پدال نیوز- یکی از رخدادهای مهم صد سال اخیر ایران در کنار رخدادهای بزرگ و سرنوشت ساز این قرن در کشور را میتوان تولید خودرو به اصطلاح ملی به نام «پیکان» دانست؛ ماشینی که نیم قرن از حضورش میگذرد بیست و سوم اردیبهشت ماه امسال پنجاهمین سالروز افتتاح خط تولید پیکان است. ماشینی که نه فقط وسیله حمل و نقل که به سبکی از زندگی جمعیتی از مردم ایران تبدیل شد.
به گزارش پدال نیوز به نقل از ایران ، اینکه نگارنده پیکان را با رخدادهای بسیار مهم و سرنوشت ساز ایران قیاس کرده است از بیذوقی و کژفهمی نیست و چه بسا تولید پیکان، این موجودِ بد ترکیبِ دوست داشتنی از مهمترین تحولهای صنعتی، اجتماعی، جامعه شناختی و حتی سیاسی ایران به شمار میرود. به طوری که امروزه ایران، بزرگترین صادرکننده خودرو در خاورمیانه است و به کشورهای زیادی خودرو صادر میکند. آغاز و اساس این امر را میتوان در پنجاه سال پیش و افتتاح خط تولید پیکان دانست. در دهه شصت، شما در خیابان جز انواع پیکان، به ندرت ماشین دیگری میدیدید. تاکسیها همه پیکان بود. ماشینهای پلیس همه پیکان بود. فامیل، همه پیکان داشتند و پیکان بخشی از زندگی ما ایرانیها بود. اگر میخواستید ماشین خود را تعویض کنید، پیکان را با یک پیکان نو یا نهایتاً مدل دیگری از پیکان که فقط شکل چراغهایش متفاوت بود عوض میکردید. در سال 1346 خط تولید پیکان به دست شاه افتتاح شد و تا سال 1384 خط تولید پیکان به پیشنهاد و با پیگیریهای معصومه ابتکار و حمایت مالی وزیر نفت وقت، بیژن زنگنه، به علت پرآلاینده بودن متوقف شد. بعد از آن آخرین پیکان را هم به موزه فرستادند و پیکان به تاریخ پیوست. موزهای که بازدید از آن برای عموم آزاد نیست. تا آن زمان تمام مناظر شهری و جادههای ایران را پیکان به خود اختصاص داده بود. پیکان بعد از مرگ هم دست از سر مردم برنداشت و به صورت پیکان وانت و پژو آر.دی یعنی بدنه پژو و موتور پیکان به خیابانها آمد. حال، فیلمی ساخته شده است به نام «این پیکان» ساخته شاهین آرمین و سهراب دریابندری. فیلمی خوش ساخت و با اطلاعات فراوان از این پدیده، همراه با تصاویر آرشیوی که تاکنون دیده نشده است. این فیلم از بیست و سوم اردیبهشت ماه در گروه هنر و تجربه به نمایش درخواهد آمد، که نمایش آن اتفاقی جدید در راستای شناخت دقیق و پاسخی به چراهای آمدن، ماندن و رفتن این پدیده محسوب میشود.
این که اطلاعات ما از این خودرو به اصطلاح ملی تا چه حد است و چرا تقریباً چیزی از تاریخچهاش با وجود آنکه خیلی از تولد و مرگش نمیگذرد نمیدانیم و چرا جز فیلم صنعتی «پیکان» ساخته کامران شیردل سال 1349 فیلم دیگری در رابطه با پدیده پیکان ساخته نشد و اکنون، چرا باید دو فیلمساز به صورت مستقل «این پیکان» را بسازند؟ فیلمی که از صفر تا صد آن را شاهین آرمین (مهندس طراحی اتومبیل) و سهراب دریابندری (مترجم و فیلمساز) با هم به سرانجام رساندهاند. کارگردانی، فیلمنامه، تحقیق، فیلمبرداری، تدوین، سرمایه و...
«این پیکان» تمام شاخصههای یک فیلم مستند خوب برای اکران را دارد. حوصله ات را سر نمیبرد، هر دقیقهاش به تو اطلاعات دست اول و تصاویر دیده نشده میدهد و به نوعی یک بازی روانکاوانه با موافقان و مخالفان پیکان را برای تماشاگر نمایش میدهد. اینکه عاشقان پیکان، که هنوز هم وجود دارند، چه در سرشان میگذرد. در این میان نیز کار صدا و موسیقی کیوان آزاد برای فیلم به جذابیت فیلم افزوده است.
مستند «این پیکان» در نشان دادن موافقان و مخالفان پیکان موفق بوده و تو با هر دو گروه همذات پنداری میکنی و حرف هر دو گروه را میفهمی. مستند «این پیکان» حکم صادر نمیکند و کوچکترین جهتگیری روی هیچ موضوعی ندارد. فیلم به تو تصویر و اطلاعات میدهد و فقط از تو میخواهد بدانی. همین! برای سازندگان این فیلم دانستن مخاطب کافی است. «این پیکان» بیشتر یک مستند تاریخی است تا هر چیز دیگر. شاهین آرمین و سهراب دریابندری کوشیدهاند این حفره خالی را پر کنند و در این راه خلوت، با وجود کمبود منابع موفق بودهاند.آیین رونمایی مستند «این پیکان»، امشب ساعت 20:30 در موزه سینما واقع در خیابان ولیعصر، باغ فردوس برگزار میشود.
نویسنده: مجتبی نریمان روزنامهنگار