پدال نیوز- افزایش قیمت دلار در چند روز گذشته نگرانیهایی را در ارتباط با قیمت محصولاتی که به کشور وارد میشود یا عمق ساخت داخل پایینی دارند به وجود آورده و کارشناسان پیشبینی میکنند در صورت ادامهدار بودن نوسانهای نرخ ارز، قیمت برخی از محصولات از جمله خودرو افزایش خواهد یافت.
به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت ، بررسی قیمت خودروهای داخلی نشان میدهد که در روزهای اخیر همزمان با افزایش قیمت دلار، قیمت این خودروها شاهد تغییری نبوده و محصولات داخلی همچنان با قیمت گذشته در بازار معامله میشوند. در ارتباط با عواملی که در تغییر نرخ دلار موثر بوده، تحلیلهای متعددی مطرح شده است. برای نمونه نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در اینباره با اشاره به سفر بیش از 2میلیون زائر در ایام اربعین حسینی به عراق و همچنین سفرهای پیش روی ژانویه و کریسمس اظهار کرده این دو مورد هم میتواند تقاضا برای بازار نقدی دلار را افزایش دهد. به گفته مجیدرضا حریری افزایش فروش نفت نیز روی این موضوع اثرگذار بوده بهگونهایکه با توجه به افزایش درآمد ارزی دولت از فروش نفت، باید کنترل دولت بر بازار ارز و نوسانگیری آن بیشتر باشد. تصمیم دولت و بانک مرکزی به تکنرخی کردن دلار، عامل دیگری است که به باور حریری ممکن است دولت و بانک مرکزی با هدف تکنرخی کردن دلار، بازار آن را رها کرده باشند تا به این نتیجه برسند که تا چه اندازه کشش افزایش قیمت دلار وجود دارد.
افزایش نرخ دلار با انتخاب ترامپ
از این دلایل که بگذریم، مروری بر تحلیل کارشناسان بر دلایل افزایش نرخ دلار گویای این مطلب است که مشخص شده نتیجه انتخابات امریکا تاثیر بسیاری بر افزایش قیمت دلار داشته و از آنجایی که بازارهای دنیا در ارتباط با سیاستهای «ترامپ» با ابهام روبهرو هستند، تا عادی شدن شرایط، نوسانهای به وجود آمده در نرخ دلار ادامهدار خواهد بود. در همینرابطه یک اقتصاددان نیز معتقد است افزایش نرخ دلار از انتخابات ریاستجمهوری امریکا تاثیر میگیرد و از آنجایی که موضعگیری ترامپ هنوز مشخص نیست، براساس این ذهنیت که شاید تحریمهای ایران به قوت خود باقی بماند، شوک روانی به بازار وارد کرده و قیمت دلار را افزایش داده است. بهنام ملکی اینگونه پیشبینی کرد که اگر تحولات سیاسی به وجود آمده مثبت باشد، قیمت دلار کاهش پیدا میکند زیرا میزان تولید نفت افزایش یافته و امکان ارزآوری به کشور بیشتر شده است بنابراین باید منتظر نتیجه تبعات تحولات سیاسی در دنیا ماند. مشاور استاندار و مدیرکل جذب و حمایت از سرمایهگذاری استان قزوین ابراز امیدواری کرد که این تلاطم آرامش پیدا کند زیرا در صورت متعادل نشدن روند فعلی بهطور طبیعی گرایش بیشتری به سمت محصولات داخلی ایجاد خواهد شد و قیمت کالاهای وارداتی به میزان وابستگی که به نرخ ارز دارند، افزایش خواهد یافت. سال 91 و پس از آنکه قیمت دلار به یکباره افزایش یافت، به همان نسبت بازارهای مختلف کشور از جمله خودرو و مسکن با افزایش قیمت چندبرابری روبهرو شدند. با توجه به اینکه خودرو در ردیف کالاهای سرمایهای قرار میگیرد و خرید آن نیاز به سرمایه بالایی دارد، هرگونه افزایش قیمت این کالا، رکود در بازار را به همراه خواهد داشت زیرا به همان نسبت میزان تقاض کاهش مییابد. در حالحاضر اگرچه سالها از زمان افزایش قیمت یکباره خودرو بهدلیل افزایش قیمت ارز میگذرد اما خودروسازان همچنان متهم به گرانفروشی هستند و بیشتر مشتریان بدون آنکه از تاثیر نرخ دلار در هزینههای تولید یک خودرو اطلاع داشته باشند، همچنان در انتظار کاهش قیمت خودرو به سر میبرند. خودروسازان برای تولید یک خودرو برخی مواد اولیه را وارد کشور کرده و بسیاری از قطعات خودرو نیز وارداتی است بنابراین در صورتی که قیمت دلار کنترل نشود، احتمال افزایش قیمت خودرو وجود دارد و با توجه به کاهش خرید و فروش در بازار خودرو، به نظر میرسد افزایش قیمت این کالای سرمایهای، سایه رکود را بر سر بازار خودرو میگستراند. ملکی در این شرایط معتقد است با توجه به ظرفیت قابلتوجهی که در بخش تولید خودرو و قطعه در کشور وجود دارد، تولیداتی که وابستگی ارزی دارند، افزایش قیمت پیدا میکنند اما خودروهایی که با داخلیسازی بالایی به تولید میرسند، اگر افزایش قیمت ارز تداوم داشته باشد، به نظر نمیرسد قیمت آنها بالا برود. خودروهایی که مدت زمان زیادی از ساخت آنها در کشور میگذرد، داخلیسازی بالایی دارند و خودروهای جدیدتر ساخت داخل کمتری دارند و شاید قیمت آنها تاحدودی تغییر کند.
تاثیر تورم بر بالا رفتن نرخ ارز
در کنار اظهارنظرهای این اقتصاددان، دانشیار گروه خودرو دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی نیز بر این باور است افزایش نرخ ارز به طور قطع روی قیمت قطعات وارداتی و به دنبال آن خودروهایی که عمق ساخت داخلی کمتری دارند، اثرگذار خواهد بود. امیرحسین شامخی اظهار کرد: برای تولید خودرو، برخی از قطعات وارداتی است و کمتر خودروسازی در دنیا پیدا میشود که تمام قطعات محصولات خود را به تنهایی یا بهوسیله قطعهسازان کشورش تامین کند. بنابراین همواره برخی از قطعات از خارج کشور وارد میشود که با کاهش ارزش پول ملی، حاشیه سود خودروساز کاهش مییابد. با افزایش نرخ دلار، این اتفاق برای خودروسازان کشور نیز رخ میدهد بهگونهای که حاشیه سود کمتری خواهند داشت. وی با بیان اینکه اگر روند افزایش قیمت نرخ دلار ادامه داشته باشد، احتمال دارد قیمت خودروهای داخلی تا حدودی افزایش یابد، گفت: البته باید به این نکته توجه کرد از آنجایی که دولت اظهار کرده نوسانات قیمت ارز کوتاه مدت و مقطعی است، به نظر میرسد تاثیری روی قیمت خودرو نداشته باشد. قطعات وارداتی در تعیین قیمت خودرو سهم دارند و بهطور طبیعی هر اندازه تعداد این قطعات بیشتر باشد، قیمت خودرو نیز به همان نسبت افزایش پیدا میکند. به گفته شامخی، اگر افزایش نرخ ارز مقطعی باشد، خودروسازان تحمل کرده و افزایش قیمت نخواهند داشت اما در طولانیمدت یا قیمت افزایش مییابد یا سود کمتری نصیب خودروساز میشود. در ارتباط با دلایل افزایش نرخ دلار، این استاد دانشگاه معتقد است مجموعهای از عوامل داخلی و خارجی روی نوسانات نرخ ارز تاثیر دارد. در کنار تمدید تحریمها و دیگر مسائل خارجی، هنگامیکه در کشوری نرخ تورم بالا باشد، در اقتصاد این کشور نمیتوان نرخ ارز را ثابت نگه داشت. با بالا بودن تورم، افزایش تدریجی یا ناگهانی نرخ ارز به وجود میآید و هنگامی که افزایش تدریجی باشد، ضربه کمتری به سیستم اقتصادی کشور وارد میشود. وی در اینباره افزود: تورم کشورهای غربی حداکثر حدود 2درصد بوده و در ایران در حال حاضر تورم حدود 10درصد عنوان شده که البته در چندسال گذشته پایینترین رقم است. هنگامیکه اختلاف تورم با کشورهای دارای ارز مرجع وجود دارد، نمیتوان نرخ ارز را ثابت نگه داشت زیرا ارزش پول با میزان تورم کاهش پیدا میکند. در این شرایط دولت ناگزیر به تغییر قیمت ارز میشود. براساس این گزارش با افزایش نرخ دلار اگرچه خودروسازان هنوز وارد عمل نشده و قیمت محصولات خود را تغییر ندادهاند اما اگر این نوسانات ارزی ادامه داشته باشد، پیشبینی میشود بازار خودرو با افزایش قیمت محصولات داخلی مواجه خواهد شد و در این شرایط خودروهایی که عمق ساخت داخل کمتری دارند، افزایش قیمت بیشتری خواهند داشت.