عوامل تاثیرگذار روی کیفیت خودرو مشخص شد

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، هنگام خرید یک خودرو در کنار قیمت، کیفیت هم به عنوان یک فاکتور اصلی برای مشتری در نظر گرفته می‌شود. عاملی که در صورت بی‌توجهی یک خودروساز، حیثیت سال‌ها فعالیت متعهدانه او را زیر سوال می‌برد. در چند ماه گذشته بحث‌های مختلفی درباره کیفیت برخی خودروهای داخلی مطرح شده، به‌گونه‌ای که با توجه به اهمیت موضوع ستاد ویژه «تحول و بهبود کیفیت در صنعت خودرو» به دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت، در این وزارتخانه تشکیل شد.
 
مواد اولیه و مونتاژ، 2 اصل تاثیرگذار در کیفیت خودرو
«کیفیت» مفهوم و برداشتی عام است و مصرف‌کنندگان خودرو با کمترین آگاهی تخصصی به قضاوت پرداخته و هر مشکل به وجود آمده در خودرو را معادل بی‌کیفیتی آن می‌دانند. به راستی کیفیت خودرو چیست و چه عواملی در آن تاثیرگذار هستند؟ یک کارشناس خودرو، کیفیت را در 2 عامل اصلی تعریف کرده و به صمت می‌گوید: کیفیت خودرو به «کیفیت مواد اولیه و قطعات مصرفی» و «کیفیت مونتاژ و تولید خودرو در خطوط کارخانه» بستگی دارد. در این میان این امکان وجود دارد که تمام قطعات خودرو با کیفیت عالی در کشور تولید شود اما به دلیل مشکلات موجود در خط تولید و مونتاژ، خودرو از سطح کیفی پایینی برخوردار باشد، بنابراین هر 2 عامل در کیفیت کلی خودرو به صورت 50 درصدی تاثیرگذار خواهد بود. به اعتقاد محمد فرهانیان، در شرایط فعلی نارضایتی از کیفیت به‌طور قطعی 75 درصد به کیفیت قطعات بازمی‌گردد. وی ادامه می‌دهد: در بخش مواد اولیه علاوه‌بر قطعه‌سازان، خودروسازان نیز با مشکل مواجه هستند. خودروساز با 2 چالش تامین ورق باکیفیت مناسب برای بدنه‌سازی و همچنین مواد اولیه رنگ روبه‌رو است. قطعه‌سازان نیز در تامین مواد اولیه برای تهیه انواع پلاستیک‌ها، فولادهای آلیاژی ویژه و قطعات نیمه‌ساخته مشکل دارند. علاوه بر عوامل اشاره شده، به صورت جزئی چند عامل دیگر نیز در کیفیت خودرو نقش دارند که می‌توان به سالن بدنه‌سازی و کیفیت رنگ اشاره کرد. بی‌تردید اگر هر شرکت خودروساز داخلی استانداردهای کارخانه‌ای خاص خود را داشته باشد، این موضوع روی کیفیت تاثیر مستقیم خواهد گذاشت. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد تاکستان قزوین در این زمینه اظهار می‌کند: خودروسازان داخلی استانداردهای لازم را از خودروسازان مادر دریافت می‌کنند. به عنوان نمونه برای ساخت خودرو پژو تمام قطعه‌سازان باید از استانداردهای این شرکت پیروی کنند. به گفته فرهانیان، در خودروهای ملی نیز همین‌طور است. برای نمونه قوای محرکه خودرویی نظیر «سمند» نیز به شرکت «پژو» اختصاص دارد و در این بخش نیز باید از استانداردهای این خودروساز پیروی کرد. این درحالی است که در ایران استاندارد خاصی در ارتباط با نحوه تولید و کیفیت خودرو تعریف نشده است، هرچند نظارت‌ها براساس دستورالعمل‌ها انجام می‌شود.
 
 
تکرارناپذیری، مشکل کیفی خودروهای داخلی
یکی از عواملی که کیفیت خودروهای داخلی را به چالشی برای خودروسازان تبدیل کرده، به تولید یک نوع خودرو به مدت طولانی با ایجاد تغییرات جزئی برمی‌گردد، به‌گونه‌ای که خودروسازان ایرانی در این زمینه نسبت به خارجی‌ها بسیار دیرتر وارد عمل می‌شوند. علاوه بر این، کارشناس تحقیقات خودرویی شرکت پارس خودرو در این زمینه می‌گوید: کیفیت در خودرو به معنای تکرارپذیری است. به عبارت دیگر اگر یک فرآیند در خودرو تکرارپذیر شود، نشان از کیفیت آن محصول دارد. برای نمونه در ارتباط با باز و بسته شدن قفل‌های در خودرو، در خودروهای باکیفیت به‌طور فرضی یک میلیون‌بار این عمل تکرار می‌شود، بدون آنکه اختلالی به وجود آید. امیرحسین مومن در گفت‌وگو با صمت اظهار می‌کند: یکی دیگر از نشانه‌های کیفیت خودرو، وجود تامین قطعات یدکی آن مدل در بازار است. این درحالی است که تنوع قطعات به منزله کیفیت پایین خواهد بود. برای نمونه در تندر90 تمام لوازم با یکدیگر مشترک است و با مراجعه به نمایندگی خدمات پس از فروش برای درخواست لنت ترمز تنها یک مدل در اختیار مشتری قرار می‌گیرد.
وی می‌افزاید: نارضایتی کنونی مشتریان نسبت به خودروهای موجود در بازار با پایین آمدن میزان تکرارپذیری در ارتباط است. در این شرایط این پرسش مطرح می‌شود که دلیل این مسئله چیست؟ دلیل اصلی این موضوع به مدت زمان تغییر خودرو برمی‌گردد. خودروسازان خارجی یک مدل خودرو را در 4 تا 5 سال در حجم انبوه تولید کرده، در آن تغییرات جزئی اعمال نمی‌کنند و نسل خودرو را تغییر می‌دهند اما در ایران یک خودرو تولید می‌شود و در ادامه براساس فشار بازار، قطعاتی به آن اضافه خواهد شد و در این شرایط با نسل بعدی، خودرو نیز تغییر نمی‌کند. مومن با بیان اینکه تنوع قطعات نیز تا حدودی مردم را نسبت به کیفیت خودروهای داخلی بدبین کرده است، می‌گوید: به‌طور معمول مشتری قطعه‌ای را خریداری می‌کند و پس از تحویل به تعمیرگاه متوجه می‌شود که آن قطعه مناسب خودرو نیست و باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد. در این میان گاهی فروشندگان، قطعات برگشتی را دریافت نمی‌کنند. همچنین درباره قطعات برقی خودرو نیز در صورت برگشت، پس گرفته نشده و مشتری مجبور به خرید دوباره است. کارشناس تحقیقات خودرویی شرکت پارس‌خودرو ادامه می‌دهد: متاسفانه در ایران درگیر تنوع تولید شده‌ایم زیرا خودروها بعد از گذشت دوره‌ای مشخص، به‌طور کامل تغییر نمی‌کنند و از آنجایی که کشور درحال توسعه بوده، خودروسازان داخلی به‌نوعی درگیر کار جاری شده‌اند و راهبرد درازمدت خودرویی وجود ندارد. وی با اعتقاد به اینکه برای برون‌رفت از این مشکل، خودروسازان داخلی باید به سمت توسعه محصول حرکت کنند، اظهار می‌کند: مصرف‌کننده خودروهای داخلی گاهی با مشکلاتی مواجه می‌شوند که در خودروهای خارجی کمتر این معضل‌ها وجود دارد زیرا برای خودروسازان خارجی، توسعه محصول موضوعی مهم است. در این میان خودروسازان داخلی نیز باید رویکرد تحقیق و توسعه را به طور جدی در دستورکار خود قرار دهند. مومن با بیان اینکه خودروسازان موفق به برنامه‌های 10سال آینده خود می‌پردازند و امروز محصول 10 سال پیش خود را برداشت می‌کنند، ادامه می‌دهد: برای نمونه هنگامی که استفاده از بنزین بدون سرب اجباری شد، از آنجایی که موتور خودروها برای بنزین سرب‌دار طراحی شده بود، چندسال طول کشید تا موتورهای مناسب این سوخت تولید شود. اگرچه در این‌باره قانونگذار به بحث کاهش آلایندگی توجه دارد و خودروساز مجبور به اجرای آن می‌شود، این درحالی است که مشتری از این فرآیندها اطلاعی ندارد.
 
 
به گفته وی، درحال‌حاضر بیشتر نارضایتی مشتریان، نارضایتی روانی است که از تنوع لوازم یدکی‌ها به آن رسیده‌اند.
کارشناس تحقیقات خودرویی شرکت پارس خودرو با اشاره به این موضوع که خودروسازان در این زمینه حق دفاع دارند زیرا تمام تقصیرها به گردن آنها نیست، می‌گوید: باید به خودرو به عنوان وسیله مصرفی نگاه شود. در بسیاری از کشورها خودرو همانند لباس است و بعد از آنکه مدتی از مصرف آن گذشت، از رده خارج می‌شود. این درحالی است که مصرف‌کنندگان ایرانی انتظار دارند، چند سال بعد از خرید خودرو آن را به قیمتی بالاتر به فروش برسانند که این، تفکر اشتباهی است زیرا به خودرو نباید نگاهی سرمایه‌ای داشت.