راه‌های کاهش هزینه‌ تولید خودرو

به گزارش پدال نیوز، افزایش قیمت‌ خودرو و بالا بودن قیمت خودرو در کشور در مقایسه با سایر کشورها، از مباحثی است که همواره بر آن انتقاداتی وارد می‌شود.
 
عوامل مختلفی در افزایش قیمت خودرو دخالت دارند. از افزایش تورم در جامعه تا نرخ ارز که خودروسازان را با چالش‌های فراوانی درگیر و آنها را در امر تولید و حتی در بحث کیفیت خودرو با مشکلات فراوانی مواجه می‌کند.
 
بهره‌وری در صنعت خودروی کشور با وجود امتیازاتی از قبیل نیروی کار ارزان و ماهر نسبت به بسیاری از کشورها بسیار پایین است. با وجود اینکه در کشور ما نیروی کار و انرژی ارزان وجود دارد اما همچنان نتوانسته‌ایم به دستاوردهای مناسبی درخصوص قیمت و کیفیت خودروها دست پیدا کنیم.
 
این در حالی است که هر سال شاهد افزایش قیمت خودرو با وجود عدم تغییر در کیفیت خودروها هستیم. ضمن اینکه خودروسازان دارای هزینه‌های سربار بسیار زیادی از جمله نیروی کار مازاد و شرکت‌های زیرمجموعه زیان‌ده هستند. اما چه راهکاری برای خودروسازان در این زمینه وجود دارد؟
 
در سال‌های قبل شاهد افزایش استخدام، آن‌هم بدون نیاز و بدون هیچ برنامه‌ای از سوی خودروسازان بودیم. این میراث برای مدیران فعلی خودروسازان باقی مانده و آنها را با چالش مواجه کرده است.
سعید مدنی مدیر عامل شرکت خودروسازی سایپا
 
سعید مدنی، مشاور خودرویی وزارت صنعت، معدن و تجارت
 
در همین زمینه با سعید مدنی، مشاور خودرویی وزارت صنعت، معدن و تجارت به گفت‌و‌گو پرداختیم. وی معتقد است تعدیل نیروها کار مناسبی نیست و خودروسازان برای کاهش هزینه‌های ناشی از نیروهای مازاد باید به فکر توسعه و افزایش میزان تولید و به‌طورکلی در فکر رونق صنعت خودرو باشند.
 
یکی از مسائلی که خودروسازان با آن مواجه هستند، نیروهای مازاد است. چرا این نیروی مازاد وجود دارد و نمی‌توان آن ‌ها را تعدیل کرد؟
به نظر من تعدیل نیروها روش مناسب و راه‌حل پایانی برای صنعت خودرو نیست. مسئولان نیز با تعدیل نیرو در شرکت‌های خودروسازی موافق نیستند. علت آن هم این است که در سال ۱۳۹۰ ما بیش از یک‌میلیون و ۶۰۰هزار دستگاه خودرو تولید کردیم. در آن زمان تعداد زیادی نیرو جذب خودروسازی‌ها شدند. البته ترکیب ستادی و صفی جذب‌شده در خودروسازی‌ها ترکیب درست و مناسبی نیست. در آن زمان این تعداد نیرو جذب شد و به‌دلیل تحریم‌ها میزان تولید خودرو کاهش پیدا کرد و این مشکلات به‌وجود آمد.
 
خودروسازان خارجی زمانی که با بحران مالی مواجه می‌شوند، تولید خودرو را کاهش می‌دهند و برای اینکه قیمت‌ها افزایش پیدا نکند و ورشکست نشوند، اقدام به تعدیل و اخراج نیروهای مازاد می‌کنند. چرا در کشور ما این اتفاق نمی‌افتد؟
در این خصوص باید بگویم اصولا فرهنگ ما شبیه غربی‌ها نیست که بتوانیم نیروهای مازاد را تعدیل کنیم. ما باید به فکر نیروهای مازاد نیز باشیم و سازوکار مناسبی برای این قضیه پیدا کنیم. باید تیراژ تولید بالای یک‌میلیون و ۶۰۰ یا ۷۰۰ هزار دستگاه برسد و همه کسانی که در این بخش حضور دارند، فعال و مشغول شوند. خودروسازان باید به فکر افزایش تیراژ خود باشند.
 
تفاوت بخش خصوصی و دولتی در جذب نیرو در چیست؟
ترکیب نیروهای کار در بخش خودروسازان دولتی و بخش خصوص بسیار متفاوت است. بخش‌های خصوصی خودروسازی می‌دانند چگونه نیرو جذب کنند و ترکیب نیروهای ستادی و صفی‌ آن‌ها بسیار مناسب است. در شرکت‌های دولتی به‌خاطر توصیه‌های استخدامی که شده است و همچنین برای آن که مساله اشتغال را به نوعی حل کنند، با یک نیروی مازاد بسیار زیاد روبه‌رو هستیم. نیروی مازاد خودروسازان در بخش نیروهای ستادی است و در بخش نیروهای تولیدی نیروی مازاد چندانی نداریم. باید اصلاح ساختار نیروی انسانی در شرکت‌های خودروسازی انجام شود. این مساله در کاهش قیمت خودروها نیز اثرگذار خواهد بود.
 
راه‌های زیادی برای منفک کردن نیروهای مازاد وجود دارد. مانند بازخرید کردن برخی از این نیروها. آیا خودروسازان در این خصوص اقدامی کرده‌اند؟
این کار در زمان مدیریت من نیز انجام شد و تعدادی از نیروها را زودتر از موعد بازنشسته کردیم البته باید معاش این افراد را نیز در نظر گرفت. نمی‌توانیم مانند بسیاری از کشورها نیروها را به‌راحتی تعدیل کنیم. ضمن اینکه باید بحث بیمه بیکاری نیز در نظر گرفته شود. بیمه بیکاری شرایط را برای دولت سخت می‌کند، چون باید بودجه بالایی را صرف این مساله کند. در آن زمان تعدادی را بازنشسته و بازخرید و بدون اینکه به معاش آن‌ها ضربه‌ای وارد شود، آنها را منفک کردیم. بهتر است به‌جای اینکه به اخراج، تعدیل نیرو و بیکار شدن کارگران در خودروسازی‌ها فکر کنیم، به فکر ایجاد رونق و فعال کردن نیروهای انسانی باشیم.
 
آیا با امضای قراردادهای جدید خودرویی می‌توان نیروهای مازاد را فعال کرد؟
بله. قطعا با این قراردادها و افزایش تولید می‌توان نیروهای مازاد را به‌کار گرفت. البته خودروسازان باید از جذب نیروهای ستادی اکیدا خودداری و حتی نیروهای ستادی را با نیروهای تولیدی جابه‌جا کنند تا ترکیب نیروهای تولیدی بیشتر شود.
 
یکی از معضلات صنعت خودرو تعداد زیاد شرکت‌های زیرمجوعه برای آنهاست. چرا خودروسازان با وجود اینکه شرکت‌های زیرمجموعه زیان‌دهی دارند، اقدام به واگذاری و جداسازی آنها از بدنه اصلی شرکت نمی‌کنند؟
این‌ کار احتیاج به یک عزم جدی دارد. مانند بحث خصوصی‌سازی که در کشور چندان جوابگو نبوده و به‌اصطلاح هیچ‌وقت پا نگرفته است. به این خاطر که پیکره سازمان‌ها از اینکه به دولت وصل باشند، راضی‌تر هستند و احساس می‌کنند ضمانتی برای دریافت حقوق‌شان وجود دارد، حالا چه شرکت سود‌ده باشد یا خیر. به‌جز برخی از این شرکت‌ها که نقش استراتژیک دارند، سایر شرکت‌های وابسته باید به بخش خصوصی واگذار شوند. این یک ترس بی‌مورد است که خودروسازان دچار آن شده‌اند که اگر این شرکت‌ها جداشوند، نمی‌توانیم قیمت‌ها را کنترل کنیم. این‌ها به نظر من توهمی بیش نیست. وقتی این شرکت‌ها خصوصی شوند، رقابت در آنها بالا می‌رود و ظرفیت تولیدشان را افزایش می‌دهند و قطعا قیمت پایین خواهد آمد.
 
افزایش تیراژ تا چه حد به کاهش قیمت خودرو و همچنین کاهش هزینه‌های سربار کمک می‌کند؟
افزایش تیراژ تاثیر بسیار زیادی بر کاهش قیمت خودرو دارد. چون بخش زیادی از قیمت تمام‌شده خودروها غیر از مواد اولیه به هزینه‌های سربار باز می‌گردد. این هزینه‌های سربار وقتی ثابت باشند و میزان تیراژ تولید افزایش پیدا کند، بین قیمت تمام خودروها سرشکن می‌شوند.
 
یعنی اگر هزینه‌های سربار برای هر خودرو مبلغ ۲میلیون تومان باشد، به یک میلیون یا ۵۰۰هزار تومان تبدیل می‌شود. این امر باعث می‌شود قیمت خودرو کاهش پیدا کند. چون هزینه‌های ثابت ربطی به میزان تولید ندارند. تولید چه بالا برود و چه پایین بیاید، برخی هزینه‌ها مانند هزینه‌های ستادی یا تبلیغاتی ثابت هستند.
 
به‌طور کلی چه ر‌وش‌هایی برای کاهش قیمت خودرو پیش روی خودروسازان است؟
افزایش تیراژ و بهره‌وری، توسعه محصول و تامین سرمایه از شروط کاهش قیمت خودرو است. البته خودروسازان باید به‌دنبال کاهش هزینه‌های تولید و افزایش بهره‌وری باشند و برخی محصولات ارزان به سایت‌های شهرستانی منتقل شود، زیرا در آنجا قیمت تمام‌شده کمتر است. بهتر است در تهران خودروهای گران‌قیمت‌تر تولید کنیم، زیرا در اینجا هزینه‌ها ازجمله میزان دستمزد بیشتر است