شرایط قطعه‌سازان ناشی از عملکرد نامناسب خودروسازان

با این حال قطعه‌سازان که در روزهای سخت تحریم، زمانی که شرکت‌های خارجی کشور را ترک کردند و قطعات خودرو به ایران فروخته نمی‌شد، پشت خودروسازان را خالی نکردند و با فعالیت‌های خود اجازه از‌پا‌افتادن صنعت خودرو را ندادند، امروز از شرایطی که خودروسازان برای آن‌ها ایجاد کرده‌اند، ناراضی هستند.

انتظار توسعه بدون زیرساخت، بی‌انصافی است
در این رابطه یک فعال صنعت قطعه‌سازی با اشاره به اینکه بسیاری از تولیدکنندگان این بخش درحال حاضر برنامه مدون و مشخصی برای سال آینده خود ندارند، گفت: «در حال حاضر به این دلیل که مشتری اکثر قطعه‌سازان، شرکت‌های داخلی و خودروسازان ایرانی هستند، آن‌ها هر طور که بخواهند با تولیدکنندگان این بخش رفتار می‌کنند. این اتفاق به خصوص درمورد پرداخت‌ها می‌افتد و به این ترتیب خودروسازان خود را متعهد به پرداخت سر وقت مطالبات قطعه‌سازان نمی‌دانند.»

قاسم عباسی با بیان اینکه این شرایط در حالی است که تولیدکنندگان قطعات برای باقی ماندن و فعالیت در این صنعت مخارج زیادی دارند، اظهار کرد: «در همه واحدهای تولیدی صدها نفر مشغول به کار هستند که هر برج حقوق و مزایای خود را مطالبه می‌کنند و کاری ندارند که آیا خودروساز بدهی خود را به قطعه‌ساز پرداخت کرده است یا خیر.»

به گفته وی، توان مالی قطعه‌سازان که کاهش یابد، آن‌ها قدرت توسعه و پیشرفت در تولید و به‌روزآوری محصولات خود را از دست خواهند داد.

قاسم عباسی همچنین با اشاره به اینکه بستن قرارداد با شرکت‌های خارجی توسط خودروساز و به نوعی رها‌شدن قطعه‌سازان، مشکلات زیادی ایجاد خواهد کرد، افزود: «یکی از مشکلات این است که در این شرایط، اگر قطعه‌ساز بخواهد تلاش کند به سطح جدید مورد انتظار خودروساز برسد و محصولات خود را با تکنولوژی روز تولید کند، بسیار دشوار خواهد بود و البته چنین انتظاری نیز قدری بی‌انصافی است.»

سلب فرصت رقابت‌پذیری از قطعه‌سازان
با وجود رونق گرفتن همکاری خودروسازان داخل با شرکت‌های خارجی، نارضایتی دیگر قطعه‌سازان همچنان از روشن نبودن نقش و سهم آن‌ها در قراردادهای خارجی است.

بر‌این‌اساس دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی با تاکید بر اینکه قطعه‌سازان در عقد قراردادهای بین‌المللی حضور پررنگ ندارند، گفت: «غیر از این مساله، در مورد مطالبات این بخش باید توجه داشته‌باشیم که اگر قطعه‌سازان نتوانند بدهی‌های خود را وصول کنند، خیلی از آن‌ها به ورطه ورشکستگی می‌افتند و حتی ناچار خواهند شد نیروی انسانی خود را تعدیل کنند.»

آرش محبی‌نژاد با بیان اینکه مشکل اصلی قطعه‌سازان در ابعاد مختلف، به وجود مشکلات مالی بر می‌گردد، اظهار کرد: «قطعه‌سازان در‌حال‌حاضر چند هزار میلیارد تومان از خودروسازان طلب دارند که این میزان به توصیه برخی از مسئولان دولتی در بانک‌ها فریز شده است.»

وی در عین حال بی‌توجهی به تقویت زیرساخت‌ها و ارتقای سطح دانش فنی را از معضلات دیگر موجود در این بخش عنوان کرد و افزود: «با توجه به همه این مشکلات در شرایط فعلی فرصت رقابت‌پذیری از قطعه‌سازان سلب شده است. در حالی که اگر نوسازی، بازسازی و انتقال تکنولوژی نوین به این بخش صورت نگیرد، به طور قطع ریشه‌های صنعت قطعه‌سازی در کشور تا دو، سه سال آینده خواهد خشکید.»

به گفته محبی‌نژاد، آنقدر بحران سرمایه‌گذاری و نقدینگی جاری پررنگ شده که از اصل مساله غافل شده‌ایم. چون در این مباحث همیشه توجه‌ها به سرمایه در گردش جلب می‌شود و اقدامات ضروری که باید در این صنعت صورت گیرد، فراموش می‌شود.

دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی با اشاره به اینکه مهم‌ترین دلیل به‌وجود‌آمدن این مسائل سیاستگذاری‌های نادرست در حوزه خودرو بوده است، گفت: «وقتی تولیدکننده نتواند ماشین‌آلات و دانش فنی خود را به‌روز کند، خواه‌ناخواه عقب می‌ماند. به‌این‌ترتیب هزینه تولیدش بالا می‌رود.»

وی با اشاره به اینکه به دلیل پایین بودن تیراژ تولید، خرید ماشین‌آلات نو برای قطعه‌سازان به‌صرفه نیست، اظهار کرد: «بنابراین خیلی از قطعه‌سازان، ماشین‌آلات دست دوم را که چندین سال کار کرده‌اند، با قیمت‌های پایین از تولیدکنندگان اروپایی می‌خرند که همین باعث پایین آمدن کیفیت تولید محصولات می‌شود.»