ادغام سازی، توفیق اجباری صنعت خودروسازی جهان

به گزارش پدال نیوز، این روزها در وصف حال صنعت خودروسازی کشورمان، پس از ابراز کاستی های موجود، اولین پیشنهادی که به صورت دوره ای بر سر زبان مسئولین مرتبط با این صنعت مهم می افتد، ادغام سازی خودروسازان داخلی است. اقدامی که طرفداران و مخالفان زیادی دارد و در کنار اذعان کارشناسان بر فواید ادغام سازی که می تواند ضمن کاهش هزینه‌ها، اقداماتی مشترک در حوزه‌های مختلف اعم از تولید و طراحی و بازاریابی را در پی داشته باشد، خیلی ها شرایط کنونی خودروسازی کشور را برای تجربه‎ای جدید تحت عنوان ادغام سازی خودروسازان داخلی از جمله سایپا و ایران خودرو مساعد نمی دانند و معتقدند که به انحصار بیشتر و به عدم تحقق رویای رقابتی شدن بازار دامن خواهد زد.

با بررسی تاریخچه صنعت خودروسازی جهان و مسیری که شرکت ها در راستای بقا و مقابله با ضرر و زیان اتخاذ کرده اند به وضوح  شاهد کارآمد بودن فعل ادغام سازی در این صنعت مطرح جهانی هستیم. جایی که در دهه هشتاد میلادی «جیانی آنجلی» رئیس اسبق شرکت فیات طی پیش بینی تاریخی خود از تجمیع خودروسازان و باقی ماندن تنها 12 خودروساز بزرگ به عنوان مهره های اصلی این صنعت خبر داد؛ سخنی که خیلی زود به وقوع پیوست و هم اکنون 14 گروه خودروسازی مادر در حال حکمرانی بر این صنعت هستند و از این بین ﺷﺶ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺰﺭگ ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻨﺮﺍﻝ ﻣﻮﺗﻮﺭﺯ، ﺗﻮﻳﻮﺗﺎ، ﻓﻮﺭﺩ، ﺭﻧﻮ، ﻧﻴﺴﺎﻥ، ﻓﻮﻟﻜﺲ ﻭﺍﮔﻦ ﻭ ﺩﺍﻳﻤﻠﺮ ﻛﺮﺍﻳﺴﻠﺮ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 70 ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺵ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﻭ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﻳﺪﻛﻲ ﺁن ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺩﺍﺭﻧﺪ.


ﺷﺮﻛﺘﻬﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺧﻮﺩﺭﻭﺳﺎﺯ ﺟﻬﺎﻥ به تدریج جهت ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﺭﻗﺒﺎ ، ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺧﻮﺩ نمودند ﻛﻪ ﺍﻳﻦ تصمیم ﻛﺎﻫﺶ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺳﻮﺩ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ صفر سودی ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺍﺷﺖ. بدین ترتیب ﺷﺮﻛﺘﻬﺎﻱ ﺧﻮﺩﺭﻭﺳﺎﺯ ﺑﺎ چالشی ﺟﺪﻱ برای ﻛﺴﺐ ﺳﻮﺩ ﻭ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺳﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ تقاضا ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ و تنها  ﺭﺍﻩ ﭼﺎﺭﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺩﻏﺎﻡ شدن، ﺩﺭ ﺗﺤﻘﻖ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﮔﺎﻡ ﻣﻮﺛﺮﻱ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺳﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﺑﻄﻮﺭ ﻛﻠﻲ می توان ﺍﻫﺪﺍﻑ اصلی در انتخاب رویکرد ﺍﺩﻏﺎﻡ سازی توسط ﺷﺮﻛﺘﻬﺎﻱ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﺳﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ به 6 بخش تقسیم کرد: 1) ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ 2) ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎی ﻃﺮﺍﺣﻲ  3) ﻛﺎﻫﺶ ﺭﻗﺒﺎﻱ ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ  4) ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻮﺩ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺵ  5) ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ 6) ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎی ﺑﺎﺯﺍﺭیابی

فواید ادغام سازی برای صنعت خودروسازی بدیهی است و به خطی مشی کنونی خودروسازان جهانی تبدیل شده است تا با بروز کوچکترین ضعف و زیان مالی از سوی شرکت ها شاهد طمع دیگر شرکت ها برای تصاحب و افزایش زیر مجموعه های خود باشیم، که به حق می توان گفت این رویکرد در نهایت به نفع شرکت های در حال ورشکستگی و به پاپرجا ماندن آنها ختم می شود. نمونه آن را نیز حتی می توان در اخبار مرتبط با ادغام دو غول خودروسازی جهان یعنی فیات کرایسلر و جنرال موتورز با یکدیگر در سال 2015 میلادی جست؛ هرچند به نتیجه‎ای نرسید.

حال با این اوصاف ادغام سازی خودروسازان ایران به مسئله پر بحث یک دهه اخیر این صنعت مهم در کشورمان تبدیل شده است و گفته می شود که به تازگی نیز محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت طرح ادغام را تقریبا پس از ده سال از مطرح شدن آن توسط  مهرداد بذرپاش مدیر عامل وقت پارس خودرو مجددا از بایگانی بیرون کشیده است. هرچند هنوز این موضوع رسما از سوی مسئولان وزارت صنعت اعلام نشده، با این حال برخی اعضای انجمن قطعه‌سازان تاکید می‌کنند وزارتخانه پرونده ادغام را دوباره به جریان انداخته است.

بنابر اعلام رئیس اتاق بازرگانی ایران، در حال حاضر 81 خودروساز در کشور به فعالیت مشغولند که نزدیک به 30 خودروساز نسبت به بقیه مطرح تر هستند و از این بین رقابت اصلی بین دو غول خودروسازی ایران یعنی سایپا و ایرانخودرو است.

که با این اوصاف با توجه اینکه تیراژ شرکت‌های کوچک بسیار پایین است و این امر افزایش هزینه تولید را برای آنها در پی دارد و درآمدهای آنها کفاف هزینه طراحی و توسعه را نمی دهد، تنها راهکار ادغام با شرکت های بزرگتر است. مهمترین مولفه های رقابتی شدن بازار و محصولات، کیفیت بالا و قیمت پایین است که با بالارفتن تیراژ تولید و رسیدن خودروسازان به سوددهی تحقق می یابد.

بسیاری از از کارشناسان بر این باورند که ادغام سازی در ایران در وهله اول بایستی برای شرکت های کوچک با شرکت های بزرگتر صورت بگیرد و ادغام  دو شرکت بزرگ سایپا و ایران خودرو که هر دو دولتی هستند و دولتی بودن با ادغام سازی منافات دارد نه تنها دردی را دوا نمی کند بلکه می تواند باعث انحصاری شدن بیش از سابق بازار شود چرا که در حال حاضر  بیش از 90 درصد سهم بازار خودرو کشور در اختیار این دو خودروساز است. بنابراین اگر قرار به ادغام آنها باشد، دیگر برای همیشه باید پرونده رقابت میان آنها را بست.

حال با تمام این اوصاف باید منتظر ماند و نظاره کرد که در دولت  دوازدهم چه تصمیمی در قبال موضوعاتی همچون ادغام سازی و رقابتی شدن بازار خودرو اتخاذ خواهد شد و آیا ایران همچون دیگر کشورها می تواند از فواید این گزینه که به توفیق اجباری صنعت خودروسازی جهان مشهور است، بهره مند شود یا خیر.

خودروکار