قیمت‌گذاری خودرو آزاد شود

رئیس شورای رقابت از آزادسازی قیمت سه خودرو پژو ۲۰۰۸، پژو ۳۰۱ و پژو ۵۰۸ خبر داده است،‌ فکر می‌کنید این تصمیم تا چه اندازه زمینه رقابت و واقعی شدن قیمت‌ها را در بازار فراهم می‌کند؟

خبر بسیار خوب و امیدوار‌کننده‌ای است. من چندین سال این موضوع را فریاد کشیدم و بر آن اصرار ورزیدم. هیچ‌دولتی در هیچ‌کجای دنیا، خودرو را قیمت گذاری نمی‌کند و هیچ‌کشوری هم در این زمینه از ما تاسی نکرده است، برای مثال اینکه کشور بورفیناکاسو از این اقدام ایران استقبال و آن را در کشور خود به عینه اجرایی کند،‌ این موضوع را شاهد نبودیم. قیمت گذاری خودرو توسط شورای رقابت یک کار اشتباهی بود که از ابتدای امر آغاز شد و متاسفانه هر چقدر هم ما این مساله را گوشزد می‌کردیم،‌ کمتر به آن توجهی می‌شد. به معنای واقعی ما الان به جای اول خود بازگشته‌ایم. این یک امر بسیار خوب و ارزشمند تلقی می‌شود و از قدیم گفته اند هر زمان که جلو ضرر را بگیرید منفعت است. اتفاقا من بر این باورم که اگر این کار عملیاتی شود، قیمت برای مصرف‌کننده هم کاهش پیدا می‌کند، چرا که عمدتا از روش قبلی تنها این دلال و واسطه گر است که سود می‌برد و خودروساز و مصرف‌کننده ضرر می‌کنند. اما اگر قیمت آزاد شود، قیمت برای مصرف‌کننده نهایی ارزان‌تر می‌شود و در این بین خودروساز هم سود لازم را می‌برد. ضمن اینکه در حال حاضر 17 سازنده خودرو و بیش از 20 واردکننده در بازار مشغول به فعالیت هستند و درحقیقت، بازار در وضعیتی قرار ندارد که ما ناگزیر به اتخاذ تصمیمی باشیم. الان شرایطی در بازار حاکم است که امکان خرید از محل‌های متفاوت برای همه وجود دارد.

قیمت گذاری خودرو به صورت دستوری، چه تاثیری بر حضور خودروسازان خارجی در بازار ایران دارد؟

قیمت گذاری به این شکل، تاثیر بسیار منفی بر حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بازار خودرو ایران بر جای گذاشته است. متاسفانه دخالت شورای رقابت بر قیمت محصولات باعث می‌شود که سرمایه‌گذار خارجی با شک و تردید وارد بازار خودرو ایران شود. باید به این نکته مهم توجه داشته باشیم که خود بازار بهترین حاکم است. شرایط در بازار به این نحو بود که برای مثال دولت یک خودرو را 10‌میلیون قیمت گذاری می‌کرد، اما بازار بیشتر از پنج‌میلیون نمی‌خرید و یا بازار 20‌میلیون را مدنظر داشت. بازار هوشمند است و بهترین قیمت را تشخیص می‌دهد. بهترین و مناسب‌ترین مکان برای قیمت گذاری، بازار است. به تعبیری، بازار بهترین گزینه و محل برای عملیاتی کردن این کار است.

برخی بر این باورند که وظیفه اصلی شورای رقابت این است که مراقب موانعی که به رقابت بین صنعتگران خودرو آسیب وارد می‌کنند باشد نه اینکه قیمت گذاری کند. در این رابطه چه نظری دارید؟

این اظهارنظر را قبول دارم. اینکه شورای رقابت باید مراقب باشد تا به رقابت بین صنعتگران و خودروسازان در بازار داخلی صدمه‌ای وارد نشود،‌ بسیار درست است. همچنین بسیار اهمیت دارد که این شورا از انحصار در بازار جلوگیری کند. نباید اجازه دهد که هیچ‌خودروسازی مانع ورود رقبای جدید به بازار شود. در بازار نباید شرایطی وجود داشته باشد که تبانی قیمت شکل گیرد. یعنی اگر پنج تولیدکننده در بازار وجود داشته باشند، آنها مجاز نیستند که با همدیگر بر سر یک قیمت تبانی کنند،‌ این جزو موارد خلاف است. این مسائل باید توسط شورای رقابت مراقبت شود و ایجاد شرایطی در بازار بسیار الزامی است.

در مجموع،‌ وضعیت صنعت خودرو کشور را در این روز‌ها چطور ارزیابی می‌کنید؟

بعد از اجرایی شدن برجام،‌ ما شاهد ورود خودروسازان و قطعه سازان بین‌المللی بودیم و شرط و شروطی گذاشته شد که به نفع کشور ما بود. در حال حاضر مشکلی هم که در بازار قطعه سازی دیده می‌شود، مربوط به حجم نقدینگی است که کماکان بر این بازار حاکم است. در مجموع امروز اجرای سه هدف بسیار مهم و الزامی است؛ ارز تک نرخی، واقعی شدن قیمت‌ها و تعیین سود بانکی پایین‌تر از نرخ تورم، چراکه نرخ بالای سود بانکی، همان‌طور که وزیر امور اقتصادی و دارایی اذعان داشتند هم باعث گران تمام شدن تولید می‌شود و هم یک آدرس غلط و اشتباه به جامعه می‌دهد که به جای اینکه با پول خود فعالیتی انجام دهند در بانک سپرده‌گذاری و از سود آن استفاده کنند. در ضمن این امر باعث بروز گرفتاری‌هایی چون مساله کاسپین و... در شبکه بانکی کشور می‌شود. این موارد باید هدایت شوند تا ما به سمت فعالیت‌های مولد پیش برویم. شرایط برای تحقق هدف یکسان سازی نرخ ارز در کشور فراهم است و هر زمان که دولت و بانک مرکزی اراده کنند، مانعی بر سر راه این هدف وجود ندارد.