پدال نیوز- شرکت مک لارن، که بیشتر آن را به واسطه حضور اتومبیلهایش در فرمولاوان میشناسیم، در ۱۹۶۳میلادی توسط بروس مکلارن، مهندس، طراح اتومبیل و راننده موفق مسابقات فرمولاوان در ساری انگلستان تاسیس شد.
به گزارش پدال نیوز، مک لارن از اولین سازندگانی بود که به استفاده گسترده از فیبرکربن در خودروهای جادهای روی آورد و در 1992 هایپرکار اف1 را به عنوان اولین خودروی تولید انبوه با شاسی مونوکوککربنی به دنیا معرفی کرد. در دستهبندی خودروهای اسپرت، لغت هایپرکار یا ابرخودرو به اتومبیلهای سریع، گرانقیمت، دارای طراحی خیرهکننده، تکنولوژی پیچیده و بعضا تولید بسیارمحدود اطلاق میشود، ویترینی از تواناییها و مرزهایی که کمپانی سازنده به آن دست یافته است. در ادامه با این اعجوبه گرانبها بیشتر آشنا میشویم.
ایده اولیه اف1 توسط گوردونموری، مهندسارشد و طراح وقت مکلارن تحت عنوان تولید محصولی قدرتمند و بسیار سبکوزن با بهرهگیری از فناوریهای روز مسابقات فرمولاوان و مواد اولیه پیشرفته و گرانقیمت مانند فیبرکربن مطرح شد. او طرحهای اولیه خود روی کاغذ را به راندنیس، مدیرعامل شرکت نشان داد و نظر او را با بیان اینکه اجرای این پروژه فرصتی برای به نمایشگذاشتن چندیندهه سابقه و تجربه مکلارن در فرمولاوان است به خود جلب کرد. اف1، اولین خودروی تولیدانبوه با شاسی مونوکوک فیبرکربنی بود. برای اتصال این پنلهای کربنی به سیستم تعلیق از آلومینیوم و منیزیوم استفاده شدهاست. علاوه بر این در قسمتهای دیگر آن نیز از الیاف کولار و فلزات ارزشمندی مانند طلا، تیتانیوم و منیزیوم بهرهگیری شده است. طراحی بیرونی گرچه به طور کلی ساده و بیآلایش بوده و از خطوط تیز لامبورگینی و فراری در آن خبری نیست، نکاتی ظریف را نیز با خود به همراه دارد. درهای پروانهای آن به سمت بیرون و سپس بالا باز میشوند، این طراحی الهامگرفتهشده از تویوتا سرا است. در زیر هرکدام از درها دو ورودی هوای کوچک برای خنککردن محفظه روغن و کامپیوترها قرار دارد.
با بازکردن دو پنل فیبرکربنی کناره درها، با فضاییکوچک ولی کاربردی مواجه میشوید که به طور هوشمندانهای باتری، کامپیوترهای مرکزی، محفظه روغن، جعبه کمکهای اولیه، متعلقات پنچرگیری و چمدانهای کوچک مسافرتی را در خود جای میدهد. این چمدانهای چرمی، به همراه یک کرونومتر 6000 ساخت شرکت تگهویر به تمامی مشتریان اف1 هدیه میشد. در مرکز سقف، یک ورودی کوچک از میانه شیشهعقب دوتکه آن گذشته و هوای مورد نیاز را با فشار زیاد به پیشرانه میرساند. اف1 در نسخههای جادهای (برخلاف مدل LM و GTR) فاقد هرگونه باله عقب ثابت است، با این حال یک باله کوچک هوشمند در انتهای بدنه، با ترمزگیری در سرعتهای بالا، به طرفجلو بلندشده و تعادل مرکزثقل آن را حفظ میکند. مجموعه چراغهای قسمت عقب نیز از یک اتوبوس ایتالیایی به عاریه گرفته شدهاند.
چیدمان صندلیهای کابین سهنفره اف1 بسیار هوشمندانه و جالب است. صندلی راننده، که ابعاد آن با توجه به جثه مشتری تعیین میشود، در وسط کابین قرار داشته و کمیعقبتر و در طرفین آن صندلیهای دوسرنشین دیگر قرار دارند. شایان ذکر است اف1های عرضهشده به بازار ایالاتمتحده ملزم به حذف صندلیهای سرنشینکناری (به علت استانداردهای ایمنی) بودند. فرمان و پدالها فاقد قابلیت تنظیم هستند و خبری از ایربگ نیز نیست. تهویهمطبوع و سیستم صوتی 10دیسک کنوود به صورت پیشفرض، از امکاناتی هستند که در کمتر سوپراسپرتی مشابهی یافت میشوند. شیشههای گرمشونده با تنظیم برقی، قفلمرکزی و چراغهای مطالعه از دیگر امکانات کابین هستند.
موری بسیار مجذوب ویژگیهای فنی و فرمانپذیری هوندا NSX شده بود. وی میگوید: پس از راندن NSX تمامی خودروهای برتر پورشه، فراری و لامبورگینی از ذهنم محو شدند. البته که محصول جدید مکلارن باید سریعتر از NSX میبود، اما فرمانپذیری و هندلینگ آن به معیار ما برای ساخت اف1 تبدیل شد. با توجه به اینکه از طرفداران پیشرانههای هوندا هستم، به مرکز تحقیقاتی آنها در توچیگی رفته و درخواست کردم که یک بلوک 5/4 لیتری 10 یا 12سیلندر برای اف1 طراحی کنند. پیشرانهای با خروجی مطلوب 550 اسببخار که میبایست فاقد هرگونه سیستم پرخوران توربوشارژر یا سوپرشارژر باشد. سیستمهای پرخوران گرچه باعث افزایش اسببخار پیشرانه میشوند، با اینحال از اعتماد کمتر، پیچیدگی فنی و تاخیر زمانی (لگ تایم) رنج میبرند. با وجود درخواستها و پیگیریهای مداوم موری، او نتوانست هوندا را قانع کند. در همین زمان، ایسوزو که قصد ورود به عرصه مسابقات را داشت، پیشنهاد عرضه پیشرانه 5/3لیتری 12سیلندر خود را به مکلارن داد؛ پیشنهادی که طراحان اف1 به علت عدم سابقه میدانی این پیشرانه در مسابقات آن را رد کردند. در نهایت، بامو آلمان موظف به طراحی و ساخت پیشرانه مورد نظر شد. آنها یک بلوک 1/6لیتری 12سیلندر تنفسطبیعی از جنس آلیاژ آلومینیوم با کد S70، میزان خروجی 618 اسببخار و وزن 266کیلوگرم را توسعه دادند.
شاسی مونوکوک و پنلهای فیبرکربنی بدنه، در برابر حرارت پیشرانه نیازمند به یک عایق گرمایی مناسب بودند. راهحل موری پوشاندن اطراف محفظه پیشرانه با ورقهای نازک طلا بود. برای این منظور مقدار 16گرم طلا در هر دستگاه از اف1 به کار رفته است. اف1 از ابتدا قرار بود به عنوان برترین خودروی جادهای جهان به بازار عرضه شود، از همینرو به استیو راندال، سرپرست تیم طراحی سیستم تعلیق گفته شد که سواری آن میبایست راحت و بر پایه عملکرد حداکثری باشد، ولی نه مانند یک خودروی مسابقهای واقعی، چرا که این باعث کاستهشدن از راحتی و روزمرهبودن آن و افزایش صدای کابین خواهد شد. اف1 روی تایرهای ساخت گودیر/میشلن که به طور اختصاصی برای این خودرو ساخته شدهاند قرار دارد. رینگهای منیزیومی آن در جلو دارای سایز 17در9 اینچ و در عقب 17در5/11 اینچ هستند. سیستم ترمز ساخت برمبو در جلو دارای دیسکهای 13 و در عقب دیسکهای 12اینچی با کالیپرهای چهارپیستونه آلومینیومی است. این سیستم ترمز فاقد قابلیت ضدقفل یا ABS است. نیروی تولیدی پیشرانه اف1 توسط گیربکس 6سرعته دستی مجهز به کلاچ سهصفحهای به چرخهای عقب منتقل میشود که حاصل آن شتاب صفر تا 100کیلومتربرساعت 3.7ثانیهای، صفر تا 200کیلومتربرساعت در کمتر از 10 ثانیه و حداکثر سرعت 386 کیلومتربرساعت است. این رکورد سرعت تا به امروز نیز توسط هیچ اتومبیل تنفسطبیعی دیگری شکسته نشده است.
اف1 با برچسب قیمتی 800هزاردلاری به دست مشتریان محدود خود رسید، اما زمان ثابت کرد که خرید آن علاوه بر تملک یکی از برترین شاهکارهای مهندسی اتومبیل تا به امروز، یک سرمایهگذاری بسیار موفق نیز به حساب میآید، زیرا امروزه پیک قیمتی نمونههای مختلف آن تا نزدیک به 14میلیوندلار نیز رسیده است! همین امر آنرا به پای ثابت کلکسیون افرادی مانند رالفلورن و جیلنو بدل میکند.
تنها 106دستگاه اف1 با مشخصات به شرح مقابل تولید شدند. 64 دستگاه نسخه جادهای، 6دستگاه پروتوتایپ، 3دستگاه نسخه دمبلند، 5دستگاه نسخه لمانز و 28دستگاه نسخه مسابقهای GTR. مکلارن تا به امروز نیز کلیه خدمات نگهداری و تعمیرات اف1 را در بالاترین سطح به مشتریان خود عرضه میکند. هر اتومبیل مجهز به یک مودم متصل به کامپیوتر مرکزی است که همواره وضعیت فنی اتومبیل را به شرکت گزارش میدهد.
نویسنده: امیرحسین شکوهی