خداحافظی تهران با مینی‌بوس‌های فرسوده

به گزارش پدال نیوز به نقل از همشهری ، این پرونده از سال1376 باز شده بود و گام مهم برداشته شده در پایتخت، پایانی بر پرونده 20 ساله مینی‌بوس‌های فرسوده است. روزنامه همشهری از تابستان93 از رده خارج کردن مینی‌بوس‌های تهران را به‌طور جدی پیگیری می‌کرد.
 
مازیار حسینی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران دیروز در این‌باره خبر داد که پرونده قدیمی نوسازی مینی‌بوس‌های فرسوده یک پرونده 20ساله دارد که با تلاش شهرداری تهران بسته شد. بنا بر اطلاعات اعلامی مدیریت شهری تهران، پس از 500 دستگاه مینی‌بوس که در سال95 اسقاط شده بود، از ابتدای امسال موضوع نوسازی 200دستگاه مینی‌بوس فرسوده باقی مانده بود که به‌تازگی مراحل اسقاط این تعداد نیز آغاز شده تا جشن جایگزینی مینی‌بوس‌های فرسوده با تاکسی‌های نو برگزار شود.
 
این مهم‌ترین گام برای نوسازی یکی از سامانه‌های حمل‌ونقل عمومی تهران از یک طرف و کاهش آلودگی هوای ناشی از فرسودگی وسایل نقلیه از سوی دیگر است. خبر پایان کار مینی‌بوس‌های فرسوده تهران در شرایطی رسانه‌ای شده که پیش از این همشهری 18اردیبهشت طی گزارشی اعلام کرده بود که «مینی‌بوس‌های فرسوده تابستان تهران را نمی‌بینند.»
 
    حکایت نوسازی
 
آنگونه که آمار و ارقام اعلامی معاونت ترافیک شهرداری تهران در ابتدای سال95 نشان می‌داد، 1100مینی‌بوس فرسوده در پایتخت تردد می‌کردند که سن متوسط آنها 28سال بود. تنها گام مهم برای نوسازی فرسوده‌ها پیش از این به تابستان1392 بازمی‌گشت که 240دستگاه مینی‌بوس از رده خارج شده و به‌جای آنها ون در اختیار رانندگان قرار گرفته بود. پس از این گام مهم، همه 1100مینی‌بوس باقیمانده در صف انتظار قرار گرفتند.
 
مطابق قانون دولت باید 82.5درصد اعتبار نوسازی ناوگان بزرگ حمل‌ونقل عمومی مسافری تهران را پرداخت کند که علاوه بر اتوبوس‌ها، این قانون شامل حال مینی‌بوس‌ها هم می‌شد اما هیچ نهادی برای کمک به نوسازی آنها آستین بالا نزد تا اینکه شهرداری تهران در سال94 طرح سه‌گزینه‌ای را پیش‌روی آنها قرار داد.
 
در این طرح سرانجام طبق نظر رانندگان تصمیم بر این شد که تاکسی نو به آنها تحویل شود. طبق این طرح شهرداری 20میلیون تومان تسهیلات بلاعوض به متقاضیانی که فرایند ثبت‌نام را انجام داده‌اند و واجد شرایط لازم هستند، ارائه می‌کند که با احتساب 10میلیون تومان گواهی اسقاط، مالکان مینی‌بوس‌های فرسوده قادر خواهند بود با پرداخت مبالغ اندکی نسبت به جایگزینی مینی‌بوس فرسوده خود با تاکسی نو اقدام کنند. همچنین ناگفته نماند که خودروسازان و مراکز اسقاط نیز همکاری لازم را در زمینه جایگزینی تاکسی با مینی‌بوس فرسوده داشتند.
 
خوشبختانه روند جایگزینی تاکسی با مینی‌بوس فرسوده به خوبی پیش‌رفته و بدون هیچ‌گونه خللی در اجرای طرح مدیریت شهری توانست پروسه جایگزینی را با موفقیت طی کند. بدین‌ترتیب مدیریت شهری روند جایگزینی 300دستگاه مینی‌بوس باقیمانده را نیز تا پیش از تابستان سال‌جاری با موفقیت طی کرد و این وسایل نقلیه فرسوده از رده خارج شدند.
 
    چرا نوسازی؟
 
مینی‌بوس‌های فرسوده تهران پس از ربع قرن جابه‌جایی شهروندان از سال92 به‌عنوان وسایل بسیار فرسوده با عمر بالای 25سال شناخته شدند. این وسایل نقلیه، علاوه بر کاهش چشمگیر کیفیت تردد، موجب ترافیک ناشی از استهلاک بیش از حد، آلودگی‌های بصری و آلودگی هوایی می‌شدند که در کمترین حدشان هم سرطان‌زا بودند. براساس آزمایش‌های انجام شده در شرکت کنترل کیفیت هوای تهران و دانشگاه صنعتی شریف، هر مینی‌بوس‌ تهرانی روزانه 23کیلوگرم آلودگی هوا تولید می‌کرد و این عدد در سال به 8400تن آلودگی می‌رسید.
 
حال با درنظر گرفتن وزن متوسط هر مینی‌بوس به میزان 5تن مشخص می‌شود که با فعالیت این وسایل فرسوده در شهر سالانه به اندازه وزن 1700مینی‌بوس آلودگی به تهران وارد می‌شد. این رقم طی 25سال اخیر 210هزار تن بوده است. بدین‌ترتیب مینی‌بوس‌ها در سال‌هایی که در تهران فعالیت کردند، حدود 200برابر وزن خودشان گازهای آلاینده وارد شهر کردند.
 
تحقیقات و آزمایش‌های انجام شده بر تعدادی از مینی‌بوس‌های فعال پایتخت نشان داد که 80درصد آلودگی هوای آنان ناشی از فرسودگی و سیکل سوخت ناقص این وسایل حمل‌ونقل عمومی است. انباشت گازهای منواکسیدکربن، ترکیبات آلی فرار، اکسیدهای نیتروژن، دی‌اکسید گوگرد و ذرات معلق، چیزی بود که مینی‌بوس‌های فرسوده به آسمان تهران هدیه می‌دادند و جز اسقاط چاره دیگری برای مدیریت شهری باقی نمانده بود.