نشستن به سبک حرفهایها
ابتدا نشیمن صندلی خود را طوری تنظیم کنید که پاها امکان فشردن هر پدال
را تا انتها بدون صاف شدن زانوها داشته باشد. رانندگانی که فاصله مناسب
با پدالها را رعایت نمیکنند، تمرکز کافی روی کنترل گاز و ترمز را نداشته و
در شرایط مختلف، تسلط بیعیب و نقص روی خودرو را نخواهند داشت.
سپس
به سراغ لم صندلی بروید، لم را طوری تنظیم کنید که هنگامی که دست خود را
روی فرمان میگذارید مچ دستتان فرمان را لمس کند و در زمان تعویض دنده،
کتفتان از لم صندلی جدا نشود.
حرفهای فرماندهی کنید
ابتدا فرمان را به حالت 9:15 در دست بگیرید، نه آنقدر محکم که رانندگی
برایتان طاقتفرسا شود و نه آنقدر بیرمق که کنترل کامل فرمان از دستتان
خارج شود. همیشه فرمان را هول دهید و از کشیدن آن اجتناب کنید. به این
اصل در رانندگی حرفهای Push and Pull میگویند. یک اصل ساده و کارا به
این شرح که هنگام پیچیدن به سمت راست، دست چپ اقدام به اعمال نیرو کرده و
دست راست به عنوان حامی عمل میکند و بالعکس و همیشه بهخاطر داشته باشید
که بیرون غربیلک فرمان را در دست داشته باشید.
صحیح دنده تعویض کنید
دسته دنده را مانند تصویر زیر در دست بگیرید. دندههایی که از شما دور
است (دندههای 1، 3 و 5) را با کف دست هول دهید و دندههایی که نزدیک
شما قرار دارند (دندههای 2، 4 و 6) را با 4 انگشت خود بکشید. همین. به
این نکته توجه کنید که در هیچ شرایطی نباید کتف شما از صندلی جدا شود.
حرفهای نگاه کنید
یکی از مهمترین نقاط تمایز رانندگان حرفهای با آماتورها، نحوه دید آنها
در رانندگی است؛ از عواملی که باعث کاهش تلاطم و حادثه در رانندگی
میشود.
همیشه به جایی که می خواهید بروید نگاه کنید، نه جایی که هستید.
با انتقال وزن (Weight Transfer) آشنا شوید
وضعیت توزیع وزن در خودرو دقیقا مانند حرکت بدن شما پشت فرمان در شرایط
مختلف است. هنگامی که ترمز میکنید، بدن شما رو به جلو متمایل شده و
هنگامی که اقدام به شتابگیری میکنید، بدن شما به صندلی فشرده شده و رو به
عقب سوق پیدا میکند و به همین ترتیب هنگام عبور از پیچ به سمت چپ بدن شما
به سمت راست متمایل میشود و بالعکس. حالا این مثال را به خودرو تعمیم
میدهیم. زمانی که شما پا را روی گاز میگذارید و خودرو شروع به شتابگیری
مثبت میکند، فنرهای جلوی خودرو از هم باز شده، وزن به قسمت عقب منتقل
شده و سطح تماس لاستیکهای جلو و عقب به ترتیب کم و زیاد شده و به محض
اینکه پا را روی ترمز میگذارید، فنرهای قسمت عقب خودرو کشیده شده و
فنرهای جلو فشرده میشود که این امر گویای آن است که وزن خودرو رو به جلو
منتقل شده است. به همین سادگی. حال نگاهی به تصاویر ذیل بیندازید.
توزیع وزن نرمال در خودرو:
انتقال وزن به عقب ( شتابگیری مثبت ):
انتقال وزن به جلو( شتابگیری منفی – ترمز گیری):
تلاطم کمتر، رانندگی حرفهایتر
این جمله را ملکه ذهن خود کنید. رانندگی پرتنش و پرتلاطم در فرماندهی،
شتابگیری مثبت و منفی همگی باعث از دست رفتن زمان و بروز حادثه طی یک
رانندگی در سطح حرفهای خواهد شد.
یک شروع خوب
بهترین شروع در خودروهای دنده دستی
1- دور موتور را تنظیم کنید: خودرو را در دنده یک گذاشته و پا روی کلاچ،
دور موتور را تا دوری که ماکزیمم تورک ایجاد میشود، بالا ببرید. اگر این
اطلاعات را ندارید با جستوجوی ساده در دفترچه مشخصات فنی خودرو خود
میتوانید آنرا به دست آورید. در بالا برای نمونه نمودار تورک مربوط به
پورشه 911 جیتی 3 آورده شده است.
همانطور که از این نمودار پیداست،
برای یک شروع خوب در این خودرو، شما میبایستی دور موتور را حدودا روی
5500 دور در دقیقه ثابت کنید.
2- تدریجی کلاچ را رها کنید: هرگز پا
را از روی کلاچ به یکباره رها نکنید. این کار باعث فشار به سیستم انتقال
قدرت و از دست رفتن زمان و انرژی میشود. پس پا را به آهستگی از روی کلاچ
برداشته که خودرو با حداکثر قدرت شروع به حرکت کند.
3- تدریجی گاز
دهید: زمانی که کلاچ رها شد، از فشردن ضربهای پدال گاز اجتناب کرده که
این کار در خودروهایی که از اسب بخار بالایی بهره میبرند، باعث
متلاطمشدن قسمت عقب خودرو و طبیعتا از دست رفتن زمان خواهد شد.
تنظیم دور موتور در تعویض دنده
(REV MATCHING)
نرم تعویضکردن دنده به واقع یکی از اساسیترین تکنیکهایی است که
بسیاری از رانندگانی که حتی در مسابقات شرکت میکنند، از آن اطلاع کامل
نداشته و از اعمال آن در رانندگی ناتوان هستند. نرم تعویضکردن دنده
نهتنها به کاهش استرس رانندگی و سرنشینان کمک میکند بلکه باعث افزایش
عمر گیربکس و فشار کمتر به آن و جلوگیری از انتقال وزن ناخواسته به قسمت
جلو خودرو میشود. حالا قصه این
Rev Matching چیست. اجازه دهید
مثالی بزنم. با دنده 3 در حال حرکت هستید و دور موتور روی 3000 دور بر
دقیقه. با همان سرعت به دنده 2 بروید. دور موتور تا نزدیکی 5000 دور بر
دقیقه بالا میآید. شما میبایستی این فاصله را با گاز دادن (زمانی که
گیربکس درگیر نیست) پوشش داده و پا را از روی کلاچ بردارید. با این
تکنیک شما این اجازه را به خودرو نمیدهید که از ترمز موتور استفاده کند و
به اصطلاح برخی رانندگان قدیمی از کلهکردن خودرو جلوگیری خواهید کرد.
بیشفرمانی یا Oversteer چیست؟
به لغزش یا سر خوردن چرخهای عقب میگویند. به همین سادگی.
بارها و بارها مسابقات رانندگی و تستهای خودرو را دیدهاید، در برخی
پیچها خودرو از قسمت عقب شروع به سر خوردن میکند که جدا از زیبایی بصری،
اغلب باعث از دست رفتن زمان خواهد شد که برای یک راننده حرفهای اصلیترین
دغدغه است. اصلیترین علت بیشفرمانی، عدم انتقال وزن صحیح است که ناشی از
عواملی از قبیل گاز دادن بیش از حد، ترمز گرفتن و فرماندهی ناصحیح و
پرتنش هنگام عبور از پیچ است. شما به هر علتی و به هر طریقی وزن خودرو را
رو به جلو متمایل کرده و چسبندگی تایرهای عقب را کم کنید، خودرو دچار
بیشفرمانی میشود.
UNDER STEER یا کمفرمانی چیست؟
باز هم
برای ملموسشدن سری به جاده میزنیم؛ جادههای پرپیچ خم و کوهستانی که در
کشورمان کم نیست. شما باز هم از سرعت مجاز تجاوز کرده و با اطمینان کاذبی
که به دست فرمان خود دارید، در حال عبور از پیچهایی هستید که با زاویه و
طول آنها اصلا آشنایی ندارید. با سرعت وارد پیچ میشوید اما سرعتتان برای
عبور از این مسیر زیاد بوده و در این حالت خودرو بدون فرمانگیری صحیح،
تایرهای جلو جیغ کشیده از مسیر خارج شده و خودرو عریضتر از حالت نرمال
میپیچد و گویی فرمان خودرو از دستورات شما تبعیت نکرده و کمتر میپیچد، از
همین رو به این اتفاق کمفرمانی میگویند.
A: راننده با سمت Apex حرکت میکند.
B: زمان رسیدن به Apex لحظهای است که راننده متوجه سرعت بیش از حد خود شده و از مسیر خارج میشود.
C: با چرخاندن فرمان، خودرو از فرمان تبعیت نکرده و به سمت خارج پیچ حرکت میکند.
D: خودرو از مسیر خارج میشود.
استفاده از تکنیک پاشنه – پنجه (Heel and Toe):
بارها و بارها این تکنیک را شنیدهاید. حالا بدون ذکر علت استفاده از آن این تکنیک را مرور میکنیم.
1- شتابگیری با دنده 3
2- به پیچ نزدیک شده و در نقطه ترمزگیری اقدام به شتابگیری منفی (ترمز) میکنیم
3- دور موتور و سرعت به حدی رسیده که میتوان دنده را کاهش داد. حالا پاشنه پای راست خود را با حفظ پنجه پا روی ترمز، با پا چرخش مچ پایتان، پاشنه پا را به سمت پدال گاز میبریم و کلاچ را میفشاریم.
6- حالا همزمان پاشنه پای راست و پای چپ را از روی پدالهای گاز و کلاچ برداشته
شما هماکنون بدون از دست دادن زمان و افزایش طول فاصله ترمزگیری و مهمتر از آن درگیرکردن ترمز موتور و در نهایت بر همزدن تعادل خودرو دنده را سنگین کردهاید. در نظر داشته باشید که این تکنیک در برخی موارد بهصورت ترتیبی برای چند دنده استفاده میشود ( از 5 به 4 / 4به 3 و ... )