جاده‌هایی که جان حیات وحش را می‌گیرند

به گزارش پدال نیوز به نقل از مهر ، روند احداث و توسعه جاده‌ها در اراضی منابع طبیعی و گاه در نزدیکی مناطق حفاظت‌شده موجب ایجاد مشکلاتی برای حیات‌وحش شده به‌طوری‌که هرازگاهی شاهد تصادف گونه‌های مختلف هستیم.
 
مرگ حیات‌وحش در جاده‌های ایران
 
همین امر به افزایش روزافزون تصادفات جاده‌ای گونه‌های حیات‌وحش منجر شده و انبوهی از آن‌ها را با خطر مواجه کرده به‌طوری‌که در استان‌های گلستان، سمنان، یزد، فارس، لرستان و...  آمار چشمگیری از تصادفات جاده‌ای انواع گونه‌های جانوری حیات‌وحش از قبیل پلنگ، خرس قهوه‌ای، کاراکال، روباه، شغال، گرگ، و... را همواره شاهد هستیم.
 
طبق گزارش‌های موجود حدود 70 درصد تلفات گوشت‌خواران بین سال‌های 86 تا 95 مربوط به تلفات جاده‌ای بوده است
طبق گزارش‌های موجود حدود 70 درصد تلفات گوشت‌خواران بین سال‌های 86 تا 95 مربوط به تلفات جاده‌ای بوده است و متأسفانه به دلیل نبود سیستم پایش مناسب جاده‌ای این تلفات تنها برای برخی از گونه‌های بزرگ جثه و آن‌هم به‌صورت نامنظم ثبت می‌شوند.
 
افزایش آگاهی در خصوص تأثیرات منفی جاده‌ها موجب افزایش مطالعات در راستای کاهش تصادفات جاده‌ای در جهان شده است.
 
کاهش جمعیت گونه‌های حیات‌وحش بزرگ جثه
 
متأسفانه در ایران گام جدی و منسجمی در این زمینه برداشته نشده و در صورت ادامه این روند جمعیت بسیاری از گونه‌های بزرگ جثه مثل پلنگ، خرس، کاراکال و... در آینده‌ای نزدیک به‌شدت کاهش‌یافته و یا حتی به انقراض کشیده خواهد شد.
 
مطالعه و شناسایی تأثیرات جاده‌ها بر حیات‌وحش و ارائه راهکارهای کاهش این حوادث امری ضروری است.
 
در این راستا خوشبختانه امروز طراحی و اجرای اقدامات کاهنده تصادفات جاده‌ای در دنیا رو به افزایش بوده، به‌نحوی‌که زیست شناسان و بوم شناسان راهکارهایی را برای رفع یا کاهش آثار مخرب جاده‌هایی که از زیستگاه‌های حیات‌وحش می‌گذرند ارائه داده‌اند.
 
در ایران نیز مطالعات جامعی به‌منظور ارائه راهکارهایی اجرایی برای کاهش تلفات جاده‌ای حیات‌وحش، به‌ویژه «یوزپلنگ ایرانی» در ذخیره‌گاه «زیست‌کره توران»، صورت گرفته است.
 
همچنین برای اولین بار طی مکاتبات و جلساتی پیاپی، ایمن‌سازی نقاط حادثه‌خیز برای حیات‌وحش در اولویت کاری وزارت راه قرار گرفت و در این مطالعات جامع پس از تعیین نقاط داغ تلفات جاده‌ای حیات‌وحش، آبگذرهای موجود در این مناطق پایش و بررسی میدانی شد و درنهایت نیز با بررسی صورت گرفته و پایش های میدانی متعدد راهکارهای مناسبی برای محدوده‌های خطر تعیین شد.
 
کشته شدن گونه‌های حیات‌وحش در جاده‌های لرستان
 
استفاده از تابلوهای اخطاردهنده، گذرگاه‌های عبور و مرور برای حیوانات و فنس کشی راه نجاتی برای حیات‌وحش محسوب می‌شود
در این راستا استفاده از تابلوهای اخطاردهنده، گذرگاه‌های عبور و مرور برای حیوانات و فنس کشی راه نجاتی برای حیات‌وحش محسوب می‌شود.
 
منظور از گذرگاه‌های حیات‌وحش سازه‌هایی همچون لوله‌های آب گذر و روگذر است که حیات‌وحش از آن‌ها برای عبور از مقطع عرضی جاده‌ها استفاده می‌کنند و درگذشته کاربرد اولیه این سازه‌ها تسهیل در جریان آب بوده است اما امروز با اصلاح این ساختارها می‌توان از آن‌ها برای عبور و مرور حیات‌وحش استفاده کرد.
 
امیر محمدی نژاد رئیس اداره محیط‌زیست پل‌دختر در این رابطه در سخنانی اظهار داشت: متأسفانه توجه به مباحث زیست‌محیطی و حیات‌وحش در هیچ‌یک از برنامه‌های مسئولان اداره راه و شهرسازی وجود ندارد و هرسال شاهد کشته شدن تعداد زیادی از حیات‌وحش کشورمان هستیم.
 
وی ادامه داد: در استان لرستان که دارای 25 درصد تنوع زیستی و یکی از استان‌های برخوردار از طبیعت بکر است و شاهد حضور گربه‌سانان و دیگر حیوانات کمیاب هستیم اما به دلیل همین بی‌توجهی شاهد کشته شدن پلنگ، خرس، گرگ، شغال و گونه‌های دیگری هستیم و اگر این روگذرها و زیرگذرها در آزادراه خرم‌آباد - پل زال و جاده قدیمی ایجاد شود ماهم می‌توانیم همانند دیگر کشور آمار تلفات جاده‌ای پستانداران را کاهش دهیم.
 
آسیب‌دیدگی شدید «شغال» در محور پلدختر
 
رئیس اداره محیط‌زیست پلدختر گفت: اگر مسئولان اداره راه و دیگر ارگان‌ها و همچنین پیمانکاران و انجمن‌های زیست‌محیطی به این مهم رسیدگی کنند این امر شدنی است.
 
محمدی نژاد افزود: در تاریخ پنجم آذرماه امسال در پی گزارش همیاران محیط‌زیست مبنی بر برخورد یک قلاده شغال با یک وسیله نقلیه در محور پلدختر -خرم‌آباد نرسیده به دهستان «مورانی» مأموران اداره محیط‌زیست پلدختر بلافاصله به محل اعزام و شغال زخمی را به اداره محیط‌زیست پلدختر انتقال دادند.
 
وی ادامه داد: با توجه به شکستگی دست این شغال و آسیب‌دیدگی از ناحیه کمر، شغال زخمی به درمانگاه دامپزشکی شهرستان پلدختر انتقال و کمک‌های اولیه ازجمله تزریق آمپول، واکسن هاری و سرم و دیگر کمک‌های اولیه توسط پزشکان دامپزشکی شهرستان صورت گرفت.
 
رئیس اداره محیط‌زیست پلدختر بیان داشت: با توجه به هماهنگی‌های صورت گرفته با مرکز دامپزشکی استان، شغال صدمه‌دیده به مرکز استان منتقل شد تا کارهای درمانی و عکس‌برداری و عمل انجام گیرد.