دورنمای صنعت خودرو روسیه

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، این محدودیت‌های تحریمی اروپا علیه این کشور، برنامه خودروسازان ایرانی برای توسعه بازار و راه‌اندازی خطوط تولید در روسیه را به تاخیر انداخت.روسیه با وسعت و جمعیت بالایی که دارد، بازارهای جذابی را برای خودروسازان دنیا به وجود آورده است. به گزارش بانک اروپا، اگرچه تغییر در سیاست خارجی روسیه در منطقه، استراتژی تولید و عرضه خودروی این کشور را تحت‌تاثیر قرار داده اما صنعت خودروسازی روسیه در بلندمدت بیشتر متاثر از وضعیت اقتصادی است، به گونه‌ای که رشد این صنعت در بازه زمانی 2014 تا 2016م بین 3/5 تا 6 درصد در نوسان است. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود، روند توسعه خودروسازی روسیه برخلاف پیش‌بینی‌های گذشته کندتر شود. در واقع روسیه با راه‌اندازی کارخانه‌های کوچک و برنامه‌ریزی برای توسعه آنها با حمایت غول‌های خودروسازی دنیا استراتژی بلندمدت را تامین نیازهای داخلی کشور قرار داده است.بر پایه اعلام موسسه استراتژیک «رولاندبرگر»، روسیه برای تقویت تولیدات داخلی خودرو با دورنمای تامین نیاز داخلی قصد دارد، در سال 2020م به تولید 3/3 میلیون دستگاه خودرو دست یابد؛ تولیدی که چندان رویکرد صادراتی ندارد و شاید بتوان بخش‌های کوچکی از بازارهای جمهوری‌های جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی سابق را تامین کند. با نگاهی به آمار تولید خودروی روسیه که نزدیک به 3/2 میلیون دستگاه در سال 2014م بوده، مشخص می‌شود برنامه‌ریزی این کشور تنها برای حفظ بازار داخلی است. چراکه در سال‌های اخیر تنها بین 25 تا 30 درصد از بازار خودروی روسیه از سوی شرکت‌های خارجی تامین شده و بیشتر متکی به تولیدات داخلی بوده است.فناوری محدود، مانع پیشرفت خودروسازی روسیه بسیاری از کشورهای تولیدکننده خودرو با تدوین استراتژی‌های بلندمدت در صدد افزایش سهم خود از بازار صادراتی خودرو هستند اما در برخی موارد این موضوع تحت‌تاثیر سیاست‌های رقبا یا اقتصاد کلان دولت‌ها دچار اختلال می‌شود.یک استاد دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با صمت ضمن بیان این موضوع که استراتژی روسیه در صنعت خودرو موفقیت‌آمیز نبوده، اظهار کرد: با توجه به اینکه سرعت پیشرفت فناوری در صنعت خودروی روسیه پایین بوده، این کشور نتوانست در توسعه این صنعت موفقیت چندانی به‌دست آورد. این عقب‌ماندگی در ارتقای فناوری، فرصتی را برای رقبای این کشور همچون چین و هند فراهم کرد تا بتوانند با سرعت بیشتری بازارهای این کشور را تصاحب کنند. در واقع این عقب ماندگی روسیه از طراحی و کیفیت خودرو، 50 تا 60 درصد صادرات این محصول را کاهش داد.ابوالفضل خلخالی با اشاره به اینکه خودروهای روسیه نتوانسته‌اند با نیازهای روز تطابق پیدا کنند، اضافه کرد: در شرایطی که تقاضای جهانی در بازار خودرو به سوی محصولات سبک گرایش پیدا کرده است، خودروهای روسی هنوز از جثه بزرگی برخوردارند و همین مسئله به عنوان نقطه‌ضعفی برای تولیدات این کشور محسوب می‌شود. گرچه از سال 2005م پای خودروسازان اروپایی به روسیه باز شد، با این حال پیشرفت فناوری در صنعت خودروسازی روس‌ها چشمگیر نبوده است. در واقع در این سال شرکت «اکتواز» به عنوان بزرگترین خودروساز روسی نزدیک به 15 درصد از سهام خود را به شرکت رنو واگذار کرد تا از طریق سرمایه‌گذاری مشترک خلأ کمبود فناوری را جبران کند. رنوی فرانسه این همکاری را گامی برای تصاحب بازار بزرگ روسیه می‌دانست، زیرا این کشور در بخش خودرو نیاز به نوسازی داشت و تولید داخلی جوابگوی نیاز بازار نبود، به همین دلیل چشم‌انداز روشنی برای اروپایی‌ها داشت. موضوع دیگری که این بازار را برای خودروسازان بزرگ با اهمیت جلو می‌داد، نرخ مالکیت خودرو بود که براساس آمارها در روسیه بسیار پایین بود.
 
او درباره راهکارهای روسیه برای تقویت خودروسازان داخلی تصریح کرد: دولت این کشور با وضع تعرفه 25درصدی بر واردات خودرو و حذف مالیات از تولیدکنندگان داخلی درصدد حمایت از این صنعت استراتژیک برآمد. موضوعی که تمایل خودروسازان خارجی برای سرمایه‌گذاری مشترک در این کشور را تقویت کرد، زیرا تولید محصولات شرکتی مانند رنو با این شرایط در روسیه ارزان‌تر و این موضوع به ایجاد سایت‌های مشترک ختم شد. با این حال صنعت خودروسازی روسیه با آغاز تحریم‌های غرب علیه این کشور بار دیگر به چالش افتاد. از طرف دیگر کاهش ارزش روبل در مقابل دلار، به شرکت‌های خارجی حاضر در این بازار ضررهایی را متحمل کرد. خلخالی با تاکید بر اینکه کمبود قطعات داخلی محدودیت صنعت خودروی روسیه است، ادامه داد: در شرایطی که روسیه تنها بیش از20درصد قطعات مورد نیاز صنعت خودروسازی را تولید می‌کند، چگونه می‌تواند از محصولات قوی برخوردار شود، زیرا کشوری مانند چین نزدیک به 60 درصد از قطعات مورد نیاز خودرو را داخلی‌سازی کرده و همین مسئله در رونق این صنعت موثر بوده است. بنابراین روسیه برای توسعه موفقیت‌آمیز در خودروسازی باید در 2 بخش پلتفرم و قطعه‌سازی فعال‌تر شود و از وابستگی خود به شرکت‌های اروپایی بکاهد تا بتواند از ضررهای ناشی از رویکردهای سیاسی اروپایی جلوگیری کند.
 
با تحریم‌ها خودرو روسی چندان گران نشد
ایران نیز به دنبال توسعه صادراتی خودرو برنامه‌هایی را تدوین کرده که بخشی از آن راه‌اندازی خطوط تولید در کشورهای همسایه است. حال این مسئله تحت‌تاثیر شرایط بین‌المللی قرار گرفته و برای تولید رقابت‌پذیر نیازمند بررسی دوباره و بازگشت به شرایط عادی است.معاون صادراتی گروه خودروسازی سایپا درباره وضعیت شرکت‌های خودروسازی روسیه به صمت گفت: پس از بحران اوکراین و آغاز تحریم‌های غرب علیه روسیه، صنعت خودروسازی روسیه با محدودیت‌هایی مواجه و همین مسئله باعث شد، ورود ایران به بازار روسیه نیز با مشکلاتی همراه شود، به طوری که پس از بازدید از جمهوری داغستان، یادداشت تفاهمنامه‌ای امضا شد تا سایت خودروسازی ایرانی در آنجا آغاز به‌کار کند اما این طرح نیز مانند برنامه تولید خودروی جمهوری آذربایجان به دلیل کاهش ارزش روبل به تعویق افتاده تا به محض بهبود شرایط، اقدامات لازم انجام شود. در واقع قرارداد خودروسازی ایرانی‌ها در روسیه با همکاری ایران‌خودرو و سایپا و یک سرمایه‌گذار روس قرار بود انجام شود تا ایران بتواند بازار بیشتری برای محصولات خود به وجود آورد.محسن دستخوش‌جوان با تاکید بر اینکه قرار بود چند سایت خودروسازی در روسیه راه‌اندازی شود، ادامه داد: پس از داغستان از جمهوری« مردیا» در منطقه جنوبی جمهوری «تاتارستان» نیز بازدید و مذاکرات اولیه برای راه‌اندازی خودروسازی در این منطقه انجام شده بود. با این حال آنچه که روند اجرایی شدن این موضوع را کند کرد، کاهش ارزش روبل در مقابل دلار بود، زیرا خودروسازان بومی این کشور بدون توجه به میزان کاهش ارزش روبل در مقابل دلار، افزایش چندانی در قیمت محصولات تولیدی خود ایجاد نکردند و همین سیاست بی‌تناسب قیمت‌ها مانع ورود موفق سایر خودروسازان خارجی به بازار این کشور شده است، زیرا خودروسازان روسی می‌توانند با اختلاف ارزی که به وجود آمده، به حاشیه سود مناسبی برسند. از سوی دیگر محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، عاملی برای کاهش انگیزه همکاری اروپایی‌ها با شرکت‌های روسی شده بود و در نهایت عرضه در اختیار روس‌ها بود.