اعجاز «عصای تحریم» بر کاهش قیمت خودرو!؟

به گزارش پدال نیوز، اگرچه براساس پیش‌بینی بسیاری از کارشناسان در صورتی که لغو تحریم‌ها به صورت کامل اتفاق بیفتد، در زمانی حداقل 2ساله روی بازار خودرو تاثیر خواهد گذاشت اما جو حاکم بر جامعه، رنگ و بوی دیگری دارد و مردم با همه اخباری که از سوی خودروسازان مبنی بر درخواست از شورای رقابت برای افزایش قیمت محصولات‌شان منتشر می‌شود، باز هم به روزهایی اعجازانگیز چشم دوخته‌اند تا با کمترین مبلغ، بهترین خودروی تولید داخل را تهیه کنند.
 
کاهش هزینه‌های تولید خودرو قابل پیش‌بینی نیست
در این بین باید به افکار عمومی این نکته را یادآوری کرد که تمام هزینه‌های تولید خودرو متاثر از تحریم‌های اقتصادی علیه کشور نبوده است که حالا با لغو این تحریم‌ها، شاهد افت شدید قیمت خودروهای داخلی باشند. به گفته سخنگوی شورای سیاستگذاری خودرو، کاهش قیمت تمام‌شده خودرو در کوتاه‌مدت ربطی به تحریم ندارد، زیرا این قیمت بر مبنای فاکتورهای مختلفی نظیر قیمت تمام‌شده مواد اولیه، حقوق و دستمزد، هزینه‌های سربار، انرژی، حمل‌ونقل و سایر هزینه‌های تولید محاسبه می‌شود که درحال‌حاضر هیچ‌کدام از هزینه‌های یادشده کاهش نیافته است. ساسان قربانی در گفت‌وگو با صمت در ارتباط با میزان درصد هزینه‌های تولید خودرو که ناشی از تحریم‌هاست، اظهار کرد: این موضوع نیاز به محاسبه و کار کارشناسی گسترده دارد و برای آن نمی‌توان عدد و درصد تعیین کرد اما باید به این نکته توجه داشت که درحال‌حاضر تنها توافقی امضا شده که باید عملیاتی شود و در این بین موضوع سوئیفت، باز شدن شعبه‌های بانک‌های ایرانی به‌ویژه در اروپا و... مطرح می‌شود که اگر محقق شود، هزینه‌های انتقال پول کاهش خواهد یافت که این مسئله هم به تعامل بانک با بانک، کشور با کشور و ارز با ارز بستگی دارد.به گفته وی، تاثیر کاهش هزینه‌های انتقال پول روی فعالیت واحدهایی که ارزبری دارند، قابل مشاهده خواهد بود. در این باره قربانی توضیح داد: برای مثال اگر یک واحد تولیدی ارزبری نداشته باشد، این اتفاق روی فعالیت آن تاثیر نخواهد گذاشت یا اگر 10 درصد مواد اولیه یک واحد تولید وارداتی باشد، کاهش هزینه‌های انتقال پول، به همان نسبت تاثیرپذیر خواهد بود. سخنگوی شورای سیاستگذاری خودرو تصریح کرد: در صنعت قطعه‌سازی، برخی قطعه‌سازان ارزبری پایین، برخی متوسط و عده‌ای ارزبری متوسط به بالایی دارند؛ در شرکت‌های خودروسازی نیز شرایط به همین صورت است که باید مورد بررسی قرار گیرد. همچنین آن بخش از فعالیت خودروسازان و قطعه‌سازان که با ارز در ارتباط است، از هزینه‌های انتفال پول تاثیر می‌پذیرد. قربانی در پاسخ به این پرسش که اگر رفع تحریم‌ها به بهترین شکل پیش برود و مشکلی در این زمینه به وجود نیاید، در چه بازه زمانی موانعی که به دلیل تحریم در صنعت خودرو کشور به وجود آمده برداشته خواهد شد، گفت: اگر همه تصمیم‌ها و اتفاق‌ها خوب پیش برود و کشورهای غربی به مانع‌تراشی نپردازند، در بهمن یا اسفند امسال، موانعی که توسط تحریم‌ها در صنعت خودرو ایجاد شده، برداشته خواهد شد. وی به خریدارانی که با خیال کاهش قیمت خودرو دست از خرید برداشته‌اند، توصیه کرد: هموطنانی که قصد خرید خودروهای تولید داخل دارند، برای خرید اقدام کنند و خرید را به فردا واگذار نکنند. به گفته وی صنعت خودرو به‌صورت مستقیم از نرخ تورم تبعیت می‌کند.
 
تاثیر عوامل داخلی بر هزینه‌های تولید خودرو
یکی از دلایل افزایش هزینه‌های تولید خودرو در دوران تحریم، جولاندهی دلالان و واسطه‌گرها بوده است؛ افرادی که به گفته استاد مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی از این شرایط منافع زیادی به‌دست آوردند.خودروسازان در دوران تحریم با هزینه‌های اضافی بسیاری برای تولید مواجه شدند که این هزینه‌ها منجر به افزایش قیمت خودرو شد. فضل‌الله جمالو در گفت‌وگو با صمت به برخی از این هزینه‌ها اشاره کرده و توضیح داد: در دوران تحریم، مواد اولیه و قطعات مورد نیاز برای تولید خودرو وارد کشور می‌شد که در بسیاری از موارد ناگزیر به واردات از کانال غیرمستقیم بودیم و از طریق واسطه‌ها وارد عمل می‌شدیم که در این روند اجبار برای پرداخت برخی هزینه‌های اضافی وجود داشت. به طور طبیعی با برداشته شدن تحریم‌ها، آن هزینه‌ها و واسطه‌های اضافی کنار خواهند رفت که این موضوع می‌تواند اثری کاهنده روی قیمت تمام شده خودرو داشته باشد.
وی ادامه داد: همچنین در بخش انتقال پول، پول ایران با هزینه‌های اضافی به اروپا ارسال می‌شد به‌گونه‌ای که به ازای هر 100 دلار، 8 دلار اضافی پرداخته می‌شد تا پول کشور منتقل شود و با لغو تحریم‌ها این هزینه نیز حذف خواهد شد. در زمینه حمل‌ونقل نیز اگرچه تمام مواد اولیه در بخش‌های مختلف صنعت از طریق کشتی به کشور می‌آمد اما هزینه‌های بیمه آنها، گران تمام می‌شد. به گفته جمالو با نگاهی به این سبد هزینه‌ها، با لغو تحریم‌ها مبلغ قابل توجهی از پول‌های اضافی که برای واردات پرداخت می‌شد، کاهش پیدا خواهد کرد اما نباید این انتظار در مردم ایجاد شود که یک‌باره قیمت خودرو 50درصد کاهش پیدا می‌کند زیرا در هزینه‌های تولید و قیمت‌تمام شده خودرو، بسیاری از عوامل داخلی تاثیرگذار هستند. در این روزها که بسیاری از مردم دست از خرید خودرو کشیده‌اند و با محاسبات گاهی نادرست خود در انتظاری نامعلوم به‌سر می‌برند، استاد مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است هر شخصی که نیاز به خرید خودرو دارد، باید اقدام به خرید کرده و از استفاده آن لذت ببرد زیرا قرار نیست در زمینه کاهش قیمت خودرو معجزه رخ دهد. همچنین انسان هنگامی‌که به وسیله یا کالایی نیازمند است، آن را خریداری می‌کند. اگر شخصی نیاز به خودرو ندارد که هیچ، اما اگر خودرو در ردیف ضروریات زندگی او قرار داشته و پول کافی برای خرید آن در اختیار دارد، آن را خریداری کند. به باور جمالو باید از «دلالیزم» که روی قیمت کالا، تولید محصولات، اعصاب و روان مشتریان و آرامش جامعه تاثیر می‌گذارد، پرهیز کرد تا شرایط طبیعی به‌وجود آید. مردم باید با توان و بنیه مالی‌شان خرید کنند زیرا بیش از آن، نیاز کاذب به وجود می‌آورد و این نیاز قیمت‌ها را بالا می‌برد که در نهایت دود آن به چشم مردم می‌رود. در هر صورت تولیدکننده پول خود را دریافت می‌کند و در این بین دلال‌ها و واسطه‌ها منافع زیادی را به جیب خواهند زد.

براساس این گزارش، بر پایه تحلیل کارشناسان، تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، روی فعالیت خودروسازان و قطعه‌سازانی که واحد تولیدی‌شان از ارزبری بالایی برخوردار بوده، تاثیر گذاشته است و این موضوع را نمی‌توان به فعالیت تمام صنعتگران این حوزه تعمیم داد. همچنین در این بین نباید از نقش دلال‌ها چشم‌پوشی کرد و بازار سیاهی که به‌وجود آورده‌اند را نادیده گرفت. در این شرایط با لغو کامل تحریم‌ها، اگرچه بخشی از هزینه‌های تولید خودرو و قطعات کاهش پیدا می‌کند اما هزینه‌هایی که در داخل به این صنعتگران تحمیل می‌شود، به قوت خود باقی است بنابراین نباید منتظر معجزه‌ای به نام کاهش قیمت خودروهای داخلی در روزها و ماه‌های آینده بود. صمت