تقلب جایگزین قاچاق قطعات خودرو در بازار شده است

به گزارش پدال نیوز، بر‌همین اساس راهکارهایی مانند نصب کد شناسایی و هولوگرام بر قطعاتی که از گمرک ترخیص می‌شوند و قوانین دیگری جهت حمایت از تولید، عرضه و فروش تولیدات داخل در بازار مطرح می‌شوند و تاثیر آنها در این حوزه بستگی به چگونگی و نحوه اجرای قوانین دارد. همچنین اصل نبودن قطعات موجود در بازار و کیفیت پایین آنها نیز مساله دیگری است که نیاز به کنترل بیشتر دارد.
 
در این زمینه غلامرضا بخشی‌زاده، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات قطعات خودرو در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» با بیان اینکه نبود قدرت و اختیار برخورد قانونی با فروشندگان متخلف بازار یکی از مشکلات این انجمن در مسیر کنترل بازار است، درباره جزئیات و شرایط موجود در این حوزه توضیح داد.
 
بعد از مطرح شدن قوانینی مانند نصب کد شناسایی و هولوگرام بر قطعاتی که از گمرک ترخیص می‌شوند، مساله ورود قطعات قاچاق به بازار کنترل خواهد شد یا خیر؟
این موضوع که در بازار کالای قاچاق به فروش می‌رسد، به آن بزرگی که مطرح می‌شود، نیست. به این دلیل که تعرفه واردات قطعات یدکی پایین است، قاچاق در این بخش به آن صورت که گفته می‌شود، صورت نمی‌گیرد. متاسفانه در این حوزه بحث تقلب مطرح است، اما قاچاق خیر. چون اساسا با این میزان تعرفه واردات، قاچاق کالا به‌صرفه نیست. اگرچه به هرحال قابل‌انکار نیست که در این زمینه تا حدی قاچاق به خصوص از بنادر مختلف انجام می‌شود، اما آن اندازه نیست که بازار را تحت تاثیر قرار بدهد. در واقع بسیاری از قطعات خارجی با شرایطی وارد می‌شوند که به نظر می‌رسد آلمانی هستند اما وقتی کالا به دست فروشنده می‌رسد، مشخص می‌شود چینی است و کیفیت مرغوبی ندارد.
بنابراین معتقدم با اعمال سخت‌گیری چه از طریق گمرک و چه از طرف کنترل کیفیت و استاندارد این قطعات، این مساله قابل‌کنترل است. ضمن اینکه وقتی کنترل لازم هنگام ورود کالا انجام نمی‌شود و کالای تقلبی با کیفیت پایین به بازار می‌رسد، اسم قاچاق روی آن گذاشته می‌شود.
در حال‌حاضر فروشندگان قطعات یدکی با توجه به تجربه و سابقه خود کالاها را شناسایی می‌کنند. در واقع با توجه به واردکننده و برند کالا، فروشندگان تا ۵۰‌درصد موارد توان تشخیص کیفیت قطعات را دارند.
 
غیر از مساله قاچاق که درباره آن توضیح دادید، مشکل دیگری که در بازار وجود دارد، مربوط به قطعاتی است که با نام یک برند اروپایی، ژاپنی، کره‌ای و… در بازار عرضه می‌شود اما در واقع تولید چین هستند و کیفیت مناسبی هم ندارند. عرضه این‌گونه قطعات در بازار چقدر است؟
متاسفانه شرایط اقتصادی ما به خصوص در سال‌های اخیر به گونه‌ای شده است که به‌راحتی نمی‌توانیم ارتباط با چین را در این زمینه کنترل کنیم. اگرچه چین قطعات باکیفیت هم تولید می‌کند. اما مساله این است که بسیاری از واردکنندگان از این کشور، طمع می‌کنند و ترجیح می‌دهند با پرداخت پول کمتر، کالای بی‌کیفیت را وارد کنند تا هزینه بیشتری بپردازند و کالایی را با همان کیفیتی که در اروپا یا کشورهای قطعه‌ساز دیگر تولید می‌شود، بخرند. اگرچه برخی واردکنندگان در این حوزه هم هستند که خودشان قطعات باکیفیت را مستقیم از چین سفارش می‌دهند و کالای دریافت‌شده را به دقت بررسی و کنترل می‌کنند. این گروه از قطعات معمولا مشکلی ندارند. در بسیاری مواقع تحت لیسانس شرکت تولیدکننده اصلی هستند و با کیفیت مناسب و قیمت پایین‌تر خریداری می‌شوند. اینها به خوبی قابل استفاده هستند. بخش دیگری از واردکنندگان کسانی هستند که قطعات حساس را وارد نمی‌کنند. به جای آن، قطعاتی مانند چراغ خودرو یا لوازم جانبی مربوط به بدنه را وارد می‌کنند. اینها معمولا قطعاتی هستند که شاید کیفیت مطلوب هم نداشته باشند، اما استفاده از آنها خطر جانی برای مشتری در پی ندارد.
 
در حال‌حاضر نحوه نظارت بر فروشندگان قطعات و لوازم یدکی خودرو چگونه است؟ اقدامات در این راستا با چه روشی انجام می‌شود و تا چه حد سختگیرانه است؟
وجود نظارت جدی در این بخش نیاز به پشتوانه دارد. باید قدرت داشته باشیم که بتوانیم با دقت در این بخش نظارت کنیم. به این معنی که از نظر قانونی به انجمن قدرت و اختیاراتی داده شود که اگر تخلفی در نحوه فعالیت فروشندگان مشاهده شد، امکان برخورد با آن از سوی خود انجمن وجود داشته باشد. در واقع وقتی از طرف انجمن تشخیص داده شد که یک بخش در این زمینه تخلفی داشته یا کارشکنی کرده است، خود انجمن باید بتواند آن واحد را حداقل برای مدت محدودی در حضور مردم پلمب کند. اما هیچ کدام از اختیارات و قدرت را نداریم. بنابراین آن نظارتی که انتظار می‌رود هر روز تمام فروشگاه‌ها و واحدها مورد بازرسی قرار بگیرند، صادقانه امکان‌پذیر نیست. اما گروه‌هایی در انجمن فعال هستند که به‌صورت ناشناس و غیرمستقیم به بازار سر می‌زنند و نحوه فعالیت واحدها را ارزیابی می‌کنند و به شکل دوره‌ای گزارش‌هایی را نیز در اختیار انجمن قرار می‌دهند که ما بر آن اساس در مورد واحدها و نحوه و کیفیت فعالیت آنها تصمیم‌گیری می‌کنیم. اما همانطور که اشاره شد، از امکان و اختیار برخورد با آنها برخوردار نیستیم.
 
گفته می‌شود قطعه‌سازان داخل توان تولید لوازم و قطعات مورد‌نیاز داخل را دارند. بر این اساس آیا مشخص است چه میزان از محصولات عرضه‌شده در بازار تولید داخل هستند و چه میزان خارجی؟
بخش عمده‌ای از قطعات تولید داخل، توسط تامین‌کنندگان خودروسازان تولید می‌شود. بر این اساس این تولیدات معمولا به اندازه‌ای است که غیر از آن تعداد که در خط تولید مورد استفاده قرار می‌گیرد، مابقی آن توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پس‌از فروش شرکت‌های خودروساز عرضه می‌شود. بنابراین مازاد این تولیدات آنقدر نیست که به فروشندگان لوازم و قطعات یدکی هم برسد. در واقع قطعات خوب تولید داخل معمولا همه مونوپول شرکت‌های خودروساز است. بر این اساس می‌توان گفت قطعه‌سازان داخل در مورد برخی قطعات، تولیدات بسیار با‌کیفیتی دارند. برای مثال الان در کشور کارخانه تولید سوپاپ داریم که محصولات آن به جرات حتی از نمونه‌های مشابه خارجی بهتر است. این موضوع در مورد پیستون و چند قطعه دیگر هم دیده می‌شود. در مورد چنین قطعاتی، معمولا نمونه خارجی آن وارد و در بازار هم عرضه نمی‌شود.
 
بر این اساس در بازار برنامه‌ای برای حمایت از این تولیدات با کیفیت داخلی وجود دارد؟
واقعیت این است که فروشندگان قطعات و لوازم یدکی خودرو، تا آنجا که در دسترس‌شان باشد، قطعات تولید داخل را عرضه می‌کنند. اما باید توجه داشته باشیم که آنها کاسب‌هایی هستند که به طور طبیعی دنبال کسب منفعت هستند. بنابراین پیشنهاد ما این است که دولت شرایطی را ایجاد کند تا منافع فروشندگان بازار از عرضه محصولات تولید تامین شود. الان مشکلی که وجود دارد این است که قیمت تولیدات داخل در بازار از نمونه‌های مشابه خارجی بالاتر است. بنابراین چون مشتری برای کالای ارزان‌قیمت بیشتر است، فروشنده هم برای اینکه جنس خود را بفروشد، ترجیح می‌دهد قطعات ارزان‌تر خارجی را عرضه کند. بنابراین تا زمانی که امکان رقابت تولیدات داخل و محصولات خارجی از نظر قیمت وجود نداشته باشد، راضی کردن فروشندگان بازار برای عرضه قطعات تولید داخل کار بسیار دشواری است.