پدال نیوز: اختراع چرخ در کنار کشف آتش، یکی از بزرگترین اختراعات تاریخ بشر به شمار میرود. چرخ در طول عمر انسان فراز و نشیبهای زیادی را طی کرده و هنوز هم ابداعات و نوآوریهای زیادی روی آن انجام میشود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی پدال نیوز، جدیدترین سیستم تایرها، جدا از چرخهایی که به طور خودکار قابلیت تنظیم فشار هوای درون را دارند، انواع ضدپنچری یا همان Run Flatها هستند که با داشتن یک لایه مقاوم در ساختار خود، با کاهش و نبود فشار باد نیز، میتوانند به حرکت خود ادامه دهند. اما از آنجایی که پنچری حتی برای انواع نمونههای رانفلت نیز یک مشکل به شمار میرود، امروزه تایرهایی در حال تست و تولید هستند که به آنها Airless یا بدون هوا میگویند و ساختار آنها به کلی با آنچه تا الان از چرخ و لاستیک دیدهایم، تفاوت دارد.
یک اختراع فرانسوی: تایرهای بدون هوا اولین بار توسط کمپانی لاستیکسازی فرانسوی میشلن معرفی شد.
آنها نوآوری خود را Tweel نامگذاری کردند که ترکیبی از دو کلمه tire به معنی تایر و لاستیک و wheel به معنی چرخ است و اشاره به تایری دارد که خود مشخصات یک چرخ کامل را دارد.
در ساختمان این تایر که بدون دیواره است، از اصول طراحی خرپاها استفاده شده تا با این روش، نیرویی که به آن وارد میشود، در کل فضای لایهها و شبکهها توزیع شود و از این طریق، از خوابیدن آن جلوگیری شود.
البته این تایر امتیازات و مشکلات خود را دارد که باعث شده است فعلا برای خودروهای سواری فراگیر نشود.
ساختمان و ساختار: این تایرها نیز از همان جنس لاستیکهای معمولی با همان آجهای همیشگی هستند و تفاوت آنها در ساختار دیوارهها و داخل آنهاست.
در این تایرها فقط یک لایه ضخیم اصلی در محیط تایر وجود دارد که با قابلیت ارتجاعی که دارد، موجب بازیکردن و ارتجاعیبودن شبکههای داخلی نیز میشود.
در واقع این لبه پایینی با این خاصیت خود به همراه لایههای داخلی لاستیک که از جنس پلواورتان هستند، نقش ضربهگیر و دریافت نیرو را نیز بازی میکنند تا از این نظر هم چیزی از یک تایر معمولی کم و کسر نداشته باشند (خود تایر به خاطر جنسش نقش زیادی در جذب ضربههای ناشی از ناهمواری مسیر دارد. به همین خاطر است که هر چه جنس آن سختتر بوده و دیوارههای تایر کوتاهتر باشد، سواری خودرو نیز خشکتر میشود). درست شبیه به لایه اصلی در پایین، یک لایه دیگر در داخل محیط تایر قرار دارد که آن نیز میتواند جنسی نرمتر و یا کاملا سخت داشته باشد تا به انجام جذب ضربه و نیرو بپردازد. در روی این لایه قسمتهای فلزی برای پیچکردن چرخ به محل مربوطه در روی خودرو قرار میگیرند. هرچند با تغییر در جنس و نرمی و سختی لایههای تشکیلدهنده تایر میتوان آن را برای انواع مختلفی از کاربریها و خودروها تهیه کرد اما هنوز از آن استفاده گستردهای نشده است.
مزایا و معایب: در این تایرها از هوا و مشکلات ناشی از آن مثل کاهش فشار، افزایش فشار، پنچری و... خبری نیست. اما این تایرها بدون مشکل نیز نیستند. یکی از مهمترین این معایب در نبود دیوارههای جانبی آنهاست. به خاطر نبود همین دیوارهها، هوای اطراف حین حرکت تایر درون لایههای آن وارد شده و به همین خاطر مقاومت در برابر حرکت ایجاد میکنند. ضمن اینکه این تایرها قابلیت جذب ضربه را همانند لاستیکهای معمولی ندارند. همچنین در اثر تنش و تغییر شکل لایههای داخلی، امکان فرسایش و بالا رفتن استهلاک در آنها نیز وجود دارد. از دیگر معایب این تایرها اتلاف انرژی گرمایی در آنهاست و هر چند که گرمای زیاد تایر موجب آسیب دیدن آن میشود، اما اگر لاستیک نیز به میزان مناسبی گرم نشود، به شدت زیادی از کارایی آن کاسته خواهد شد. از دیگر معایب این چرخها این است که قابلیت تعریف انواع طرحهای رینگها در آن از بین میرود و عملا همه تایرهای تولیدی فقط به چند شکل خاص خواهند بود. این در حالی است که یکی از مهمترین عوامل در زیبایی یک خودرو، شکل رینگ آن است که در این حالت، اثر منفی زیادی روی زیبایی خودرو خواهد داشت.
نویسنده: مهندس علیرضا داودی