پدال نیوز: ایران، پس از برجام به دنبال جذب شرکای معتبر تجاری بوده است، اما گاه این اقدامات موفق و گاه ناموفق بوده است. برخی بر این باورند، چین از جمله کشورهایی است که ایران را به بازار جهانی متصل خواهد کرد. حال این پرسش مطرح است که ایران تا چه اندازه برای همکاری تجاری با چین مورد اهمیت است؟
به گزارش پدال نیوز به نقل از خودروکار، حسن کریمی سنجری کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه ایران میتواند به واسطه چینیها و اروپاییها در صنعت خودروسازی به جذب سرمایهگذار خارجی بپردازد، میگوید: « حضور چینیها به دلیل نزدیکی و ارتباطات سیاسی و همچنین وجود برخی شرکای تجاریشان در ایران، می تواند به نوعی تسهیل گر ارتباط ایران با اروپا باشد».
به گفته او، امروز اروپاییها صاحب دانش فنی هستند و توانستهاند در تولید خودروهای سبز، برقی و در نهایت مدلینگ و کیفیت خودروسازی سرآمد باشند، از طرفی دیگر این شرکت ها صاحب بازار هستند و به نظر میرسد ایران در کنار این کشور نسبت به جذب سرمایهگذار خارجی موفق عمل خواهد کرد.
سنجری با بیان اینکه هنگام جذب سرمایهگذار خارجی یا شریک خارجی باید سه ویژگی مدنظر قرار گیرد، اظهار کرد: در ابتدا باید دانش فنی، پس از آن شریک احتمالی دارای بازار و در نهایت روابط سیاسی مناسب آن کشور مدنظر قرار گیرد که دراین میان اروپاییها دو شرط اول را دارا هستند اما شرط سوم را در اختیار ندارند. از این رو ایران می تواند در این میان نقش تسهیل گر را ایفا کند.
او ادامه میدهد: این نقش به گونهای است که در این کنسرسیوم سه جانبه، چینیها میتوانند رابط میان ایران و اروپا باشند. از این رو بهتر است چینیها به عنوان شریک تجاری اروپاییها و دارای شرایط پایدار اقتصادی و اینکه تا سالهای آینده در خودروسازی حرف اول و دوم را خواهند زد و اروپاییها نیز به دلیل در اختیار داشتن دانش فنی و بازار در این کنسرسیوم حضور داشته باشد.
این کارشناس صنعت خودرو افزود: «در این بین ایران به عنوان بازار بالقوه عمل میکند. چرا که ایران مزیتهای خوبی در خصوص سرمایه پذیری همچون بازار بالقوه، ضریب نفوذ خودرو، تعداد خودروهای فرسوده، نرخ وجود خودروهای با کیفیت و ایمن و درصد طبقه متوسط که بهترین طبقه در لایه های هرم تقاضا هستند، را در اختیار دارد. از این رو این عوامل باعث میشود ایران به عنوان کشوری با پذیرش سرمایه گذاری معرفی شود.
به گفته او، این امر با حضور چینیها در این صنعت تسهیل میشود که به نظر میرسد این کنسرسیوم سه جانبه می تواند صنعت خودروسازی ایران را با تحول در خودروسازی همراه کند.
سنجری با اشاره به اینکه ایران، همواره پس از برجام به دنبال جذب سرمایه گذار خارجی بوده است و اینکه در مواردی موفق به این اقدام نشده است، ادامه داد: به لحاظ ساختاری مشکلاتی در اقتصاد کشور وجود دارد که ریسک سرمایهگذاری را برای خارجیها افزایش میدهد و تمایل آنها را به سرمایهگذاری در ایران کاهش میدهد که باید به دنبال میانبری برای حرکت در این مسیر بود.
او با تاکید بر اینکه اروپاییها دارای دانش فنی خودورسازی هستند و اینکه چین توانایی دارد، طی سالهای آینده در صنعت خودروسازی خودنمایی کند، اظهار کرد: پیش بینی های بانک جهانی نشان می دهد که چین در سال 2019 و 2020 به عنوان اقتصاد اول دنیا معرفی خواهد شد. اما من معتقدم چینی ها به دلیل وابسته بودن به شرکت های تراز اول دنیا هنوز نتوانسته اند در صنعت خودروسازی آنگونه که باید رشد کنند.
به گفته کریمی سنجری، در حال حاضر برخی از شرکتهای چینی در مسیر تولید خودروهای برقی پیشرفت ویژهای داشته اند به گونه ای که در تولید اتوبوس های برقی مدعی جهانی هستند. حال به نظر میرسد بتوانند با تکیه بر بازارهای جهانی و جذب شریک تجاری به نوعی یکی از شرکتهای تراز اول صنعت خودروسازی شوند.
این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه، ایران چگونه میتواند از پتانسیل چینی ها در صنعت خودروسازی بهره گیرد، افزود: یکی از موانع پیشرفت صنعت خودروسازی مسایل مرتبط با سیاست خارجی در ایران است. در هرحال محدودیت های سیاسی به دلیل تعریف خاصی از توسعه و مشارکت تا حدی کار را سخت کرده است. به گونه ای که حتی برداشته شدن محدودیت ها و حتی برجام نیز نتوانست تا حد زیادی رفع کننده این موانع باشد».
به گفته او، در این میان شرکت های بزرگ دنیا به دلیل تجارت قابل توجه با ایالات متحده و علی رغم اینکه راغب به همکاری با ایران بودند، نتوانستد با ایران قراردادی منعقد کنند. چرا که براساس شاخص های اقتصاد می توان مدعی بود که در صنعت خودروسازی، ایران از جمله 10 بازار با پتانسیل دنیا و اینکه یکی از مناطق جغرافیایی نوظهور و به نوعی کاهش دهنده قیمت خودرو است. اما این دلایل هم باعث جذب سرمایه گذار خارجی نشد.
کریمی سنجری میافزاید: یکی دیگر از محدودیتها، زیرساخت های اقتصادی کشور و نامساعد بودن فضای کسب و کار و نبود شاخص های اقتصادی پایدار در کشور است. چرا که شاخص های اقتصادی به عنوان یک علامت برای بهبود یا مریضی یک اقتصاد فعال هستند، مدام در حال نوسان هستند. به گونه ای که نمیتوان اقتصاد ایران را برای پنج سال آینده پیش بینی کرد. همچنین محدودیتهای سیاسی میتواند به عنوان یک عامل همچون نرخ تورم محدود کننده جذب سرمایه گذار خارجی باشد.
این کارشناس در پاسخ به اینکه در شرایطی چینیها در ادامه همکاری و به پایان رساندن قرارداد خود با ایران، رفتار قابل اعتمادی از خود نشان ندادند و شریک تجاری خود را تغییر داده اند، آیا بازار ایران آن اندازه برایشان اهمیت دارد که ایران را به عنوان شریک تجاری مهمشان در صنعت خودروسازی انتخاب کنند؟ اظهار کرد: من معتقدم تمام مشارکتهایی که چینی ها با ایران داشتند، بیانگر این است که اکثر قراردادهای چینی ها با ایران پایدار بوده است و اگر در مواردی غیر از این بوده است، بیانگر رعایت نکردن برخی موارد حقوقی از سوی ایران بوده است.
به گفته او، به طور مثال در شرایطی هنگامی که قراردادی از سوی ایران با یک شرکت چینی در حال اجرا بوده است، ایران به صورت همزمان قرارداد مشابهی را با سایر شرکت های چینی دنبال کرده است. این درحالی است که در بسیاری از قراردادها موارد حقوقی از سوی ایران رعایت نشده است.
کریمی سنجری تاکید کرد: نکته دیگر این است که چینی ها بازار عریضی دارند، چرا که در موارد بسیاری، شرکت های چینی بازار عرضه خودرو را دراختیار دارند و نیازی به صادرات خودرو نخواهند داشت. از این رو اصرار شرکت های چینی بر صادرات محصولات و نزیک شدن به کلاس جهانی خودروسازی است.
او افزود: عطش چینی ها به حضور در بازارهای صادراتی برای آماده شدن در رقابت و تحول جدید در دهههای آتی از یک طرف و مزیتها و جذابیتهای بازار ایران از طرفی دیگر میتواند این دو کشور را نسبت به همکاری بیشتر ترغیب کند. در این میان چینی ها می توانند در این کنسرسیوم سه جانبه میان ایران، اروپا و چین ضمانت پایداری این پروژه را در اختیار داشته باشند. چرا که چینی ها خود به حضور در بازار صادراتی نیاز دارند. حال با توجه به محدویتها در بازار صادراتی می توانند خود را از طریق ایران به بازارهای صادراتی معرفی کنند.