قدبلند‌های کوچک یا لوکس سلاطین اورآسیایی

به گزارش پدال نیوز، در حالی که حکومت شاسی‌بلند‌ها در بازار ایران در دست چینی‌ها و کره‌ای‌هاست و سانتافه در بین وارداتی‌ها پیشتازی می‌کند‌، ترکیه به عنوان کشور همسایه ما شیوه متفاوتی را در پیش گرفته و سبک و سیاق اروپایی در بازار خودرو این کشور به خصوص کلاس شاسی‌بلند‌هایش حکمفرماست. با نگاهی به آمار فروش انواع خودرو در ترکیه از دهه ۸۰ میلادی تا کنون می‌توان دریافت که روند فرهنگ خرید خودرو در این کشور به سبک اروپایی‌ها از اواسط دهه‌۹۰ میلادی آغاز شده و میزان رشد استقبال مشتریان از بازار خودرو این کشور تا سال ۲۰۰۷ میلادی نوعی رکورد محسوب می‌شود‌.
 
ترک‌ها به دلیل قیمت بالای سوخت در کشورشان معیار اصلی انتخاب یک خودرو را روی نوع سوخت مصرفی و میزان مصرف می‌گذارند و به همین دلیل با نگاهی اقتصادی شاسی‌بلند‌ها سخت می‌توانند در جمع 10‌خودرو پرفروش هر ماه یا سالانه آنها قرار بگیرد. با این حال وقتی نوبت به ارتفاع‌سواری در سرزمین مونتاژکار‌ها برسد، انتخاب ترک‌ها بیشتر معطوف شاسی‌بلند‌های کوچک شهری می‌شود که رفتاری مشابه‌ هاچ‌بک‌های کوچک و کم‌مصرف دارند‌. در ترکیه خبر خاصی از برند‌های چینی‌، هندی و ... که با قیمت ارزان بتوانند مشتریان را وسوسه کنند، نیست و مونتاژکاری آنها نیز بیشتر روی برند‌های معتبر اروپایی متمرکز شده است؛ بازاری که از اوایل دهه 80 تا سال 2006 بدون‌شک در اختیار رنو و فیات بوده این روزها به قبضه فولکس‌واگن در‌آمده اما در دسته شاسی‌بلند‌ها این خودروساز آلمانی در ترکیه حرف‌های زیادی برای گفتن ندارد‌. برای آنکه بیشتر با بازار شاسی‌بلند‌های ترکیه از دهه 80 میلادی تا‌کنون آشنا شوید و بدانید که این روز‌ها ترک‌ها بیشتر از کدام شاسی‌بلند‌ها استقبال می‌کنند، گزارشی اختصاصی و جامع از بازار شاسی‌بلند‌ها و کراس‌اوور‌ها تهیه کرده‌ایم که با گذر از تاریخ آن را با شما مرور خواهیم کرد‌.
 
30 سال «نه» به شاسی‌بلند‌ها‌!
زمانی که ایرانی‌ها در حدود 25 سال قبل حداقل نیم‌نگاهی به شاسی‌بلند‌های کلاسیک آمریکایی‌، ژاپنی و بعضا اروپایی داشتند، بازار ترکیه در اختیار 3 خودروساز بود که 100 درصد محصولاتشان در کلاس خودرو‌های سواری قرار می‌گرفت‌. با نگاهی به آمار 10 خودرو پرفروش ترکیه در سال 93 میلادی می‌توان دریافت که ماهیت بازار ترک‌ها در آن سال‌ها مشابه ایران بوده اما در ادامه این روند جهشی بزرگ نسبت به بازار ایران را به خود دیده است‌. رنو‌، توفاس ترکیه و فیات 3 خودروساز پرفروش این کشور در دهه 90 بوده‌اند و خودروهای پرفروش تماما در کلاس سدان یا استیشن قرار می‌گرفتند‌. 2 سدان از توفاس و مدل 9 از رنو در کنار هم 50 درصد بازار ترکیه را در اختیار داشتند و خبری از واردات گسترده خودرو‌های شاسی‌بلند به ترکیه در دهه 90 به گوش نمی‌رسید‌.
 
یک دهه تا ظهور شاسی‌بلند‌ها‌؛ سورنتو تابوشکنی کرد و قشقایی رکورد زد‌!
با فرارسیدن قرن 21 میلادی به مرور برند‌های اروپایی و آسیایی به ترکیه هجوم بردند‌. فیات و رنو دیگر تنها نبودند و فولکس‌واگن‌، فورد‌، پژو‌، هوندا‌، اشکودا‌، سیتروئن و ... نیز به دنبال کسب سهم از بازار ترکیه روانه این کشور در آستانه پیشرفت بودند‌. وقتی به فهرست خودرو‌های پرفروش ترکیه در سال‌های 2005 و 2006 نگاهی بیندازید، متوجه می‌شوید که‌ هاچ‌بک‌های کوچک شهری از برند‌های اروپایی‌، آسیایی و آمریکایی تا 20 رتبه نخست را در اختیار گرفته‌اند و برای اولین بار مدل سورنتو از کیا در رتبه 24‌ام پای شاسی‌بلند‌ها را به جمع پرفروش‌های ترکیه باز کرده است‌. سورنتو با فروش حدود 2000 دستگاهی در سال و کسب سهم حدود یک درصد از کل بازار خودرو ترکیه ورود شاسی‌بلند‌ها به فرهنگ خودرو ترک‌ها را آغاز کرد و این برتری تا پایان سال 2008 ادامه یافت تا اینکه با ورود کراس‌اوور‌های کوچک و کم‌مصرف دوران بی‌توجهی به شاسی‌بلند‌ها در بازار ترکیه پایان یافت‌.  نیسان که سهم زیادی از بازار ‌هاچ‌بک‌ها و سدان‌های ترکیه نداشت، با عرضه مدل قشقایی در سال 2009 و ثبت فروش حدود 4‌هزار دستگاهی در این سال‌، ضمن کسب یک درصدی سهم بازار خودرو ترکیه توانست سورنتو را به عقب براند و به عنوان تنها شاسی‌بلند پرفروش در بین 30 خودرو برتر بازار ترکیه شناخته شود.
 
ترک‌ها با شاسی‌بلند‌ها آشتی کردند ...
با پایان سال 2013 میلادی فولکس‌واگن‌، رنو و فورد به ترتیب در رتبه‌های نخست تا سوم پرفروش‌ترین برند‌های ترکیه قرار داشتند. شاسی‌بلند‌های زیادی به جمع‌ پرفروش‌ترین‌های ترکیه راه پیدا کرده بودند و ذائقه مردم ترکیه برای خرید از این کلاس تغییر کرده بود. در بازاری که قرن 21 را با فروش فوق‌العاده ون‌ها‌، ‌هاچ‌بک‌ها و سدان‌های کوچک آغاز کرده بود، قشقایی با فروش حدود 11 هزار دستگاهی در سال 2013 موفق به کسب رتبه 21‌ام در جدول پرفروش‌ترین‌های ترکیه شده بود و داچیا داستر و هیوندای توسان در رتبه‌های بعدی قرار داشتند.
 
رشد لوکس‌ها در سال 2014 :
با ورود به سال 2014 میلادی بحران گریبان بازار خودرو ترکیه را گرفت و تعداد خودرو‌های شماره‌گذاری شده در این کشور حدود 12درصد کاهش یافت. تمامی خودروسازان صدرنشین با افت فروش 3 تا 20 درصدی مواجه شدند در حالی که مرسدس‌بنز‌، ب‌ام‌و و آئودی با رشد 15 تا 20 درصدی سال خوبی را گذراندند. داستر در این سال موفق به صعود شگفت‌انگیز تا رتبه 14‌ام شد و توانست جایگاهش را در صدر پرفروش‌ترین شاسی‌بلند بازار ترکیه مستحکم کند.
 
سال 2015 با 2 نماینده در فهرست 25 خودرو پرفروش برای شاسی‌بلند‌ها آغاز شد:
ژانویه سال 2015 با کسب رتبه 13‌ام‌ و 14‌ام پرفروش‌ترین‌های ترکیه توسط داچیا داستر و نیسان قشقایی آغاز شد و این دو خودرو در مجموع حدود 4درصد از سهم کل بازار ترکیه را در اختیار گرفتند. اما با بیدار شدن بازار ترکیه در ماه فوریه سال 2015 میلادی داستر با افت شدید فروش مواجه شد و قشقایی در جایگاهش باقی ماند. کیا اسپورتیج و فولکس‌واگن تیگوآن نیز به جمع پرفروش‌ترین‌های بازار ترکیه اضافه شدند.
 
نوع و مصرف سوخت؛ معیار اصلی ترک‌ها برای خرید خودرو:
اغلب کشورها میزبان نمایندگی‌های فروش خودروسازان معروف دنیا هستند و حق انتخاب برای مشتری بسیار زیاد است و مسلما این نمایندگی‌های فروش به نسبت تنوع محصولات و امتیازهای مختلف مانند فروش اقساطی، خدمات پس از فروش و دیگر موارد، مشتریان را جذب می‌کنند.
نیاز به واردات سوخت در بیشتر کشورها همانند ترکیه یک موضوع مهم محسوب می‌شود و این مورد تأثیر فراوانی در انتخاب خودرو دارد زیرا هرچه مصرف کمتر باشد، صرفه‌جویی در هزینه بهتر است. نمایندگان شرکت‌های SHELL، TOTAL، OPET، ELF و bp  از معروف‌های تولیدکننده سوخت هستند و با توزیع سوخت در ترکیه فروش و بازار خود را گسترش دادند.
با وجود تعداد بالای شرکت‌های تأمین‌کننده سوخت در ترکیه بدون شک باید شاهد رقابتی نزدیک در بازار فروش و تعیین نرخ‌ها بود. به طور میانگین قیمت هر لیتر بنزین در ترکیه 4.39 لیر (5700 تومان)، هر لیتر گازوئیل 3.76 لیر (4800 تومان)، هر لیتر CNG برابر 2.76 لیر (3600 تومان) است و با دیدن این تفاوت قیمت بیشتر انتخاب‌ها به سمت خودروهای گازوئیلی یا CNG کشیده می‌شوند.
 
شاسی‌بلند‌های کوچک و لوکس در صدر
با توجه به مقدمه‌ای که در مورد سوخت و شرکت‌ها گفته شد، می‌خواهیم بازار شاسی بلند در ترکیه را کمی برانداز کنیم که آیا مشتری برای این کلاس وجود دارد یا خیر؟! در ترکیه شاسی بلند کوچک و شاسی بلند لوکس طرفدار فراوانی دارد و بیشتر خریداران روی موتورهای دیزلی این محصولات تمرکز کرده‌اند. در کلاس شاسی بلند لوکس محصول انگلیسی همچون رنج‌روور، محصول آلمانی پورشه کاین و فرزند آمریکایی جیپ گرندچروکی جای دارند و در سال 2015 محصولاتی همچون فولکس واگن توارگ و ب‌ام‌و X5 هم وارد این رقابت شده‌اند. اگر یک پله پایین‌تر برویم در کلاس شاسی بلند کوچک نیسان قشقایی، کیا اسپورتیج، نیسان جوک، پژو 3008، آئودی Q5، فولکس واگن تیوگان و داچیا داستر قرار می‌گیرند و در این کلاس به دلیل رقابت نزدیک بین محصولات، مشتری بر اساس سلیقه خودرو خود را انتخاب می‌کند. مسئولان ارشد صنعت خودرو ترکیه پیش‌بینی کرده‌اند تا سال 2018، خودروهای شاسی‌بلند چینی جای خیلی از این SUVها را خواهند گرفت و اعداد و ارقام را جابه‌جا خواهند کرد. ناگفته نماند که هم‌اکنون نیز در خیابان‌های استانبول می‌توانید شاهد تردد محصولی چینی همچون چری تیگو (ام‌وی‌ام X33) باشید.
در میان شاسی‌بلند‌های لوکس محصولاتی همچون رنج‌روور اسپرت، پورشه کاین، آئودی Q7، جیپ گرندچروکی بسیار طرفدار دارند و در مرکز شهر می‌توان دید. البته در مناطق لوکس و بالای شهر‌های اصلی از بین 5 خودروی شاسی بلند بدون شک 3خودرو از محصولات ذکر شده را می‌توان رصد کرد زیرا ثروتمندان ترکیه علاقه بیش از حدی به شاسی بلند‌های لوکس دارند.  اگر به استانبول سفر کنید شاید در گوشه و کنار خیابان چشمتان به تویوتا پرادو یا نسل‌های قدیم تویوتا لندکروز بیفتد اما تعدادشان بسیار کم است. این در حالی است که سبد گسترده شاسی‌بلند تویوتا و قیمت‌گذاری این خودرو‌ها موجب شده تا تویوتا بتواند سهم زیادی از بازار کشور‌های مختلف جهان را در اختیار بگیرد و این در حالی است که بازار ترکیه بستر خوبی برای قدرتنمایی تویوتا ندارد.
ترک‌ها چگونه خودرو می‌خرند؟
راه‌های خرید خودرو به صورت اقساط در خارج از کشور متفاوت است. مثلا مشتری با داشتن کردیت کارت (Credit Card) می‌تواند از بنگاه، خودروی مورد نظر خود را انتخاب کرده و بعد از توافق بین طرفین کمی از مبلغ را با کردیت کارت پرداخت کند و باقی مبلغ را به صورت اقساط؛ البته این درحالی است که بانک کل پول را به بنگاه پرداخت خواهد کرد و بعد مشتری مستقیما اقساط را به بانک پرداخت می‌کند البته سود بانکی به دلیل وجود مالیات کمی بالاست و به صورت نرمال 50درصد مبلغ خودرو به‌عنوان ودیعه و مابقی در 10 قسط پرداخت می‌شود. ناگفته نماند شرایط هر بانک متفاوت است و بستگی به تقاضای مشتری دارد. به‌طور کلی باید نتیجه گرفت اهمیت مصرف سوخت هرکدام از خودروها در پله اول و بعد از آن انتخاب برند و کارایی آن برای رفع نیاز است.
 
نویسنده: میلاد کجوری