راه و شهرسازی آمادگی افزایش میزان روشنایی در سطح محورهای استان را دارد، خاطرنشان کرد: این مهم با اجرای معافیت های طرح های شرکت توزیع نیروی برق می تواند سرعت بیشتری بگیرد تا جایی که هم اکنون عملیات اجرایی نصب تیرهای روشنایی 12 کیلومتر در گردنه کوهین در مسیر آزادراه قزوین - رشت به اتمام رسیده اما متاسفانه به دلیل بدهی 40 میلیارد ریالی ما به این شرکت، هنوز روشنایی این محور راه اندازی نشده است.
 
** 26 پلاک خودرو از پلاک های 31 گانه کشور در تصادفات استان ثبت شده است
وی ادامه داد: براساس مستندات موجود 26 پلاک از 31 پلاک خودروهای استانهای مختلف کشور، در تصادف های جاده ای استان ثبت شده اند که این آمار بیانگر دربرگیری و میزان تردد خودرو در جاده های استان قزوین می باشد.
حق لطفی با اشاره به ثبت سه هزار و 21 فقره تصادف فوتی، جرحی و خسارتی استان در سال 93، اضافه کرد: این اداره کل برای رفع نقاط حادثه خیز در سال 92 با شناسایی 26 نقطه موفق به رفع و اصلاح 14 نقطه شده و برای باقیمانده آن نیز به 140 میلیارد ریال اعتبار نیازمند است.
وی اضافه کرد: 45 نقطه حادثه خیز نیز در راههای روستایی شناسایی شده و 10 نقطه اولویت دار برای اصلاح هدف گذاری شده که برای رفع آن نیز به 120 میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
 
** عوامل مهم در وقوع تصادف های جاده ای
مدیر راهداری اداره کل راه و شهرسازی، آموزش فرهنگ ترافیک را مهمترین اقدام دانست و گفت: آموزش و ارتقای فرهنگ ترافیک به عنوان یک اقدام فرابخشی باید در دستور کار قرار گیرد.
حق لطفی اظهارکرد: آموزش می تواند نقش بسزایی در کاهش سوانح جاده ای داشته باشد، چرا که معتقدم یک راننده آموزش دیده و آگاه در سخت ترین جاده ها و شرایط آب و هوایی می تواند بدون رخ دادن سانحه ای، رانندگی کند.
وی در پاسخ به کم بودن اصطکاک آسفالت راههای استان و در نتیجه لغزنده شدن آن هنگام بارندگی گفت: این ادعا نیاز به کار کارشناسی دارد و به نظر می رسد عامل آب و هوایی تاثیر فراوانی بر روی وقوع سوانح جاده ای داشته کما اینکه بیشترین حوادث هفته های گذشته شب هنگام و روزهای بارانی بوده است.
حق لطفی افزود: علاوه بر سه عامل خطای انسانی، خودرو و زیرساخت، معتقدم آموزش، اعمال قانون، ایجاد فضای قانونمداری افراد، مهندسی راه و خودرو و امداد و نجات در کاهش سوانح و تلفات جاده ای موثر است.
وی با اشاره به کاهش تلفات جاده ای استان طبق آمار موجود در سال های اخیر، یادآور شد: انتقال مسافر از جاده به ریل با توسعه شبکه ریلی، تعریض جاده قدیم قزوین - آبیک جهت انتقال تردد کامیون ها و تریلی ها از آزاد راه به این جاده و احداث کمربندی جنوب قزوین همواره از دغدغه های اداره کل راه و شهرسازی بوده و البته گام های خوبی نیز در این راه تاکنون برداشته شده است.
حق لطفی در ادامه با اشاره به تعریض جاده قدیم قزوین - آبیک و امکان انتقال کامیون ها و تریلی ها از آزادراه قزوین - کرج به این مسیر که نقش موثری نیز می تواند در کاهش تصادف های آزاد راهی داشته باشد، افزود: این محور از قزوین تا محمدیه دو بانده است و از محمدیه تا آبیک که 35 کیلومتر طول دارد نیازمند 700 میلیارد ریال اعتبار می باشد که به دلیل نبودن اعتبار، عملیات اجرایی آن متوقف شده است.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون پنج کیلومتر از محور محمدیه - آبیک نیز تعریض و آسفالت شده، ادامه داد: پس از تامین اعتبار لازم و نصب تابلوها و علایم راهنمایی محور تعریض شده زیر بار ترافیکی خواهد رفت.
 
** بیشترین آمار تصادف های استان قزوین در لاین جنوبی آزاد راه
مدیر راهداری اداره کل راه و شهرسازی استان قزوین گفت: براساس آمارهای موجود، بیشترین تصادف های بوقوع پیوسته در لاین های جنوبی آزادراههای استان از جمله قزوین - رشت، قزوین - زنجان و به خصوص قزوین - کرج است واین مساله به خاطر بازگشت مسافران و خستگی های ناشی از رانندگی ارزیابی شده است.
به گفته حق لطفی، علت وقوع ترافیک های طولانی و وقوع تصادف های آزاد راه قزوین - کرج به خاطر ورود همزمان خودروها از آزاد راههای قزوین - زنجان و قزوین- رشت به داخل این آزاد راه، به خصوص در روزهای تعطیل می باشد که این آزادراه را با ترافیک سنگینی در بیشتر اوقات روبرو ساخته است.
حق لطفی، مهمترین عامل وقوع تصادف های جاده ای را عامل انسانی دانست و تاکید کرد: تمامی مسایل فنی مربوط به سوانح جاده ای در حوزه راه و شهرسازی استان قزوین مورد رصد قرار می گیرد و برای رفع این مهم نیز رسانه ها می توانند نقش پررنگی در آگاه سازی جامعه داشته باشند.
 
** روزانه 300 هزار خودرو در محورهای ارتباطی استان قزوین تردد می کنند
رئیس پلیس راه استان قزوین نیز گفت: به طور متوسط روزانه 300 هزار خودرو در جاده های استان تردد می کنند که این میزان تردد، حجم بالایی را در محورهای یک استان به خود اختصاص می دهد.
سرهنگ بهرام زینلی افزود: کیفیت آسفالت جاده ها و اصطکاک کم بین آسفالت و لاستیک خودرو به ویژه در روزهای بارانی، حادثه ساز بودن وسایل نقلیه سنگین در آزاد راهها و در نهایت فرهنگ پایین ترافیکی رانندگان از مهمترین عوامل سوانح جاده ای این استان است.
وی اضافه کرد: در نشست اخیر مدیریت بحران در استانداری قزوین ضمن پرداختن به مقوله فراگیری بحران ترافیک، از مسئولان درخواست جدی برای رسیدگی به مشکلات موجود در این بخش شد.
زینلی اظهارکرد: با توجه به سانحه ساز بودن کامیون ها و تریلی ها در وقوع سوانح رانندگی ماهها و هفته های گذشته، چنین به نظر می رسد که تردد خودروهای سنگین در آزاد راهها نیاز به بازنگری در قوانین راهنمایی و رانندگی دارد.
 
** بی توجهی رانندگان به لغزندگی جاده ها هنگام بارندگی
سرهنگ زینلی در ادامه رسیدگی به کیفیت آسفالت راهها از سوی کارشناسان را امری ضروری دانست و گفت: ما معتقدیم در هفته های گذشته که تمامی تصادف های زنجیره ای این استان در روزهای بارانی روی داده به علت کاهش اصطکاک لازم بین چرخ خودرو با سطح آسفالت، بوده و بی توجهی رانندگان به این امر موجب حوادث رانندگی در جاده های استان شده است.
این مسئول انتظامی، پایین بودن فرهنگ رانندگی را عامل مهم بروز سوانح جاده ای برشمرد و خاطرنشان کرد: رانندگان باید توجه لازم داشته باشند به هنگام رانندگی در جاده خشک با سرعت 120 کیلومتر بر ساعت، برای توقف ناگهانی و رسیدن به سرعت صفر به فضایی بالغ بر 117 متر نیاز دارند، در حالیکه این میزان به هنگام بارندگی و در جاده های خیس به دو برابر افزایش می یابد.
سرهنگ زینلی تاکید کرد: کارشناسان امروزه علاوه بر عوامل انسانی، عوامل زیرساختی و خودرو، شرایط اقلیمی را به عنوان عامل چهارم به علل سه گانه اضافه کرده اند تا جایی که ما به وضوح اهمیت این عامل را در بسیاری از تصادف ها به هنگام بارندگی باران و برف مشاهده می کنیم.
وی با اشاره به اینکه پیشتر در بحث تصادف های اتوبوس، استان قزوین جایگاه هفتم تا هشتم را در کشور حایز بود، گفت: با توجه به وقوع چندین فقره تصادف اتوبوس در سال جاری، وضعیت ما را در این بخش نامطلوب شده است.
سرهنگ زینلی اضافه کرد: از ابتدای امسال تاکنون هفت مورد سانحه اتوبوس بوقوع پیوسته که سه حادثه آن مربوط به واژگونی اتوبوس ها بود.
وی در خصوص تدابیر اتخاذ شده برای کاهش این نوع سوانح خاطرنشان کرد: پلیس راه استان قزوین برای کاهش سوانح اتوبوسی در آزاد راهها، به هنگام ساعت زدن رانندگان اتوبوس در پاسگاههای پلیس راه، بهنگام بارندگی و لغزنده بودن سطح راهها، حداکثر سرعت مجاز را برای آنان در دفترچه مشخص می نماید و آنها ملزم به رعایت آن سقف هستند.
سرهنگ زینلی در خصوص تصادف های زنجیره ای امسال گفت: متاسفانه 65 دستگاه خودرو در روز دهم فروردین، 93 دستگاه خودرو در نهم مهر ماه، 71 دستگاه خودرو در هفدهم مهر ماه و تصادف 200 دستگاه خودرو ششم آبانماه سال جاری در آزادراههای استان بوقوع پیوسته است.
 
** عبور کامیون و تریلی در آزاد راهها عامل مهم در وقوع تصادف ها
رئیس پلیس راه استان قزوین در ادامه، عبور کامیون و تریلی ها در آزاد راه قزوین - کرج را یکی از عوامل مهم در بروز سوانح جاده ای دانست و گفت: هم اکنون انتقال ترافیک خودروهای سنگین به جاده قدیم قزوین - آبیک تا زمانی که این مسیر به بزرگراه تبدیل نشود، امکان پذیر نیست، زیرا حدود 30 کیلومتر از عملیات عمرانی این جاده انجام نشده است.
سرهنگ زینلی در خصوص نظارت پلیس بر جاده های استان، تاکید کرد: تیم های عملیاتی ما در دو سال گذشته از 42 به 57 تیم افزایش یافته و این در حالیست که علاوه بر نظارت واحدهای گشت و گروههای سیار، دوربین های ثبت تخلف در آزاد راههای قزوین - کرج، قزوین -رشت و قزوین - زنجان به صورت نوبتی به ثبت تخلفات می پردازند.
سرهنگ زینلی، نصب چراغ های پلیس در برخی نقاط آزاد راهها را موثر دانست و گفت: در همین رابطه پاسگاه عملیاتی ما نیز به عوارضی قزوین - کرج منتقل شده است.
 
** ارتقای زیر ساخت های فرهنگی، آموزش فرهنگ ترافیک و پیوست مدیریت بحران برای طرح ها
معاون امداد و نجات هلال احمر استان قزوین گفت: در ابتدا باید تعریف دقیقی از سوانح و تصادف ها در حوزه مدیریتی داشته باشیم چرا که امروز در کشورهای توسعه یافته، خسارت به محیط زیست نیز در گروه حوادث قرار می گیرند، اما در کشورهای در حال توسعه به رویدادهایی که منجر به فوت و یا مصدوم شدن افراد گردد، به عنوان حادثه از آن یاد می شود.
حکمت الله هاشمی با اشاره اینکه دستگاههای متولی باید ابتدا سهم خود را از بروز سوانح و تصادفات جاده ای مشخص کنند، افزود: عوامل تصادف ها شامل خطای انسانی، خودرو و زیرساخت می شود که با بروز سوانح رانندگی می توان به سراغ عوامل و علل بوجود آورنده یک سانحه رفت و با تدبیر آن را مدیریت کرد.
وی آموزش را اولین و مهمترین گام در ارتقای فرهنگ ترافیک دانست و گفت: نقش خانواده در نهادینه کردن فرهنگ ترافیک از همان اوایل کودکی و سپس آموزش آن در مدارس در قالب گنجاندن موضوع قوانین راهنمایی و رانندگی می تواند الگوهای رفتاری ترافیکی را ترویج و رعایت آن را به یک هنجار بدل شده و کنترل اجتماعی آن را نهادینه و به فرهنگ تبدیل کند.
هاشمی خاطرنشان کرد: درک نیازمندیهای فرهنگی طرح ها و پروژه های فنی یا اقتصادی، ضرورت پیوست فرهنگی و مدیریت بحران را بیشتر آشکار می کند و معتقدم اگر متناسب با توسعه به ارتقای فرهنگ آن نیز توجه می کردیم امروز شاهد حجم بالای تصادفات جاده ای نبودیم.
وی افزایش ایمنی و استاندارد برخی خودروها را در کاهش سوانح جاده ای مهم ارزیابی و در ادامه خاطرنشان کرد: جلوگیری از ورود کامیون ها و تریلی ها به آزادراهها، چهار بانده کردن آزاد راهها، ترویج فرهنگ استفاده از اتوبوس ریلی از موضوعات اهمیت دار و احداث جاده دسترسی اضطراری برای استفاده خودروهای امدادی و پلیس در مواقع ضروری نیز برای کاهش تلفات اجتناب ناپذیر است.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان قزوین، اصلاح و توسعه زیرساخت ها را متذکر و در ادامه افزود: سرپیچی رانندگان از قوانین رانندگی و نا ایمن بودن برخی خودروها در بسیاری از مواقع حادثه ساز بوده است.
هاشمی گفت: با افزوده شدن سالانه دهها هزار خودرو به جاده های کشور و همچنین قزوین، توسعه راهها و اضافه کردن لاین چهارم به آزاد راهها استان یک نیاز اساسی و ضروری است و برای کنترل و مدیریت حوادث جاده ای به یقین برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت طراحی و تدوین می گردد.
وی با اشاره به مشکلات امدادرسانی به مصدومان جاده ای گفت: در بسیاری از مواقع یک تصادف موجب ترافیک و مسدود شدن مسیر امداد رسانی و یا تاخیر در حضور امدادگران و پلیس در صحنه می شود، معتقدم طراحی مسیر تردد اضطراری می تواند زمان امداد و نجات را کوتاه تر و موجب کاهش تلفات جاده ای شود.
 
** 25 پایگاه امداد و نجات جاده ای داریم
هاشمی با ارایه گزارشی در بخش امداد و نجات گفت: جمعیت هلال احمر استان به منظور پشتیبانی حوادث جاده ای مجوز تشکیل 13 پایگاه امداد و نجات جاده ای دارد اما با نگاهی انسانی به این موضوع 25 پایگاه را در راه های استان فعال کرده است.
وی افزود: خوشبختانه امدادگران هلال احمر استان، اورژانس 115، پلیس راه و راهداری اداره کل راه و شهرسازی در حوادث جاده ای همکاری، هم افزایی و تعامل نزدیکی با یکدیگر دارند.
هاشمی تعداد حادثه دیدگان سوانح جاده ای در شش ماه نخست امسال را 13 هزار و 125 اعلام کرد که این میزان در مدت مشابه سال قبل پنج هزار و 70 نفر بوده است و ادامه داد: در شش ماهه اول سال جاری جمعیت هلال احمر استان در 847 ماموریت جاده ای شرکت کرد که این میزان ماموریت نسبت به مدت مشابه سال گذشته 699 ماموریت بوده است.
وی از کسب رتبه اول معاونت امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان در ارزیابی عملکرد نیمه اول سال جاری خبر داد و افزود: خوشبختانه آگاهی مردم در زمینه گزارش حوادث افزایش یافته به گونه ای که طی همین مدت زمان وقوع حادثه تا اطلاع رسانی بطور متوسط حدود چهار دقیقه و میانگین رسیدن امدادگران هلال احمر به محل حادثه بطور تقربیی هفت دقیقه بوده است.
 
**** راهکارهای پیشنهادی کارشناسان:
- آموزش و ارتقای فرهنگ ترافیک از دوران ابتدایی
- توسعه زیرساخت ها و اتمام عملیات عمرانی و بهره برداری از جاده قدیم قزوین - کرج برای کاستن از بار ترافیکی آزاد راه قزوین - کرج
- انتقال تردد کامیون ها به جاده قدیم در بازه زمانی مشخص
- تعیین سرعت مجاز برای وسایل نقلیه سنگین هنگام بارندگی در آزاد راهها توسط پلیس راه
- فعال کردن تمامی دوربین های موجود و افزایش تعداد دوربین های ثبت تخلف
- افزایش فیزیکی حضور پلیس در مسیر تمامی مسیرها و به خصوص آزاد راههای قزوین- زنجان، قزوین - رشت و به ویژه در آزاد راه قزوین - کرج
- تامین روشنایی آزاد راهها به ویژه در مسیرهای حساس و پرتردد
- چهار بانده کردن آزاد راه قزوین - کرج در برنامه بلند مدت
- ارتقای کیفیت آسفالت جاده ها به لحاظ ضریب اصطکاک