نکاتی از ویژگی‌های روغن ترمز‌های DOT۴ تغییر یافته

به گزارش پدال نیوز، ویسکوزیته یا گرانروی یا لزجت یکی از فاکتور‌ها و ویژگی‌های هر سیالی است که در بیان رفتار‌های مکانیکی و فیزیکی آن تعریف شده و کاربرد زیادی نیز دارد. به طور ساده این فاکتور به معنی مقاومتی است که یک سیال در برابر جاری شدن در یک سطح و مسیر از خود نشان می‌دهد که هر چه این عدد بالاتر باشد، می‌توان گفت مایع به طور عامیانه غلظت بالاتری دارد. هر چند که خود معیار غلظت با گرانروی تفاوت دارد اما در اصطلاح عامیانه به همان معنی تعبیر می‌شود.  ویسکوزیته روغن ترمز باید تا حد امکان ثابت باشد تا در همه شرایط کارایی خود را حفظ کند. این پایداری در دمای بالا و همچنین سرمای زیاد اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و تغییر در ویسکوزیته مایع ترمز می‌تواند در سیستم‌های کمکی خودرو مثل ترمز ضدقفل، همچنین سامانه پایداری الکترونیکی، سیستم ضدلغزش و... مشکلاتی ایجاد کند. به همین خاطر با پیشرفت دانش خودرویی و نیاز به بالا بردن ایمنی خودرو‌ها، سعی شده است تا روغن ترمز‌ها به نحوی ساخته شوند که در شرایط کاری مختلف، ویسکوزیته آنها پایداری بالاتری داشته باشد چرا که معمولا در سیستم‌های کمک‌کننده به پایداری خودرو و کنترل آن، حجم و دبی روغن ترمز ملاک قرار نمی‌گیرد و شیر‌های کنترلی فقط به زمان وابسته‌اند و تغییر در ویسکوزیته می‌تواند به معنی عدم تامین فشار لازم و یا اختلال در سیستم کاری سامانه و ایجاد نیرویی متفاوت با نیاز در پشت لنت‌ها شود.
 
نقطه جوش خشک و تَر
همان‌طور که بار‌ها نیز گفته‌ایم، روغن ترمز حساسیت بالایی به جذب آب دارد و با جذب رطوبت، نقطه جوش آن به طرز شدیدی پایین می‌آید. این کاهش نقطه جوش منجر به کاهش کارایی آن خواهد شد و همین قضیه، اهمیت تعویض روغن ترمز را در نهایتا هر دو سال یک بار، نشان می‌دهد. منظور از نقطه جوش خشک روغن ترمز یعنی زمانی که این مایع بدون هیچ گونه رطوبتی است و منظور از نقطه جوش تَر نیز، زمانی است که این مایع در حدود 3.7 درصد از حجم خود، آب و رطوبت جذب کرده است؛ این اتفاقی است که در هر یک تا 2 سال رخ می‌دهد.
 
روغن ترمز DOT4 +
 
این روغن ترمز که بیشتر در اروپا تولید و مصرف می‌شود و شرکت‌های معتبر زیادی مثل مرسدس بنز و ولوو و...  نیز استفاده از آن را در محصولاتشان توصیه می‌کنند، دارای دو خاصیت بسیار مهم و حیاتی در ساختارشان هستند که عبارت است از نقطه جوش بالا در حالت تَر و همچنین ویسکوزیته پایین.
همان‌طور که در قسمت‌های دیگر نیز گفته شد، به طور معمول و پس از گذشت نزدیک به یک سال، روغن ترمز اقدام به جذب رطوبت می‌کند که فقط با دریافت 3.7 درصد از حجم آن، نقطه جوش این سیال به طرز شدیدی افت می‌کند و این در حالی است که تخمین زده می‌شود که در حدود 40 درصد خودرو‌های در حال تردد در دنیا، در حدود 7 تا 8 درصد رطوبت در داخل روغن ترمز خود دارند!.  نقطه جوش این روغن ترمز در حدود بالاتر از 180 درجه سانتی‌گراد است که اختلاف حداقلی برابر با 15 درجه سانتی‌گراد با روغن ترمز‌های DOT4 معمولی دارد.
از طرفی این روغن ترمز دارای ویسکوزیته پایینی است که این ویژگی نیز بهترین حالت برای مایع ترمز در سیستم‌های ABS و ESP است. این روغن ترمز در برخی‌ شرکت‌های تولیدی به نام DOT4 synthetic و یا super DOT4 نیز شناخته می‌شود که خواصی شبیه به یکدیگر دارند.
 
روغن ترمز DOT4 LV
 
به طور معمول در هوای سرد، ویسکوزیته بالاتر می‌رود و در برابر جاری شدن مقاومت بالاتری از خود نشان می‌دهد.
روغن ترمز‌های DOT 4LV برای مقابله با این مشکل تولید می‌شوند و به طور عادی از انواع روغن‌های DOT4 معمولی کیفیت بالاتری دارند. دو حرف LV در این روغن ترمز‌ها از عبارت Low Viscosity به معنی ویسکوزیته پایین گرفته شده است و برای خودرو‌هایی که در مناطق سرد‌تر تردد دارند، سفارش می‌شود. این نوع روغن ترمز بدون هیچ مشکلی با سیستم‌های ترمز ضدقفل یا ABS و پایداری الکترونیکی یا ESP همخوانی دارد. ضمن اینکه به گفته شرکت‌های سازنده این روغن ترمز، امکان جذب و نگهداری رطوبت در آن پایین‌تر از انواع DOT4 معمولی بوده و در برابر آلودگی‌های دیگر نیز مقاومت بالایی دارد. این روغن ترمز را می‌توان به جای نوع DOT4 معمولی نیز به کار برد. البته باید بدانیم که مایع ترمز DOT 4LV در واقع از نمونه‌های مشتق‌شده از سری DOT4 است و در رده‌بندی استاندارد‌های بین‌المللی جایگاهی ندارد و یک محصول بهینه‌شده از یک سری شرکت‌های تولیدی است. نقطه جوش خشک این روغن ترمز در حدود 265 درجه سانتی‌گراد بیان می‌شود و نقطه جوش آن در حالت مرطوب نیز بالای 170 درجه سانتی‌گراد است.
نویسنده: مهندس علیرضا داودی