بی‌محلی به خودروهای بدون محل پارک

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، در سند راهبردی صنعت خودرو در چشم‌انداز 1404، ترویج گسترش فرهنگ استفاده از خودرو کوچک(میکروکار) به‌عنوان یک راهبرد معرفی شده است. اگرچه نزدیک به 10 سال از حضور خودروهای کوچک در اروپا می‌گذرد و این خودروهای دونفره دیگر برای مردم تازگی ندارد اما در ایران وضعیت به‌گونه‌ای دیگر است و برخی حتی نام این خودروها را نشنیده‌اند.
از آنجایی که در سند راهبردی صنعت خودرو فرهنگ استفاده از این خودروها بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، به نظر می‌رسد، برنامه‌ای برای تولید این خودروها در کشور وجود ندارد زیرا مدیر کل دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه  اظهار کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت در قالب ظرفیت خودرو سیاستی تعیین نکرده و هدفگذاری روی خودروهای کم‌مصرف و کم آلاینده است، فرقی نمی‌کند که خودرو دونفره باشد یا 10 نفره. اگر مصرف سوخت آن پایین باشد، حمایت می‌شود.
 
 
خودروهای ناامن برای جاده
خودروهای کوچک یا میکروکار، خودروهایی هستند که از نظر ابعادی زیر 3/5متر طول دارند. در اتحادیه اروپا برای این خودروها دو کلاس تعریف شده است. در یک کلاس این خودروها تا 65 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنند که به استانداردهای اجباری احتیاجی ندارند و استانداردهای ساده‌ای برای آنها در نظر گرفته می‌شود. کلاس، دیگر به خودروهای بالای 65 کیلومتر در ساعت اختصاص دارد و اگرچه اجازه ورود به بزرگراه به آنها داده می‌شود اما استانداردهای آنها باید مطابق با خودروهای عادی باشد. به گفته یک کارشناس صنعت خودرو، این خودروها در بازارهای مختلف، معانی متفاوتی دارند. فربد زاوه  توضیح داد: برای نمونه در ژاپن تعداد سرنشین‌های این خودروها مطرح نیست و حجم موتور آنها باید به 660 سی‌سی برسد. در کشوری نظیر ژاپن، مشتری برای خرید خودرو باید پارکینگ داشته باشد. از آنجایی که این خودروها کوچک هستند، برای خرید خودروهای زیر 660 سی‌سی الزامی برای پارکینگ وجود ندارد. در بسیاری از کشورهای اروپایی برای این خودروها هزینه پارک درنظر گرفته نمی‌شود. از شرکت‌هایی که به صورت انبوه به تولید این خودروها می‌پردازند، می‌توان به مرسدس بنز با ساخت «اسمارت» و تویوتا با ساخت «آی کیو» اشاره کرد. براساس سخنان این کارشناس صنعت خودرو در ایران، شرکت‌های ناشناخته‌ای وجود دارد که خودروهای کوچک در کلاس زیر 65 کیلومتر در ساعت تولید می‌کنند. البته این خودروها در کشور محبوبیتی ندارند و مردم علاقه‌مند به استفاده از این نوع خودروها نیستند. به گفته زاوه، تاکنون 2 دستگاه خودرو کوچک وارد کشور شده اما از آنجایی که قیمت بالایی دارند، مورداستقبال قرار نگرفته است. وی در این‌باره اظهار کرد: با توجه به فرهنگ رانندگی در ایران و همچنین تردد خودروهای سنگینی که حفاظ جانبی ندارند، برای حفظ امنیت جانی، ورود این خودروها به کشور عاقلانه به نظر نمی‌رسد و برای مردم خطرساز است. بیش از 30 سال از اجباری شدن نصب حفاظ جلو و عقب خودروهای سنگین می‌گذرد اما در ایران این موضوع موردتوجه قرار نمی‌گیرد و پلیس نظارتی بر آن ندارد.زاوه با بیان اینکه میزان ایمنی این خودروها نسبت به خودروهای عادی کمتر است، به‌گونه‌ای که فاصله بین سپر جلو تا پای راننده و سرنشین زیاد بوده و در صورت برخورد، احتمال آسیب‌دیدگی بالاست، گفت: اگر این خودروها با خودروها سنگینی نظیر کامیون و جرثقیل برخورد داشته باشند، شیشه جلو نخستین نقطه‌ای است که به آن آسیب وارد می‌شود و در این شرایط کیسه هوای آن عمل نمی‌کند. (حسگرها در سرشاسی‌ها نصب شده‌اند).این کارشناس صنعت خودرو در ارتباط با واردات خودروهای کوچک به کشور بیان کرد: از آنجایی که شرایط تردد جاده‌ای در کشور استاندارد نیست، به نظر می‌رسد، در حال‌حاضر واردات این خودروها در کشور خطرناک خواهد بود. از طرف دیگر در شهر پهناوری نظیر تهران، تعداد بزرگراه‌ها زیاد است و با توجه به احساس ناامنی مردم، این خودروها در کوتاه‌مدت موردتوجه قرار نمی‌گیرد، بنابراین این وسایل نقلیه، خودروهای امنی برای جاده نیستند.وی ادامه داد: در کشورهایی که استفاده از این خودروها از سوی مردم پذیرفته شده، معافیت‌های مالیاتی، مالیات بر تردد و تشویق‌های تردد در مراکز کم‌آلاینده مورد نظر بوده است. این خودروها برای شهرهای بزرگ طراحی شده‌اند؛ شهرهایی که جای پارک خودرو محدودی دارند. به گفته زاوه، در کشوری نظیر امریکا، مردم از خودروهای شخصی و بزرگ استفاده می‌کنند و در این کشور بزرگترین سطح جاده‌های دنیا وجود دارد اما در شهرهای کوچک اروپایی وضعیت به شکل دیگری است. برای نمونه در لندن عوارض‌های مختلفی به خودرو تعلق می‌گیرد تا مجبور به جاده‌سازی نشوند. این کارشناس صنعت خودرو در ارتباط با تولید این خودروها در ایران گفت: برای آزمودن بازار خودروهای کوچک در کشور به جای تولید این خودروها بهتر است مدل‌هایی از خودروهای کوچک وارد بازار شود و چندسال بعد از آشنایی مردم با این خودروها به برنامه‌ریزی برای ساخت داخل آن همت گماشت. به عبارت دیگر فرضیه‌های تولید آن در کشور مبهم است.
 
 
واردات خودروهای کوچک با تعرفه صفر درصدی
با وجود آنکه زاوه در شرایط فعلی خودروهای کوچک را مناسب ایران و کلانشهری نظیر تهران نمی‌داند اما عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد تاکستان قزوین، ایده استفاده از خودروهای 2نفره در کشور را بسیار مثبت ارزیابی می‌کند.محمد فرهانیان اظهار کرد: خودروهای اسمارت در کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ خودروهای دو نفره با حجم موتور 900 سی‌سی که نزدیک به 9سال از استفاده آن در اروپا می‌گذرد. این خودروهای کوچک و کم‌مصرف برای مصرف شهری مناسب هستند.وی اضافه کرد: دولت در زمینه خودروهای کوچک و دونفره باید سیاستگذاری جامع و هوشمندانه‌ای را اتخاذ کند. خودروسازان باید با برنامه‌ریزی به عرصه تولید این خودروها ورود پیدا کنند. در بخش واردات نیز تعرفه باید به حداقل و حتی عدد صفر برسد. حذف تعرفه واردات گمرکی این خودروها، سیاستی انگیزشی برای مردم به حساب می‌آید. مردم می‌توانند برای مصارف روزانه خود، رفتن به محل کار، دانشگاه، خرید و... از خودروهای دونفره استفاده کنند. فرهانیان با بیان اینکه نزدیک به 80درصد خودروهایی که در کلانشهرهایی نظیر تهران تردد می‌کنند، تک یا دو سرنشین هستند، گفت: با جایگزینی خودروهای دو نفره، آمار استفاده از خودروها با 5 سرنشین و با حجم موتور و آلایندگی بالا به حداقل می‌رسد. اگرچه در تهران تعداد بزرگراه‌ها زیاد است اما حداکثر سرعت در این بزرگراه‌ها زیر 100کیلومتر در ساعت تعیین شده است. همچنین این خودروها از استاندارهای ایمنی برخوردارند. این خودروها علاوه برآنکه حجم موتور پایینی دارند، مصرف سوخت آنها نیز نسبت به دیگر خودروها کمتر است. همچنین از نظر استانداردهای آلایندگی برای شهری نظیر تهران مناسب هستند. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد تاکستان قزوین معتقد است، اگر این خودروها با برنامه‌ریزی درست و مدیریت هزینه‌ها تولید و به‌دست مصرف‌کننده برسد، بسیار به صرفه خواهد بود. اگر این خودروها با کیفیت بوده و قیمتی نزدیک به 20میلیون تومان و مصرف سوخت 4لیتر در 100 کیلومتر تولید شوند، در بازار ایران مورد استقبال قرار خواهند گرفت. براساس این گزارش، در حال‌حاضر تولید و واردات خودروهای کوچک در ایران مورد توجه نیست؛ خودروهایی که می‌توانند در کلانشهری نظیر تهران با تردد روزانه 5/5میلیون دستگاه خودرو، علاوه بر رفع مشکل ترافیک، معضل جای پارک و آلودگی هوا را برطرف کنند. بنابراین از آنجایی که در سند راهبردی صنعت خودرو به مصرف این خودروها اشاره شده است، با برنامه‌ریزی‌های بهینه می‌توان به ترویج فرهنگ استفاده از خودروهای کوچک در کشور پرداخت.