مزایا و معایب تعدد نمایندگی‌های واردات و مونتاژ

به گزارش پدال نیوز به نقل از خودروکار، پس از دستیابی ایران و 1+5 به برجام، شرکت‌های خودرویی کشور بر آن شدند تا با شرکت‌های به نام جهان وارد مذاکره شوند تا تولید و عرضه خودروهای اروپایی و آسیایی در ایران انجام شود.
 
اما نکته قابل توجه در این مسیر آن است که چند شرکت داخلی با یک شرکت وارد مذاکره شده‌اند و تمام شرکت‌های ایرانی توانستند با شرکت مادر و اصلی به توافق برسند، که برخی از آن‌ها به عنوان واردکننده و برخی دیگر به عنوان مونتاژ کار و شریک تجاری در زمینه تولید خودرو شناخته می‌شوند. که در زمینه واردات خودرو اشکالی وجود ندارد چند شرکت در یک کشور فعالیت کنند و این موضوع بازار رقابتی ایجاد می‌کند، اما در زمینه تولید و مونتاژ وجود دو یا چند شرکت در یک کشور از لحاظ اقتصادی منطقی نیست.
 
در حال حاضر در ایران برخی از شرکت‌های خودروسازی از یک شرکت خودروسازی به نام جهان خط تولید یک خودرو را دریافت کرده‌اند که به نظر می‌رسد این فعالیت سرانجام خوبی برای شرکت‌های خودروسازی و منافع ملی مناسب نباشد.
 
در این زمینه امیرحسین کاکایی- کارشناس صنعت خودرو به خبرنگار خودروکار، اظهار کرد: شرکت‌های خودرویی با شرکت‌های تولیدکننده و مادر به چند روش ارتباط برقرار می‌کنند از این روش‌ها می‌توان به نمایندگی فروش، نمایندگی خدمات پس از فروش، تولید مشترک و سرمایه گذاری مستقیم اشاره کرد.
 
او با بیان اینکه در ایران قوانین حاکم تاکید بر آن دارد که شرکت واردکننده و فروش خودرو باید خدمات پس از فروش نیز ارائه کند، گفت: یک شرکت خارجی زمانی که به ایران وارد می‌شود و محصولات آن مورد استقبال قرار گیرد دو حالت وجود دارد که در یک روش شرکت به صورت مستقیم و به خواست خود سرمایه گذاری انجام می‌دهد یا با توجه به سیاست‌های کشور مقصد به شرکت اعلام می‌شود که باید سرمایه گذاری انجام دهد.
 
کاکایی تصریح کرد: شرکت خودروسازی با توجه به منافع خود تصمیم به سرمایه گذاری مستقیم یا سرمایه گذاری مشترک با دیگر شرکت‌ها را اتخاذ خواهد کرد.
 
او بیان کرد: در این میان کلماتی برای نمایندگی‌ها انتخاب می‌شود که متاسفانه در بیشتر اوقات با بی دقت این کلمات استفاده می‌شود که از آن می‌توان به کلمه انحصار اشاره کرد، برخی از شرکت‌ها خود را نماینده انحصاری شرکت مادر معرفی می‌کنند که این موضوع صحیح نیست، زیرا باید محدوده فعالیت مشخص شود.
 
این کارشناس صنعت خودرو، یادآور شد: مشکل زمانی آغاز می‌شود که یک شرکت خارجی از چند طریق بازار کشور هدف را از آن خود می‌کند، به طور مثال در حال حاضر یک شرکت فرانسوی از چهار طریق در ایران بازار را از آن خود کرده که در این میان دو شرکت خودروسازی مونتاژ محصولات اندک آن را برعهده دارند، یک شرکت به عنوان نماینده رسمی واردات و یک شرکت با سرمایه گذاری مشترک در ایران راه اندازی می‌شود.
 
کاکایی گفت: اگر از منظر ملی به این فعالیت نگاه شود به نظر می‌آید که آنچنان رویه مناسبی نیست زیرا تولید یک محصول مشترک توسط چند شرکت خودروسازی داخلی فعالیت مناسبی نیست.
 
او یادآور شد: در سال‌های گذشته قرار بر آن بود تا پلتفرم L90 به کشور وارد شود و از این پلتفرم خودروهای دیگری در ایران تولید شود که این اتفاق رخ نداد و این در حالی است که شرکت مادر از پلتفرم L90 خودروهای بسیاری تولید و عرضه کرده و در حال حاضر بازار جهانی با L90 خداحافظی کرده است.
 
این کارشناس صنعت خودرو، بیان کرد: بررسی این قاعده نشان از آن دارد که شرکت مادر سود بسیاری را از آن خود می‌کند و چنین رویه‌ای در جهان مرسوم نیست، ناگفته نماند که شرکت‌ها می‌توانند در یک کشور چند نماینده فروش داشته باشند، اما چند نماینده تولید نباید در یک کشور وجود داشته باشد.
 
کاکایی خاطرنشان کرد: با این تفاسیر می‌توان گفت یکی از دلایل پایین بودن بهره وری صنعت خودرو در ایران، تصمیمات و رفتارهای اینچنینی در خودروسازی کشور است. در زمانی که بهره وری پایین باشد قیمت تمام شده خودرو افزایش می‌یابد و در کنار آن نمی‌توان کار را توسعه داد.
 
او با اشاره به اینکه شفافیت اطلاعات در فعالیت‌های اقتصادی بسیار مهم است، بیان کرد: از سال‌های دور در ایران رسم بوده که چند شرکت از ایران با یک شرکت مذاکره کنند و تمام شرکت‌ها پاسخ مثبت دریافت می‌کنند، که این موضوع عاملی می‌شود که قدرت مانور شرکت‌های ایرانی کاهش یافته و برای عرضه مدل‌های جدید دست شرکت‌های داخلی بسته می‌شود و بازار تا چند سال پذیرای محصولات بسیار قدیمی است.