بهگفته این فعالان، بسیاری دست از کار کشیدهاند تا تکلیف نرخ ارز مشخص شود و در جایی ثابت بماند. اما این خبر بر بازار خودروهای وارداتی هم اثر مشابه و بلکه شدیدتری داشت. چراکه این حوزه در ماههای پایانی سال ۹۶، با تلاطم و اخبار مختلف و گاه متناقضی روبهرو شده بود که همچنان سایه سنگین آن بر سر بازار خودروهای خارجی سنگینی میکرد.
در حالی که واردکنندگان خودرو به پیگیریهای مجلس برای کاهش تعرفهها امیدوار بودند، شرایط جدید ارزی تمام پیشبینیها را بههم ریخت. حالا وضعیت این بازار پس از شوک افزایش تعرفهها نامشخص است.
بهگفته فعالان این عرصه، وارداتیها عملا امکان ثبتسفارش خود را از دست دادهاند و افق مشخصی درحالحاضر وجود ندارد. قیمت خودروهای وارداتی هم که با جهش زیادی در پایان سال گذشته مواجه شد، همچنان دغدغه مصرفکنندگان و البته خود واردکنندگان و فروشندگان است. بالا رفتن نرخ دلار هم این دغدغه را تشدید کرد.
برای آگاهی از وضعیت کنونی بازار خودرو و بهویژه خودروهای وارداتی، سراغ صاحبنظران و فعالان این عرصه رفتیم.
محمود نادی – فعال حوزه واردات :
ثبتارش دسترسی دائمی ندارد
باتوجه به وضعیت پیشآمده برای نرخ ارز، خرید و فروش در بازار در چه وضعیتی است؟
درحالحاضر کسی خودرو نمیفروشد. جو روانی هم باعث شده است هر کسی قیمتی را تعیین کند. در مورد خودروهای وارداتی حتی موضوع قیمت پایینتر یا بالاتر مطرح نیست بلکه بهطور کل معاملهای انجام نمیشود. پیشاز این خودروهای وارداتی را با قیمتی کمی بیشتر یا کمتر میتوان یافت اما اکنون شرایط بهگونهای است که وارداتیها بههیچعنوان توسط فروشنده عرضه نمیشوند.
وضعیت ثبتسفارش در شرایط فعلی چگونه است؟
به صورت اسمی گفته میشود ثبتسفارش باز است اما رسما بهنظر میرسد اینطور نیست. درواقع دستاندازهایی وجود دارد.
منظور شما این است که امکان ثبتسفارش وجود ندارد؟
نمیتوان گفت صددرصد این امکان وجود ندارد. سایت باز و بسته میشود، یعنی در ساعتهای خاصی سایت باز است، درواقع اینطور نیست اگر الان به سایت وارد شوید، مشکل است بتوانید بهراحتی کار خود را انجام دهید. اما سایت همچنان قطع و وصل میشود و شاید حتی این تصور را به وجود بیاورد که در شرایط خاصی قابل دسترسی است. از جنبه دیگر هم میتوان گفت الان شرایط بهگونهای است که سایت باز است اما ترجیح داده میشود ثبت سفارش صورت نگیرد.
نرخ ارز که بهطور مداوم در روزهای گذشته در حال بالا رفتن بوده است، وضعیت ثبت سفارش را به چه صورتی درآورده است؟ واردکنندگان در این شرایط ثبت سفارش می کنند؟
متاسفانه بهدلیل تغییرات ناگهانی و بدون ثبات نرخ ارز، ثبتسفارش هم چندان انجام نمیشود. به جرات میتوان گفت واردکنندگان فقط نظارهگر تغییرات هستند و اقدامی انجام نمیدهند، درحالیکه خود نقشی در این تغییرات ندارند و تنها اخبار را میشنوند.
افزایش نرخ ارز باعث قفلشدگی تمام حوزهها شده است و البته این شرایط فقط برای خودرو نیست بلکه تمام بخشها با آن درگیر شدهاند.
قیمت خودروها آیا تغییری کرده است؟ باتوجه به شرایط پیشآمده درحالحاضر قیمتها بهچهصورت تعیین میشود؟
هیچ نظام و سازمانی برای آن وجود ندارد. حتی نمیتوانیم بگوییم افزایش داده شده است، چراکه اگر بخواهیم این موضوع را مطرح کنیم باید طبق نظم مشخصی عمل کرده باشیم اما پیشاز هرچیز باید گفت اصلا فروش وجود ندارد تا قیمتی تعیین شود.
دومآنکه الان قیمتها در نقاط مختلف تهران حتی برای خودروهای داخلی هم با یکدیگر تفاوتهای فاحشی دارد. درباره وارداتیها باید گفت اصلا فروش انجام نمیشود و خودروها انبار شدهاند.
گران شدن ارز باعث شده است اگر کسی خودرویی برای فروش دارد، آن را بهدلیل اینکه گران خواهد شد، نگه میدارد و کسی که قصد سرمایهگذاری دارد، برای آنکه ارزش پول خود را از دست ندهد، اقدام به خرید میکند. از همین رو دو خلأ ایجاد میشود، یک خلأ نبود عرضه و دومین مورد افزایش تقاضاست و این امر باعث افزایش نردبانی تقاضا میشود.
درباره نرخ ارز هم همین اتفاق افتاد و از روزهای گذشته سیستم نردبانی در بازار ارز ایجاد شده است. خلاصه آنکه نابسامانی وجود دارد و پایه آن هم ارز و بهخصوص دلار است.
باتوجه به شرایط بهوجودآمده برای ارز، فکر میکنید پیگیریها برای کاهش تعرفه خودروهای وارداتی چه نتیجهای بهدنبال داشته باشد؟
پیگیری کاهش تعرفهها در دستور کار قرار گرفته است اما با توجه به بالا رفتن نرخ ارز، فکر نمیکنم این پیگیریها راه به جایی ببرد. دولت واقعا برای تامین هزینههای خود نیاز به تهیه ارز و ریال دارد. این واقعیت را نباید از نظر دور کنیم. دولت برای رفاه مردم آمده است اما گاهی وضعیتی پیش میآید که برای اداره کشور ناچار است این رفاه را نادیده بگیرد. بنابراین در این شرایط آیا میتوان انتظار داشت کاهش تعرفهها راه بهجایی ببرد؟ در ضمن اینکه بازار هم به شرایط جدید عادت کرده و مثلا قیمت فلان خودرو عادی شده است. گویا قیمتهای جدید در بازار جاافتادهاند.
سال جدید را در حوزه واردات خودرو چگونه پیش بینی میکنید؟
درحالحاضر واردات به صورت انتقال ارز ممنوع شده است. با توجه به وضعیتی که خودروهای داخلی در بحث طراحی و تولید دارند، بعد از نفت منبع درآمدزایی دولت از خودرو است. بعید میدانم مسایلی در حوزه واردات تسهیل شود، بلکه چالشهایی هم در حوزه ایجاد خواهد شد. بهخصوص که بعضی دوستان معتقدند واردات خودرو، ارز را از کشور خارج میکند و با جلوگیری از آن میتوان این ارز را برای کارهای ضروریتری در داخل هزینه کرد. عده دیگری هم خودروی وارداتی را بهعنوان کالای لوکس میشناسند. بهنظرم دولت باز هم از خودروسازان داخلی به شیوه قبل حمایت خواهد کرد.
فرهاد مشهدیمحمدی، عضو هیاتمدیره انجمن واردکنندگان خودرو :
امکان تعیین قیمت برای خودروهای وارداتی وجود ندارد
باتوجه به افزایش شدید و ناگهانی نرخ ارز، تاثیر آن را بر بازار خودروهای وارداتی چگونه ارزیابی میکنید؟
مهمترین تاثیر افزایش نرخ ارز، بلاتکلیفی تمام مشاغل ازجمله واردات خودرو است و امیدواریم بهزودی قیمت ارز و دلار به ثبات برسد.
خریدوفروش خودروهای وارداتی درحالحاضر در چه وضعیتی است؟
بازار خودروهای وارداتی از ماههای پایانی سال ۹۶، رکود شدیدی داشت و این رکود در سال جاری نیز با توجه به نوسانات قیمت ارز شدیدتر شده است.
آیا واردکنندگان میتوانند در این شرایط به آسانی ثبتسفارش کنند؟
درحالحاضر هیچ واردکنندهای امکان ثبتسفارش و فعالیت مناسب ندارد و این موضوع درباره واردکنندگان خودرو هم صدق میکند.
با توجه به افزایش لحظهای و بدونثبات نرخ ارز، قیمتها به چهصورت و بر چه اساسی تعیین خواهد شد؟
اصلا امکان تعیین قیمت وجود ندارد و تا تعیین تکلیف نرخ ارز هیچ فعالیتی انجام نخواهد
شد.
با وضعیت پیشآمده درباره نرخ دلار و ارز، فکر میکنید دولت درباره کاهش تعرفههای واردات چه تصمیمی بگیرد؟
به کاهش تعرفهها امیدی ندارم و فکر نمیکنم تغییری اتفاق بیفتد.
در سال حمایت از تولید ملی، برنامه واردکنندگان برای واردات چیست؟
با روند فعلی وارداتی انجام نخواهد شد. درواقع واردکنندگان مجبور به کاهش واردات هستند.
دنیای خودرو