کاهش تنوع و افزایش تقاضا
یکی از اصلیترین عوامل افزایش قیمت شدید خودروهای کلاسیک در سالهای
اخیر، افزایش تعداد علاقهمندانی است که به دنبال خرید چنین خودروهایی
هستند. به تدریج و با افزایش تنوع بازار و بازشدن درهای کشور به روی
خودروهای وارداتی در میانه دهه 80، جایگاه خودروهای کلاسیک از خودروهای
روزمره به طور کامل تفکیک شده، رفته رفته ویژگیهای ناب این خودروها در
مقایسه با همتایان مدرنشان شناخته شدند. دیگر بسیاری به این خودروها به
عنوان ماشینآلاتی کهنه و پردردسر که ارزشی نداشتند، نگاه نمیکردند.
همزمان با این تغییر رویه، تعداد زیادی از خودروهای کلاسیک و قدیمی کشورمان
در طی طرح تبدیل خودروهای فرسوده، از میان رفتند. در بین این خودروها بعضا
مواردی خاص و استثنایی وجود داشتند که متاسفانه فقدانشان امروزه در میان
ما حس میشوند. همین امر به کاهش شدید تعداد خودروهای قدیمی در بازار
انجامید. علاوه بر این، تعدادی از خودروها نیز در طی تعویض پلاک به پلاک
ملی، نتوانستند پلاک ملی دریافت کنند و بدین ترتیب از تردد محروم شدند. همه
این موارد به معنای کاهش قابل توجه تعداد و تنوع خودروهای کلاسیک در کنار
افزایش روزافزون تقاضا در ایران است. متاسفانه به لطف ممنوعیت واردات
خودروهای دست دوم و به تبع آن کلاسیک، امکان افزایش تنوع و تعداد خودروهای
کلاسیک ایران وجود ندارد. همین مورد به ورود غیرقانونی تعدادی خودرو قدیمی
در سالهای اخیر انجامیده است که متاسفانه جامعه کلاسیک ایران را تهدید
میکند. در صورت حلشدن مشکل خودروهای پلاک قدیم و تزریق آنها به بازار،
ممکن است وضعیت در این زمینه اندکی بهبود یابد.
افزایش قیمت خودرو در ایران و جهان و سوءاستفاده برخی دلالان
در این میان اما افزایش قیمت خودرو در ایران را نباید نادیده گرفت. برای
مثال کافی است افزایش قیمت حدود سه تا چهاربرابری برخی خودروها از اوایل
دهه90 تاکنون را در نظیر بگیرید. علاوه بر این، افزایش تعرفه واردات و
تلاطمهای متوالی در بازار خودرو، همگی حتی روی بازار خودروهای کلاسیک و
قدیمی نیز تاثیر داشته است. علاوه بر این، قیمت قطعات و خود خودروهای
کلاسیک در عرصه جهانی با جهشی قابل توجهی مواجه شده است. برای مثال، نسل
سوم شورولت کوروت که زمانی یک نمونه مناسب آن با قیمتی کمتر از 5 هزار دلار
در بازار آمریکا بهراحتی قابل خریداری بود، امروزه به مرز 30 هزار دلار
برای نمونههای نهچندان خاص رسیده است. اما در این میان نقش دلالان و برخی
سودجویان این عرصه را نیز نباید فراموش کرد. در این میان خودروهایی وجود
دارند که به لطف برخی جوسازیها و سوءاستفاده از علاقه جوانان و مردم
کشورمان، به طوری غیرعادی دچار افزایش قیمت شدهاند. این حباب به وسیله
برخی آگهیهای غیرمسئولانه شدیدتر شده است. با اینکه در کشورمان نهاد مشخصی
برای نظارت بر بازار خودروهای دست دوم و کلاسیک وجود ندارد، اما در صورت
نظارت بهتر نهادهای مربوطه و عدم اعتماد مردم به برخی جوسازیها و قیمتهای
ناعادلانه، قطعا قیمتهای منطقی در بازار بیشتر نهادینه خواهند شد.
بها دادن به قیمت خودروها و عدم فرهنگسازی
متاسفانه یکی از سمومی که در عرصه خودروهای کلاسیک ایران جریان دارد، بحث
عدم فرهنگسازی و فراموشکردن نقش ارزش معنوی و تاریخی خودروهاست. تقریبا
همه رسانههای غیر خودرویی و متاسفانه تعدادی از رسانههای متخصص در عرصه
خودرو، بیشتر از آنکه در پوشش دادن وضعیت و اهمیت تاریخی و معنوی خودروهای
کلاسیک سهیم باشند، در مورد قیمت و ارزش مادی این خودروها اطلاعرسانی
میکنند. در این میان متاسفانه برخی از اعداد و ارقام اعلام شده اشتباه و
بسیار بالاتر هستند و حتی عدهای از مالکان و یا سودجویان، از این وضعیت به
نفع خود استفاده میکنند. شاید این مسئله بیش از آنکه برعهده مردم و
علاقهمندان باشد، به وسیله مسئولان ذیربط و رسانههای مربوطه قابل حل
باشد. شاید بسیاری از مردم عادی با توجه به نداشتن اطلاعات کافی پیرامون
ارزش حقیقی این خودروها، فقط نسبت به وضعیت قیمت و ارزش مادی این خودروها
علاقه نشان دهند. در این صورت این وظیفه مسئولان و رسانههاست که با
فرهنگسازی، در اقشار مختلف جامعه این واقعیت را که ارزش حقیقی خودروهای
کلاسیک در ارزش فرهنگی و تاریخی آنهاست نهادینه کنند.
کاهش قابل توجه تعداد خودروهای اسپرت دست نخورده، خصوصا محصولات بام و، قیمت نمونههای موجود را بالا برده است.
متاسفانه در رسانههای خودرویی و غیر خودرویی، اولین مسئله مطرح شده قیمت و ارزش ریالی خودروهاست و خبری از ارزش معنوی و اهمیت تاریخی آنها نیست.
جگوار پس از موفقیت E Type با بحرانی دست و پنجه نرم میکند که ناشی از مقایسه محصولات بعدی آن با این خودرو است. پس از مدل XJS، حتی با مدل XK8 نیز جگوار نتوانست پاسخ انتقادات را بدهد.
افزایش قیمت حتی به بازار خودروهای دهه نودی هم رسیده است!
به لطف تعداد اندک، سری آخر پونتیاک ترنزام در ایران گرانتر از سری قبلی است که در جهان ارزش بسیار بالاتری دارد.