موافقان این قراردادها معتقد هستند حضور خودروسازان بزرگ در کشورمان برای افزایش کیفیت و همچنین ارتقای صنعت خودرو، بسیار اهمیت دارد. مخالفان اما حضور این خودروسازان را باعث تغییر و تحول در صنعت خودروی ایران نمیدانند و معتقد هستند باید هدف اصلی خودمان در صنعت خودرو را مشخص کنیم و بدانیم میخواهیم مونتاژکار باشیم یا قرار است خودروساز موفقی شویم.
به هرحال طی دو سال اخیر قراردادهایی منعقد شده که برخی از آنها فعلا در حد همان قرارداد مانده، برخی به سرانجام رسیده و تولید شده و برخی دیگر در اما و اگر و چانهزنی برای ثبت نهایی باقی مانده است. حال اما منصور معظمی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از پایان امضای قرارداد جدید در خودروسازی کشورمان خبر داده است.
مدیر هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع (ایدرو) با بیان اینکه تاکنون با ۶ خودروساز بزرگ دنیا به عقد قرارداد پرداختهایم و لزومی ندارد که بیش از این قراردادی امضا شود، اظهار میکند: «تا پایان سال در حوزه خودرو قرارداد جدیدی نخواهیم داشت تا بتوانیم با ۶ خودروساز بزرگی که قرارداد بستهایم به مرحله اجرا برسیم.»
در این میان، تنها قرارداد هیوندای و کرمانموتور به تولید و فروش محصولات رسیده است. خودروهای هیوندای I20 و I10 و همچنین خودروی اکسنت برای تولید و فروش در نظر گرفته شدند و وارد بازار هم شدند.
همچنین قرارداد پژو به عنوان نخستین قرارداد خودرویی پس از برجام که سرو صدای بسیاری هم داشته وارد فاز تولید و پیش فروش شده است و قرار است خودروی ۲۰۰۸ پژو تحویل مشتریان شود.
درمیان خودروسازان داخلی تنها ایرانخودرو است که با دو خودروساز، قرارداد امضا کرده است. علاوه بر پژو که سه محصول سواری در ایران عرضه خواهد کرد، شرکت بنز نیز در زمینه محصولات سنگین و همچنین ارتقای خدمات پس از فروش در بحث خودروهای کار و تجاری، با شرکت ایرانخودرو قراردادش را نهایی کرده است.
همکاری سیتروئن و سایپا نیز جزو مذاکرات ابتدایی خودرویی پس از برجام بوده اما هنوز هم وارد فاز عملیاتی نشده است. هرچند در این قرارداد مبنا بر این است که سایپا کاشان، بهعنوان آورده سایپا در نظر گرفته شود، اما آنطور که جان کریستوف کومار، قائم مقام آفریقا و خاورمیانه پژو سیتروئن عنوان کرد، همکاری بین سایپا و سیتروئن به دلیل کمبود منابع مالی برای تامین قطعات و همچنین مشکل عدم صدور پروانه تاسیس شرکت مشترک، با مشکل روبهرو شده است.
اما قرارداد پنجمی که در نهایت و پس از گذشت زمان بسیار و چانهزنیهای دو چندان در ماههای گذشته بهسرانجام رسید، قرارداد همکاری سه جانبه شرکت رنو، ایدرو و هلدینگ پرتو نگین ناصح بود. قراردادی که در فاز اول آن قرار است ۶۶۰میلیون یورو سرمایهگذاری انجام شده و سالانه ۱۵۰ هزار دستگاه خودرو تولید شود.
تمامی این قراردادها به امضا رسیده و برخی از آنها وارد فاز عملیاتی شدهاند و برخی دیگر همچنان فاصله زیادی تا عملیاتی شدن دارند. اما نکته مبهم دراین خصوص ششمین قرارداد خودرویی کشور است.
همچنان مشخص نیست قرارداد ششم متعلق به کدام شرکت است و آیا ماموت و فولکسواگن هم از چانهزنیها گذر کردهاند یا خیر. قراردادی که میتواند برای صنعت خودروی کشورمان بسیار مهم باشد.
به ابهام قرارداد ششم صنعت خودروی ایران این مساله را نیز باید افزود که در ماههای اخیر مدیران ایرانخودرو، از عقد قرارداد همکاری با داتسون نیسان برای حضور در بخش خودروهای ارزان خبر داده بودند. اما با توجهبه صحبتهای سکاندار اصلی صنعت خودروی کشور یعنی رئیس ایدرو، باید دور قراردادهای دیگر در صنعت خودروی کشور را خط کشید.
به نظر میرسد قرارداد همکاری با شرکتهای نیسان نیز جزو این بخش پایانی، حداقل برای امسال است. مدیران سایپا نیز بارها به مذاکره با نیسان برای همکاری در داخل کشور تاکید کرده بودند.
به موارد حذف شده از قراردادهای جدید خودرویی با خودروسازان بزرگ، احتمالا باید نام مزدا را هم اضافه کرد. گروه خودروسازی بهمن نیز بارها از مذاکره و همکاری با مزدا برای ایجاد خط تولید در کشورمان خبر داده بود، اما با توجه به صحبتهای منصور معظمی، ظاهرا قرار نیست خودروساز بزرگ دیگری وارد کشورمان شود.
در هفتههای گذشته رضا عظیمی مدیرعامل عظیمخودرو ، از نهایی شدن قرارداد با یک شرکت هندی (ماهیندرا) و دو شرکت چینی خبر داده بود. به گفته وی قرارداد سرمایهگذاری مشترک به ارزش یک هزار و ۲۰۰میلیارد تومان نهایی شده و حداکثر تا یک سال آینده این سرمایه وارد کشور خواهد شد.
نکته جالب این است که با توجه به سخنان معظمی، خودروسازان چینی جزو خودروسازان بزرگ بهحساب نمیآیند. این در حالی است که روز به روز شاهد افزایش تعداد شرکتها و مدلهای مختلف خودروهای چینی در کشورمان هستیم.
به هرحال به نظر میرسد کتاب قراردادهای خودرویی پسابرجام بسته شده است و شرکتهایی مانند نیسان، کیا، داتسون و… از حضور در کشورمان بازماندهاند.
اخبار خودرو