استراحتگاه های بین راهی و خواب آلودگی راننده

به گزارش پایگاه خبری پدال نیوز به نقل از ایرنا ، اگر حین رانندگی خواب به سراغ راننده بیاید رهایی از آن بقدری سخت می شود که این روزها بطور مرتب از گوشه و کنار می شنویم، عامل70 درصد تصادفات جاده ای خواب آلودگی است! اما دریغ که با فقدان استراحتگاه های میان راهی در جاده های کشورمان مواجه هستیم.
ایستگاهی موقت درپس شانه خاکی جاده؛ جایی که راننده حتی برای دقایقی کوتاه بتواند برای رهایی از خستگی و خواب آلودگی، بدون احساس ترس و خطر اسکان یابد و به استراحت بپردازد. متاسفانه باید بگوییم این قبیل ایستگاههای استراحتگاهی یا اصلا وجود ندارد و یا اگرهم هست تعدادشان آن قدر اندک است که در خاطرمان ردپایی باقی نمی گذارد.
البته باید گفت جاده های کشور بی بهره از وجود مجتمع های استراحتگاهی، رفاهی و خدماتی نیست و البته که تعداد این قبیل مجتمع ها نیز با کمک دولت محترم همچنان رو به افزون است.
اما نکته حائز اهمیت آن است که ماهیت تعریف شده مجتمع های استراحتگاهی خدماتی، رفاهی میان راهی که در جاده های کشور تعبیه شده است با ماهیت ایستگاههای موقت استراحتگاهی که در پس شانه های خاکی جاده های کشور که برای رفع خستگی کوتاه رانندگان ایجاد می شود متفاوت است هر چند که هر دو به رفع خستگی راننده کمک می کنند.
باید گفت وجود استراحتگاههای پهلوگاهی جاده ای از آن جهت حائز اهمیت است که سالانه میلیون ها نفر از رانندگان با انواع وسایل نقلیه درجاده های کشور رفت وآمد می کنند و با وجود 250 هزار کیلومتر جاده و نیز طولانی بودن راه های مواصلاتی کشور، به مکانی در پس جاده نیاز است تا راننده حتی برای دقایقی کوتاه بتواند در پس پهلوگاهی جاده توقف و رفع خستگی کند. این بدان معناست که به ایجاد استراحتگاه های میان راهی بیشمار با هر نوع کاربری برای رانندگان نیازمندیم و وجود آنها الزامی و اجتناب ناپذیر است.
از سوی دیگر شاهدیم که به رانندگان مکررا توصیه می شود برای پرهیز از تصادف و خطرات احتمالی با حالات خواب آلودگی و خستگی رانندگی نکنند و یا به آنان گفته می شود پس ازهر40 دقیقه رانندگی از خودرو پیاده شوند و یک ربع ساعت استراحت کند و این درحالیست با نبود ایستگاههای میان راهی استراحتگاهی در اغلب جاده های کشور هستیم.
حال باید از مسئولان امر پرسید که اگر راننده ای حین رانندگی خواب بسراغش بیاید با وجود نبود این قبیل مکان های استراحتگاهی در جاده های کشور، راننده کجای جاده باید به استراحت بپردازد؟ جاده ای که حتی برای توقف لحظه ای جایی ندارد؟ چرا استراحتگاهی در حاشیه برخی جاده ها برای رانندگان تعبیه نشده است و این اقدام باید از سوی چه دستگاه و یا نهادی طراحی وتعبیه شود؟
و در آخر این سوال مطرح است که نقش پلیس در تعبیه این استراحتگاههای پهلوگاهی چیست؟
بسیاری از رانندگانی که به دلیل خواب آلودگی تصافادتی را تجربه کرده اند اذعان می کنند، هنگامی که مبادرت به رانندگی درجاده ها کرده اند در ابتدا، خواب آلود و خسته نبوده اند و پس از مدتی رانندگی درجاده هایی بی انتها و خسته کننده و بدون مناظر چشم نواز، خواب بسراغ شان آمده است.
از یک سوی دیگر نیز هرگاه از ایجاد استراحتگاهی بین راهی در جاده ای سخن به میان می آید مسئولان ذی ربط با توجیه نبود اعتبار؛ کوس ناامیدی را در پاسخ های خود بسمت راننده و مخاطبان روانه می کنند.
آنان می گویند پول نیست؛ اگر بود استراحتگاه احداث می کردیم. اعتبار نیست؛ اگر بود فکری به حال زنده ماندن رانندگان می کردیم. پول نیست اگر بود......
با نیم نگاهی به تاریخچه اخذ عوارض در کشور درمی یابیم با آنکه ایران در اخذ «عوارض جاده ای» سابقه ای بس طولانی را در کارنامه خود دارد و باید درآمد حاصله از آن صرف احداث زیرساخت های شهرها و جاده های کشور شود تا آمار حوادث جاده ای کاهش یابد اما اینک شاهد کمبود این امکانات از جمله ایجاد ایستگاههای موقت پهلوگاهی برای استراحت رانندگان هستیم.
براساس استانداردهای جهانی کشورهای دنیا باید حدود 32 تا 46 درصد از درآمد حاصله از عوارض جاده های خود را صرف احداث زیرساخت های شهری و جاده ای کنند تا مالکان خودروها از خدمات آن بهره مند شوند اما شاهدیم که رانندگان با وجود پرداخت عوارضی که به ازای طی مسیر در جاده های کشور می پردازند خدمات مناسبی را دریافت نمی کنند.
سوال دیگر این است که براستی مسئولیت ایجاد این استراحتگاههای میان راهی در جاده ها برعهده چه نهاد یا دستگاهی است و چه نهادی باید پاسخگو باشد؟
آنچه مهم است و نباید از نظر دور بماند رعایت موارد ایمنی در رانندگی بدور از خواب آلودگی است.
به هر روی برخلاف میل باطنی رانندگان، از خواب گریزی نیست. بنابراین باید راهکارهایی را یافت تا آنان بتوانند به تبعات وارده خواب در حین رانندگی غالب شوند و از خطرات ناشی از خواب در جاده ها و با سرعت بالا بکاهند.
به نظر می رسد که ایجاد ایستگاه های موقت استراحتگاهی بین جاده ای در پس پهلوگاه های جاده ها موضوعی است که باید در تصمیمات جمعی مسئولان متولی بویژه راهداری به صورت جدی قرار گیرد تا شاهد رفع کمبود های رفاهی بین جاده ای در سراسر کشور باشیم که رونق جاده های کشور زمینه ساز توسعه گردشگری و توسعه همه جانبه کشور خواهد شد.
نویسنده: فرزانه جلالیان