بررسی روند واردات خودروهای سواری به ایران +نمودار

هیوندای
هیوندای کره همچنان با اقتدار پیشرو بازار خودروهای وارداتی ایران است و فاصله‌اش با رتبه‌های بعدی به حدی است که قطعا در سال آینده هم خللی در وضعیت آن حاصل نمی‌شود هرچند با ورود رقبای جدید به بازار به‌مرور شاهد کاهش سهم و جایگاه هیوندای در بازار ایران هستیم و شاید با ادامه این وضعیت، در آینده این برند کره‌ای برای حضور در بازار ایران دچار مشکلاتی شود هرچند تجربه‌های پیشین نشان داده هیوندای آنقدر محبوب است که با کوچک‌ترین تغییری در وضعیت کاری خود در ایران به‌راحتی می‌تواند جایگاه خود را تثبیت کند.

در 10 ماهه 1395 همچون چند سال اخیر شاهد قدرت مطلق هیوندای سانتافه در لیست خودروهای وارداتی هیوندای و البته در کل بازار خودرو کشور هستیم. در مدت مورد بررسی درمجموع 7,474 دستگاه سانتافه وارد کشور شده است تا این خودرو به‌تنهایی سهمی 14درصدی از کل خودروهای وارداتی ایران در مدت موردبررسی و سهمی 46درصدی از واردات محصولات هیوندای را داشته باشد. نکته جالب‌توجه در مورد سانتافه، حفظ قدرت و جایگاه این خودرو در سال‌های اخیر است و این در حالی است که در این مدت شاهد حضور رقبایی در کلاس سانتافه بوده‌ایم اما این خودرو توانسته با دستیابی به فرمول جادویی بازار ایران، همچنان محبوبیت خود را حفظ کند و درحالی‌که هم‌اکنون رقبایی همچون سورنتو، ایکس‌تریل و اوتلندر در بازار حضور دارند اما حضور هیچ‌یک از آنها نتوانسته بازار سانتافه را تهدید کند. سانتافه ترکیبی جذاب از امکانات و آپشن‌های رفاهی، طراحی ظاهری و البته قیمت رقابتی است و توانسته با ترکیب همین موارد و البته با حضور پررنگی که باعث می‌شود خدمات پس از فروش مناسب و قطعات یدکی به حجم مناسب همراه آن باشد، موفقیت خود را در بازار تثبیت کند.

سانتافه البته مشکلاتی هم در بازار دارد که اصلی‌ترین آن کاهش سهم بازار آن است. البته سانتافه همچنان با اقتدار در رتبه اول واردات بازار ایران است اما سهم بازار آن در سال‌های اخیر شاهد افت بوده است به‌گونه‌ای که از 18درصد در سال گذشته و 15درصد در سال 1393، به حدود 13درصد رسیده است. فاصله سانتافه با رقبایش آنقدر زیاد است که می‌تواند در سال آینده هم همین جایگاه را حفظ کند اما با توجه به آنکه فعلا از سوی هیوندای کره جنوبی برنامه‌ای برای جایگزینی آن دیده نمی‌شود، به نظر می‌رسد سال آینده هم سانتافه فعلی باید بتواند خود را در بازار حفظ کند و از این نظر شاید سال آینده هم شاهد کاهش سهم بازار آن باشیم هرچند اقدام واردکننده رسمی این خودرو در ارائه تسهیلات بیشتر برای فروش این خودرو قطعا می‌تواند به بازگشت سانتافه به‌روزهای خوب کمک کند.

در رتبه دوم جدول وارداتی‌های هیوندای در ایران، خودروی ix35 ایستاده است که در نسل جدید آن بار دیگر با نام توسان وارد بازار کشور شده است. در آخرین ماه‌های واردات نسل پیشین این خودرو شاهد افت واردات آن بودیم چراکه بازار در انتظار واردات نسل جدید آن بود و به همین دلیل فروش نسل پیشین دشوار بود تا جایی که عملا این خودرو از برترین‌های واردات کنار رفته بود و در ‌3ماهه نخست سال تنها 122 دستگاه از این خودرو وارد بازار شد اما با ورود نسل جدید این خودرو با ظاهری جدید، شاهد افزایش دوباره واردات آن بودیم به‌گونه‌ای که هم‌اکنون با مجموع واردات 3,561 دستگاه در 10 ماهه 1395، این خودرو سهمی 22درصدی در سبد محصولات هیوندای دارد و بالاتر از کیا اسپورتیج به‌عنوان اصلی‌ترین رقیب خود ایستاده است.
پس از این دو خودرو شاهد حضور اکسنت و سوناتا در رتبه‌های بعدی هستیم. در این میان به نظر می‌رسد بازار به‌مرور از نسل جدید سوناتا استقبال کرده است و این خودرو به‌مرور می‌تواند بار دیگر به‌روزهای اوج خود بازگردد هرچند در میان سدان‌های هیوندای، عدم موفقیت النترا بیش از گذشته به چشم می‌آید.

درمجموع هرچند همان‌گونه که عنوان شد هیوندای وضعیت خوبی در بازار دارد و فاصله‌اش با رقیبان، تا حد زیادی جایگاه این برند را تضمین می‌کند، اما نباید فراموش کنیم هیوندای از روزهای خوب خود دور شده است و این مسئله را می‌توان در کاهش سهم بازار این برند دید؛ جایی که در سال 1393 با سهم بازار 46درصدی، تقریبا نیمی از بازار را در اختیار داشت اما در سال 1394 سهم بازار این برند به 35درصد رسید و اکنون در محدوده 30درصد قرار دارد. شاید عرضه مدل‌های جدید ازجمله توسان و به‌ویژه نسل جدید النترا که در نمایشگاه خودرو تهران شاهد رونمایی آن بودیم تا حدی بتواند سهم بازار هیوندای را افزایش دهد اما این مسئله مانع از توجه به حضور پررنگ‌تر رقبا در بازار نمی‌شود.

نیم‌نگاه

تویوتا با واردات 6,811 دستگاه درنهایت نتوانست به رتبه سوم برسد و به رتبه چهارم قناعت کرد. فعلا تویوتا پریوس یکه‌تاز واردات تویوتاست و مدل‌های پرطرفداری همچون کرولا، کمری و RAV4 را پشت سرگذاشته است. در ماه‌های اخیر واردات مدل‌های مختلف تویوتا با مشکلاتی مواجه بوده و تنها پریوس است که وارد کشور می‌شود و این مسئله باعث افت سهم بازار این برند در ایران شده است.

در بازار خودروهای لوکس، لکسس توانسته پیشتاز باشد و ب‌ام‌و را پست سر بگذارد. همان‌گونه که از ابتدای سال هم مشخص بود، NX در این میان پیشرو است و به‌تنهایی 96درصد از واردات لکسس‌ها به این مدل اختصاص داشته است. البته بر اساس برنامه‌ریزی‌ها از سال 1396 شاهد واردات محصولات جدید لکسس و به‌ویژه مدل پرطرفدار RX نیز خواهیم بود که می‌تواند سهم لکسس را افزایش دهد.

ب‌ام‌‌و در سال 1395 مشکلات زیادی را پشت سر گذاشت تا جایی که دو شاسی‌بلند پرطرفدار این برند عملا نیمی از سال مجاز به شماره‌گذاری نبودند تا ب‌ام‌و بخشی از سهم بازار خود را از دست بدهد هرچند درنهایت توانست با واردات بیش از 2,300 دستگاه، سهم مناسبی از بازار خودروهای لوکس کشور را از آن خود کند. اصلی‌ترین محصول ب‌ام‌و در این مدت مدل X4 است که هرچند مشکلاتی در زمینه شماره‌گذاری داشت اما واردکننده رسمی و واردکنندگان متفرقه به امید رفع مشکلات، آن را وارد کردند.

در مدت موردبررسی تنها 234 دستگاه مرسدس بنز وارد کشور شده است تا این برند عملکردی بسیار ضعیف را به نام خود ثبت کند. مرسدس بنز در بازاری که شاهد رشد عمومی واردات بوده، کاهش 66درصدی را تجربه کرده است و به این ترتیب می‌توان گفت عملا در بازار کشور فعالیت ویژه‌ای نداشته هرچند شنیده‌ها نشان می‌دهد وضعیت این برند در سال آینده با حضور قدرتمندتر شرکت مادر، بهتر خواهد شد.

در این مدت 3,261 دستگاه سانگ‌یانگ تیوولی هم در ایران عرضه شده تا به این ترتیب این کراس‌اوور به‌تنهایی آمار وارداتی بیش از بسیاری از برندها داشته باشد.

ولوو هرچند وضعیت نامشخصی در زمینه نمایندگی دارد اما همچنان مدل XC90 آن در ایران محبوب است و در این مدت 610 دستگاه از آن وارد ایران شده است و جالب‌تر آنکه بیشترین حجم واردات آن در مدت موردبررسی درزمانی اتفاق افتاده است که بر اساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، این برند عملا در ایران فاقد نماینده رسمی است!

برند DS هرچند هنوز تا رسیدن با جایگاه بالا راه درازی در پیش دارد اما در این مدت با واردات 153 دستگاه، درمجموع عملکرد مثبتی داشته چراکه نباید فراموش کنیم این برند برای بازار ایران و حتی بازارهای جهانی برندی جدید است و بازار برای شناخت آن زمان نیاز دارد هرچند موفقیت طرح‌های فروش ویژه DS و البته عرضه مدل کراس‌اوور این برند نشان داده این برند می‌تواند روزهای موفق‌تری را در سال آینده داشته باشد.

میتسوبیشی با واردات 2,143 دستگاهی، رشد 185درصدی را به نام خود ثبت کرده است که رقم قابل توجهی است. اصلی‌ترین مدل این برند در ایران اوتلندر است که همچنان فروش خوبی هم دارد هرچند شاید عرضه نسل جدید لنسر در سال آینده بتواند وضعیت سدان‌های میتسوبیشی را بهتر کند.

کیا
هرچند در سال جاری در مقاطعی مشکلاتی را تجربه کرد اما درمجموع می‌توان در سال‌های اخیر وضعیت آن را با ثبات ارزیابی کرد و اکنون نیز در 10 ماهه 1395 با واردات 9,823 دستگاه، رتبه دوم بازار را در اختیار دارد. کیا هرچند در سال‌های اخیر نتوانسته خود را به رتبه اول بازار برساند اما معمولا برای کسب رتبه دوم هم مشکل چندانی نداشته و در حال حاضر با داشتن سهم بازار 18.3درصدی، جایگاه نسبتا مطمئنی دارد. وقتی این سهم بازار را با سهم بازار 16 تا 19درصدی در 3 سال اخیر مقایسه می‌کنیم بیش از پیش می‌توان به وضعیت با ثبات کیا اطمینان پیدا کرد هرچند امسال این شرکت رقیبی قدر به نام رنو دارد؛ رقیبی که پس از پشت سر گذاشتن تویوتا و دستیابی به رتبه سوم، اکنون برای دستیابی به رتبه دوم مهیا شده است و هرچند با توجه به زمان باقیمانده تا پایان سال بعید است این اتفاق در سال جاری رخ دهد، اما در سال بعد کیا قطعا برای رقابت باید آماده‌تر از امسال باشد.

برگ برنده کیا در این مدت مدل اپتیماست؛ خودرویی که در حال حاضر پرفروش‌ترین سدان در کلاس خود در بازار ایران نیز هست. در 10 ماهه سال 1395 درمجموع 2,981 دستگاه اپتیما وارد کشور شده است تا این خودرو به‌تنهایی سهمی معادل 30درصد در سبد محصولات کیا داشته باشد و البته بالاتر از سوناتا، رقیب خود در هیوندای جای گیرد. برتری اپتیما در حالی روی می‌دهد که نسل جدید آن این روزها در بازار حضور دارد و توانسته موفق هم باشد ضمن آنکه فاصله اندکی میان پایان عرضه نسل پیشین و آغاز عرضه نسل جدید آن وجود داشت و همین مسئله باعث شد اپتیما شاهد افت شدید واردات نباشد.

در خانواده کیا معمولا شاهد حضور پررنگ شاسی‌بلند‌ها در رتبه اول هستیم اما در مدت موردبررسی شاسی‌بلند‌ها و کراس‌اوور‌ها نتوانستند رتبه نخست این جدول را از آن خود کنند. البته کیا در این زمینه دست و پا بسته هم نبود و در 10 ماهه سال 1395، شاسی‌بلند سورنتو توانست حضور قدرتمندی داشته باشد؛ خودرویی که هرچند شروعی ناامیدکننده در بازار داشت اما به‌مرور توانست جایگاه خود را مستحکم کند و در حال حاضر به یکی از اصلی‌ترین بازیگران بازار خودروهای شاسی‌بلند تبدیل شده است. این خودرو در نسل پیشین به دلیل حجم موتور بالای 2.5 لیتری نتوانست به‌درستی در بازار حاضر شود و عملا این بخش از بازار را به سانتافه واگذار کرد اما در نسل جدید و با عرضه موتور 2.4 لیتری برای بازار خاورمیانه، بار دیگر شاهد حضور این خودرو در بازار هستیم. در آغاز کار روند حرکتی سورنتو بسیار کند بود به‌گونه‌ای که در 3‌ماهه نخست سال تنها 360 دستگاه سورنتو از گمرکات کشور ترخیص شد و این در حالی است که در همین مدت نزدیک به 2 هزار دستگاه سانتافه به ایران وارد شده بود. روند حرکتی سورنتو پس از آن بهتر شد به‌گونه‌ای که در مدت موردبررسی درمجموع با واردات 2,374 دستگاهی، سهمی بیش از 24درصد از بازار کیا را در اختیار داشت. روند پیشرفت سورنتو سریع است و با این شرایط احتمالا سال آینده وضعیت بهتری را هم داشته باشد و همین مسئله می‌تواند حتی جایگاه سانتافه را تهدید کند.
در خانواده کیا، باید به اسپورتیج هم اشاره کنیم؛ خودرویی که تا چندی قبل در میان برترین‌ها جای داشت اما در ماه‌های اخیر شاهد افت واردات است؛ روندی که البته طبیعی است چراکه نسل جدید آن در بازارهای منطقه عرضه شده است و به این ترتیب واردات نسل پیشین آن به‌مرور افت کرده است. این روند تا عرضه نسل جدید ادامه خواهد یافت و با توجه به رونمایی نسل جدید این خودرو توسط واردکننده رسمی در نمایشگاه خودرو تهران، این اتفاق در بهار سال آینده رخ می‌دهد.

تغییرات ظاهری نسل جدید اسپورتیج به نظر موردپسند بازار ایران واقع شود و همین مسئله باعث شده از هم‌اکنون بتوان پیش‌بینی کرد این خودرو در سال آینده روزهای موفق‌تری را در پیش رو داشته باشد.

کیا هم‌اکنون شاهد قدرت‌گیری سورنتو است و نسل جدید اسپورتیج هم سال بعد وضعیت بهتری خواهد داشت. به‌علاوه این شرکت در سال 1935 نمونه‌های فیس‌لیفت شده سراتو و نسل جدید اپتیما را هم به عنوان نمونه‌های سدان خود دارد و به این ترتیب با دستی پر به استقبال سال 1396 خواهد رفت و می‌توان پیش‌بینی کرد سال آینده سالی خوب برای کیا باشد.

رنو
در سال‌های نه‌چندان دور، رنو را به هیچ عنوان نمی‌شد به عنوان بازیگر اصلی بازار خودروهای وارداتی ایران دانست تا جایی که کسب سهم بازار 2 تا 3 درصدی برای این شرکت یک موفقیت به حساب می‌آمد. این روند اما با تغییر مدیریت در نماینده رسمی رنو در ایران و البته افزایش حمایت‌های شرکت مادر تغییر کرد تا جایی که هم‌اکنون رنو در میان بزرگان بازار وارداتی‌های ایران جای دارد و در سال جاری توانسته تویوتا را هم شکست دهد و با اقتدار در رتبه سوم قرار گیرد.
‍ رنو در مدت مورد بررسی درمجموع 7,240 دستگاه از محصولات خود را به‌صورت وارداتی در بازار کشور عرضه کرده است تا به این ترتیب این برند فرانسوی سهمی 13.5درصدی در بازار خودروهای وارداتی ایران داشته باشد و بالاتر از تویوتا با سهم 12.7درصدی جای گیرد.

بررسی روند حرکتی رنو در 3 سال اخیر می‌تواند جالب باشد؛ جایی که این شرکت از سهم بازار 2.2درصدی در سال 1393 توانست سهم بازار خود را در سال 1394 به 7.2درصد برساند و در سال جاری نیز با افزایش تقریبا دو برابری در سهم بازار به 13.5درصد رسیده است. واردات محصولات رنو در سال جاری رشد 220درصدی را تجربه کرده است که در میان 4 برند نخست بازار، بالاترین حجم افزایش است و در میان 8 برند برتر بازار وارداتی تنها لکسس با اختلافی اندک، افزایش واردات بیشتری را تجربه کرده است و به این ترتیب می‌توان عملکرد رنو را درمجموع بسیار مثبت ارزیابی کرد.

رنو تنوع مناسبی از مدل‌های مختلف را ارائه می‌کند و البته آمار واردات هم بین مدل‌های اصلی این شرکت به شکل نسبتا مناسبی تقسیم شده است و این مسئله باعث می‌شود رنو همواره بتواند آمار واردات خود را متعادل نگه دارد. در 10 ماهه سال 1395، اصلی‌ترین مدل وارداتی رنو، سدان فلوئنس بود که با واردات 1,947 دستگاهی، سهمی 27درصدی از سبد محصولات رنو در ایران را تشکیل می‌داد. این خودرو هرچند در مقابل سدان‌های کره‌ای ظاهری ساده‌تر دارد و شاید در زمینه آپشن‌های عرضه شده نتواند با آنها رقابت کند اما به لطف نشان رنو بر پیشانی، دوام مناسب، رانندگی نرم و البته شرایط فروش مناسبی که در بعضی مقاطع از سوی واردکننده رسمی این برند در ایران برایش در نظر گرفته شده بود توانست عملکرد موفقی داشته باشد.

این خودرو جزو معدود نمونه‌های وارداتی در کلاس خود است که با دنده دستی هم عرضه می‌شود و هرچند در آغاز پیش‌بینی می‌شد از این نمونه‌ها استقبال نشود اما بررسی آمار فروش نشان می‌دهد بازار از نمونه‌های دستی فلوئنس هم استقبال کرد و بخشی از فروش فلوئنس هم مربوط به همین موضوع است.

در رتبه دوم این جدول شاهد حضور داستر هستیم؛ شاسی‌بلند رنو که در بازارهای جهانی به عنوان یک خودرو اقتصادی معرفی شده است و باوجود تعرفه‌هایی که برای واردات خودرو در ایران وجود دارد، همچنان توانسته خود را به عنوان یک شاسی‌بلند اقتصادی معرفی کند به‌گونه‌ای که نمونه‌هایی از آن در بازه قیمتی زیر 100میلیون تومان ‌هم حضور دارند. داستر شاید در نگاه اول در زمینه امکانات نتواند با کراس‌اوور‌های چینی در بازه قیمتی زیر 100 میلیون تومانی رقابت کند اما این خودرو برگ برنده‌هایی هم دارد که باعث رونق در فروش آن می‌شود. بیش از هر چیز داستر، نشان رنو را بر پیشانی دارد که قطعا جایگاه بالاتری از رقبای چینی به این خودرو می‌دهد. از سوی دیگر داستر از قوای محرکه مناسبی برخوردار است و مهم‌تر اینکه نمونه‌های 4DW آن ‌هم به بازار عرضه می‌شود که عملا آن را در بازاری که رقبایش تک دیفرانسیل هستند ممتاز می‌کند.

با بهره‌گیری از اینها و البته شرایط فروش مناسبی که نماینده رنو در ایران برای داستر در نظر گرفته است، این خودرو توانسته در مدت موردبررسی با واردات 1,892 دستگاهی، در رتبه دوم سبد محصولات رنو در ایران جای گیرد و به این ترتیب در این مدت آماری بالاتر از کراس‌اوور محبوبی همچون اسپورتیج داشته است. داستر این روزها در نمونه‌های 2017 و با امکانات بیشتر عرضه می‌شود و به این ترتیب می‌توان آینده مناسبی را برای آن دید.

در میان محصولات رنو، مدل کراس‌اوور کوچک کپچر را هم می‌بینیم که پس از اوج‌گیری در آغاز سال و البته فرود شدید پس از آن، در نیمه دوم سال هم شاهد ورود آن هستیم. کپچر شروعی طوفانی در واردات داشت به‌گونه‌ای که در 3‌ماهه نخست سال بیش از هزار دستگاه از آن وارد کشور شد و در صورت ادامه روند واردات آن، قطعا در میان بزرگان بازار جای می‌گرفت. روند واردات کپچر اما به‌یک‌باره در آغاز تابستان متوقف شد هرچند پس از آن واردات محدودش در پاییز و زمستان ادامه پیدا کرد تا کپچر سهمی در حدود 19درصد در میان محصولات رنو در ایران داشته باشد.

رنو در نیمه دوم سال دو محصول جدید را در ایران معرفی که هر دو هم با استقبال قابل توجهی روبه‌رو شد.

از یک‌سو رنویی‌ها مدل سدان تلیسمان را روانه بازار کردند و از سوی دیگر پیش‌فروش شاسی‌بلند کولئوس را شاهد بودیم؛ دو محصولی که قطعا در سال آینده می‌توانند جزو ارکان رنو در ایران باشند.

از سوی دیگر نماینده رنو در پایان سال با جشنواره فروش نوروزی خود توانسته حجم بالایی از مشتریان را جلب کند که بخشی از خودروهای فروخته شده، در سال آینده وارد بازار شده و تحویل می‌شوند. به این ترتیب از هم‌اکنون می‌توان گفت سال آینده سالی خوب برای رنو خواهد بود و پیش‌بینی می‌شود این شرکت بتواند سهم بیشتری از بازار را از آن خود کند به‌ویژه آنکه دو محصول جدید و پرطرفدار را در دو کلاس مهم عرضه کرده است که می‌تواند آینده رنو را بیمه کند.

البته رنویی‌ها سال آینده مشکلاتی هم خواهند داشت. مدل پرفروش فلوئنس در بازارهای جهانی با نسل جدید مگان جایگزین شده است اما به نظر می‌رسد ورود مگان به ایران در نیمه نخست سال آینده نخواهد بود و به این ترتیب در چندماهه اول سال رنویی‌ها نماینده‌ای در این بخش ندارند هرچند حضور پررنگ در بازارهای جدید می‌تواند به رنویی‌ها کمک کند ضمن آنکه نباید فراموش کنیم رنویی‌ها می‌توانند محصولات پرطرفداری همچون کلیو و قاجار را هم وارد ایران کنند که قطعا روند موفقیتی رنو را ارتقا می‌دهد.