بزرگترین نوآوری در ایمنی پس از اختراع کمربند ایمنی!
تصادفات اصطلاحا «سر به پشت» عمدتا در شرایط ترافیکی متراکم در داخل شهر یا اتوبانها رخ میدهد. شدت این نوع تصادف زمانی بیشتر میشود که هر دو خودرو با فاصلهای بسیار نزدیک و سرعت زیاد حرکت کنند یا راننده تعقیبکننده در کم کردن سرعت پیش از برخورد ناکام بماند. این نوع تصادف زمانی حتی جدیتر هم خواهد شد که یک خودرو عابر پیادهای را ندیده و به وی برخورد کند. در همه این حالات، فناوری AEB میتواند خطر را کاهش دهد. سیستمهای Autonomous Emergency Braking) AEB) (ترمز اضطراری خودکار غیرارادی) برای پیشگیری از این گونه تصادفات در نظر گرفته شدهاند که موجب کاهش خطر مرگ و نقص عضو در تمامی این سناریوها میشوند. Active City Stop از شرکت فورد، Forward Emergency Braking شرکت نیسان و نیز سیستم City Safety شرکت ولوو از جمله سیستمهای AEB هستند که هماکنون توسط این شرکتها برای خودروها ارائه میشوند.
به موجب یک پژوهش از سوی اتحادیه اروپا که در آن ادعا شده بود با بهرهگیری سراسری از سیستمهای ترمز اتوماتیک میتوان از 5هزار مرگ و 50هزار جراحت شدید حاصل از تصادفات جلوگیری به عمل آورد، مصوبهای به اجرا درآمد که براساس آن استفاده از این سیستمها در تمامی خودروهای تجاری فروخته شده پس از تاریخ اول نوامبر 2015 اجباری شد. متاسفانه چنین مصوبهای برای خودروهای سواری در نظر گرفته نشده و خودروسازان نیز با وجود اعلام این دستاورد بهعنوان بزرگترین نوآوری در ایمنی پس از اختراع کمربند ایمنی از سوی اکثر صاحبنظران صنعت خودرو، در به کارگیری AEB بسیار کند عمل میکنند.
اگر تمایل دارید بدانید خودروسازان چقدر در این زمینه کند عمل کردهاند، ابتدا بهتر است بدانید نخستین سیستم AEB در نمایشگاه خودرو دیترویت در سال 1996 (تقریبا 20 سال پیش از آغاز بهکارگیری آنها در خودروهای معمولی خانوادگی) معرفی شد. امروز اما با وجود اینکه بسیاری از خودروسازان از این فناوری برخوردارند اما بیشتر به آن بهعنوان یک جنبه تجملی و امکانات اضافه سفارشی خودرو نگاه میکنند تا یکی از الزامات استاندارد ایمنی خودرو.
چه خودروهایی از این فناوری بهرهمند هستند؟
سازمانهایی چون Euro NCAP که یک تستکننده تصادفات مستقل به شمار میرود تلاشهای زیادی در جهت مجبور کردن خودروسازان به استفاده از این سیستمها در خودروهایشان کردهاند. آنها با قراردادن AEB بهعنوان یکی از الزامات کسب رتبهبندی پنج ستاره ایمنی، نقش رقابتی-تجاری بزرگی در برتری دادن به خودروهای دارای AEB ارائه کردند و حالا تولیدکنندگان به سرعت در تب و تاب اجرای این الزامات هستند.
در نتیجه این فعالیتها، در حال حاضر گمان میرود حدود 95 درصد خودروهای در حال فروش در بریتانیا یا بهطور استاندارد از AEB برخوردارند یا آن را در لیست امکانات اختیاری خود قرار دادهاند و میتوان گفت پس از یک شروع شدیدا کند از سوی خودروسازان، کمکم استفاده از این سیستمها به سوی همه گیر شدن پیش میرود.
این سیستم چگونه کار میکند؟
درست مانند جدیدترین سیستمهای انطباقپذیر کنترل سرعت (ACC) (کروز کنترل)، سیستمهای AEB نیز از طریق حسگرهای رادار (و بعضا لیزر) کار میکنند که سطح پیش رو را برای تشخیص موانع احتمالی اسکن میکنند. در واقع هر دو سیستم ACC و AEB معمولا از حسگرهای مشابهی استفاده میکنند؛ البته برخی سیستمهای AEB از یک دوربین برای تشخیص عابرین پیاده در کنار مسیر خودرو نیز بهره میگیرند.
جهت تحلیل آنی خطر برخورد، از الگوریتمهای پیچیدهای استفاده میشود و سیستم AEB در وهله اول با ایجاد صداها و چراغهای هشداردهنده احتمال بروز خطر را آشکار میکند و سپس در صورت عدم واکنش به موقع راننده از حداکثر نیروی ترمز جهت جلوگیری از برخورد استفاده میکند.
شایان ذکر است که اگر درست پیش از برخورد، با سرعت بالایی در حال حرکت باشید، سیستم ترمز اضطراری در نهایت میتواند بخشی از سرعت شما را پیش از بروز برخورد کاهش دهد. در سرعتهای پایینتر درون شهری اما احتمال جلوگیری کامل از برخورد بالاتر خواهد بود.