هدف دولت از سیاست‌های جدید واردات خودرو چیست؟

با بررسی بودجه سال آینده که در روزهای گذشته ازسوی دولت به مجلس تقدیم شد، متوجه می‌شویم دولت انتظارات خود را از واردات و درآمدهایی که در سال‌های گذشته از آن کسب کرده است، پایین آورده و به‌نوعی دنبال راهی برای کنترل بازار وارداتی‌ها و یا حمایت سفت و سخت از خودروسازان داخلی است.

بودجه پیشنهادی سال‌۹۷ درحالی تقدیم مجلس شد که کاهش هزارمیلیاردتومانی درآمدهای دولت از محل واردات خودرو جالب‌توجه بود. دولت در بودجه سال آینده درآمد حاصل از مالیات واردات خودرو را ۲۲هزار میلیاردریال درنظر گرفته است.

فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو می‌گوید: «این موضوع نشان می‌دهد دولت به این نتیجه رسیده است که واردات خودرو به کشور را محدودتر کند. درهرصورت با توجه‌به محدودیت‌هایی که دولت بر واردات خودرو اعمال کرده است، تحقق درآمدهایش در سال‌جاری نیز با مشکل مواجه خواهد شد. دلیل این موضوع نیز عدم‌تناسب میان پیش‌بینی‌ درآمدها با شرایط اقتصادی و سیاست‌هایی است که دولت درخصوص واردات خودرو اعمال می‌کند.»

این موضوع را نه‌تنها در بحث خودرو بلکه در بسیاری از کالاهای دیگر نیز شاهد هستیم. بر این اساس به‌رغم آنکه واردات خودرو یکی از ابزارهای درآمدزایی است که همواره گره‌گشای تامین بخشی از منابع مالی دولت بوده، این نهاد تصمیم گرفته است در سال آینده نسبت‌به بخشی از درآمد خود از این بخش چشم‌پوشی کند.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه دولت به‌نوعی از درآمد شیرین واردات خودرو به‌نفع تولید داخل یا سیاست‌های کنترل نرخ ارز چشم‌پوشی کرده است، می‌افزاید: «این رقم نشان می‌دهد، دولت قصد دارد بخشی از بازار خودروی وارداتی را از رده خارج کند، اما قصد ندارد همه بازار را تحت‌الشعاع قرار دهد. عدم‌مغایرت درآمد پیش‌بینی شده دولت با درآمد محقق به دلیل آن است که دولت در بحث بودجه به مباحث اقتصادی صرف، توجه نمی‌کند؛ بلکه بر مباحث آماری دقت دارد و همین موضوع موجب چنین اختلافاتی می‌شود.»

از سوی دیگر عملکرد سال‌های گذشته نشان می‌دهد دولت همواره به‌جای مدیریت واردات، به‌دنبال محدود کردن واردات است. این در حالی است که یکی از سیاست‌های بسیاری از کشورهای موفق تولیدکننده خودرو، وجود فضای رقابتی به‌منظور توسعه صنعت خودرویشان بوده است. براین‌اساس در چنین شرایطی دولت باید آگاه باشد سیاست‌هایش چه تاثیری دارد؛ هرچند کاهش واردات خودرو سود و زیانی برای این صنعت ندارد، اما قطعا درآمد دولت را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

در همین زمینه ابوذر ندیمی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دولت در این خصوص محدودیت‌های بسیاری دارد و به همین دلیل بحث تعرفه‌ها دوباره مطرح شده است به «دنیای خودرو» می‌گوید: «در‌حال‌حاضر خودروسازان داخلی رقبای بسیاری دارند. دولت کمک‌های بسیاری به خودروسازان انجام داده است که شاید مجموعا به دیگر صنایع در این حد کمکی نکرده باشد.»

وی با تاکید بر این نکته که دولت خود را موظف به‌حمایت از خودروسازان می‌بیند، می‌افزاید: «باید درنظر داشت همه حمایت‌ها فقط به‌صورت پرداخت مالی نیستند. همین حالا دولت با تعرفه‌های ۵۰‌درصدی و افزایش این تعرفه‌ها، از خودروسازی حمایت می‌کند.»

ندیمی درخصوص هدف دولت از وضع تعرفه‌های بالا، می‌گوید: «دولت از درآمد سرشار واردات کالا چشم‌پوشی می‌کند، چراکه اگر تعرفه‌ها را پایین بگیرد، عملا مقاومت خودروسازان ازبین می‌رود.»