داستان تولد مشهورترین جلو پنجره دنیا

به گزارش پدال نیوز، اصالت، شاید تنها ویژگی صنعت خودرو باشد که در طی تاریخ پر فراز و نشیب این روبات آهنی همواره از تعیین‌کننده‌ترین و مهم‌ترین فاکتور‌های برتری و انتخاب خودرو در میان خریداران و منتقدان بوده و هست. در دنیای پیچیده و پرتنوع امروزی محصولات صنعت خودرو جدا از ارائه کیفیت برتر، قیمت رقابتی، قدرت و سرعت زیاد و ... داشتن اصالت از پررنگ‌ترین و برجسته‌ترین وجوه تمایز یک خودرو برتر است. اصالت واژه‌ای است که برترین‌های صنعت خودرو‌سازی برای اثبات خاص‌بودن و برتری خود بر آن سوگند می‌خورند.
 
بحث و جدال بر سر جایگاه اول و پیشگام بودن در ارائه یک ویژگی برتر در صنعت خودرو هرگز فروکش نخواهد کرد. از جدال برانگیزترین این بحث‌ها چهره منحصر به فرد و کاملا متمایز محصولات کمپانی جیپ در طول تاریخ طولانی این برند است. جلوپنجره‌ای تخت با 7 شکاف عمودی که تقریبا همیشه با 2 چراغ گرد همراه است. طراحی منحصر به فرد و خاص تا به جایی که به لوگو امروزی کمپانی جیپ نیز بدل شده است و با نام نظامی سارج Sarge (مخفف واژه Sargent به معنای گروهبان) شناخته می‌شود. جدال از جایی آغاز می‌شود که کمپانی دیگری را بانی این سبک طراحی و جیپ را تنها یک مقلد می‌خوانند.
 
  سیری در تاریخ
برای آگاهی از ماهیت حقیقی این داستان جنجال‌برانگیز باید به سال‌های آغازین افروخته شدن شعله‌های جنگ دوم جهانی، یعنی دوران پیش از پیدایش خودرو‌های کلاس SUV بازگردیم. ارتش ایالات متحده دستور ساخت خودروی جنگی جدید، سریع و توانمند از کلاس یک‌چهارم تن در مدت زمان بسیار کوتاه را صادر کرد. نتیجه آنکه کلاسی از خودرو‌ها با نام GP (General Purpose به معنای همه‌کاره) به وجود آمد که در گذر زمان به واژه عمومی‌تر و کلی JEEP تبدیل و بعد‌ها به نام برند کمپانی شاسی بلند سازی جیپ بدل شد. تنها کمپانی که توانست به‌موقع نمونه اولیه را به مرحله تست برساند، کمپانی بَنتَم (Bantam) بود که نام خودرو جدید را بیلیتز باگی (Blitz Buggy) یا همان پایلِت (Pilot) گذاشت. پرواضح بود که کمپانی کوچک بنتم در مدت زمان فشرده دوران جنگ توان تولید حجم انبوه مورد نیاز ارتش آمریکا را ندارد. از این رو دو کمپانی با تجربه ویلیز و کمپانی مجهزتر فورد برای تولید تیراژ انبوه نمونه اولیه بنتم پایلت فراخوانده شدند. نتیجه کار ارائه مدل کوآد (Quad) از ویلیز و مدل پیگمی (Pigmy به معنای کوتوله) از فورد بود. نیاز مبرم ارتش به تعداد بسیار زیاد خودرو نظامی جدید کمپانی ویلیز و فورد را بر آن داشت تا به منظور افزایش سرعت تولید با یکدیگر بر سر یک سری استاندارد‌های تولید به توافق رسیده و نمونه پیشرفته‌تر ویلیز کوآد یعنی مدل ویلیز MA را پایه تولید خود قرار دهند و از روی آن خودرو مشترک جدیدی را بسازند. مدل تولیدی جدید ویلیز MB نام گرفت در حالی که فورد نام خودرو خود را GPW گذاشت که حرف W در آن حرف اول نام کمپانی ویلیز بود چرا که خودرو پایه (ویلیز MA) و حق امتیاز تولید به کمپانی ویلیز تعلق داشت.
از آنجایی که هر دو خودرو به‌طور کامل از مدل اولیه بنتم پایلت کپی‌برداری شده بودند، شباهت بی‌مانندی میان آنها به چشم می‌خورد. جلو پنجره هر سه خودرو از حصار میله‌های عمودی تشکیل شده بودند. فورد اندکی بعد دریافت که اگر جلوپنجره را تنها با یک ضربه پرس و در یک مرحله تولید کند روند تولید بسیار سریع‌تر خواهد شد. از این رو جلوپنجره جدید تخت با 9 شکاف عمودی برای اولین بار در مدل GPW فورد استفاده شد.
زمانی که جنگ به پایان رسید و ویلیز جواز تولید و فروش خودرو توانمند خود برای مصارف شهری را دریافت کرد، در‌صدد آن برآمد که جلوپنجره شکافداری که در طی دوران طولانی جنگ برای خود جا باز کرده و حسابی مشهور شده بود را به از آن خود کند. از این رو تعداد شکاف‌های جلوپنجره فورد را از 9 به 7 عدد کاهش داد و این سبک طراحی را به اسم خود ثبت کرد و اینگونه بود که جلوپنجره 7 شکاف عمودی جیپ خلق شد. پایبندی کمپانی ویلیز و پس از آن کمپانی جیپ به این سبک طراحی جلوپنجره از آن به بعد تا به امروز به اندازه‌ای محکم و متعصبانه است که هیچ کس جز مالک این طرح اجازه استفاده از این طرح را ندار‌د. حتی در سال 1959 و با آغاز جنگ کره و با واسپاری تولید انبوه خودرو نظامی جیپ M151 به کمپانی مجهز و بزرگ فورد؛ جلوپنجره آن به 6 شکاف افقی تغییر یافت چرا که حق تولید جلوپنجره 7 شکافه عمودی تنها در اختیار کمپانی ویلیز بوده و فورد اجازه استفاده از این طرح را نداشت.
 
  7 خط حقیقی
جای شک نیست که فورد اولین خالق جلوپنجره شکافدار عمودی است اما آن کمپانی که برای اولین بار این سبک طراحی را با سبک منحصر به فرد 7 شکافه به نام خود به ثبت رساند، کمپانی ویلیز بود. حال در گذر بیش از نیم قرن از حضور این سبک منحصر‌به‌فرد در طراحی محصولات ویلیز و پس از آن جیپ دیگر جای مجادله نیست. فورد نیز فرصت خود را داشت اما سالیان بسیار درازی است که جیپ تنها هفت‌خط روزگار است.
 
نویسنده: مصطفی انیسی